پایان نامه آرای عرفانی بدیع‌الزمان سعید نورسی بر پایه کلیات رسائل النور

فهرست:

1- بیان مسئله. 2

2- اهمیت و ضرورت مسئله. 3

3- اهداف تحقیق.. 3

4- پرسش‌های تحقیق.. 4

4-1 پرسش‌های اصلی.. 4

4-2 پرسش‌های فرعی.. 4

5- پیشینه تحقیق.. 4

6- فایده تحقیق.. 6

7- موانع تحقیق.. 6

8- روش تحقیق.. 6

فصل اول: 8

کلیات و مفاهیم.. 8

1-تصوف و عرفان. 9

1-1معنای لغوی و اصطلاحی تصوف.. 10

1-2 معنای لغوی و اصطلاحی عرفان. 12

2- سیر و تطور تصوف در ترکیه. 13

2- 1 طریقت‌ها در ترکیه: 14

2- 2طریقت نقشبندیه: 14

2-3طریقت بکتاشیه: 15

2- 4 طریقت مولویه: 16

2-5 طریقت قادریه: 16

2-6 طریقت سلیمانیه: 16

2-7 طریقت نورسیه (نورجی): 17

فصل دوم. 20

شرح‌حال بدیع‌الزمان سعید نورسی.. 20

1- مقدمه: 21

1-1بخش اول: مرحله اول زندگی نورسی (سعید قدیم) 21

1- 2بخش دوم: مرحله دوم زندگی نورسی (سعید جدید) 27

1-3 بخش سوم: مرحله سوم زندگی نورسی (سعید سوم) 31

1-4بخش چهارم: اساتید عرفانی.. 34

5- 1 اعتقادات.. 48

5-2 نورسی و سیاست... 49

فصل سوم: 53

معرفی کلیات رسائل النور. 53

2-مقدمه. 54

2-1 بخش‌های اصلی رسائل النور 54

2-1-1کلمات (جلد اول) 55

2-1-2مکتوبات (جلد دوم) 55

2-1-3 لمعات (جلد سوم) 56

2-1-4شعاعات (جلد چهارم) 57

2-2 علل نام‌گذاری آثار به «رسائل النور». 59

2-3 خبر از رساله نور و طلبه‌های آن در قصیده بدیعیه امام علی (ع) 61

فصل چهارم. 64

آرای عرفانی و سلوکی نورسی.. 64

3 جایگاه تصوف و طریقت در نظر نورسی.. 65

3-1دلایل و شواهد بر صاحب طریقت بودن نورسی.. 67

3-1-1 گرفتن مرجع علمی و سلوکی از بزرگان طریقت‌های مشهور 67

3-1-2 استفاده از اذکار و اوراد طریقت‌ها به‌ویژه طریقت نقشبندیه. 68

3-1-3شرح روش‌های طرق صوفیه به شاگردان. 70

3-1-4 ذکر نیکی‌ها، فضایل اولیا، اقطاب صوفیه و فواید طریقت.. 71

3-1-5 ترغیب و تشویق شاگردان به دعا و مناجات.. 72

3-1-5 موافقت با تصوف اهل سنت.. 73

3-1-6 تأکید بر محبت و دوستی به‌عنوان ویژگی مشترک اهل تصوف.. 75

3-1-7 زهد ورزی در دنیا و اطاعت از روح و قلب.. 76

3-1-8 تفکر و دیدن جمال و کمال (تجلی) 76

3-2 عرفان نظری.. 77

3-2-1 وحدت وجود 78

3-2-2 وحدت شهود 80

3-2-3 نقد ابن عربی و نظریه وحدت وجود وی.. 82

3-2-4 ضررهای وحدت وجود 83

3-3 معرفی اصطلاحات عرفانی موجود در رسائل النور 84

3-3-1 معاد 85

3-3-3 لوح محفوظ.. 87

3-3-4 لوح محو و اثبات.. 88

3-3-5 فنا 89

3-3-5 لیله القدر 91

3-3-6  سیر و سلوک.. 92

3-3-7 عشق الهی.. 94

3-3-9 اقطاب.. 97

3-3-10 کشف... 98

3-4 عرفان عملی.. 101

3-4-1 تعریف عرفان عملی: 101

3-4-2سلوک عملی نورسی.. 101

3-5  ادبیات عرفانی.. 104

3-5-1ادبیات عرفانی و صوفیانه در رسائل النور 105

3-5-2  بهره‌گیری از ادبیات فارسی.. 105

3-6 طریقت عرفانی نورسی.. 107

3-6-1 حقیقت طریقت و شریعت ازنظر نورسی: 107

3-6-2 نظر نورسی درباره غالیان و جهله صوفیه. 109

3-6-3 نگاه آسیب شناسانه به تصوف و طریقت‌ها 109

فصل پنجم: طریقت قرآنی نوری.. 113

4-1عوامل تأثیرگذار بر شخصیت عرفانی و سلوکی نورسی.. 114

4-1-1 طریقت نقشبندیه و نقش آن در شخصیت و آرای عرفانی نورسی.. 114

4-1-2چگونگی سلوک عرفانی بدیع‌الزمان نورسی.. 117

4-2 مبانی و اصول. 119

4-2-1 قرآن کریم: 119

4-2-2 سنت رسول (ص): 120

4-2-3 ایمان و اسلام: 121

4-2-4 معرفت عمیق نسبت به نفس انسانی: 122

4-2-5  شناخت دقیق شرایط جامعه: 123

4-3 ویژگی‌های طریقت نوری.. 123

4-4 عناصر تشکیل‌دهنده طریقت نوری.. 125

4-4-1 مرحله اول طریقت نوری؛ عجز (ناتوانی) 126

4-4-2 مرحله دوم طریقت نوری؛ فقر (نیازمندی) 129

4-4-3 مرحله سوم طریقت نوری؛ شفقت؛ (مهربانی و رقت قلب) 130

4-4-3-1 اساس شفقت در طریقت نوری. 131

4-4-3-2 ویژگی‌های شفقت در طریقت نوری. 133

4-4-4  مرحله چهارم طریقت نوری (تفکر) 135

4-4-4-1ویژگی‌های تفکر در طریقت نوری. 138

4-5 ویژگی‌ها و مشخصه‌های آرای عرفانی نورسی.. 142

4-5-1 نورسی و دعا 143

4-5-2 نورسی و جوشن کبیر. 145

4-5-3 نورسی و اخلاص.... 146

4-5-4 نورسی و تأکید بر ذکر (یا بَاقی أنتَ البَاقی) 148

4-5-5  نورسی و اهل‌بیت (ع) 149

4-5-6 نورسی و تجلی اسمای حسنی.. 152

4-5-7  نورسی و فنای فی الاخوان، مسلک اخوت و خلت... 153

4-5-8نورسی و مکاشفات اولیای الله.... 154

4-6 نورسی و تفسیر و تأویل قرآنی و عرفانی.. 154

4-6-1 دلیل برتری قرآن. 154

4-6-2 تفسیر شهودی.. 155

نتیجه‌گیری.. 158

پیشنهاد‌ها 162

تصاویر. 163

منبع:

قرآن کریم با ترجمه آقای فولادوند.

آملی، حیدر بن علی، جامع الاسرار و منبع الانوار، مقدمه هنری کربن و عثمان اسماعیل یحیی، موسسه التاریخ العربی، بیروت، 1426ق.

آملی، حیدر بن علی، المقدمات من کتاب نص النصوص فی شرح فصوص الحکم با تصحیحات هنری کربن و عثمان اسماعیل یحیی، توس، تهران، 1367ش.

ابن الجوزی، ابوالفرج، تلبیس ابلیس، دارالقلم، بیروت ، چاپ اول، 1404ق.

ابن سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات مع شرح الخواجه نصیر الدین الطوسی و المحاکمات لقطب الدین الرازی، جلد3، با تحقیق کریم فیضی، مطبوعات دینی، قم، 1383ش.

ابوالقاسمی، محمد جواد، اردوش، حسین، ترکیه در یک نگاه، الهدی، تهران، ، ‌1378ش.

ابوحلیوه، ابراهیم سلیم، بدیع الزمان سعید النورسی و تحدیات عصره، ، مرکز الحضاره لتنمیه الفکر الاسلامی، بیروت، 2010م.

ارول قلیچ، محمود، «تصوف در آسیای صغیر و بالکان»، دانشنامه جهان اسلام، ج 7، بنیاد دایره المعارف اسلامی، تهران، 1375 – 1382ش.

امینی نژاد، علی، آشنایی با مجموعه عرفان، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم، 1387ش.

انصاری، جواد، ترکیه در جستجوی نقشی تازه در منطقه، ، وزارت امور خارجه، تهران ، ‌1373 ش.

بوکاری کندو، «المنهج الواقعی فی دراسه قضایا الایمان رسائل بدیع الزمان النورسی انموذجا»، مجله النور للدراسات الحضاریه و الفکریه ، العدد 1، ، موسسه استانبول للثقافه و العلوم، ینایر (ژانویه)، استانبول 1210 م.

پارسا، خواجه محمد، رساله قدسیه، با مقدمه ملک محمد اقبال، راوپندی پاکستان، انتشارات مرکز تحقیقاتی فارسی ایران و پاکستان، 1354 ش.

ترمذی، محمد بن عیسی، الجامع الصحیح، ج 4، تحقیق ابراهیم عطوه عوض، باب صفه القیامه، حدیث 2518، دارالحدیث، قاهره. [بی تا] ،

جامی، عبدالرحمن، نفحات الانس من حضرات القدس، به تصحیح و مقدمه مهدی توحیدی پور، سعدی، تهران، 1366 ش.

جیدل، عمار، «اثر الادب الفارسی فی الادب العربی: دراسه فی حضور المثنوی الفارسی فی المثنوی العربی من خلال جلال الدین الرومی و بدیع الزمان النورسی»، آفاق الحضاره الاسلامیه، ش 11، سال 6، 1381 ش/ 1424 ق.

جیدل، عمار، الطریق النوری فی التربیه و السلوک، الاسس و الممیزات، کلیه العلوم الاسلامیه ، الجزایر،[بی نا] ،

جیلی، عبدالکریم بن ابراهیم، الانسان الکامل، الطبعه الاولی، موسسه التاریخ العربی، بیروت، 1420ق.

حفنی، عبدالغنی، معجم مصطلحات صوفیه ، ، دارالمیسره ، الطبعه الائلی، بیروت، 1400 ق.

رجایی، احمد علی،خلاصه شرح تعرف، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، تهران، 1349ش.

زمانی، کریم، شرح مثنوی معنوی، جلد اول، نشر اطلاعات، تهران، 1385.

سجادی، ضیاءالدین، مقدمات تاسیسیه فی التصوف و العرفان و الحقیقه المحمدیه ، احمد الاشتیانی؛ کریم الامیری فیروزکوهی دارالهادی، بیروت ،1423ق.

سراج، ابونصر، اللمع فی التصوف، ترجمه مهدی محبتی، تهران، 1382 ش.

سرهندی، احمد بن عبدالحد، مکتوبات الربانیه ، جمعها یار محمد الجدید البدخیسی الطالقانی، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1424 ق.

سعید، حبیب محمد «بدیع الزمان سعید نورسی: دعوتگر مسلمان کرد و پرچمدار مبارزه با سکولاریسم» ترجمه زاهد ویسی،  آراس، سنندج ، 1387 ش.

سهروردی، عمربن محمد، عوارف المعارف،  دارالکتاب العربی، بیروت، 1403 ق.

سیاری، صبری، جریانات اسلامی در ترکیه، ترجمه حامد صادقی، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، تهران، ‌1367 ش.

شرتونی، سعید،  اقرب‌الموارد فی فصح‌العربیه و الشوارد، جلد اول، مکتبه البنان، بیروت، 1413ق.

شفقه، محمد فهر، التصوف بین الحق و الخلق،  دار السلفیه، کویت ، 1403 ق.

صالحی، احسان قاسم، بدیع الزمان سعید النورسی نظره عامه عن حیاته و آثاره ، دار سوزلر، استانبول، 1987 م.

صائن الدین ابن ترکه، التمهید فی شرح قواعد التوحید، قدم له و صححه و علق علیه حسن الرمضانی الخراسانی، موسسه ام القری، بیروت، ۱۴۲۴ق.

صدر الدین قونوی، محمد بن اسحاق، مفاتیح الغیب، شرحه مصباح الانس، لمحمد بن حمزه الفناری، مع تعلیقات هاشم اشکوری، صححه و قدم له محمد الخواجوی، مولی، تهران، 1384ش.

طباطبایی، سید محمد حسین، رساله الولایه، ترجمه صادق حسن زاده،. انتشارات مطبوعات دینی، قم، 1383 ش.

عبدالحمید، محسن، «من أئمه التجدید عند النورسی، بحث القی فی الموتمر العالی الثالث حول تجدید الفکر الاسلامی لبدیع الزمان النورسی»، استانبول، من 24-246 جولیه 1995 م.

عبدالحمید، محسن،« التربیه السلوکیه عند النورسی»، مجله نور الدراسات الحضاریه و الفکریه ، العدد 3، استانبول، ینایر 2011 م.

عکیوی، عبدالکریم، «المقاصد العلمیه للتربیه السلوکیه عند بدیع الزمان النورسی»، مجله نور الدراسات الحضاریه و الفکریه ، العدد 4، استانبول، موسسه استانبول للثقافه و العلوم، یولیو 2011 م.

غزالی، ابوحامد محمد بن محمد، احیاء علوم الدین، ج5، دارالهادی، بیروت، 1412ق.

فراهانی منفرد، مهدی، پیوند سیاست و فرهنگ در عصر زوال تیموریان و ظهور صفویان، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران، 1382 ش.

قاضی، عبدالرحیم محمد، خواجه بهاءالدین نقشبند و طریقت نقشبند در دوره تیموری، سنندج، انتشارات کردستان، 1388 ش.

قشیری، عبدالکریم، رساله قشیریه، تحقیق و اعداد معروف زریو و علی عبدالحمید بلطه جی، دارالجیل، بیروت، بی نا ،ص67-69.

قیصری، داوود بن محممود، شرح فصوص الحکم، تصحیح و تعلیق سید جلال الدین آشتیانی، ، علمی و فرهنگی، تهران، 1375.

قیصری، داوود، شرح قیصری بر فصوص الحکم ابن عربی، ترجمه محمد خواجوی، چاپ اول، تهران، 1387ش.

کاشانی، عبدالرزاق، لطایف الاعلام فی اشارات اهل الالهام، صححه و علق علیه مجید هادی زاده، دفتر نشر میراث مکتوب، تهران، 1379ش.

عبدالرزاق کاشانی، اصطلاحات الصوفیه ،صحح و علق علیه، مجید هادی زاده، حکمت ، تهران، 1381ش.

کاشانی، عزالدین محمود بن علی، مصباح الهدایه ، با تصحیح و مقدمه و تعلیقات: استاد علامه جلال الدین همایی، نشر هما، تهران، 1381ش.

کلاباذی، ابوبکر، التصوف علی مذهب التصوف، ترجمه محمد جواد شریعت، اساطیر، تهران، 1371ش.

گوهرین، صادق، شرح اصطلاحات تصوف، ج 8 - 10 ، زوار، تهران، 1367-1378،

مبارک بخاری، انیس الطالبین و عده السالکین، به کوشش توفیق سبحانی،  انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران، 1383 ش.

مجدد الف ثانی، احمد، مکتوبات امام ربانی، به کوشش ایوب گنجی، حسن زارعی، صدیقی، تهران، 1383 ش.

محمد بن منور، اسرار التوحید، تصحیح ذبیح الله صفا، امیر کبیر، تهران، 1361ش.

 محقق فناری، محمد بن حمزه، مصباح الانس، طبع سنگی، چاپ دوم با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، 1363ش.

مطهری، مرتضی، آشنایی با علوم اسلامی، ج 2، صدرا، قم 1373 ش.

معطوفی، اسدالله، تاریخ، فرهنگ وهنر، ترکمان، ج 3،  انجمن آثار مفاخر فرهنگی، تهران ، 1383 ش.

مولوی، مثنوی معنوی، براساس نسخه قونیه مکتوب به سال 677 ق و مقابله با تصحیح و طبع نیکلسون، به اهتمام قوام الدین خرمشاهی،  ناهید، تهران ، 1375 ش.

مولوی، مثنوی معنوی، منشی نولشکور، لکهنو، 1326 ق.

میغا، محمد حمد کنان، «مقاصد الحیاه و غایاتها فی فکر بدیع الزمان سعید النورسی من خلال رسائل النور»، مجله النور للدراسات الحضاریه و الفکریه ، العدد 1، استانبول، موسسه استانبول للثقافه و العلوم، ینایر (ژانویه) 1210 م.

نسائی، احمد بن علی،السنن، بشرح جلال الدین سیوطی، ج 4، باب الحث علی ترک الشبهات، ، دارالفکر، بیروت، 1415 ق.

نسفی، عزیزالدین، کتاب الانسان الکامل،طهوری، تهران ، 1362 ش.

نورسی، بدیع الزمان سعید، انوارالحقیقه: مباحث فی التصوف و السلوک، الطبعه الثانیه، ترجمه احسان قاسم الصالحی، ، شرکه سوزلر للنشر،  قاهره، 2006م.

 ،   الاشارات الاعجاز، الطبعه الطبعه الخامسهه ، ترجمهٔ احسان قاسم الصالحی،  شرکه شرکه سوزلر للنشر، قاهره ، 2008 م.

،   الثمرهه من شجره شجره الایمان، الطبعه الطبعه الرابعهالرابعه ، ترجمه احسان قاسم الصالحی، شرکه سوزلر للنشر، قاهره ، 2004 م.

 ،   الرساله التفکر الایمانی الرفیع و المعرفه التوحید یه السامیه، الطبعه الثانیه، ترجمه احسان قاسم الصالحی، شرکه سوزلر للنشر، قاهره ، 2004 م.

، سیره ذاتیه ، الطبعه الطبعه الخامسهالخامسه ، ترجمهٔ احسان قاسم الصالحی، شرکه سوزلر للنشر، قاهره، 2008 م.

، الشعاعات، الطبعه الخامسه، ترجمه احسان قاسم الصالحی، شرکه سوزلر للنشر، قاهره ، 2008 م.

 ، صیقل الاسلام او آثار سعید القدیم، الطبعه الخامسه، ترجمهٔ احسان قاسم الصالحی، شرکه سوزلر للنشر، قاهره ، 2008 م.

 ، عصای موسی،،. نورسی ، الکلمات، الطبعه الثانیه ، ترجمهٔ احسان قاسم الصالحی، شرکه سوزلر للنشر، قاهره ، 2010 م. ، صص 233.

. ، الکلمات، الطبعه الخامسه، ترجمهٔ احسان قاسم الصالحی، شرکه سوزلر للنشر، قاهره ، 2008 م.

، اللمعات، الطبعه الخامسه، ترجمهٔ احسان قاسم الصالحی، شرکه سوزلر للنشر، قاهره ، 2008 م.

،   المثنوی العربی النوری، الطبعه الخامسه، ترجمهٔ احسان قاسم الصالحی، شرکه سوزلر للنشر، قاهره ، 2008 م.

 ،   الملاحق فی فقه دعوه دعوه النور، الطبعه الطبعه الخامسهالخامسه ، ترجمهٔ احسان قاسم الصالحی، شرکه سوزلر للنشر، قاهره ، 2008 م.

 ،   المکتوبات، الطبعه الطبعه الخامسهالخامسه ، ترجمه احسان قاسم الصالحی، قاهره، شرکه سوزلر للنشر، قاهره ، 2008 م.

نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، ج 2، تحقیق موسسه آل البیت (ع)،بیروت، 1411 ق.

واحده، شکران، کتاب الکون، قرایته و موقعه و تطوره فی فکر بدیع‌الزمانبدیع الزمان، النور للدراسات الحضاریه و الفکریه ، العدد 2، ، موسسه استانبول للثقافه و العلوم، استانبول، ینایر (ژانویه) 1210 م.

ورغی، الشیذه ، البعد الروحی فی منهج الدعوه عند بدیع الزمان سعید النورسی، وزاره التعلیم العالی و البحث العلمی، الجزایر، 1428- 1429 ق.

وفایی، داود، مترجم و مقتبس کننده، ریشه‌های غرب‌گراییغرب گرایی و اسلام‌گراییاسلام گرایی در ترکیه، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 1380 ش.

eonid R. Sykiainen. Said nursis Approach to justic and role for political reforms in the musim world. in: Theodicj and justic in modern hslamic Thought Edited by ibrahim m. Aburai vk: MPG.

Mary f. Weld.Islam in modern turkey. Bediuzzaman said nursi Rilase-I. nur Edited and with anIntroduction. by Ibrahim M. Abu- Rabi, new york.2005.

Serif MardenM; reflection on said Nursis life and thaught; in: Islam at the crossroads, edited and with in introduction by: ibrahim m. abu-rabi, published by state university of new york press, 2003, p46

پایگاه‌های اینترنتی

http://beta.altafahom.net/tasamoh

http://www.nafizatalnoor.com/

http://ishakozgel@hotmail.com