فهرست:
فهرست مطالب
فصل اول: ساپونین ها. 2
1-1- گیاه شناسی چوبک... 3
1-1-1- انواع چوبک... 3
1-1-2-خواص و کاربردها 3
1-1-3-ترکیبات شیمیایی.. 4
1-2-برخی از مهمترین گیاهان ساپونین. 5
1-2-1-شیرین بیان. 5
1-2-2-کیلایا 6
1-2-3-سنگا 7
1-2-4-جینسنگ... 8
1-2-5-کواسیاآمارا 8
1-3-ساپونین ها 9
1-3-1-تعریف... 11
1-3-2-بیوسنتز. 13
1-3-3-طبقه بندی آگلایکون ها 14
1-3-3-1-استروییدها 14
1-3-4-تعیین ساختمان. 15
1-3-5-ویژگی های فیزیکوشیمیایی ساپونین ها 16
1-3-5-1- تشکیل کف پایدار 17
1-3-5-2- امولسیون کنندگی.. 17
1-3-5-3- تشکیل کمپلکس با کلسترول. 18
1-3-5-4- همولیز. 18
1-3-5-5- تلخی.. 18
1-3-5-6- حل کنندگی.. 19
1-3-6-ویژگی های فارماکولوژیک و بیولوژیک ساپونین ها 19
1-3-6-1- فعالیت ضد میکروبی.. 19
1-3-7-کاربرد ساپونین ها و عصاره های ساپونینی در صنایع غذایی.. 20
1-4-تعریف امولسیون. 21
1-4-1-انواع اموسیون ها 21
1-4-2-امولسیون ها در مواد غذایی.. 23
1-4-3-آماده سازی امولسیون. 23
1-4-4-تقسیم بندی امولسیفایرها 24
1-4-5-اندیس HLB.. 24
1-4-6-عوامل موثر در انتخاب امولسیفایرها 26
1-4-7-امولسفایرهای مورد مصرف در مواد غذایی و کاربرد آنها 26
فصل دوم :ماءالشعیر. 29
2-1- تاریخچه ماءالشعیر. 30
2-2- معرفی محصول. 32
2-2-1- جو. 33
2-2-1-1- ترکیبات دانه جو. 33
2-2-1-2- آنزیم های دانه جو: 34
2-2-1-3- نگهداری جو : 34
2-2-2- مالت.. 35
2-2-2-1- انواع مالت.. 36
2-2-2-2- ترکیب شیمیایی و ارزش تغذیه ای مالت.. 36
2-2-2-3- موارد استفاده مالت.. 37
2-2-3- عصاره مالت.. 37
2-2-4- ماءالشعیر. 38
2-2-4-1- خواص ماءالشعیر. 39
2-3- بررسی تکنولوژی و روش های تولیدو عرضه محصول در کشور و مقایسه آن با دیگر کشورها 43
2-3-1- روش تولید در ایران و اروپا 43
2-3-1-1- روش معمول در ایران. 43
2-3-1-2- روش معمول در اروپا 44
2-3-2- فرآیندتولید مالت.. 44
2-3-2-1- دریافت جو. 45
2-3-2- 2- تمیز کردن و دانه بندی جو. 45
2-3-2- 3- دانه بندی جو. 46
2-3-2- 4- ذخیره جو. 48
2-3-2-5- شستشو و خیس کردن دانه. 49
2-3-2- 6- فرآیند رشد. 51
2-3-2- 7- فرآیند خشک کردن. 53
2-3-2-8- تمیزکردن و آسیاب کردن. 54
2-3-2-9- نگهداری مالت: 55
2-3-3- فرآیند تولید عصاره مالت ماءالشعیر و واحدپرکنی.. 55
2-4- تعیین نقاط قوت وضعف تکنولوژی های مرسوم درفرآیند تولید محصول. 56
2-4-1- مزایای متدولوژی تولید منتخب ودلایل انتخاب آن. 56
2-4-2- ضایعات تولیدی تکنولوژی. 58
2- 1 - کف ها 63
فصل سوم: مواد وروش ها. 70
3-1- مواد مورد استفاده. 71
3-2- روش ها 71
3-2-1- آماده سازی ریشه چوبک برای فرآیند عصاره گیری. 72
3-2-2- فرآیند عصاره گیری. 73
3-2-2-1- چربی زدایی.. 73
3-2-2-2- عصاره گیری به روش متداول. 73
3-2-3- خصوصیات اندازه گیری شده برای تیمارها در فاز اول تحقیق.. 74
3-2-3-1- شاخص تشکیل امولسیون (E24) 74
3-2-3-2- توانایی تشکیل کف (Fh) 75
3-2-4- آزمایشات شیمیایی ماءالشعیر. 75
3-2-5- روش تهیه ماءالشعیر. 75
3-2-6- خصوصیات اندازه گیری شده برای تیمار ها در فاز دوم تحقیق.. 76
3-2-6-1- خصوصیات اندازه گیری شده در مورد ماءالشعیر. 76
3-2-7 - ارزیابی حسی.. 83
3-2-8- طرح آماری و تجزیه وتحلیل داده ها 84
فصل چهارم: بحث و بررسی نتایج.. 85
4-1- مقدمه. 86
4-2- ویژگیهای ماءالشعیر های مورد استفاده در آزمون. 86
4-3- تاثیر عصاره چوبک برویژگی های کیفی ماءالشعیربدون الکل ساده (لایت ) 88
4-4- تاثیر عصاره چوبک برویژگی های کیفی ماءالشعیربدون الکل طعم دار (لیمویی) 88
4-5- پایداری کف... 89
4-6- مقایسه امولسیفایر عصاره چوبک با ساپونین کیلایا و پروپیلن گلیکول آلژینات در ماءالشعیر بدون الکل طعم دار (لیمویی) 90
4-7- مقایسه امولسیفایر عصاره چوبک با ساپونین کیلایا و پروپیلن گلیکول آلژینات در ماءالشعیر بدون الکل ساده (لایت ) 94
4-8- نتیجه گیری و پیشنهادات.. 97
فهرست منابع.. 100
منبع:
[1] آزاد بخت م. 1384. بررسی میزان تاثیر عصاره آبی چوبک در انگل زدایی از سبزی جعفری و مقایسه آن با ماده ضدعفونی کننده و پاک کننده تجاری در شهر ساری،فصلنامه گیاهان دارویی ،صفحات 58-51.
[2 ] اردشیرح. 1388.تکنولوژی و شیمی نوشابه های ملایم و آبمیوه ها ،چاپ اول انتشارات سروا،تهران.
[3 ] پیغمبردوست س. ه. 1389. تکنولوژی فرآورده های غلات،جلد اول ،چاپ اول انتشارات دانشگاه علوم پزشکی تبریز،تبریز.
[4 ] پیغمبردوست س.ه .1388.تکنولوژی فرآورده های غلات،جلددوم ،چاپ اول انتشارات دانشگاه علوم پزشکی تبریز،تبریز.
[5 ] پایان ر.1377. مقدمه ای بر تکنولوژی فرآورده های غلات، چاپ اول انتشارات نوپردازان ،تهرا ن.
[6 ] ترابی زاده ه .1381. امولسیون غذایی و امولسیفایرها، چاپ اول انتشارات کتاب ایران ( آییژ)،تهران.
[7 ] دستخوش ز.،سرافراز س.1380. استخراج و خالص سازی ساپونین تام گونه ای چوبک و تعیین ویژگی های فیزیکوشیمیایی و همولیتیک آن ،هشتمین سمینار سراسری دانشجویان داروسازی کشور ،کرمان،صفحات 108-107.
[8 ] رجب زاده ن.1375. تکنولوژی آماده سازی و نگهداری غلات ، چاپ اول انتشارات دانشگاه امام رضا علیه السلام ،مشهد.
[9 ] رجب زاده ن .1382.مبانی فناوری غلات، جلد دوم ، چاپ اول انتشارات دانشگاه تهران ،تهران.
[10 ] سجادی ا.، رمضانی م.،مقیمی ا.1379.استخراج و بررسی فعالیت بین سطحی ساپونین گیاه اکانتافیلوم اسکوارزوم، هفتمین همایش علوم دارویی ایران.
[11 ] فیضی پور نامقی ا.،حسینی قابوس س .ح .1389.مالت و ماءالشعیر، چاپ اول انتشارات علم کشاورزی ایران ،تهران.
[12] فاطمی ح .1378.شیمی مواد غذایی ، چاپ هفتم شرکت سهامی انتشار ،تهران.
[13] قدس ولی ع. 1375 . پروژه مقایسه ی ارقام جو برتر و امیدبخش ایران جهت استخراج عصار ه ی مالت. گرگان، بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان.43 :74-20- 117.
[14 ] کاراژیان ح .، کیهانی و.1390.ارزیابی مقدماتی ویژگی های کف زایی و امولسیون کنندگی عصاره گیاه چوبک به منظور جایگزینی آن با سفیده تخم مرغ در تولید کیک اسفنجی، بیستمین کنگره ملی علوم و صنایع غذایی، تهران، دانشگاه صنعتی شریف.
[15 ] کیهانی و.، مرتضوی س .ع .، کریمی م.، کاراژیان ح.1390. بررسی تاثیر عصاره گیاه چوبک و امولسیفایر منو و دی گلیسرید بر بهبود کیفیت کیک روغنی، بیستمین کنگره ملی علوم و صنایع غذایی، تهران، دانشگاه صنعتی شریف.
[16 ] مقصودلو ی.،کشیری م.،آقاجانی ن.،دارایی کرمه خانی ا.1389. مالت (تکنولوژی تولید، کاربردها و کنترل کیفیت)، چاپ اول انتشارات مهر مهدیس با همکاری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ،گرگان.
[17 ] میرحیدر ح.1375. معارف گیاهی ،جلد پنجم ،انتشارات دفتر فرهنگ ونشراسلامی ، تهران ،صفحات 140-142.
[18] Aghel,N ., Moghimipour, E., Raies Dana, A.2007. Formulation of a Herbal Shampoo using Total Saponins of Acanthophyllum squarrosum. Iranian Journal of Pharmaceutical Research ,6(3) : 167-172.
[19] Agu, R. C. 2005. Quality assessment and performance of malted for food processing. Master Brewing Association of the Americas.
42(3):199-203.
[20] Bamforth, C. W. 2oo5. Food Fermentation and Micro-organisms. Blackwell Publishing. 216.
[21] Belitz, H. D., Grosch, W and Schieberle. 2009. Food Chemistry. 4th ed. Springer-Verlag Berlin Heidelberg. 1070.
[22] Bhatty, R.S. 1996. Production of food malt from hull-less barley. Cereal Chemistry.73 (1):75-80.
[23] Blasco, L., Vinas, M., G.Villa, T . 2011. Proteinsinfluencing foam formation in wine and beer. the role of yeast , INTERNATIONAL MICROBIOLOGY, 14:61-71.
[24]Briggs, D. E. Malt and Malting. 1998.Blackie Academic and Profession.
London. 79.
[25]Buzrul S. A.2007. suitable model of microbial survival curves for beer pasteurization. LWT- food Sci Tech, 40(8): 1330-1336.
[26 ] Carrillo, P.G., Mardaraz, C., Pitta-Alvarez, S.I., and Giulietti, A.M. 1996 .Isolation and selection of biosrfactant producing bacteria. World J. Microbiol. Biotechnol, 21 : 21-28 .
[27 ] Celik, I., Yilmaz, Y., Isik, F., and Ustun, O. 2007. Effect of soapwort extract on physical and sensory properties of sponge cakes and rheological properties of sponge cake batters. Food Chemistry,707 : 301-377
[28]Celuse, I., Brijs, K., and Delcour, A.2006. The effect of malting and mashing on barley protein extractability. Journal of Cereal Science. 44(2):203-211.
[29 ] Evans, W.C.1996.Trease and Evans Pharmacognosy, Chapter 22. 41th edition ,Saunders Company Limited, London. UK: 292-209
[30 ] Fillaudeau L, Boissier B, Moreau A, Blanpain-avet P, Ermolaev S, Jitariouk N, et al. 2007.Investigation of rotating and vibrating filteration for clarification of
rough beer. J. Food Eng, 80(1): 206-217.
[31 ] Gaidi, G., Miyamoto, T., Ramezani, M., Lacaille-Dubois, M. A., Glandulosides A-D . 2004.Triterpene Saponins from Acanthophyllum glandulosum. J. Nat. Prod. 66: 1114-1111.
[32] Ghaffari S.M. 2114.Cytotaxonomy of some species of Acanthophyllum (Caryophyllaceae) from Iran. Biol, 59 , Bratislava: 53-61 .
[33] Ghiselli A, Natella F, Guidi A, Montanari L, Fantozzi P, Scaccini C. 2000.Beer increases plasma antioxidant capacity in humans. J Nutr Biochem
, 11(2): 76-80.
[34]Glatthar, J., Heinisch, J. J., and Senn, T.2005. Unmalted triticale cultivars as brewing adjuncts: effect of enzyme activities and composition on beer wort quality. Journal of the Science of Food and Agriculture, 85:647-654.
[35 ] Hosseini Joobeh A.M, Seifkordi A, Kheyr ol omum A, Bastani D. 2004.Optimization of Ma-al-shaeer production with cold contact process by Saccharomyces cerevisiae. Iranian J Chem Chem Eng, (1): 43-49 [in Persian].
[36 ] Hostettman, k., Marston, A.1995. Chemistry and pharmacology of natural products: Saponins. University press, UK.
[37 ]Huige, N.J, Sanchez G.W, Leidig A.R. 1990.Process for preparing a nonalcoholic (less the 0.5 volume percent alcohol) malt beverage. US Patent No. 4,970,082.
[38] Japanese Ministry of Health and Welfare. 2005 . List of Existing Food Additives.http://www.ffcr.or.jp/zaidan/FFCRHOME.nsf/pages/list-exst.add,accessed 7707007005.
[39 ] Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives. 2007 . WHO Technical Report Series 377 :Evaluation of certain food additives and contaminants. Sixty-first report of the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives. http://whqlibdoc.who.int/trs/WHO TRS 377 .pdf, accessed7707007005 .
[40] Junker, B . 2007.Foam and Its Mitigation in Fermentation Systems, Biotechnol. Prog, 23: 767-784.
[41] Karakashev, S.I.; Grozdanova, M. V. 2012.Foams and antifoams, Advances in Colloid and Interface Science 176 –177 : 1–17.
[42]Kashiri, M.,Kashaninejad,M.,Aghajani,N.2010.Modeling water absorption of sorghum during soaking.Latin American Applied Reserearch.
[43] Khalkhali S, Fazeli M.R, Norouzi J, Salehi M. 2008.The study of Enrichment of probiotic Ma-al-shaeer by four Lactobacillus. Microbiol Knowledge, (1):
59-63 [in Persian].
[44] Kihara, M., Saito, W., Okada, Y., Kaneko, T., Asakura, T., and Ito, K. 2002. Relationship between proteinase activity during malting and malt quality.
Journal of the Institute of Brewing, 108: 371-376.
[45]Klopper W.J. 1977. Measurement of foam stability. Brewers Digest, 52: 51–52.
[46] Kordialik-Bogack, E ; Antczak, N.2011.Prediction of Beer Foam Stability from Malt Components, Czech J. Food Sci 29: 243–249.
[47] Lacaille-Dubois, M.A., and Wagner, H.1993. A review of the biological and pharmacologicalactivities of saponins. Phytomedicine, 7 , 7331 : 919 –981 .
[48] Lapcik O, Hill M, Hampl R, Wahala K, Adlercreutz H. 1998.Identification of isoflavonoids in beer. Steroids, 63(1): 14-20.
[49]Lowe, D. P., Ulmer, H. M., Sinderene, D. V., and Arendt, E. K. 2004.
Application of biological acidification to improve the quality and process ability
of wort produced from 50% raw barley. Journal of Institute of Brewing. 110
(2):133-140.
[50] Micich, T. J., Foglia, T. A., and Holsinger, V. H. 1992. Polymer-supported saponins: An approachto cholesterol removal from butteroil. J. Agric. Food Chem., 70 , 7337 :7977 –7975 .
[51]Moll MM. Water. In: Hardwick WA, editor. 1995.Handbook of Brewing. Marcel Dekker: New York,USA: 133-156.
[52] Nardini M, Ghiselli A. 2004.Determination of free and bound phenolic acids in beer. Food Chem, 84: 137-143.
[53]Navon,V .S. et al. 1995.a new bioemulsifier from Acinetrobacter radioresistens .Applied and Environmental Microbiology,alas an.
[54] Office for Official Publications of the European Communities. 7331 . Commission directive31011 /EC of 7 December 7331 laying down specific purity criteria on food additives other than colours and sweeteners. http://europa.eu.int/eur-lex/en/consleg/pdf/7331 /en 7331L0011 do007 .pdf,
accessed 7707007005 .
[55] Ogushi, K., Lim, P., Barr, A. R., Takahashi, S., Asakura, T., and Ito, K. 2002. Japanese barley meets Australia quality performance of malting barley crown different countries. Journal of Institute of Brewing, 108(3):303-309.
[56 ] Organic Technologies. 2005. Organic Technologies Products.
http://www. organictech.com/products/index.html accessed 7707007005.
[57 ] Ross, J., and Miles, G. D. 1970. ASTM Standard Method D2243 –53, Philadelphia Pa., 2953, reapproved 2942.
[58] Samuelsson, G. 1996. Drugs of Natural Origin. Chapter1, 7 th edition, Apotecarsocieteten,Sweden, 7333 : 901-977.
[59] Schiman-Czeika H. 1988 .Acanthophyllum. In: Rechinger KH. (ed.) Flora Iranica. Vol 2 , Graz, Wien.
[60] Seifkordi AA, Hosseini Joobeh M, Kheyr ol omum A, Bastani D. 2006.Reducing 3- methyl butanal and hexanal in sweet malt syrup by cold contact process Iranian J Chem Chem Eng, (1): 59-65 [inPersian].
[61] Sogabe, T., Tamura, K., and Miyakoshi, M.2003. Natural keeping quality improving agent, food anddrink having improved keeping quality and method for improving keeping quality of food and drink.7009 , JP Patent 7000900030897 .
[62 ] U.S. Food and Drug Administration, Center for Food Safety & Applied Nutrition/Office of Food Additive Safety. 7005a. Summary of All GRAS Notices. http://www.cfsan.fda.gov/ rdb/opa-gras.html, accessed 7707007005.
[63] Vanbeneden N, Delvaux F, Delvaux F.R. 2006.Determination of hydroxycinnamic acids and volatile phenols in wort and beer by isocratic highperformance liquid chromatography using electrochemical detection. J Chrom, 1136(2): 237-242.
[64] Van-Iersel MFM, Van Dieren B, Rombouts FM,Abee T. 1999.Flavor formation and cell physiology during the production of alcohol-free beer with immobilized Saccharomycess cerevisiae. Enzyam Microbiol Technol, 24(7): 407-411.
[65] Whitehurst, R.J. 2004. Emulsifiers in food technology, Blackwell publishing, Northampton