فهرست:
فصل اول(کلیات تحقیق)......................................................................................... 1
1-1- مقدمه.......................................................................................................................................................... 2
1-2- بیان مسأله................................................................................................................................................... 3
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق................................................................................................................................. 5
1-4- اهداف پژوهش............................................................................................................................................... 6
1-5- سؤالات پژوهش ........................................................................................................................................6
1-6- محدودهی تحقیق............................................................................................................................................ 6
1-7- محدودیت تحقیق........................................................................................................................................... 6
1-8- واژگان کلیدی................................................................................................................................................ 7
فصل دوم(مرور منابع)............................................................................................. 8
2-1- تاریخچه و اهمیت برنج.................................................................................................................................. 9
2-2- نظام بهرهبرداری ........................................................................................................................................... 13
2-3- سوابق اصلاحات ارضی.................................................................................................................................. 14
2-4- ابعاد کمی بهرهبرداریهای دهقانی.............................................................................................................. 15
2 -5- ابعاد کمی بهرهبرداریهای دهقانی در گیلان............................................................................................... 20
2-6- خلاصهای از قانون و آییننامهی اجرایی جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی و ایجاد قطعات مناسب اقتصادی مصوب1385 ........................................................................................................................... 23
2-7- طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری......................................................................................................... 25
2-7-1- مطالعات تفضیلی................................................................................................................................... 25
2-7-1-1- (مطالعات فاز یک)................................................................................................................................ 25
2-7-1-2- مطالعات فاز دو..................................................................................................................................... 26
2-7-1-2-1- انجام مطالعات پایه........................................................................................................................... 26
2-7-1-2-2- تهیه نقشههای مورد نیاز................................................................................................................ 26
2-7-1-2-3- مرحله طراحی.................................................................................................................................. 27
2-7-1-2-4- مرحله اجرا........................................................................................................................................ 27
2-8- تجربهی سایر کشورها در زمینه یکپارچه سازی اراضی................................................................................ 27
2-9- مروری بر تحقیقات صورت گرفته در ایران....................................................................................................... 30
2-10- چارچوب نظری تحقیق................................................................................................................................. 35
فصل سوم(مواد و روشها)...................................................................................... 39
3-1 – موقعیت جغرافیای استان گیلان......................................................................................40
3-2- روند اجرای طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری در غرب استان گیلان ............................................41
آستارا .................................................................................................................................................................... 42
تالش.....................................................................................................................................................................43
رضوانشهر.............................................................................................................................................................45
ماسال....................................................................................................................................................................46
صومعه سرا...........................................................................................................................................................46
فومن.....................................................................................................................................................................47
شفت.....................................................................................................................................................................48
بندر انزلی..............................................................................................................................................................49
3-3- روش تحقیق.................................................................................................................................................... 51
3-4- جامعه آماری و روش نمونهگیری.................................................................................................................... 51
3-5 - ابزار تحقیق.................................................................................................................................................... 51
3-6- روشهای آماری و تجزیه و تحلیل دادهها ...............................................................................................52
فصل چهارم(تجزیه و تحلیل دادهها ویافتههای تحقیق)........................................ 54
4-1- یافته های تحقیق .......................................................................................................................................... 55
4-2- رتبه بندی عوامل پیش برنده در طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری غرب استان گیلان........................ 57
4-3- رتبه بندی عوامل بازدارنده طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری غرب استان گیلان............................... 59
4-4- ئتحلیل عاملی مؤلفه های عوامل پیش برنده در فرایند طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری............... 61
4-5- تحلیل عاملی مؤلفه های عوامل بازدارنده در فرایند طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری...................... 64
فصل پنجم(بحث، نتیجهگیری و پیشنهادات).................................................. 67
5-1- خلاصه تحقیق................................................................................................................................................ 68
5-2- یافتههای تحقیق............................................................................................................................................ 70
5-3- نتایج توصیفی ............................................................................................................................................. 70
5-4- ویژگیهای فردی............................................................................................................................................ 70
5-5- تحلیل عاملی.................................................................................................................................................. 71
5-6- رتبه بندی عوامل پیش برنده......................................................................................................................... 71
5-7- رتبه بندی عوامل بازدارنده ............................................................................................................................ 71
5-8- تحلیل عاملی مؤلفه های عوامل پیش برنده در فرایند طرح تجهیز ونوسازی اراضی..................................... 72
5-9- تحلیل عاملی مؤلفه های عوامل بازدارنده در فرایند طرح تجهیز و نوسازی اراضی....................................... 72
5-10- بحث و نتیجه گیری ................................................................................................................................72
5-11- پیشنهادات................................................................................................................................................. 74
5-12- پیشنهادهای تحقیقات آتی......................................................................................................................... 75
منابع و مأخذ
منبع:
1- ابراهیمی، م.، کلانتری، خ.، اسدی، ع.، موحدمحمدی، ح. و صالح، ا. (1388). تحلیل طرح تجهیز نوسازی اراضی شالیزاری از دیدگاه کارشناسان . مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره، 2-41، شماره سوم، ص299-312 .
2 - ابراهیمی،م.، کلانتری، خ.، اسدی، ع.، موحدمحمدی، ح. و صالح، ا. (1387).بررسی مزایا و معایب طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری استان گیلان از منظر مدیریت استراتژیک .
3 - احمدی، ع. و امینی، ا. (1386). عوامل مؤثر بر تقاضای طرح های یکپارچه سازی زمین های کشاورزی از دید گاه کارشناسان شهرستان کرمانشاه و منطقه لنجانات اصفهان . مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال یازدهم، شماره چهلودوم (الف ).
4- ازکیا، م. (1387) .جامعهشناسی توسعه و توسعه نیافتگی روستایی ایران. چاپ هشتم. ناشر: تهران، انتشارات اطلاعات.
5 - اسدی، ر.، یزدانی، م. و محمدیان، م. (1381). ارزیابی چگونگی تسطیح در طرحهای تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری. ناشر: معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور در مازندران، آمل.
6- اسدی، ر.، یزدانی، م. و محمدیان، م. (1381). ارزیابی جادهها و تأسیسات مزرعه در طرحهای تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری. ناشر: معاونت مؤسسه تحقیقات برنج کشور در مازندارن، آمل.
7 - اسدی، ر.، یزدانی، م.، محمدیان، م. و مسعود، پ. (1381). ارزیابی کانالهای آبیاری و زهکشی در طرحهای تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری. ناشر: معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور در مازندارن، آمل.
8- آقاگلزاده، ح. و حسینی، م. (1383). ضرورت و نحوه ایجاد لایه سخت خاک در پروژههای تسطیح و یکپارچهسازی اراضی شالیزاری. مجموعه مقالات اولین کارگاه آموزشی مبانی طرح در تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری، 28 تیر 1383، دانشگاه گیلان.
9- اداره جهاد کشاورزی استان گیلان، (13875) آمار وضعیت برنجکاری در استان گیلان.
10- آمارنامهی کشاورزی (1388). دفتر آمار و فنآوری اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی.
11 - آمارنامهی کشاورزی (1389)، محصولات زراعی، سال زراعی 90-1389، (جلد اول) .تهران: انتشارات وزارت جهاد کشاورزی، معاونت برنامهریزی و اقتصادی، دفتر آمار و فنآوری اطلاعات.
12- امیرنژاد، ح. و رفیعی، ح. (1388). بررسی عوامل موثر در پذیرش یکپارچه سازی اراضی شالیکاران در روستاهای منتخب استان مازندران. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال سیزدهم، شماره چهلوهشتم، تابستان ص 212-223.
13- امیرنژاد، ح. و رفیعی، ح. ( 1388 ) . ارزیابی اقتصادی و مالی یکپارچه سازی اراضی روستاهای دشت هزار در استان مازندران فضلنامه روستا و توسعه، سال 12، شماره چهارم، ص 123 - 99 .
14- آهنگرکلایی، م.، اسدپور، ح. و علیپور، ع. (1385). بررسی نگرش کشاورزان به طرح یکپارچهسازی اراضی در شالیزارهای مازندران، مطالعه موردی روستای گلیرد شهرستان جویبار. فضلنامه اقتصاد کشاورزی، سال چهاردهم، شماره 55، ص 115-128.
15- امینی، ا.، احمدی، ع. و پاپ زن، ع. بررسی و دلایل مخالفت بهره برداران با اجرای طرحهای یکپارچه سازی زمین های کشاورزی در شهرستان کرمانشاه و منطقه لنجانات استان اصفهان .
16 - بافکر، ه.. (1372 ). پراکندگی و یکپارچگی زمینهای کشاورزی، جستجویی در پیشینه و علتها و آثار. فضلنامه علمی، پژوهشی اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره دوم، ص 166 - 180 .
17 - تشکری، ع. و میرزایی، غ. (1381). دستاوردهای اقتصادی طرح تجهیز، نوسازی و یکپارچه سازی اراضی شالیزاری استان مازندران. چکیده اولین مجموعه علمی کاربردی تجهیز، نوسازی و یکپارچه سازی اراضی شالیزاری کشور، 20و21 آذرماه 1381، قائمشهر.
18 - حسنی مقدم، م. (1381). یکپارچه سازی و تجهیز و نوسازی اراضی در تولید برنج. چکیده اولین مجموعه علمی کاربردی تجهیز، نوسازی و یکپارچه سازی اراضی شالیزار کشور، 20 و21 آذرماه 1381، قائمشهر .
19 - خدابنده، ن. (1369). غلات. ناشر، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران .
20- رضویپور، ت. و عربزاده، ب. (1380). ارزیابی یکنواختی خاکهای مناطق طرح تجهیز در استان گیلان. موسسه تحقیقات برنج کشور.
21- زمانی، ق. و علیزاده، م. (1384). خصوصیات، شناسایی و تبدیل ارقام مختلف برنج ایران. چاپ اول، ناشر: موسسه فرهنگی انتشاراتی رنگین قلم.
22 - سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان ( 1386 ) . بررسی و مطالعه امکان سنجی کشت دوم در اراضی شالیزاری. انتشارات سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان.
23 - سبحانیپور، 1. (1376). اصول و مبانی تهیه طرح تجهیز و نوسازی اراضی. انتشارات داخلی مدیریت آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان.
24 - سرمد، ز.، بازرگان، ع. و حجازی، 1. (1377). روشهای تحقیق در علوم رفتاری. انتشارات آگاه.
25- سوری گرجی، م. (1387). بررسی اندازه بهینه کرتها در پروژه تجهیز و نوسازی اراضی در روستاهای میانکاله. مجله مجموعه مقالات کشاورزی، قارچ، برنج و گندم، شماره 22، ص 111-122.
26 - شریفی، ا. و عادلی، م. ( 1390 ) . تحلیل عاملی موانع موجود در زمینه کار آفرینی زنان کشاورز از دیدگاه زنان نمونه منطقه جیرفت و کهنوج .مجله حقوق و توسعه (تحقیقات زنان )، سال پنجم، شماره اول .
27 - شعبانی، ع؛ پارهکار، و روزخوش، ع. (1383 ). تأثیر شرایط محیطی در نحوهی طراحی و شیوههای اجرای تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری. مجموعه مقالات اولین کارگاه آموزشی مبانی طرح در تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری، 28تیر1383، دانشگاه گیلان.
28 - شکوری، ع. (1382). توسعه کشاورزی و توسعه اجتماعی در ایران. خلاصه مقالات نخستین همایش کشاورزی و توسعه ملی، آذرماه 1382، مرکز همایشهای بینالمللی صدا و سیمای تهران .
29 - ظریفیان، ش.، دماوندی، ع. و سعدی، ح. (1391).عوامل مؤثر بر پذیرش اجرای طرح یکپارچه سازی اراضی در روستاهای کبودر آهنگ استان همدان . نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، جلد 26، شماره 40، ص 243 - 273 .
30 - عادلی مسبب، ف. (1386 ). پروژه تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری به وسعت 256 هکتار. سایت اقتصادی. ( 23/12/1386 ).
31- عادلی نوری، ش. (1383). طرح مسائل زیربنایی شالیزارهای تجهیز و نوسازی اراضی شده (تجمع و یکپارچه سازی عملیات زیربنایی). مجموعه مقالات اولین کارگاه آموزشی مبانی طراحی در تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری 28تیرماه 1383، دانشگاه گیلان.
32 - عباسی طسوجی، 1.، فتوحی، ح. (1387). بررسی اثر گذاری طرح تجهیز و نوسازی و یکپارچه سازی اراضی شالیزار در وضعیت اقتصادی کشاورزان شهرستان رشت. پایان نامه کارشناسی ارشد، مصوب دانشگاه گیلان..
33- فتوحی، ح. (1384). بررسی اقتصادی طرح تجهیز، نوسازی اراضی و یکپارچه سازی اراضی شالیزار گیلان. پنجمین کنفرانس دوسالانه اقتصاد کشاورزی ایران. دانشگاه سیستان و بلوچستان.
34 - فعلی، س.، بیگلری، ن. و پزشکی راد، غ. ( 1389 ) تحلیل عاملی مؤلفه های رضایت مندی دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس از کیقیت خدمات آموزشی ارایه شده . مجله پژوهش های ترویج وآموزش کشاورزی، سال سوم، شماره 3 .
35 - قانون و آییننامه اجرایی جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی و ایجاد قطعات مناسب فنی و اقتصادی مصوب (1385). وزارت جهاد کشاورزی، دفتر نظامهای بهرهبرداری.
36 - کابلی، ن.، پزشکی، غ.، و شعبانعلی فمی، ح. (1391). تحلیل عاملی نگرش کارشناسان نسبت به راهکارهای مقابله با خشکسالی (استان البرز ) .پژوهش های ترویج وآموزش کشاورزی، سال پنجم، شماره 2 .
37-کریمی، و وکیاء، ع. (1383). عوامل موثر در طراحی کانالهای زهکشی اراضی شالیزاری. مجموعه مقالات اولین کارگاه آموزشی مبانی طرح در تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری، 28تیر1383، دانشگاه گیلان. 38 - کلانتری، خ.، حسینی، س. و عبدالهزاده، ع. (1384). ساماندهی و یکپارچه سازی اراضی کشاورزی با استفاده از تجارب کشورهای اروپای شرقی. فصلنامه روستا و توسعه سال هشتم، شماره سوم، ص 312-325.
39- کلانتری، خ. (1389). پردازش و تحلیل دادهها در تحقیقات اجتماعی اقتصادی با استفاده از نرم افزارSPSS. انتشارات صبا، چاپ چهارم.
40 - محمدزاده، م.، پورکاظم، 1. و یزدانی، م. (1381). طرح تجهیز و نوسازی شالیزارها. مرکز تحقیقات برنج کشور.
41- مهندسین مشاور طراحان البرز سبز . (1384). پروژه تجهیز و نوسازی اراضی شالیکاری استان گیلان، روستای وانگاه و دروازهبالا، شهرستان رضوانشهر. سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان.
42- نجفی، غ.، زاهدی، ش.، آهون منشی، ع. و مجتهد، 1 .(1384). نظام شالیزاری کشور، مورد پژوهش در دشت هراز، فصلنامه روستا و توسعه، شماره 45، ص 98-112.
43 - نجفی، غ. (1373). یکپارچه سازی اراضی در روستاهای نمونه طرح توسعه کشاورزی، حوزه آبریز هراز (بررسی و مقایسه نحوه و نسبت واگذاری اراضی). فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال سوم، شماره 9، ص57-71 .
44 - وثوقی، م. و فرجی، ا. پژوهشی جامعه شناختی در زمینه عوامل مؤثر برتمایل کشاورزان به مشارکت در یکپارچه سازی اراضی مزروعی (مطالعه موردی روستاهای زرین دشت) .
45 - یزدانی، م. و رضایی، م. (1383). گزارش نهایی طرح تحقیقاتی ارزیابی چگونگی تسطیح در طرحهای تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری. موسسه تحقیقات برنج کشور.
46 - یزدانی، م. (1383). گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی ارزیابی طرحهای تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری در گیلان و مازندران. مؤسسه تحقیقات برنج کشور.
47 - یاسوری، م.، جوان،. و صابونچی، ز. ( 1386 ) . بررسی اثرات اقتصادی اجرای طرحهای یکپارچه سازی اراضی . نمونه : شهرستان اراک . نشریه علمی و پژوهشی انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، سال پنجم، شماره 14 و 15
48 - Ishii, A. (2005). The methods to consolidate scattered tenanted lots into large rice paddy lots by the land consolidation projects in Japan. Paddy and Water Environment, 3(4), 225-233.
49-castro,C, Aguiar,p and Mirada siLva,L.(2001).Asystems approcch for the estimation of the effects of Land consoLi dation projects (Lcps):A modeL and it’s a ppLication . Journal Agricultural Syst,68 (3):,179-195.
50-Ebrahimi, M., kaLantari, A., Asadi, A. and mohammadi,,D. 2011. Analysis Of Paddy – Field Consolidation Effects For Iranian Rice Farmers. Journal of Agricultural Extension and Rural Development. 3(10),: 182-185.
51-FAO, GTZ. 2002. Proposal for structure and contents of Land consolidation guidelnes by FAO and GTZ. International symposium on Land Fragmentation and Land consolidation in central and Eastern European countries . FAO, GTZ, FIG, ARGE Landentwickluny and Tumunich, Documentation of the symposium: 83-95.
52-Japan International cooperation Agency .(1993). The feasibility study on the Irrigation and drainage development project in the Haraz piver Basin. ststes de Appendixes(A,B).pp,73-79.
53-Fuku da,H,Duck,J and stout,j.(2003). Rice soctor policies in Japan . united partment of agriculture.Electronic out look report from the economic research service.
54-FukuDa,T.(2005).Actual water consumption and water manayement in paddy Field Referring to the Thailand Gravity Irrigation. Istrict(2).j.Fac.Ayr,Kyushu univ.vol.50(2),pp,883-888.
55-Demetris, D, Stillvell, J and See, L. 2010. Integrated planning and decision support system require? Journal land use policy.v. 29, p: 131-142.
56-March,s, macAuLag,p and Gordont,T.(2006). Land erform and the development of commercial agriculture in vietnam : policy and issues,the university of Sydney,Nws,2006.
57-Gajendra, S., Gopal, N. and Thapa, B. 2005. Impacts and causes of Land Fragmentation, and Lessons Learned From Land consolidation in south Asia. Land use policy,. 22(4): 358-372.
58- Tayfun, C., Turgut, A. and Iscan, F. 2010. Effects of different Land reallocation models on the success of Land consolidation projects, Land Use Policy, 11, 262–269.
59- Miranda, D., Crecente, R., & Alvarez, M. F. (2006). Land consolidation in inland rural Galicia, NW Spain, since 1950: An example of the formulation and use of questions, criteria and indicators for evaluation of rural development policies. Land Use Policy, 23(4), 511-520.
60- Derlich, F. (2002, April). Land consolidation: A key for sustainable development French experience. In FIG XXII International Conference (pp. 19-26).
61- Aurangzeb, M., Nigar, S., & Khan, M. (2007). Labour requirements model for the wheat crop under mechanized andtraditional farming systems in The NWFP: A case study of Peshawar District. SARHAD JOURNAL OF AGRICULTURE, 23(1), 177.