فهرست:
1............... فصل اول : هیدرات گازی و عوامل مؤثر در آن
1-1 هیدرات.. 3
1-2 تشکیل هیدرات ها 3
1-3 شرایط تشکیل هیدرات.. 4
1-4 فاکتورهای مؤثر در تشکیل هیدرات.. 5
1-5 آب و گاز طبیعی.. 6
1-5-1 آب آزاد. 7
1-6 بیان مساله پژوهش.... 8
1-7 ضرورت و اهمیت انجام پژوهش.... 9
1-7-1 اهمیت هیدراتهای گازی.. 10
1-7-2 زمینههای تحقیقاتی هیدرات.. 11
1-8 وجه تمایز پژوهش با سایر پژوهشها 11
1-9 اهداف پژوهش.... 12
1-10 سؤالات پژوهش.... 12
1-11 فرضیههای پژوهش.... 13
1-12 انواع و ساختار هیدرات.. 13
1-12-1 ساختار هیدرات نوع I 15
1-12-2 ساختار هیدرات نوع II 15
1-12-3 ساختار هیدرات نوع H.. 16
1-13 اندازۀ مولکول مهمان. 17
1-14 سایر تشکیل دهندههای هیدرات.. 19
1-14-1 فرئونها 19
1-14-2 هالوژنها 19
1-14-3 گازهای نجیب... 19
1-14-4 هوا 19
1-14-5 سایر تشکیل دهندهها 20
1-15 کاربردهای هیدرات.. 20
1-15-1 کریستال هیدرات در فرآیندهای جداسازی.. 20
1-15-2 غنی سازی اکسیژن با استفاده از تشکیل هیدرات گازی.. 21
1-15-3 تغلیظ به کمک تشکیل هیدرات.. 21
1-15-4 هیدرات گازی و شیرین سازی آب دریا 21
1-15-5 جدا سازی دی اکسید کربن دریایی.. 22
1-15-6 ذخیره و انتقال گاز طبیعی.. 22
1-16 کریستال هیدرات در محیط زیست... 23
1-17 راههای جلوگیری از تشکیل هیدرات.. 23
1-18 اثر افزودنیها بر تشکیل هیدرات.. 24
1-19 عوامل بازدارنده تشکیل هیدراتها 26
1-19-1 بازدارندههای ترمودینامیکی.. 27
1-19-2 بازدارندههای سینتیکی.. 28
1-19-3 بازدارندههای ضدتجمی یا ضد کلوخه ای.. 29
1-19-4 مواد افزودنی که هیدراتها را در یکی از ساختارهای I، II یا H پایدار میکند.. 30
2............... فصل دوم : تاریخچه و تحقیقات انجام شده در مورد هیدرات گازی
2-1 تاریخچه کشف هیدرات.. 31
2-2 پیشینه تحقیق در ایران. 32
2-2-1 مطالعات پایه.. 33
2-2-1-1 تعادلات فازی.. 33
2-2-1-1-1 مطالعات تجربی.. 33
2-2-1-1-2 مطالعات تئوری.. 35
2-2-1-2 سینتیک تشکیل و تجزیه هیدرات.. 36
2-2-1-3 مطالعه ساختارهای مولکولی.. 37
2-2-1-4 خواص فیزیکی - حرارتی.. 38
2-2-2 مباحث زیست محیطی هیدرات.. 38
2-2-2-1 اثرات گاز متان بر محیط زیست... 38
2-2-2-2 ذخیره سازی گاز دی اکسید کربن به شکل هیدرات.. 39
2-2-3 توسعه هیدرات و کاربردهای نوین.. 39
2-2-3-1 جداسازی مخلوط های گازی.. 39
2-2-3-2 نمک زدایی آب دریا 40
2-2-3-3 ذخیره سازی و انتقال گاز طبیعی به صورت هیدرات.. 40
2-2-3-4 ذخیره سازی انرژی گرمایی.. 41
2-2-4 اکتشاف و بهره برداری منابع طبیعی هیدرات گازی.. 41
2-2-5 تحلیل آماری.. 42
2-3 پیشینه تحقیق در خارج از ایران. 42
2-4 نمودارهای فازی برای طبقه بندی هیدراتها 44
2-5 روشهای محاسباتی دستی برای پیشبینی تشکیل هیدرات.. 44
2-5-1 روش وزن مخصوص گاز 45
2-5-2 روش ثابت تعادلی K.. 46
2-5-3 روش بیلی- ویچرت.. 47
2-5-4 دیگر روابط همبستگی.. 47
2-5-4-1 ماکاگون. 47
2-5-4-2 کوبایاشی و همکاران. 48
2-5-4-3 مطیعی 48
2-5-4-4 کسترگارد و همکاران. 48
2-5-4-5 تولر و مخاطب... 49
2-6 روشهای رایانهای برای پیشبینی تشکیل هیدرات.. 49
2-6-1 تعادل فازی.. 49
2-6-2 واندروالس و پلاتیو. 51
2-6-3 پاریش و پراسنیتز. 51
2-6-4 انجی و رابینسون. 52
3........... فصل سوم : بررسی روشهای بازدارنده در تشکیل هیدرات
3-1 روش تحقیق.. 53
3-2 مرحله قبل از پیدایش هیدرات.. 54
3-2-1 نمزدایی از گاز طبیعی.. 54
3-2-1-1 نمزدایی از طریق گلایکول.. 55
3-2-1-1-1 جاذبهای مایع. 55
3-2-1-1-2 گلایکولها 56
3-2-1-1-3 توصیف فرآیند. 56
3-2-1-2 غربالهای مولکولی.. 57
3-2-1-2-1 توصیف فرآیند. 58
3-2-1-3 تبرید 59
3-2-1-3-1 توصیف فرآیند. 59
3-3 تشکیل هیدرات حین شروع پدیده. 60
3-4 تشکیل هیدرات با پیدایش مستمر پدیده. 65
3-4-1 دینامیک سیالات عددی پژوهش.... 66
3-4-1-1 مراحل آنالیز جریان به کمک نرم افزار کامسول.. 67
3-4-1-2 پیش پردازش... 67
3-4-1-3 حل عددی میدان جریان. 68
3-4-1-4 پس پردازش نتایج.. 69
3-4-1-5 نکات مهم در شبیه سازی عددی جریان. 70
3-4-1-6 چگونگی شبیه سازی عددی جریان. 71
3-4-1-7 مشکلات عمده. 72
3-4-1-8 خطاها 72
3-4-2 تئوری و فرمولاسیون. 73
3-4-2-1 معادلات Mixture Model, Laminar Flow.. 73
3-4-2-2 معادلات Laminar Flow.. 76
3-4-2-3 معادلات Heat Transfer in Fluid. 76
3-4-2-4 معادلات Transport of Diluted Species. 77
3-4-3 محاسبات تبخیر ناگهانی.. 77
3-4-4 مدل سازی و شرح مسئله.. 78
3-5 مرحله بعد از پیدایش هیدرات.. 84
3-5-1 انتخاب بازدارنده برتر. 88
4............... فصل چهارم : تجزیه و تحلیل دادهها (یافتهها)
4-1 مبارزه با هیدرات با استفاده از گرما و فشار 92
4-1-1 کاهش فشار 92
4-1-2 استفاده از گرما 93
4-1-3 اتلاف گرما از یک خط لولۀ مدفون. 94
4-1-3-1 سهم سیال.. 95
4-1-3-2 سهم لوله.. 95
4-1-3-3 سهم زمین.. 96
4-1-3-4 ضریب کلی انتقال حرارت.. 96
4-1-3-5 حرارت منتقل شده. 96
4-2 مبارزه با هیدرات با استفاده از مقاومت های انتقال حرارت و انتقال جرم. 97
4-2-1 انتقال جرم. 97
4-2-2 انتقال حرارت.. 98
4-3 نتایج شبیه سازی مدل.. 99
4-4 نتایج شبیه سازی شبکه انتقال گاز 111
4-5 انتخاب بازدارنده برتر. 117
5............... فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1 نمزدایی گاز 121
5-2 مقاومتهای انتقال جرم و حرارت هیدرات.. 122
5-3 مدل سازی قطاعی از لوله دارای هیدرات.. 123
5-4 شبکه انتقال گاز 125
5-5 انتخاب بازدارنده برتر. 126
پیشنهادات ......................................................................................................................128
منابع و مأخذ .................................................................................................................129
منبع:
Kvenvolden, Keith A.; Lorenson, Thomas D. (2001): The Global Occurrence of Natural Gas Hydrate. In Charles K. Paull, William P. Dillon (Eds.): Natural Gas Hydrates. Washington, D. C.: American Geophysical Union (Geophysical Monograph Series), pp. 3–18.
Makogon, I︠U︡. F. (1997): Hydrates of hydrocarbons. Tulsa, Okla.: PennWell Books.
Koh, Carolyn; Sloan, E. Dendy; Sum, Amadeu K. (2011): Natural gas hydrates in flow assurance. Amsterdam [u.a.]: Elsevier, GPP.
Chen, Litao; Sloan, E. Dendy; Koh, Carolyn A.; Sum, Amadeu K. (2014): Methane Hydrate Formation and Dissociation on Suspended Gas Bubbles in Water. In J. Chem. Eng. Data 59 (4), pp. 1045–1051. DOI: 10.1021/je400765a.
Tumba, Kaniki; Hashemi, Hamed; Naidoo, Paramespri; Mohammadi, Amir H.; Ramjugernath, Deresh (2013): Dissociation Data and Thermodynamic Modeling of Clathrate Hydrates of Ethene, Ethyne, and Propene. In J. Chem. Eng. Data 58 (11), pp. 3259–3264. DOI: 10.1021/je400727q.
Tumba, Kaniki; Hashemi, Hamed; Naidoo, Paramespri; Mohammadi, Amir H.; Ramjugernath, Deresh (2014): Phase Equilibria of Clathrate Hydrates of Ethyne + Propene. In J. Chem. Eng. Data, pp. 140307133341005. DOI: 10.1021/je500032z.
Sloan, Dendy; Creek, Jefferson; Sum, Amadeu K. (2011): Where and How Are Hydrate Plugs Formed? In : Natural Gas Hydrates in Flow Assurance: Elsevier, pp. 13–36.
Li, Bo; Li, Xiao-Sen; Li, Gang; Wang, Yi; Feng, Jing-Chun (2014): Kinetic Behaviors of Methane Hydrate Formation in Porous Media in Different Hydrate Deposits. In Ind. Eng. Chem. Res. 53 (13), pp. 5464–5474. DOI: 10.1021/ie500580y.
Lv, Xiaofang; Shi, Bohui; Wang, Ying; Gong, Jing (2013): Study on Gas Hydrate Formation and Hydrate Slurry Flow in a Multiphase Transportation System. In Energy Fuels 27 (12), pp. 7294–7302. DOI: 10.1021/ef401648r.
Moridis, G. J. (2013): Numerical Studies of Gas Production From Methane Hydrates. In SPE Journal 8 (04), pp. 359–370. DOI: 10.2118/87330-PA.
Chou, I. M.; Sharma, A.; Burruss, R. C.; Shu, J.; Mao, H.; Hemley, R. J. et al. (2000): Transformations in methane hydrates. In Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 97 (25), pp. 13484–13487. DOI: 10.1073/pnas.250466497.
Wang, Wei Qiang; Fan, Kai Feng; Wan, Yu Fei; Wu, Ming; Le Yang (2014): Study on the Pigging Process of Rich Gas Pipeline. In AMR 884-885, pp. 242–246. DOI: 10.4028/www.scientific.net/AMR.884-885.242.
Carroll, John (2014): Hydrate Types and Formers. In : Natural Gas Hydrates: Elsevier, pp. 23–57.
Mehta, Ajay P.; Sloan, E. Dendy (1994): Structure H Hydrate Phase Equilibria of Paraffins, Naphthenes, and Olefins with Methane. In J. Chem. Eng. Data 39 (4), pp. 887–890. DOI: 10.1021/je00016a056.
Meng, Qingguo; Liu, Changling; Chen, Qiang; Ye, Yuguang (2013): Natural Gas Hydrate Dissociation. In Yuguang Ye, Changling Liu (Eds.): Natural Gas Hydrates. Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, pp. 261–283.
Mondal, S.; Ghosh, S.; Chattaraj, P. K. (2013): A molecular dynamics study on sI hydrogen hydrate. In J Mol Model 19 (7), pp. 2785–2790. DOI: 10.1007/s00894-012-1625-7.
Ye, Yuguang; Liu, Changling (Eds.) (2013): Natural Gas Hydrates. Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg.
Lang, Xuemei; Fan, Shuanshi; Wang, Yanhong (2010): Intensification of methane and hydrogen storage in clathrate hydrate and future prospect. In Journal of Natural Gas Chemistry 19 (3), pp. 203–209. DOI: 10.1016/S1003-9953(09)60079-7.
Matsumoto, Yuuki; Grim, R. Gary; Khan, Naveed M.; Sugahara, Takeshi; Ohgaki, Kazunari; Sloan, E. Dendy et al. (2014): Investigating the Thermodynamic Stabilities of Hydrogen and Methane Binary Gas Hydrates. In J. Phys. Chem. C 118 (7), pp. 3783–3788. DOI: 10.1021/jp411140z.
Zhao, Wenhui; Wang, Lu; Bai, Jaeil; Francisco, Joseph S.; Zeng, Xiao Cheng (2014): Spontaneous formation of one-dimensional hydrogen gas hydrate in carbon nanotubes. In J. Am. Chem. Soc. 136 (30), pp. 10661–10668. DOI: 10.1021/ja5041539.
Zhou, Shi-dong; Yu, Yi-song; Zhao, Miao-miao; Wang, Shu-li; Zhang, Guo-Zhong (2014): Effect of Graphite Nanoparticles on Promoting CO2 Hydrate Formation. In Energy Fuels 28 (7), pp. 4694–4698. DOI: 10.1021/ef5000886.
Cha, Minjun; Shin, Kyuchul; Seo, Yutaek; Shin, Ju-Young; Kang, Seong-Pil (2013): Catastrophic growth of gas hydrates in the presence of kinetic hydrate inhibitors. In J Phys Chem A 117 (51), pp. 13988–13995. DOI: 10.1021/jp408346z.
Daraboina, Nagu; Malmos, Christine; Solms, Nicolas von (2013): Synergistic kinetic inhibition of natural gas hydrate formation. In Fuel 108 (0), pp. 749–757. DOI: 10.1016/j.fuel.2013.02.018.
Perrin, Andrea; Musa, Osama M.; Steed, Jonathan W. (2013): The chemistry of low dosage clathrate hydrate inhibitors. In Chem Soc Rev 42 (5), pp. 1996–2015. DOI: 10.1039/c2cs35340g.
Sharifi, Hassan; Ripmeester, John; Walker, Virginia K.; Englezos, Peter (2014): Kinetic inhibition of natural gas hydrates in saline solutions and heptane. In Fuel 117, pp. 109–117. DOI: 10.1016/j.fuel.2013.09.012.
Sharifi, Hassan; Walker, Virginia K.; Ripmeester, John; Englezos, Peter (2014): Inhibition Activity of Antifreeze Proteins with Natural Gas Hydrates in Saline and the Light Crude Oil Mimic, Heptane. In Energy Fuels 28 (6), pp. 3712–3717. DOI: 10.1021/ef500524m.
Boswell, Ray; Yamamoto, Koji; Lee, Sung-Rock; Collett, Timothy; Kumar, Pushpendra; Dallimore, Scott (2014): Methane Hydrates. In : Future Energy: Elsevier, pp. 159–178.
Carroll, John J. (2014): Natural gas hydrates. A guide for engineers. 3rd ed. Waltham, MA: Gulf Professional Pub.
Faizullin, M. Z.; Vinogradov, A. V.; Koverda, V. P. (2013): Formation of clathrate hydrates under crystallization of gas-saturated amorphous ice. In International Journal of Heat and Mass Transfer 65, pp. 649–654. DOI: 10.1016/j.ijheatmasstransfer.2013.06.023.
Foroozesh, Jalal; Khosravani, Abbas; Mohsenzadeh, Adel; Haghighat Mesbahi, Ali (2014): Application of artificial intelligence (AI) in kinetic modeling of methane gas hydrate formation. In Journal of the Taiwan Institute of Chemical Engineers. DOI: 10.1016/j.jtice.2014.08.001.
Mohebbi, V.; Behbahani, R. M. (2014): Experimental study on gas hydrate formation from natural gas mixture. In Journal of Natural Gas Science and Engineering 18, pp. 47–52. DOI: 10.1016/j.jngse.2014.01.016.
Musakaev, N. G.; Urazov, R. R.; Shagapov, V. Sh. (2006): Hydrate formation kinetics in piped natural-gas flows. In Thermophys. Aeromech. 13 (2), pp. 275–281. DOI: 10.1134/S0869864306020090.
Shahnazar, Sheida; Hasan, Nurul (2014): Gas hydrate formation condition: Review on experimental and modeling approaches. In Fluid Phase Equilibria 379, pp. 72–85. DOI: 10.1016/j.fluid.2014.07.012.
Tavasoli, Hamed; Feyzi, Farzaneh; Dehghani, Mohammad Reza; Alavi, Farzad (2011): Prediction of gas hydrate formation condition in the presence of thermodynamic inhibitors with the Elliott–Suresh–Donohue Equation of State. In Journal of Petroleum Science and Engineering 77 (1), pp. 93–103. DOI: 10.1016/j.petrol.2011.02.002.
Kodama, Takehide; Ohmura, Ryo (2014): Crystal growth of clathrate hydrate in liquid water in contact with methane + ethane + propane gas mixture. In J. Chem. Technol. Biotechnol., pp. n/a. DOI: 10.1002/jctb.4292.
Tsimpanogiannis, Ioannis N.; Economou, Ioannis G.; Stubos, Athanassios K. (2014): Methane solubility in aqueous solutions under two-phase (H–Lw) hydrate equilibrium conditions. In Fluid Phase Equilibria 371, pp. 106–120. DOI: 10.1016/j.fluid.2014.03.012.
Lyons, William C.; Plisga, Gary S. (2005): Standard handbook of petroleum & natural gas engineering. 2nd ed. Burlington, MA: Elsevier/Gulf Professional Pub.
Carroll, John (2014): Hand Calculation Methods. In : Natural Gas Hydrates: Elsevier, pp. 59–110.
Wilcox, Willard I.; Carson, D. B.; Katz, D. L. (1941): Natural Gas Hydrates. In Ind. Eng. Chem. 33 (5), pp. 662–665. DOI: 10.1021/ie50377a027.
Carson, Don B.; Katz, Donald L. (2013): Natural Gas Hydrates. In Transactions of the AIME 146 (01), pp. 150–158. DOI: 10.2118/942150-G.
Baillie, C.; Wichert, E. (1987): Chart gives hydrate formation temperature for natural gas. In Oil Gas J.; (United States) 85:14, pp. 9–37.
Elgibaly, Ahmed A.; Elkamel, Ali M. (1998): A new correlation for predicting hydrate formation conditions for various gas mixtures and inhibitors. In Fluid Phase Equilibria 152 (1), pp. 23–42. DOI: 10.1016/S0378-3812(98)00368-9.
Kobayashi R, Song KY, Sloan ED. Bradley HB (1987): Petroleum engineers handbook. In Richardson TX : SPE, pp. 1-25,25-28.
Motiee M (1991): Estimate possibility of hydrate. In HYDROCARBON PROCESSING, 70, pp. 98–99.
Østergaard, K. K.; Tohidi, B.; Danesh, A.; Todd, A. C.; Burgass, R. W. (2013): A General Correlation for Predicting the Hydrate-Free Zone of Reservoir Fluids. In SPE Production & Facilities 15 (04), pp. 228–233. DOI: 10.2118/66523-PA.
B F Towler; S Mokhatab (2005): Quickly estimate hydrate formation conditions in natural gases. Gas Engineering Consultant. In HYDROCARBON PROCESSING 84 (0018-8190), pp. 61–64.
Pedersen, K. S.; Fredenslund, Aage; Thomassen, P. (1989): Properties of oils and natural gases. Houston: Gulf Pub. Co., Book Division (Contributions in petroleum geology & engineering, 5).
Waals,J. H. van der; Platteeuw, J. C. (1958): Clathrate Solutions. In I. Prigogine (Ed.): Advances in Chemical Physics, vol. 2. Hoboken, NJ, USA: John Wiley & Sons, Inc (Advances in Chemical Physics), pp. 1–57.
Parrish, W. R.; Prausnitz, J. M. (1972): Dissociation Pressures of Gas Hydrates Formed by Gas Mixtures. In Ind. Eng. Chem. Proc. Des. Dev. 11 (1), pp. 26–35. DOI: 10.1021/i260041a006.
Ng, Heng-Joo; Robinson, Donald B. (1977): The prediction of hydrate formation in condensed systems. In AIChE J. 23 (4), pp. 477–482. DOI: 10.1002/aic.690230411.
Peng, Ding-Yu; Robinson, Donald B. (1976): A New Two-Constant Equation of State. In Ind. Eng. Chem. Fund. 15 (1), pp. 59–64. DOI: 10.1021/i160057a011.
Soave, Giorgio (1972): Equilibrium constants from a modified Redlich-Kwong equation of state. In Chemical Engineering Science 27 (6), pp. 1197–1203. DOI: 10.1016/0009-2509(72)80096-4.
Bahadori, Alireza (2014): Natural Gas Dehydration. In : Natural Gas Processing: Elsevier, pp. 441–481.
Carroll, John (2014): Dehydration of Natural Gas. In : Natural Gas Hydrates: Elsevier, pp. 175–195.
Mokhatab, Saeid; Poe, William A. (2012): Chapter 9 - Natural Gas Dehydration. In Saeid Mokhatab, William A. Poe (Eds.): Handbook of Natural Gas Transmission and Processing (Second Edition). Boston: Gulf Professional Publishing, pp. 317–352.
Stewart, Maurice I. (2014): Dehydration. In : Surface Production Operations: Elsevier, pp. 279–373.
Holman, J. P. (2010): Heat transfer. 10th ed. Boston, [Mass.]: McGraw Hill Higher Education (McGraw-Hill series in mechanical engineering).
Treybal, R. E. (1982): Mass-Transfer Operations. 3. ed. Auckland: McGraw-Hill (McGraw-Hill Chemical Engineering Series).
Pryor, Roger W. (©2012): Multiphysics modeling using COMSOL® 4. A first principles approach. Dulles, Va., Boston, Mass.: Mercury Learning and Information.
Zimmerman, William B. J (2006): Multiphysics modelling with finite element methods. New Jersey: London; World Scientific Pub. (Series on stability, vibration, and control of systems. Series A, v. 18).
Datta, Ashim K.; Rakesh, Vineet (2010): An introduction to modeling of transport processes. Applications to biomedical systems. Cambridge, UK, New York: Cambridge University Press (Cambridge texts in biomedical engineering).
PETERS, DAVID; SELIM, M. SAMI; Sloan, E. Dendy (2000): Hydrate Dissociation in Pipelines by Two-Sided Depressurization: Experiment and Model. In Annals of the New York Academy of Sciences 912 (1), pp. 304–313. DOI: 10.1111/j.1749-6632.2000.tb06784.x.
Gillies, R.G; Hill, K.B; McKibben, M.J; Shook, C.A (1999): Solids transport by laminar Newtonian flows. In Powder Technology 104 (3), pp. 269–277. DOI: 10.1016/S0032-5910(99)00104-7.
Gillies, R. G.; McKibben, M. J.; Shook, C. A. (2013): Pipeline Flow of Gas, Liquid And Sand Mixtures At Low Velocities. In Journal of Canadian Petroleum Technology 36 (09). DOI: 10.2118/97-09-03.
AUSTVIK, TORSTEIN; LI, XIAOYUN; GJERTSEN, LARS HENRIK (2000): Hydrate Plug Properties: Formation and Removal of Plugs. In Annals of the New York Academy of Sciences 912 (1), pp. 294–303. DOI: 10.1111/j.1749-6632.2000.tb06783.x.