پایان نامه نقد تطبیقی مکتب رمانتیسم در اشعار فریدون مشیری و تاگور هندی

فهرست:

چکیده......................................................................................................................................................................................1

مقدمه.......................................................................................................................................................................................2

فصل 1) کلیات طرح.............................................................................................................................................................5

 1-1- بیان مسئله.................................................................................................................................................................6

1- 2- اهداف تحقیق............................................................................................................................................................6

1-3- اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن پژوهش ......................................................................................6

1-4- سوالات و فرضیه های تحقیق.................................................................................................................................7

1-5- روش تحقیق ( توصیفی ، تحلیلی ، اکتشافی).....................................................................................................7

1-6 -روش و ابزار گردآوری تحقیق  ...............................................................................................................................7

1-7- روش تجزیه و تحلیل داده ها  ...............................................................................................................................7

1-8 -تعاریف اصطلاحات.....................................................................................................................................................8

1-9- قلمرو تحقیق...............................................................................................................................................................9

1-10- پیشینه تحقیق.........................................................................................................................................................9

1--11 سازماندهی پژوهش.............................................................................................................................................10

فصل 2) مطالعات نظری...................................................................................................................................................11

2--1 گفتار اول رمانتیسم وسیر آن در اروپا ...............................................................................................................12

مقدمه....................................................................................................................................................................................13

2-1--1 تعاریف و کاربرد واژه های رمانتیسم ........................................................................................................... 14

2-1-2مکتب کلاسیسم....................................................................................................................................................16

2-1-2-1- اصول و قواعد مکتب کلاسیسم................................................................................................................ 16

 2-1-3- مقایسه دو مکتب رمانتیسم و کلاسیسم.....................................................................................................17

2-1-4- پیدایش رمانتیسم و خاستگاه اولیه آن ...................................................................................................... 17

2-1-5-  اصول رمانتیسم .............................................................................................................................................. 19

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                   صفحه 

2-1-5-1- زمینه ها و جنبه های اجتماعی رمانتیسم..............................................................................................20

2-1-5-2- مانیفست مکتب رمانتیک...........................................................................................................................21

2-1-5-3 -تاریخچه جنبش رمانتیک ........................................................................................................................ 22

2-2 گفتار دوم : جریان های ادبی  ایران در قرن بیستم .........................................................................................23

مقدمه ..................................................................................................................................................................................24

2-2-1- شعر عصر بیداری...............................................................................................................................................25

2-2-2- عصر شعر نیمایی یا دوره نوگرایی..................................................................................................................25

2-2-2-1-دوره بندی تاریخی شعر نیمایی..................................................................................................................26

2-3 -گفتار سوم: رمانتیسم و مضامین آن در شعر معاصر ایران ............................................................................30

مقدمه ..................................................................................................................................................................................31

2-3-1-شعر رمانتیک ایرانی در دوره مشروطه...........................................................................................................32

2-3-2 -شعر رمانتیک ایرانی در عصر رضاشاه ...........................................................................................................33

2-3-3- شعررمانتیک ایرانی پس از شهریور 1320...................................................................................................35

2-3-4- مشیری و رمانتیسم ..........................................................................................................................................35

2-4- گفتار چهارم: جریان های ادبی هند در قرن نوزدهم .....................................................................................39

2-4-1- جریان های ادبی هند در قرن نوزدهم و بیستم..........................................................................................40

2-4-2- تاگور و رمانتیسم ..............................................................................................................................................42

فصل 3) تجزیه و تحلیل داده های تحقیق...................................................................................................................44

3-1- گفتار اول : معرفی و تحلیل اشعار فریدون مشیری ...................................................................................... 45

3-1-1- زندگینامه مشیری ............................................................................................................................................46

3-1-2- معرفی و تحلیل آثار مشیری...........................................................................................................................47

3-1-3 -فرم و ساختار اشعار مشیری............................................................................................................................50

3-1-4 -زبان مشیری........................................................................................................................................................51

3-1-5 -تاثیرپذیری مشیری از معاصران ....................................................................................................................52

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                     صفحه

3-1-5-1- نگاه مشیری به طبیعت متاثر از نیما........................................................................................................53

3-1-6-مشیری و سیاست.............................................................................................................................................. 54

3-2- گفتار دوم : معرفی و تحلیل اشعار تاگور...........................................................................................................57

مقدمه ..................................................................................................................................................................................58

3-2-1- زندگی نامه تاگور ..............................................................................................................................................58

3-2-2- تبار و اندیشه تاگور............................................................................................................................................60

3-2-3-تاگور و سیاست....................................................................................................................................................62

3-2-4-معرفی و تحلیل آثار تاگور.................................................................................................................................62

3-2-5 -اشعار ترجمه شده تاگور...................................................................................................................................63

3-2-6- تحلیل اشعار تاگور..............................................................................................................................................66

3-2-7- تاگور و داستان نویسی ....................................................................................................................................68

3-2-8- تاگور و نمایشنامه نویسی.................................................................................................................................69

3-2-9- سبک و زبان تاگور.............................................................................................................................................70

فصل 4 ) تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق................................................................................................................71

4-1- گفتار اول: اصول و ویژگی های رمانتیسم در اشعار فریدون مشیری...........................................................72

4-1-1-طبیعت گرایی......................................................................................................................................................73

4-1-1-1-نقد تمدن جدید و زندگی شهری...............................................................................................................73

4-1-1-2-بازگشت به طبیعت........................................................................................................................................76

4-1-1-3-بازگشت به کودکی........................................................................................................................................80

4-1-2- هیجان و احساسات...........................................................................................................................................82

4-1-2-1-درونمایه مرگ و مرگ طلبی.......................................................................................................................82

4-1-2-2-درد و دریغ و آه و نومیدی...........................................................................................................................84

4-1-2-3-دلسوزی و شفقت نسبت به محرومان........................................................................................................85

4-1-2-4-عشق و زیبایی.................................................................................................................................................87

4-1-3-شخصیت و فردگرایی..........................................................................................................................................90

مطااجتماعی..............................................................................................................................................92

4-1-4-1-اشعار اجتماعی مشیری.................................................................................................................................92

4-1-4-2-شعرهای وطنی و انتقادی.............................................................................................................................95

4-1-4-3-شعرهای اعتراضی –اجتماعی......................................................................................................................96

4-1-4-4-انسان گرایی مشیری.....................................................................................................................................97

4-1-5-کشف و شهود....................................................................................................................................................100

-گریز ، سیاحت و سفر ..................................................................................................................................102

4-1-7 -نتیجه کلام.......................................................................................................................................................104

4-2- گفتار دوم : اصول و ویژگی های رمانتیسم در اشعار تاگور.........................................................................105

4-2-1- طبیعت گرایی..................................................................................................................................................106

4-2-1-1-نقد تمدن جدید و زندگی شهری............................................................................................................106

4-2-1-2-بازگشت به طبیعت.....................................................................................................................................107

4-2-1-3-بازگشت به کودکی......................................................................................................................................112

4-2-2- هیجان و احساسات........................................................................................................................................115

4-2-2-1-مرگ و زندگی..............................................................................................................................................115

4-2-2-2-همدلی با محرومان و رنج هایشان...........................................................................................................119

4-2-2-3-همدلی با زنان..............................................................................................................................................120

4-2-2-4-عشق و زیبایی..............................................................................................................................................123

4-2-3- شخصیت و فردگرایی.....................................................................................................................................126

4-2-4-رمانتیسم اجتماعی تاگور................................................................................................................................127

4-2-4-1-جهان شمولی –وطنی................................................................................................................................127

4-2-5 -کشف و شهود..................................................................................................................................................129

4-2-6- گریز، سیاحت وسفر ......................................................................................................................................131

4-2-6-1-سفرهای واقعی تاگور..................................................................................................................................131

4-2-6-2-سفرهای خیالی تاگور.................................................................................................................................131

4-2-7- نتیجه کلام ......................................................................................................................................................131

4-3 -گفتار سوم : ادبیات تطبیقی و نقد رمانتیک...................................................................................................132

4-3-1-1-تعریف نقد ...................................................................................................................................................132

4-3-1-1-2-نقد ادبی...................................................................................................................................................134

4-3-1-2- ادبیات تطبیقی و یژگی های آن ...........................................................................................................135

4-3-1-2-1-موضوع ادبیات تطبیقی و فایده آن....................................................................................................137

4-3-1-2-2-اقسام نقد و جایگاه نقد.........................................................................................................................137

4-3-1-2-3-اهمیت نقد تطبیقی و ویژگی های آن...............................................................................................138

4-3-1-3- تفاوت نقد ادبی و تاریخی با ادبیات تطبیقی.......................................................................................139

4-3-1-4-ادبیات تطبیقی در جهان...........................................................................................................................139

4-3-1-5- ادبیات تطبیقی در ایران...........................................................................................................................141

4-3-1-6-نقد رمانتیک.................................................................................................................................................142

4-4-گفتار چهارم : نقد تطبیقی مکتب رمانتیسم در اشعار فریدون مشیری و تاگور هندی ........................147

مقدمه ................................................................................................................................................................................148

4-4-1 وجوه اشتراک اصول مکتب رمانتیسم در اشعار فریدون مشیری و تاگور هندی.................................148

4-4-1-1 طبیعت گرایی ..............................................................................................................................................148

4-4-1-2 هیجان و احساسات......................................................................................................................................149

4-4-1-2-1-هیجان و احساسات و وجوه آن در اشعار فریدون مشیری............................................................150

4-4-1-2-2-هیجان و احساسات و وجوه آن در اشعار تاگور...............................................................................151

4-4-1-3- شخصیت و فرد گرایی..............................................................................................................................152

4-4-1-4- کشف و شهود.............................................................................................................................................154

4-4-1-5- سیاحت و سفر و گریز...............................................................................................................................155

4-4-1-6- سبک دو شاعر............................................................................................................................................155

4-4-2-وجوه اختلاف دو شاعر.....................................................................................................................................156

4-4-2-1- همدلی با زنان.............................................................................................................................................156

4-4-2-2-دیدگاه نسبت به مرگ................................................................................................................................156

فصل پنجم) : نتیجه گیری و پیشنهادها....................................................................................................................159

5-1-نتیجه گیری............................................................................................................................................................159

5-1-1-وجوه اشتراک دو شاعر....................................................................................................................................159

5-1-1-1-طبیعت گرایی..............................................................................................................................................159

5-1-1-2-هیجان و احساسات.....................................................................................................................................160

5-1-1-3-شخصیت و فردگرایی..................................................................................................................................160

5-1-1-4-کشف و شهود...............................................................................................................................................160

5-1-1-5-سیر وسیاحت...............................................................................................................................................161

5-1-2- وجوه اختلاف اصول رمانتیسم در اشعار دو شاعر.....................................................................................161

5-1-2-1-همدلی با زنان..............................................................................................................................................161

5-1-2-2-دیدگاه دو شاعر نسبت به مرگ...............................................................................................................161

5-2-پیشنهادهای پژوهشی .........................................................................................................................................162

پیوست ها

سالشمار زندگی و آثار فریدون مشیری .....................................................................................................................163

سالشمار زندگی و آثار رابیند رانات تاگور ..................................................................................................................165

فهرست منابع و مآخذ.....................................................................................................................................................168

چکیده انگلیسی.............................................................................................................................................................. 

منبع:

- آبراهامیان، ی.، (1379)، ایران بین دو انقلاب، ترجمه کاظم فیروز مند، حسن شمس آوری، محسن مدیر شانه چی، چاپ سوم، تهران: نشر مرکز.

2- احمدی، ب.، (1380)، حقیقت و زیبایی، چاپ هجدهم، تهران: نشر مرکز.

3- آرین پور، ی.، (1382)، از صبا تا نیما، چاپ هشتم، تهران: انتشارات زوار.

4- آژند، ی.، (1363)، ادبیات نوین ایران، تهران: امیر کبیر.

5- اسلامی ندوشن، م.، (1374)، جام جهان بین، چاپ ششم، تهران: چاپ گلشن.

6- الیاده، م.، (1362)، شیوه های نقد ادبی، ترجمه جلال ستاری، تهران: نشر توس.

7- امامی، ن.، (1377)، مبانی و روش های نقد ادبی، تهران: نشر جامی.

8- انوشه، ح.، (1381)، دانشنامه ادب فارسی، جلد دوم، تهران: انتشارات وزارت ارشاد اسلامی.

9- بابا چاهی، ع.، (1380)، این بانگ دلاویز، تهران : نشر ثالث.

10- بارت، ر.، (1382)، نقد تفسیری ، ترجمه محمد تقی غیاثی، چاپ اول، تهران : نشر امیرکبیر.

11- برلین، آ.، (1385)، ریشه های رمانتیسم، ترجمه عبدالله کوثری، تهران: نشر ماهی.

12- بشر دوست، م.، (1390)، موج و مرجان، تهران: سروش.

13- پرنگ، ن.، (1360)، فرصت درویشان، تهران : انتشارات پاژنگ.

14- پور نامداریان، ت.، (1377)، خانه ام ابری است، تهران : سروش.

15- پیری.ب، د.، (1383)، چگونه نقد بنویسیم، ترجمه منیره احمد سلطانی، تهران : نشر روزگار.

16- تاگور، ر.، (1389)، ماه نو و مرغان آواره، ترجمه ع. پاشایی، تهران : نشر ثالث.

17- تاگور، ر.، (1388)، نیلوفر عشق (شامل مجموعه های: گیتانجلی، باغبان، میوه چینی، عبور، آواره و شعر های دیگر، هدیه ی عاشق، خوشه ها ، شعرها، بال های مرگ)، ترجمه ع. پاشایی، تهران: نشر میترا.

18- توللی، ف.، (1376)، شعله کبود، تهران: انتشارات سخن.

19- ثروت، م.، (1385)، آشنایی با مکتب های ادبی، تهران: سخن.

20- جعفری جزی، م.، (1386)، سیر رمانتیسم در ایران، تهران: نشر مرکز.

21- جعفری جزی،م.، (1378)، سیر رمانتیسم در اروپا، تهران: نشر مرکز.

22- جهانبگلو، ر.، (1379)، تاگور وجدان بشر، ترجمه خجسته کیا، تهران: مرکز.

23- خزایل، ح.، (1383)، فرهنگ ادبیات جهان، جلد دوم، تهران: نشر کلبه.

24- خلخالی، ع.، (1377)، تذکره ی شعرای معاصر ایران، تهران: طهوری.

25- داد، س.، (1371)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: انتشارات مروارید.

26- دورانت، و.، (1383)، دفاع از هند، ترجمه مهوش غلامی، تهران: امید ایرانیان.

27- دهباشی، ع.، (1378) به نرمی باران جشن نامه ی فریدون مشیری، تهران: انتشارات سخن.

28- دهباشی پ، ع.، (1388) شناختنامه ی رابیند رانات تاگور، تهران: انتشارات کتاب نشر نیکا.

29- رحمانی، ن.، (1385)، مجموعه کامل اشعار نصرت رحمانی، تهران: انتشارات نگاه.

30- رنو، ل.، (1380)، ادبیات هند، ترجمه سیروس ذکاء، تهران: نشر پژوهش فروزان.

31- ریچز، د.، (1363)، شیوه های نقد ادبی، ترجمه غلام حسین یوسفی و محمد صادقیان، تهران: نشر علمی.

32- زرین کوب، ع.، (1364)، نقد ادبی، چاپ چهارم، تهران: امیر کبیر.

33- زیرک زاده، غ.، (1332)، نهضت رمانتیک در ادبیات فرانسه، تهران: دانشگاه تهران.

34- سجادی، س.، (13669)، ادبیات تطبیقی، تهران: نشر مؤلفان.

35- سیدحسینی، ر.، (1384)، مکتب های ادبی، چاپ سیزدهم، تهران: نگاه.

36- شاکری یکتا، م.، (1378)، آسمانی تر از نام خورشید، چاپ دوم، تهران، نشر ثالث.

37– شفیعی کدکنی، م.، (1383)، ادوار شعر فارسی، چاپ دوم، تهران: انتشارات سخن.

38- شفیعی کدکنی، م.، (1353)، شعر معاصر عرب، تهران: انتشارات سخن.

39- شهریار، م.، (1385)، دیوان شهریار، چاپ بیست و هشتم، تهران: انتشارات نگاه.

40- صاحب اختیاری، ب.، (1381)، فریدون مشیری شاعر خاطره ها، تهران: هیرمند.

41- عارف قزوینی، ا.، (1347)، کلیات دیوان عارف قزوینی، به اهتمام عبدالرحمان سیف آزاد، تهران: انتشارات امیر کبیر.

42- عبدالسلام کفافی، م.، (1382)، ادبیات تطبیقی، ترجمه دکتر سیدحسینی، نشر آستان قدس رضوی.

43- غنیمی هلال، م.، (1382) ادبیات تطبیقی، ترجمه سید مرتضی شیرازی، نشر رضوی.

44- فتوحی، م.، (1389) بلاغت تصویر، تهران : انتشارات سخن.

45- فرخزاد، ف.، (1377)، دیوان اشعار فروغ فرخزاد به کوشش بهروز جلالی، چاپ هفتم، تهران: انتشارات مروارید.

46_ فرزاد، ع.، (1376)، نقد ادبی، تهران: نشر قطره.

47- فرشیدور، خ.، (1363)،  نقد ادبی، تهران: انتشارات امیر کبیر.

48- فورست، ل.، (1375)، رمانتیسم، ترجمه مسعود جعفری جزی، تهران: نشر مرکز.

49- کاسیرر، ا.، (1370)، فلسفه روشنگری، ترجمه یدالله موقن، تهران: نیلوفر.

50- لنگرودی، ش.، (1370)، تاریخ تحلیلی شعر نو، جلد چهارم، تهران: نشر مرکز.

51- مختاری، م.، (1378)، هفتاد سال شعر عاشقانه، تهران: نشر تیراژه.

52- مختاری، م.، (1372)، انسان در شعر معاصر، تهران: انتشارات توس.

53- مشیر سلیمی، ع.، (1358)، کلیات مصور عشقی، چاپ هشتم، تهران: انتشارات امیر کبیر.

54- مشیری، ف.، (1388)، بازتاب نفس صبحدمان، کلیات اشعار مشیری، تهران: نشر چشمه.

55- مندور، م.، (1360)، در نقد و ادب، ترجمه علی شریعتی، تهران.

56- میر فخرایی، م.، (1378)، باران، تهران: انتشارات سخن.

57- مینوی، م.، (1367)، پانزده گفتار، تهران: انتشارات توس.

58- ناتل خانلری، پ.، (1367)، هفتاد سخن، جلد چهارم، تهران: انتشارات توس.

59- نادرپور، ن.، (1382)، مجموعه اشعار، چاپ دوم، تهران: نگاه.

60-ندا، ط.، (1383)، ادبیات تطبیقی، ترجمه هادی نظری منظم، تهران: نشر نی.

61- ویلفرد، آ.، (1370)، راهنمای رویکرد های نقد ادبی، ترجمه زهرا میهن خواه، تهران: انتشارات اطلاعات.

62- هنرمندی، ح.، (1350)، بنیاد شعر نو در فرانسه، تهران: زوار.

63-یاحقی، م.، (1381)، جویبار لحظه ها ( ادبیات معاصر)، چاپ چهارم، تهران: جامی.

64- یاوری، ح.، (1384)، زندگی در آینه « گفتارهایی در نقد ادبی»، تهران: نشر نیلوفر.

65- یوشیج، ن.، (1386)، مجموعه کامل اشعار نیما، تدوین سیروس طاهباز، چاپ هشتم، تهران: انتشارات نگاه.

*مقاله ها:

1- پاینده، ح.، (1373)، ریشه های تاریخی و اجتماعی رمانتیسم، مجله ارغنون، 108- 101

2-سه یر، ر.، (1386)، رمانتیسم و تفکر اجتماعی، ترجمه یوسف اباذری، ارغنون: 173-119.

3-خاکپور، م.، (1389)، رمانتیسم و مضامین آن در شعر فارسی، فصلنامه علمی: کاوش نامه، شماره 21، 248-228.

4- نصرت زادگان، ن.، (1387)، بررسی تطبیقی آثار صمد بهرنگی و شل سیلور ستاین، فصلنامه علمی – پژوهشی، ادبیات تطبیقی، شماره 6، دانشگاه آزاد واحد جیرفت، صص:224 – 197

5-نور احمر، ه.، (1376)، ادبیات هند، نشریه فرهنگ و هنر، شماره 45، صص: 129- 125

*پایان نامه ها :

- صانعی، مهرنوش.، (1385)، نقد تطبیقی سهراب سپهری و جبران خلیل جبران،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.

- مدنی، نسرین.، (1384)، نقد تطبیقی آثار دو شاعر معاصر فروغ فرخزاد و غاده السمان عرب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.