پایان نامه کارشناسی ارشد برای دریافت درجه «M.A»
چکیده :
فرهنگ و ادبیات عامه مردم راورهمانند ادبیات عامه سایرمناطق کشوراست که به صورت شفاهی درمیا ن مردم رواج دارد.لازم است این آثارگرانبها که سینه به سینه نقل گردیده حفظ شود، اگر به صورت اجمال نگاهی گذرا به کلمات بیاندازیم درصد زیادی ازاین واژگان کلمات فارسی قدیم یا مشتق و تغییر یافته آنها می باشد که در آثار بجا ما نده دیده می شود.
دراین رساله ابتدا موقعیت جغرافیایی، اقلیمی وتاریخی منطقه راور و پیشینه تحقیق به طور مفصل مورد بحث و بررسی قرار گرفته و از روش مطا لعات کتابخانه ای ومیدانی استفاده شده است و یافته های تحقیق شامل دو بیتیهای بررسی شده ادبیات شفاهی که رنگ و لعاب این مرز و بوم را به چهره دارند. تعدادی افسانه وداستان کوتاه، اعتقادات و باورها که ریشه در رگ و خون این مردم دارد و تعدادی از لالاییها که مادران را در کنار فرزندان دلبند خود آرامش فکری و روحی میدهد و تعداد زیادی ضرب المثل رایج در بین مردم که نماد فرهنگ غنی این منطقه است وقریب 3000واژه و اصطلاح که گویش خاص این منطقه میباشد حاصل تلاش این مجموعه است.
واژگان کلیدی: ادبیات عامه راور- افسانه- دو بیتی- لالایی- واژگان محلی
مقدمه
کرمان و به تبع آن راور علیرغم آن همه غنای معنوی و ارزشهای وسیع، مادی و قدمت تاریخی، مع الأسف ناشناخته و مهجور مانده و صد البته تاوان سنگینی را از این بابت پرداخته است. چه امکانات وسیع مادی و اندیشه های منّور و روشنی که مستور بودند و بلااستفاده ماندند و سرانجام در خاک شدند.طبیعی است موقعیتهای این چنین، ارزشها را به هدر داده و شکوفایی استعداد ها را مانع می شود به جرأت می توان گفت که راور گفتنی زیاد دارد و مطالب این مجموعه یک از هزار است، و رشته کلام به اینجا ختم نمی شود . لذا از پژوهشگران و محققین به ویژه جوانان عزیز انتظار می رود که در این راه قدم برداشته و هراسی از محدودیت ها نداشته باشد.چرا که به قو ل صائب:
یک عمر می توان سخن از زلف یار گفت در بند آن مباش که مضمون نمانده است
وجه تسمیه راور
بنابر عقاید مختلفی که وجود دارد به درستی نمی توان دلیل نامگذاری این منطقه را به نام «راور» معین کرد از جمله این عقاید آن است که: این منطقه مرکز ومحل راهداری لوت کرمان بوده، و همیشه عده ای سرباز از این جاده محافظت می کرده و آن را از حمله دزدان و غارتگران در امان می داشته اند. لذا این محل را «راور» مخفف «راهور» نامیده اند. همچنین شاید بتوان گفت این نام مخفف و تغییر یافته کلمه «راهبر» به معنی راه برنده و کسی که کسی را به جایی می برد باشد.که به معنی هادی، راهنما، رهنمون و راه آموز و کسی که دیگری را از بیراهه باز دارد، آمده است.
و این بدان دلیل است که اندیشه در این منطقه گروهی به عنوان هادی و راهنما بوده اند. که به واسطه آشنایی کامل با منطقه و راه کاروان ها، مسافرین و زوار را از لوت عبور داده و به منطقه امنی می رساندند.و از آن طرف دوباره همراه مسافرینی که عازم کرمان یا مناطق دیگر بوده اند به راور باز می گشتند، چرا که تنها و بی راهبر رفتن در این کویر بی انتها دل و جرأتی می خواست که به قول فرخی:
اندر بیابان های سخت ره برده بی راهبر
وین از توکل باشد ای شاه زمانه وز یقین
نظریه دیگری که در وجه تسمیه راور آمده است که «ور» در زمان های قدیم ایران به معنی قلعه است مانند جَم ور که قلعه ای بود که جمشید پس از طوفان ساخته و در آن از همه موجودات جفتی نهاده بود تا نسل آنان از بین نرود بنابراین بیشتر امکنه ای که در آخر آنها پسوند «ور» هست باید به معنی قلعه باشد. و (کنگاور) که به معنی قلعه دختر است و پرستشگاه آناهیتا خدای انوثت بوده است.
اما راور می تواند راه دور، قلعه راه و برج راه معنی بدهد و هنوز برج معروف راور راهنمای راهروان کویری است و در مدخل کویرات ایران چشم ها را به خود جلب می کند.
با توجه به موارد بیان شده در مورد شهر راور و فرهنگ عامه مردم آن سخن زیاد است و ما در این رساله در قالب پنج فصل به اختصار بیان می کنیم.
فصل اول ← بیان مسئله
فصل دوم← پیشینه تحقیق
فصل سوم← روش پژوهش
فصل چهارم ←یافتههای تحقیق
فصل پنجم ← نتیجه گیری
آداب و سنن گذشتگان بیا نگر تجربه و روش خاص زندگی آنان در طول زمان می باشد. فرهنگ عامیانه بخشی از آمیزههای توده مردم است که آرزو ،احساس،تخیل و اندیشههای گوناگون را از نسلی به نسل دیگر منتقل کرده و دگرگونی معیاری زیباشناسی و اخلاقی هر دوره از زندگی یک قوم را بیان میکند .فرهنگ هر زبانی و کلامی مردم عامه است که میراث بجا مانده ارزشمندی از گذشتگان است که به صورت شفاهی در قالب آثار ذوقی به نسلهای بعدی انتقال یافته است وگونه های بارزی از ادبیات عامه نزد مردم درُبرهه خاصی دارای محبوبیت و مقبولیت می باشد.
ادبیات عامه شامل لایههای درونی مختلفی است که هرکدام نشانی از یک دوره تاریخی و فرهنگی این سرزمین کهن دارد. از آنجا که فرهنگ عامه شامل زبان، لهجه و آداب و رسوم متداول هر جامعه است و متاسفانه این لغات و اصطلاحات به تدریج در حال فراموشیاند و این غنای فرهنگی در معرض خطری بزرگ چون از بین رفته اند بنابر این برای جلوگیری از این فاجعه باید آستین همت را جهت جمعآوری و ضبط این میراث ملی و مردمی بالا زد.
لذا بر آن شدم با توجه به آداب و رسوم، افسانه ها ،هنر و اصطلاحات خاص و منحصر به فرد منطقه راور که در گویش شیرین و دلنشین مردمان آن دیده میشود این مجموعه را گردآوری کنم که حاوی موارد ذیل است :
ویژگیهای تاریخی ،جغرافیایی،اقلیمی، و هنری شهرستان راور
فرهنگ عامیانه مردم راور
ادبیات شفاهی مردم راور
زبان و گویش راوریُ
اهداف تحقیق
هدف کلی
شناخت فرهنگ عامه مردم راور
اهداف جزیی
1- آشنایی با آداب و رسوم متداول بین مردم
الف) اجرای بازیها
ب)چگو نگی مراسم اعیاد و جشنها
ج) بررسی آداب مرسوم در عروسی
د) آداب مرسوم در عزا
2- آشنایی با ادبیات عامه مردم
الف ) اصطلاحات و ضرب المثل های رایج
ب) جمع آوری گویش محاوره ای
ج ) ترانهها
د )افسانهها
سؤالات تحقیق
موقعیت جغرافیایی منطقه راور چگونه است؟
آیا آداب مرسوم و ویژگی های فرهنگی این دیار خاص خود آنهاست؟
چرا تا کنون دست همت کمتر ادیبی در شناسا ندن فرهنگ غنی راور به کار رفته است؟
آیا گویش مردم راورگویشی منحصر بفرد است ؟
آیا افسانههای متداول در بین مردم راور محلی و خاص است؟
آیا ا صطلاحات و ضرب المثل های مردم راور مخصوص خودشان است ؟
فرضیه تحقیق
فرضیه اصلی: مردم راور دارای فرهنگ و ادبیات خاص خود هستند که با سایر شهرها تفاوت دارد.
مردم راور دارای آداب و رسوم مخصوص خود می باشند .
اصطلاحات و ضرب المثل های مردم راور متعلق به خود آنهاست .
برگزاری جشن ها واعیاد در راور به گونه ای خاص است .
ترانههای مردم راور منحصر بفرد است .
مردم راور گویش خاص خود را دارندکه با گویش معیار فارسی تفاوت دارد.
آداب و رسوم مردم راور در مراسمات عزا و عروسی باسایر نقاط فرق دارد .
افسانههای محلی مردم راور خاص خودشان است.
Abstract
Popular culture, literature and popular literature Ravrhmannd the country Sayrmnatq orally Drmya the common people.
It is necessary to maintain the Sargranbha oral narration, if you take a brief glance at the words
A large percentage of these words or words derived from Old Persian changed them and is not seen in the work we perform. In this research, the geographical location, climate and historical literature RAVAR region was discussed in detail and the method is used to track and field studies library Bytyhay oral literature review and research findings include the tone of this land will have to face Myth number of short stories, beliefs rooted in the blood vessels, people, and some of the lullabies that mothers with their beloved families peace of mind and the spirit. And many people in the adage that symbolizes the rich culture of the area Vqryb 3000 term dialect is a regional effort in this collection.
Keywords: RAVAR popular literature - fiction - Couplet - Lullaby - Local Vocabulary