بانک دانلود پایان نامه تسیس ورد - رسا تسیس
صفحه اصلی پیگیری سفارش درباره ما تماس با ما
جستجو
مشاهده دسته بندی ها
  2. ادبیات فارسی
  3. پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی

پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی

word 689 KB 31551 332
1390 کارشناسی ارشد ادبیات فارسی
قیمت قبل:۱۰۱,۱۰۰ تومان
قیمت با تخفیف: ۳۴,۸۵۰ تومان
دانلود فایل
  • بخشی از محتوا
  • وضعیت فهرست و منابع

  • پایان نامه برای درجه کارشناسی ارشد«M.A»

    چکیده

    خواجو شاعر بزرگ کرمانی از جمله اولین کسانی است که به خمسه سرایی پرداخته است و اگر بخواهیم دقیق تر بگوییم بعد از نظامی و امیرخسرو دهلوی سومین نفری است که این کار را انجام داده، خواجو مثنویهای خود را با استادی خاص سروده است و صناعات بدیعی را در مثنویهایش به وفور به کار برده و بسامد این صنایع در مثنویهای خواجو زیاد می باشد که این امر باعث زیباتر جلوه دادن اشعار خواجو گردیده و در کنار داستانهای بسیار زیبا مثنوی های  خواجو را به غایت زیبا و خواندنی کرده است.

    صناعات بدیعی در زیباسازی ساختار شعر از اهمیت و درجه ی بسیار والایی برخوردار است و هدف از این تحقیق نمایان ساختن این صنایع زیبا و میزان به کارگیری و اندازه ی کاربرد صناعات بدیعی در مثنویهای خواجوی بزرگ می باشد.

    خواجو علاوه بر اینکه به تمام آرایه های ادبی اشراف کامل داشته در علومی مانند نجوم نیز تبحّر داشته و توانسته از این علم در صنایعی مانند کهن باوری و ماده ی تاریخ و ایهام به خوبی استفاده نماید و زیبایی اشعار خود را دوچندان کند. اشعاری که نام خواجو را نه تنها در کرمان بلکه در ایران و اگر غلو نباشد در جهان بلند آوازه کرده است.

    واژگان کلیدی

    خواجوی کرمانی، مثنوی ها، صناعات بدیعی ، صناعات لفظی، صناعات معنوی

     

    فصل اول

    مقدمه(بیان مسأله)

     

    مقدمه

    به نام نقش بند صفحه ی خاک                                 عذار افروز مهرویان افلاک

    یکی از مفاخر بزرگ کرمان و حتی  ایران، ملک الفضلاء و افضل الشعراء، نخلبند دیوان نکته دانی افضل الدین خواجوی کرمانی با همه ی عظمت و بزرگی که دارد و شاعران بزرگی همچون حافظ از معلومات وی بهره ها برده و از اشعار او استقبال نموده اند و حتی حافظ در شعری که منسوب به اوست در مورد خواجو چنین گفته است:

    استاد غزل سعدی است نزد همه کس اما          دارد سخن حافظ طرز سخن خواجو

    با این حال باز هم خواجو مورد توجه چندانی قرار نگرفته و مورد بی مهری واقع گردیده است که شاید یکی از دلایل این مسئله موقعیت زمانی خواجوست که درست در زمانی مابین دو شاعر بزرگ و بلندآوازه ی شیراز یعنی شیخ اجل سعدی و حضرت حافظ قرار گرفته است که این مسئله باعث کمرنگ تر جلوه کردن خواجو شده است و مسئله ی دیگر مربوط به خمسه نویسی وی می باشد. چنانکه می دانیم بعد از نظامی نخستین کسی که به کار خمسه پرداخته است امیرخسرو دهلوی است و بعد از او خواجو به این امر پرداخته است و شاید بعضیها فکر می کنند که خمسه ی خواجو تقلیدی از خمسه ی نظامی است و همین امر نیز باعث شده که خواجو در خمسه نویسی نیز به نحوی در سایه ی نظامی قرار گرفته و این آثار به غایت زیبا و ارزشمند تحت سیطره ی خمسه ی نظامی کمرنگ جلوه می نماید. خواجو درست است که به خمسه ی نظامی نظر داشته و آن را خوانده و از آن درس و الهام گرفته که این خود یک امر طبیعی است و خود خواجو نیز چند جا با احترام از نظامی یاد کرده است.

    گرچه سخن پرور نامی توئی                                       معتقد نظم نظامی توئی

    درگذر از مخزن اسرار او                                   بر گذر از جدول پرگار او

    خازن مخزن دل دانای توست                                        محرم اسرار خرد رأی توست

    ولی می بینیم که ضمن محترم شمردن نظامی از دل دانا و خرد والای خویش نیز مدد می خواهد و بر این اساس است که مقید نبوده است که از هر پنج مثنوی نظامی حتی به صورت ظاهر پیروی کند مثلاً گوهرنامه که بر وزن خسرو و شیرین است بکل از سیاق مثنوی نظامی خارج است و همچنین همای و همایون که بر وزن اسکندرنامه است کاملاً موضوعی دیگر را دنبال می کند. جز دو مثنوی او، یکی روضه الانوار که در وزن سبک و سیاق مخزن الاسرار سروده شده و دیگری گل و نوروز که در وزن و سبک و سیاق خسرو و شیرین است. سایر مثنویات خواجو بازگوکننده ی مطالب دیگری است.

    به هر حال به خاطر این مسائل که بازگوشد خواجوی بزرگ آن چنان که واقعاً لایق اوست در بین مردم فروغ چندانی ندارد.

    بنابراین بنده ی حقیر به خاطر داشتن عِرق ملی و علاقه ی زیاد به خواجو پس از مشورت با استاد راهنمای خویش جناب آقای دکتر اسفندیار پور تصمیم بر این گرفتیم که موضوع پایان نامه ی خویش را صناعات بدیعی در مثنویهای خواجوی کرمانی قرار دهم تا کسانیکه مثنویهای خواجو را می خوانند به زیباییهای این مثنویها به علت به کار رفتن این صنایع زیبا در آنها بیشتر پی ببرند و از خواندن آنها لذت بیشتری ببرند و دیگر اینکه اگر کسانی با این صنایع در مثنویهای خواجو با ابهاماتی مواجه می شوند حقیر بتوانم در حد بضاعت کم خویش آنها را یاری نموده و بر تجارب آنها بیافزایم.

     

     

    نخلبند نخلهای سربلند

    ابوالعطا کمال الدین محمود بن علی بن محمود متخلص به خواجو از شعرای بزرگ و بلند آوازه ی قرن هشتم است که از آغاز شاعری، سخن او ممورد توجه بزرگان شعر و ادب بوده است. دولتشاه سمرقندی او را « ملک الفضلاء» خوانده و می نویسد که: « از بزرگ زادگان کرمان بوده و صاحب فضل و خوشگوی است و سخن او را فاضلان و بزرگان در فصاحت و بلاغت بی نظیر می دانند و او را نخل بند شعرا می نامند».

    ملاعبدالنبی فخر الزمانی قزوینی در تذکره ی میخانه وی را « نخلبند دیوان نکته دانی افضل الدین خواجوی کرمانی» می نامد و می نویسد که: از اکثر کتب معتبر چنان بنظر این محقر رسیده که پدر او یکی از اکابر کرمان بوده و نام فرزند خود افضل الدین نموده ولیکن بر سبیل اشفاق و مهربانی، والدین او را خواجو می خواندند».

    ولادت

    خواجو به موجب گفته ی خود در مثنوی گل و نوروز به سال 689هجری قمری در کرمان چشم به جهان گشود.

    تخلص

    در مورد تخلص خواجو، استاد سعید نفیس می نویسد « در زبانهای فارسی قدیم « واو » در آخر کلمات علامت تصغیر بود و در آخر اسامی اشخاص در مقام انس و مهربانی به کار می رفته است و این نکته هنوز در فارس و کرمان متداول است و حتی در مقام اشاره ی نزدیک و معلوم به کار می برند. در این صورت واضح است که کلمه « خواجو » مصغریست در مقام ملاطفت از کلمه ی « خواجه » و شاید چنانکه بعضی حدس زده اند این نام را در طفولیت محبین خواجو بدو داده اند و به همین نام در میان خانواده و آشنایان معروف بوده و پس از آنکه به شاعری آغاز کرده به پاس خاطر روزگار کودکی این تخلص را اختیار کرده باشد.»

    مسافرتهای خواجو

    خواجو از روزگار خردی در اندیشه ی شاعر بوده است،  چه در روضه الانوار می گوید که هنگام طفولیت خوابی دیده است و در خواب به او نوید داده شده است که از سخنوران بزرگ خواهد شد و در پی همین خواست، پس از کسب علوم متداول آن زمان با اشتیاق تمام راهی سفر می گردد. سیر و سیاحتهای خواجو و مسافرتهای دور و دراز او بیشتر به دو علت صورت گرفته است، نخست کسب دانش و اطلاعات زمان خویش و استفاده از محضر علمای آن عصر که بطور پراکنده در شهرهای مختلف سکونت داشته اند و این مرسوم بوده است که طالبین علم برای کسب فیض و اندوختن دانش راهی سفر می شده اند، نگاهی به سرگذشت بزرگان علم و ادب نشان می دهد که مسافرتهای خواجو چندان غیر عادی نیست.

    دوم پیدا کردن محل انسی که معمولاً در آن روزگار دربار پادشاهان قدرتمند بیشتر مد نظر شعرایی چون خواجو بوده است که هم از نظر مادی آنها را تأمین کنند و هم نشر آثار و افکار آنها را تضمین نمایند تا بتوانند با خیال راحت به خلق آثار خود بپردازند.

    Abstract

    khajou, popular kermani poet, is the first person who gets on with khamseh saray( the five tomes of khajou's poetical works).

    if we want to be more accurate , he is the their person who has done this job after nzami and amir khosrou dehlavi .

    khajou has composed his Mathnavi with a special mastery , used rhetorical so well, and frequencey of these arts are seen in khajou's Mathnavis , they make khajou's poems more beautiful .

    nice stories cause khajou's Mathnavis to be more readable and attractive. khetorical arts have a great and high value for poem structure and it's beautification. the goal of this research is to show this nice art and degree of rhetorical arts usage is so much in khajou's Mathnavis.

    in addition to khajou's literacy domination, the was conversation sciences like astronomy, he could use this science in ancient belief , article of history and amphibology well, they make the beautification of his poems twice as much.

    khajou  has been gotten famous by his poem not only in iran but also all over the world.

    key words

     khajou kermani, Mathnavi, Rhetorical, arts, literal arts, spiritual arts .

  • فهرست:

    چکیده.......................................................................................................................................................................1

    فصل اول

    مقدمه .......................................................................................................................................................................3

    فصل دوم

    پیشینه تحقیق......................................................................................................................................................18

    فصل سوم

    روش تحقیق.........................................................................................................................................................21

    فصل چهارم

    بخش اول)صناعات لفظی در مثنویهای خواجوی کرمانی(......................................................................25

    جناس(تجنیس) .................................................................................................................................................26

    جناس تام ............................................................................................................................................................26

    جناس ناقص (مُحرّف)........................................................................................................................................47

    جناس خط(مصحَّف) .........................................................................................................................................49

    جناس زاید ..........................................................................................................................................................57

    جناس مکتنف.......................................................................................................................................................63

    جناس مذّیل..........................................................................................................................................................68

    جناس مضارع........................................................................................................................................................75

    جناس لاحق..........................................................................................................................................................82

    جناس مطرف.......................................................................................................................................................93

    جناس مرکب .......................................................................................................................................................97

    جناس مزدوج(مردد، مکرر)............................................................................................................................101

    جناس اشتقاق ..................................................................................................................................................102

    جناس شبه اشتقاق .........................................................................................................................................107

    مجموعه ی سجع

    ترصیع..................................................................................................................................................................110

    موازنه (ممائله)...................................................................................................................................................113

    تضمین المزدوج(ازدواج، اعنات القرینه).......................................................................................................118

    تکریر(مکرر)........................................................................................................................................................123

    تردید....................................................................................................................................................................126

    واج آرایی (توزیع ، هم حروفی و هم صدایی).............................................................................................128

    تصدیر (رد العجز علی الصدر و رد الصدر علی العجز)................................................................................135

    بخش دوم(صناعات معنوی در مثنویهای خواجوی کرمانی)..................................................................148

    مراعات نظیر(ائتلاف،‌تناسب، متناسب،‌مناسبت، تلفیق، توفیق، مواخات).............................................149

    تضاد (طباق، متضاد، مطابقه، تطبیق، تکافو)...............................................................................................165

    طباق سلب..........................................................................................................................................................171

    پارادکس (متناقض نما)....................................................................................................................................173

    استتباع(مدح موجه و ذم موجه)....................................................................................................................182

    ایهام(توریه،توهیم،تخییل)...............................................................................................................................189

    ایهام تناسب........................................................................................................................................................204

    سیاقه الاعداد (اعداد، تعدید).........................................................................................................................209

    تنسیق الصفات .................................................................................................................................................213

    تفریق...................................................................................................................................................................220

    مبالغه .................................................................................................................................................................222

    تبلیغ ..................................................................................................................................................................222

    اغراق....................................................................................................................................................................224

    غلو........................................................................................................................................................................226

    تصلّف...................................................................................................................................................................235

    بخش سوم: در دیگر صناعات معنوی..........................................................................................................238

    ابداع......................................................................................................................................................................239

    بخش چهارم:اصطلاحات و صناعات شاخه های دیگر بلاغت در بدیع.................................................265

    قسم......................................................................................................................................................................266

    بخش پنجم: اصطلاحات علم قافیه مطرح در بدیع.................................................................................267

    مصرّع...................................................................................................................................................................268

    مردّف...................................................................................................................................................................274

    بخش ششم: اصطلاحات انواع ادبی مطرح در بدیع...............................................................................279

    ملمّع...................................................................................................................................................................280

    سوال و جواب...................................................................................................................................................281

    ماده تاریخ..........................................................................................................................................................283

    بخش هفتم: در تلمیحات و دقایق ادبی.....................................................................................................286

    تلمیح...................................................................................................................................................................287

    اقتباس ..............................................................................................................................................................295

    کهن باوری.........................................................................................................................................................298

    سنت ادبی...........................................................................................................................................................300

    صفت نمایی.......................................................................................................................................................308

    فصل پنجم(نتیجه)

    نتیجه گیری.......................................................................................................................................................313

    نمودارها

    نمودا(انواع جناس)............................................................................................................................................315

    نمودار(صفات لفظی).........................................................................................................................................316

    نمودار(صفات معنوی).......................................................................................................................................317

    نمودار(اصطلاحات انواع ادبی مطرح در بدیع).............................................................................................318

    نمودار(در تلمیحات ادبی)...............................................................................................................................319

    منابع و مأخذ......................................................................................................................................................320

    چکیده انگلیسی.................................................................................................................................................321

     

     

     

    منبع:

    - اسفندیار پور، هوشمند، 1384، عروسان سخن، چاپ دوم، تهران، نشر فردوس.

    - خواجوی کرمانی، ابوالعطا، 1370، خمسه ی خواجوی کرمانی، سعید( نیازی کرمانی)،چاپ اول، انتشارات نقش جهان.

    - خواجوی کرمانی، ابوالعطاء ، 1370، روضه الانوار ، سعید(نیازی کرمانی)، چاپ اول، انتشارات نقش جهان.

    - خواجوی کرمانی، ابوالعطاء ، 1370، همای و همایون ، سعید(نیازی کرمانی)، چاپ اول، انتشارات نقش جهان.

    - خواجوی کرمانی، ابوالعطاء ، 1370، گل و نوروز ، سعید(نیازی کرمانی)، چاپ اول، انتشارات نقش جهان.

    - خواجوی کرمانی، ابوالعطاء ، 1370، گوهرنامه ، سعید(نیازی کرمانی)، چاپ اول، انتشارات نقش جهان.

    - خواجوی کرمانی، ابوالعطاء ، 1370، کمال نامه ، سعید(نیازی کرمانی)، چاپ اول، انتشارات نقش جهان.

    - رازی، شمس قیس، 1373، المعجم فی معاییر اشعار العجم، چاپ اول، تهران، انتشارات فردوس.

    - رادویانی، محمد بن عمر، 1380، ترجمان البلاغه، پرقسور احمد آتش، چاپ اول، تهران، انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.

    - رامی تبریزی، شرف الدین حسن بن محمد، 1341، حقایق الحدائق، محمد کاظم امام، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.

    - وطواط، رسید الدین محمد، 1362، حدائق السحر فی دقائق الشعر، عباس اقبال آشتیانی، تهران، انتشارات کتابخانه ی طهوری و کتابخانه ی سنایی.

    - همایی، جلال الدین،1364، فنون بلاغت و صناعات ادبی، چاپ سوم، تهران، انتشارات توس.

کلمات کلیدی: خواجو - خواجوی کرمانی - صناعات بدیعی - صناعات لفظی - صناعات معنوی - مثنوی - مثنوی های خواجوی کرمانی
موضوع پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, نمونه پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, جستجوی پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, فایل Word پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, دانلود پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, فایل PDF پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, تحقیق در مورد پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, مقاله در مورد پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, پروژه در مورد پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, پروپوزال در مورد پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, تز دکترا در مورد پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, تحقیقات دانشجویی درباره پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, مقالات دانشجویی درباره پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, پروژه درباره پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, گزارش سمینار در مورد پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, پروژه دانشجویی در مورد پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, تحقیق دانش آموزی در مورد پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, مقاله دانش آموزی در مورد پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی, رساله دکترا در مورد پایان نامه بررسی صناعات بدیعی در مثنوی های خواجوی کرمانی
مقالات مرتبط با این مطلب:

چکیده موسیقی، عنصر برجسته ی زبان شعری و عامل اصلی تمایز شعر از زبان روزمره و گفتار عادی بوده، همچنین رابطه ی عاطفی میان خالق اثر و مخاطب و خواننده ایجاد می کند. در واقع شاعر با سرودن شعر مخاطب را در فضای عاطفی قرار می دهد و بدین وسیله حالات مختلف روحی و عاطفی را بر می‌‌انگیزاند. خیال، عاطفه، اندیشه، شکل و موسیقی، عناصر پنج گانه ی تشکیل دهنده ی شعر به شمار می روند. موسیقی در شعر، ...

پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته زبان و ادبیات فارسی چکیده: این پایان نامه پژوهشی در مورد « بررسی و تحلیل موسیقی شعر در غزلیات خواجوی کرمانی» است که برای دستیابی به این هدف موسیقی شعر خواجو وچگونگی استفاده از ظرفیت ها و آفرینش های هنری و امکانات ادبی به کار رفته در غزلیات وی مورد بررسی قرارگرفته است. خواجو دارای934 غزل است که با استفاده از روش سیستماتیک تعداد 100 ...

پایان نامه برای کسب درجه کارشناسی ارشد (M-A) رشته زبان و ادبیات فارسی چکیده بی تردید افصح المتکلمین سعدی شیرازی یکی از ارکان مهم ادب فارسی بلکه از چهره های درخشان و کم نظیر ادب جهان بشمار می اید . او شخصیت جامع وبی همتایی است که در دو میدان نظم و نثر اثار ارزشمند وجاویدی از خود به یادگار گذاشته است ودر هر دو زمینه به ابداعات ونواوری های خوبی دست یافته است . سعدی در معماری زبان ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی«M.A.» چکیده شاه نعمت الله ولی که به شاه ولی در بین شاعران و اهل ادب معروف است از عرفای بزرگ و شاعران قرن هشتم و اوایل قرن نهم هجری است. وی قطب سلسله ی نعمت اللهی ست و به کثرت آثار بویژه آثار منثور معروف است. اشعار او بیشتر در قالب غزل سروده شده است و در به کار بردن اصطلاحات و ترکیبات عرفانی و بویژه انواع صور خیالی از ...

پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A.) گرایش: زبان و ادبیات فارسی چکیده قاآنی شیرازی یکی از گویندگان توانای پارسی در دوره ی بازگشت ادبی است. شعر قاآنی از دیدگاه‏های گوناگونی قابل بررسی است، از آنجا که تاکنون در قلمرو زیباشناسی شعرقاآنی پژوهش جامع و مستقلی صورت نگرفته است، در این رساله از منظر زیباشناسی به بررسی کاربرد صنایع لفظی بدیع پرداخته شده است. شعر قاآنی مشتمل بر ...

مقدمه بديع چيست؟ بديع چنانکه قدما گفته اند علمي است که از وجوه تعيين کلام بحث مي کند و از ما بديع مجموعه شگردهايي است (با بحث از فنوني) است که کلام عادي را کم و بيش تبديل به کلام ادبي مي کند و

پايان نامه کارشناسي ارشد مقطع رشته زبان و ادبيات فارسي سال 1386 چکيده:   مجلس گويي در تصوّف سابقه اي طولاني دارد و بعضي از مشايخ صوفيه به مجلس گويي و برگزاري جلسات صوفيانه مع

پایان نامه : جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی چکیده در پایان نامه ی پیش رو ،عشق و وابسته های آن در دیوان صائب تبریزی شاعر نام آور سبک هندی ، مورد بررسی قرار گرفته است . بدین سبب ابتدا ابیاتی که واژه ی عشق به طور مستقیم در آن موجود بوده است ، از دیوان شاعر استخراج شد .سپس مفاهیم عشق که در برخی ابیات یافت شد، جمع آوری گردید .سپس بعد از طبقه بندی به استنباط آنها ...

پایان نامه جهت اخذ درجه ی کارشناسی ارشد (M.A) چکیده شامل خلاصه اهداف و روش های اجرا ونتایج بدست آمده. هدف پژوهش حاضربلاغت درصدغزل حافظ است. دراین پژوهش به بررسی صدغزل حافظ پراخته شده است عنوان پایان نامه حاضربلاغت دردیوان حافظ(ازغزل 101تا 200)است . در تدوین این پژوهش از کتابهای چون دکتر کزازی،دیوان حافظ،سیروس شمیسا،بهاءالدین خرمشاهی و....بهره برده ام. وصنایع ادبی هریک ازغزلیات ...

زبان و ادبیات فارسی پایان­نامه برای دریافت درجه‌ی کارشناسی ارشد چکیده یکی از روش‌های بررسی متون، مطالعه‌ ی بینامتنی آن است. بینامتنی یعنی خوانش متن با توجه به متون دیگر و مبتنی براین اندیشه است که متن، نظامی بسته و مستقل نیست و خواسته یا ناخواسته با متون دیگر ارتباط دارد. نظریه‌ی‌ بینامتنی در اواخر دهه‌ی شصت میلادی توسط ژولیا کریستوا در خلال بررسی‌هایی که بر آراء و افکار میخائیل ...

ثبت سفارش