فهرست:
چکیده.
مقدمه. 1
فصل اول: کلیات و مفاهیم
1-1 بخش اول: کلیات.. 5
1-1-1 سؤالات تحقیق.. 6
1-1-2 فرضیات تحقیق.. 6
1-1-3 پیشینه و سوابق موضوع. 7
1-1-4 بیان جلوههای نوآوری و جدید بودن طرح.. 8
1-1-5 ضرورت انجام تحقیق.. 8
1-1-6 بیان مسئله. 9
1-1-7 روش تحقیق.. 9
1-1-8 مباحث کلی پایاننامه. 10
1-1-9 منابع اصلی.. 10
1-1-10 تعریف اصطلاحات.. 10
1-2 بخش دوم: زندگینامه حضرت زینب3.. 12
1-2-1 همسر و فرزندان حضرت زینب3.. 12
1-2-2 برخی از القاب حضرت زینب3.. 13
فصل دوم: کوفه و حضرت زینب3
2-1 تاریخچه اجمالی کوفه. 17
2-1-1 بافت سیاسی اجتماعی کوفه در آن زمان. 17
2-1-2 مذاهب و ادیان و پیروان آنان در کوفه. 18
2-2 شرایط محیطی خطبهی کوفه. 18
2-3 اسناد خطبه در اجتماع کوفیان. 21
2-4 خطبه حضرت زینب3 در کوفه. 22
2-5 ساختار شکلی.. 24
2-6 تحلیل بلاغی.. 25
2-6-1 کاربردعلم معانی.. 27
2-6-1-1 اغراض خبر. 28
2-6-1-2 اغراض ندا 29
2-6-1-3 تأکید کلام. 30
2-6-1-4 حصر (قصر) 32
2-6-1-5 حروف استفهام. 33
2-6-1-6 التفات.. 33
2-6-1-7 ایجاز 34
2-6-1-8 استتباع. 35
2-6-1-10 فصلالخطاب.. 35
2-6-1-11 حسن ختام. 36
2-6-1-12 فصاحت کلمه. 36
2-6-2 کاربرد بیانی.. 38
2-6-2-1 تشبیه. 38
2-6-2-2 مجاز 43
2-6-2-3 استعاره. 44
2-6-3 کاربردبدیعی.. 47
2-6-3-1 تسجیع. 47
2-6-3-2 جناس... 48
2-6-3-3 تجاهل العارف.. 49
2-6-3-4 طباق. 50
2-6-3-5 مقابله. 50
2-6-3-6 تکرار مترادفات.. 51
2-6-3-7 بینامتنیت... 52
2-7 کاربرد نحوی کلمات در خطبه. 56
2-7-1 کاربرد افعال. 56
2-7-2 جملات فعلیه واسمیه. 57
2-7-3 کاربرد حروف.. 58
فصل سوم: شام و حضرت زینب3
3-1 شرایط محیطی خطبهی حضرت در شام. 63
3-2 اسناد خطبه در دارالخلافه یزید در شام. 67
3-3 خطبهی حضرت زینب3 در شام. 68
3-4 ساختار شکلی خطبه شام. 72
3-5 تحلیل بلاغی.. 72
3-5-1 کاربردمعانی.. 73
3-5-1-1 تأکید کلام. 74
3-5-1-2 حصر (قصر) 75
3-5-1-3 ایجاز 75
3-5-1-4 استتباع. 76
3-5-1-5 اختصاص.... 76
3-5-1-6 فصاحت کلمه. 76
3-5-1-7 حسن ختام. 77
3-5-2 کاربردبیانی.. 77
3-5-2-1 تشبیه. 77
3-5-2-2 استعاره. 78
3-5-2-3 کنایه. 79
3-5-3 کاربردبدیعی.. 81
3-5-3-1 مراعاه النظیر. 81
3-5-3-2 واجآرایی.. 81
3-5-3-3 سجع. 82
3-5-3-4 تجاهلالعارف.. 84
3-5-3-6 طباق. 85
3-5-3-7 مقابله. 86
3-5-3-8 تکرار مترادفات.. 86
3-5-3-9 بینامتنیت دینی.. 86
3-6 کاربرد نحوی کلمات در خطبه. 91
3-6-1 کاربرد افعال. 91
3-6-2 جملات اسمیه و فعلیه. 93
3-6-3 کاربرد حروف.. 94
فصل چهارم: دارالاماره و احتجاج حضرت زینب3
4-1 شرایط محیطی احتجاج حضرت با ابنزیاد در دارالاماره و بیان احتجاج.. 99
4-2 اسناد احتجاج در دارالامارهی کوفه. 100
4-3 ساختار شکلی احتجاج حضرت زینب3 با ابنزیاد. 101
4-4 تحلیل بلاغی.. 101
4-4-1 کاربردمعانی.. 102
4-4-1-1 تأکید کلام. 102
4-4-2 کاربردبیانی.. 102
4-4-2-1 کنایه. 102
4-4-3 کاربردبدیعی.. 102
4-4-3-1 مراعاه النظیر. 102
4-4-3-2 تسجیع. 102
4-4-3-3 طباق. 103
4-4-3-4 بینامتنیت دینی.. 103
4-5 کاربرد نحوی کلمات درخطبه. 104
4-5-1 کاربرد افعال. 104
4-5-2جملات اسمیه و فعلیه. 104
4-5-3 کاربرد حروف.. 104
نتیجهگیری.. 106
فهرست منابع و مآخذ. 109
منبع:
- منابع عربی
قرآن کریم.
نهجالبلاغه.
ابن عقیل، بهاءالدین عبدالله، شرح ابن عقیل، جلد دوم، الطبعه الثالث، انتشارات لقاء، النجف الاشرف، 142هجری قمری.
ابناثیر جوزی، مبارکبن محمد، النهایه فی غریب الحدیث و الأثر، محقق: محمود طناحی، چاپ چهارم، اسماعیلیان، قم، 1376ش.
ابناثیر، مجدالدین ابیالسعادات، النهایه فی غریب الحدیث، چاپ چهارم، اسماعیلیان، قم، 1364ش.
ابنطاووس الحسینی، علیبن موسی، اللهوف فی قتلی الطفوف، چاپ اول، مطبعه مهر قم، 1348ش.
ابنطیفور، ابوالفضل احمدبن ابیطاهر، بلاغات النساء، بیچا، مکتبه المرتضویه ، نجف، 1361ش.
ابنمنظور، محمدبن مکرم،لسان العرب، جلد 1، بیچا، دار صادر، بیروت، 1410ق.
ابواصبع، صالح، الحرکه الشعریه فی فلسطین المتحله ، بیچا، الموسسه العربیه للدراسات و النشر، بیروت، 1979م.
ابوزید، کریمه محمود، علم المعانی دراسه و تحلیل، بیچا، دارالتوفیق، القاهره، 1408ق.
امین ،مصطفی ،وعلی الجارم،البلاغه الواضحه ، بیچا، دارالمعارف، مصر، 1389ش.
الامین، سیدمحسن، اعیان الشیعه، بیچا، دارالتعارف، بیروت، 1403ق.
البراقی النجفی، سیدحسین، تاریخ الکوفه، چاپ دوم، مطبعه الحیدریۀ، نجف، 1379ش.
البلاذری، احمدبن یحیی، فتوح البلدان، مترجم: دکتر محمد توکل، نشر نقره، تهران، 1367ش.
بنیس، محمد، المسبار فی النقد الادبی، بیچا، منشورات اتحاد الکتاب، العرب، دمشق، 1979م.
تفتازانی، سعدالدین، شرح المختر، الطبعه السابعه ، اسماعیلیان، قم، 1391ش.
الجرجانی، عبدالقادر، دلائل الاعجاز، بیچا، دارالمعرفه، بیروت، 1978م.
الجزایری، السید نورالدین، الخصائص الزینبیه، الطبعه الاولی، انتشارات المکتبه الحیدریه، قم، 1383ش.
جمعه، حسین، المسبار فی النقد الادبی، بیچا، منشورات اتحاد الکتاب العرب، دمشق، 2003م.
حلی، حسنبن یوسف، تذکره الفقهاء، بیچا، آلالبیت لاحیاء التراث، قم، 1373ش.
الحلی، نجمالدین ابننما، مثیر الاحزان، چاپ سوم، تحقیق و نشر موسسه الامام المهدی4، قم، 1406ه.ق.
حموی، یاقوتبن عبدالله، معجمالبلدان، بیچا، داراحیاء التراث العربی، بیروت، 1399ق.
سیوطی، جلالالدین، الاتقان فی علوم القرآن، تحقیق :المندوف، بیچا، دارالفکر، لبنان، 1416ق.
صالح السامرائی، فاضل، معانی النحو، الطبعه الاولی، دارالسلاطین، الأردن- عمان، 1431ق.
صفیپور، عبدالرحیم، منتهی الأدب فی لغه العرب، بیچا، اسلامیه (افست)، 1377ق.
الطبرسی، ابومنصور احمدبن علیبن ابیطالب، الاحتجاج، تعلیقات سید محمدباقر خراسانی، بیچا، منشورات راز النهان، نجف، 1386ه.ق.
الطریحی النجفی، فخرالدین، المنتخب الطریحی، بیچا، حیدریه، نجف، بیتا.
طریحی، فخرالدین، مجمعالبحرین، چاپ اول، موسسه البعثه، قم، 1416ق.
الطوسی، ابنجعفر محمدبن الحسن، رجال الطوسی، چاپ اول، موسسه نشر اسلامی، قم، 1415ه.ق.
العاملی، معین دقیق، دروس فی البلاغه ، الطبعه الخامسه، مرکز المصطفی العالمیه9 للترجمه و النشر، قم، 1423ق.
عبدالقادر، حسین، القرآن و الصوره البیانیّه ، الطبعه الاولی، بیجا، دارالمنار، 1991م.
عسکری، ابوهلال، الصناعتین، بیچا، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1981م.
عکاوی، أنعام فوال، المعجم المفصل فی علوم البلاغه ، بیچا، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1417ق.
الفضلی، عبدالهادی، تهذیب البلاغه، الطبعه الحادی عشر، الغدیر، قم، 1426ق.
القزوینی، السید محمدکاظم، زینب الکبری من المهدی الی اللحد، الطبعه الاولی، موسسه الأعلمی للمطبوعات، بیروت، 1427ه.ق.
قلقشندی، شهابالدین، صبح الأعشی فی صناعه الأنشاء، بیچا، دارالکتب العلمیه، بیروت، بیتا.
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، 110 جلد، بیچا، موسسه الوفاء، بیروت، 1403ه.ق.
مطلوب، احمد، معجم المصطلحات البلاغیه و تطورها، بیچا، ناشرون، بیروت، 2007م.
ناهم، احمد، التناص، بیچا، دارالشؤون الثقافیه العامه ، بغداد، 2004م.
الهاشمی، سیداحمد، جواهر البلاغه فی المعانی و البیان و البدیع، بیچا، دارالاحیاء التراث العربی، بیروت، 1943م.
ب- منابع فارسی
ابن عقیل، بهاءالدین عبدالله، شرح ابن عقیل، جلد دوم، مترجم: سید حمید طبیبیان، چاپ چهارم، امیر کبیر، تهران، 1390.
انوشه، حسن، فرهنگنامه ادب فارسی، چاپ اول، سمت، تهران، 1376ش.
باقری بیدهندی، ناصر، فقیهان بر مسند وعظ و خطابه، بیچا، دبیرخانه اجلاس حوزه و تبلیغ، قم، 1378ش.
بنتالشاطی، «شیر زن کربلا» ترجمه بطله الکربلا، مترجم: سید جعفر شهیدی، بیچا، اسلامیه (افست)، 1332ش.
بیلیایف، ب، روانشناسی آموزش زبان، مترجم: امیر فرهمندپور، چاپ اول، بیتا، تهران، 1386ش.
جعفری، سید محمدمهدی، آموزش نهجالبلاغه، چاپ اول، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، 1380ش.
حرّانی، ابنشعبه، تحف العقول، مترجم: احمد جنتی، چاپ اول، امیرکبیر، تهران، 1382ش.
حلی، ابومنصورجمالالدین حسنبن یوسفبن علیبن مطهر، الجوهر النضید، مترجم: منوچهر صانعی درهبیدی، چاپ هفتم، حکمت، تهران، 1388ش.
حمیدیان، سعید، درآمدی بر اندیشه و هنر فردودسی، بیچا، نشر مرکز، تهران، 1373ش.
دشتی، محمد، ترجمه نهجالبلاغه، چاپ 29، موسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین7، قم، 1384ش.
راغب اصفهانی، حسینبن محمد، المفردات فی غریب القرآن، محقق: صفوان عدنان داودی، چا÷ اول، دارالعلم- الدار الشامیه، بیروت، 1412ق.
رسول محلاتی، سید هاشم، زندگانی امام حسین7، چاپ ششم، دفتر نشر و فرهنگ اسلامی، قم، 1376.
سید رضی، ابوالحسین محمدبن الحسین، تلخیص البیان فی مجازات القرآن، مترجم: سید محمدباقر سبزواری، بیچا، انتشارات آگاه، تهران، 1330ش.
طباطبایی، سید محمدرضا، هنر بدیع، چاپ اول، انتشارات دارالعلم، قم، 1386ش.
طباطبایی، سید محمدعلی، تجلی قرآن در کلام حضرت زینب3، چاپ اول، نشر ادیان، قم، 1390ش.
طبری، محمدبن جریر، تاریخ طبری، مترجم: پایبنده ابوالقاسم، بیچا، اساطیر، تهران، 1362ش.
عکبری (شیخ مفید)، ابوعبدالله محمدبن نعمان، الإرشاد، مترجم: سید هاشم رسولی محلاتی، بیچا، انتشارات علمیه اسلامی، 1412ق.
عکبری (شیخ مفید)، ابوعبدالله محمدبن نعمان، الأمالی، محقق: استاد حسین ولی- علیاکبر غفاری، چاپ دوم، نشر اسلامی، قم، 1412ه.ق.
فرهنگ معین، گردآوردنده: عزیزالله علیزاده، بیچا، بیتا، تهران، 82-81ش.
فریشلر، کورت، امام حسین7 و ایران، مترجم: ذبیحالله منصوری، بیچا، نشر جاویدان، تهران، 1373ش.
فضلی، عبدالهادی، تهذیب البلاغه، مترجم: سید علی حسینی، چاپ سوم، انتشارات دارالعلم، قم، 1388ش.
فضیلت، محمود، معناشناسی و معانی در زبان و ادبیات، چاپ اول، کرمانشاه، بیجا، 1380.
قربانی، زینالدین، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، چاپ دوم، نشر سایه، تهران، 1385ش.
القریشی، باقر شریف، حیاۀ الامام الحسین7، چاپ اول، دارالبلاغۀ، بیروت، 1413ش.
قزوینی، علامه سید محمدکاظم، زینب کبری از ولادت تا شهادت، مترجم: کاظم حاتمی طبری، چاپ سوم، انتشارات پیام مقدس، قم، 1388ش.
قمی، شیخ عباس، دمع السجوم (ترجم نفس المهموم)، مترجم: ابوالحسین شعرانی، بیچا، ذویالقربی، قم، 1378ش.
گروهی از اندیشمندان، یادنامه کنگرهی هزارهی نهجالبلاغه، چاپ اول، شرکت افست سهامی عام، بنیاد نهجالبلاغه، بیجا، 1360ش.
معرفت، محمدهادی، علوم قرآنی، چاپ نهم، تمهید، قم، 1387ش.
معروف، یحیی، فن ترجمه، چاپ پنجاهم، انتشارات سمت، تهران، 1384ش.
مهاجرانی، عطاءالله، پیامآور عاشورا، چاپ سوم، انتشارات اطلاعات، تهران، 1375ش.
مهدی اشتهاردی، محمد، سوگنامه آلمحمد9، چاپ بیست و پنجم، انتشارات ناصر، قم، 1390ش.
مهریزی، مهدی، مستدرک علم الرجال، بیچا، دارالحدیث، قم، 1389ش.
میرزایی، فرامرز، روش گفتمان کاوی شعر، مجله ایرانی زبان و ادبیات عربی، 1384ش، ش 4، ص63.
نصیریان، یدالله، علوم بلاغت و اعجاز قرآن، چاپ هشتم، انتشارات سمت، قم، 1387ش.
الهاشمی، سیداحمد، تلخیص جواهرالبلاغه، ملخصین: دکتر محمود خرسندی و زهرا فیض، چاپ دوم، پیام نوآور، قم، 1392ش.
الهاشمی،سیداحمد، ترجمه و شرح جواهرالبلاغه، مترجم: حسن عرفان، چاپ سوم، نشر بلاغت، قم، 1381ش.
هاشمینژاد، سید عبدالکریم، درسی که حسین7 به انسانها آموخت، چاپ پنجم، شاهد، تهران، 1386ش.
همایی، جلالالدین، فنون بلاغت و صناعات ادبی، چاپ دهم، نشر هما، 1373ش.
مقالات
ملانوری، حسین، روش سخنرانی دینی، چاپ سوم، مرکز مدیریت حوزههای علمیه، قم، 1390ش.
میرزایی، فرامرز، روش گفتمان کاوی شعر، مجله ایرانی زبان و ادبیات عربی،4ش،1384ش، ص63.
بهمنی مطلق، یدالله، بررسی و تحلیل سبک اشعار میرزادهی عشقی، بهار ادبی فصلنامه تخصصی سبکشناسی، شماره سه، 1389، ص 100.
رمانی، ابراهیم، النص الغایب فی الشعر العربی الحدیث، مجله الوحده 1988م، ش 48، ص 48.
د- نرمافزار
نرمافزار دانشنامه علوی.