فهرست:
فصل اول: مقدمه و معرفی پژوهش
مقدمه.................................................................................................................. 2
بیان مسأله........................................................................................................... 4
ضرورت و اهمیت تحقیق..................................................................................... 7
اهداف تحقیق...................................................................................................... 9
هدف کلی........................................................................................................... 9
اهداف اختصاصی................................................................................................ 9
چارچوب نظری................................................................................................... 10
مدل مفهومی تحقیق.............................................................................................. 11
فرضیه های تحقیق............................................................................................... 11
پیش فرض های تحقیق........................................................................................ 14
تعریف متغیرهای تحقیق....................................................................................... 15
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
مقدمه.................................................................................................................. 20
مبانی نظری تحقیق............................................................................................... 20
رفتار مدنی سازمانی............................................................................................. 20
تعریف رفتار مدنی سازمانی.................................................................................. 21
ابعاد رفتار مدنی سازمانی...................................................................................... 24
شاخصهای رفتار مدنی سازمانی............................................................................. 24
تعهد سازمانی...................................................................................................... 31
رفتارهای ضدمدنی............................................................................................... 32
اعتماد سازمانی.................................................................................................... 33
رفتار مدنی سازمانی و فرهنگ کارآفرینی............................................................... 34
رفتار مدنی سازمانی و فرسودگی شغلی در سازمان................................................. 35
پیامدهای فردی و سازمانی رفتار مدنی سازمانی...................................................... 36
تعاونی ها............................................................................................................ 38
دیدگاه های مختلف درباره تعاون.......................................................................... 38
انواع تعاونی ها.................................................................................................... 42
انواع تعاونی ها در ایران....................................................................................... 54
عدالت سازمانی................................................................................................... 63
تعریف عدالت..................................................................................................... 63
اهمیت رعایت عدالت.......................................................................................... 65
عدالت اجتماعی................................................................................................... 66
عدالت توزیعی.................................................................................................... 68
عدالت رویه ای................................................................................................... 73
عدالت تعاملی..................................................................................................... 76
انواع ناسزاها........................................................................................................ 79
دیدگاه های مربوط به عدالت سازمانی.................................................................... 83
عوامل مؤثر بر حساسیت افراد به رعایت عدالت در سازمان...................................... 84
کانون های عدالت سازمانی................................................................................... 86
پیشینه تحقیق....................................................................................................... 87
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
مقدمه.................................................................................................................. 93
روش شناسی تحقیق............................................................................................ 93
جامعه آماری....................................................................................................... 94
نمونه آماری......................................................................................................... 94
متغیرهای تحقیق.................................................................................................. 94
روش های گردآوری اطلاعات.............................................................................. 94
پایایی ابزار تحقیق................................................................................................ 96
روش های آماری مورد استفاده.............................................................................. 98
روش اجرای تحقیق............................................................................................. 99
فصل چهارم: یافته های تحقیق
مقدمه.................................................................................................................. 101
یافته های توصیفی............................................................................................... 102
یافته های استنباطی............................................................................................... 107
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
مقدمه.................................................................................................................. 119
یافته های استنباطی............................................................................................... 121
بحث و نتیجه گیری............................................................................................. 125
پیشنهادهای برخاسته از تحقیق.............................................................................. 130
پیشنهاد به سایر محققان........................................................................................ 132
محدودیت های تحقیق......................................................................................... 133
منابع و مآخذ....................................................................................................... 132
فارسی................................................................................................................ 132
لاتین.................................................................................................................. 138
منبع:
فارسی
- آرمسترانگ، مایکل. (1386). مدیریت عملکرد؛ راهبردهای اساسی و رهنمودهای عملی. ترجمه ناصر میرسپاسی، اسماعیل کاووسی، انتشارات ترمه.
- آشوی، محمد. (1383). حقوق بشر و مفاهیم مساوات، عدالت و انصاف، فصلنامه مطالعات راهبردی.
- ارشدی، نسرین، هاشمی شیخ شبانی، سید اسماعیل (1390). رابطه عدالت سازمانی ادارک شده و انگیزه های رفتار مدنی سازمانی با رفتار سازمانی در یک سازمان صنعتی. مجله دستاوردهای روانشناختی (علوم تربیتی و روانشناسی)، دانشگاه شهید چمران اهواز، پاییز و زمستان 1390، دوره چهارم، شماره 2، صص: 236-219.
- اسلامی، ح. (1387). رفتار شهروندی سازمانی. تدبیر شماره 187 آذرماه 1386.
- امیرخانی، طیبه. (1384). سرمایه اجتماعی. پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران.
- امیر دختی، علی اکبر، پرورش، پروانه، بررسی رابطه جو سازمانی با سبک مدیریت و آثار آن بر معلمان مداس ابتدایی، فصلنامه اندیشه های تازه در علوم تربیتی، سال سوم، شماره چهارم، پاییز 1387.
- باقری، فردین. (1385). عدالت اجتماعی در گستره جهانی. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
- پورسعید، فرزاد. (1384). فراگیری و پایداری اصول راهنمای تحقق عدالت اجتماعی در ایران 1404 هجری شمسی، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 32.
- پورعزت، علی اصغر. (1380). مدیریت دولتی و عدالت اجتماعی. مجله دانش مدیریت، شماره 55.
- پورعزت، علی اصغر. (1382). طراحی سیستم خط مشی گذاری دولتی برای تحقق عدالت اجتماعی بر مبنای مدل حکومت حق مدار علوی در نهج البلاغه. رساله دکتری مدیریت سیاستگذاری عمومی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس.
- پورعزت، علی اصغر. (1382). «عدل موعود» آخرین سلسله چالشهای بشری در تصویرگری جامعه عدل. نشریه گل نرگس، صص 31-29.
- ترنس، آرمیچل. (1376). مردم در سازمان ها زمینه رفتار سازمانی. ترجمه حسین شکرکن، انتشارات رشد.
- توره، ناصر. (1385). شناخت عوامل رفتار شهروندی و بررسی ارتباط آن با عملکرد سازمانی، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران (پردیس قم).
- جلالی، محمدعلی. (1377). بررسی تأثیرات نگرش های شغلی بر عملکرد کارکنان عملیاتی
بیمارستان های شبکه بهداشت و درمان و علوم پزشکی شهرستان شاهرود. تهران: دانشگاه شهید بهشتی، پایان نامه کارشناسی ارشد.
- حیدی، زهرا، عسکریان، مصطفی، دوایی، مهدی، بررسی رابطه بین جو سازمانی و مدیریت تعارض از دیدگه دبیران، فصلنامه تازه های روانشناسی صنعتی/سازمانی، سال اول، شماره سوم، تابستان 1389.
- خسرویان، امین، گل پرور، محسن، آتش پور، سیدحمید، بررسی رابطه جو سازمانی با ابعاد فرهنگ نوآوری (تشکیلات، یادگیری سازمانی و جهت گیری بازار) در کارکنان شرکت سیمان سپاهان اصفهان، یافته های نو در روانشناسی، 1389، ص 94-79.
- دلاور، علی. (1382) روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران: انتشارات نشر ویرایش.
- دنهارت، رابرت بی. (1382). تئوریهای سازمانهای دولتی. ترجمه الوانی و دانایی فرد، تهران، صفار.
- رضایی کلید بری، ح، ر. باقر سلیمی، س. (1387). نقش عدالت سازمانی در تقویت رفتار شهروندی سازمانی.
- رضاییان، علی. (1384). انتظار عدالت و عدالت در سازمان. تهران: انتشارات سمت.
- ساروخانی، باقر. (1375). روش های تحقیق در علوم اجتماعی. پژوهشگاه علوم انسانی، مطالعات فرهنگی.
- ساروقی، احمد. (1375). تعهد سازمانی و رابطه آن با تمایل به ترک خدمت. فصلنامه مدیریت دولتی، شماره 35، صص 73-65.
- سرمد، زهره و بازرگان، عباس و حجازی، الهه. (1377). روشهای تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات آگاه.
- سیار، ابوالقاسم و حسن اسلامی. (1386). رفتار شهروندی سازمانی. مجله تدبیر، شماره 187.
- سید جوادین، سید رضا، محمد مهدی فراهی و غزاله طاهری عطار (1387)، شناخت نحو.
- شایان جهرمی، شاپور امین، احمدی، عباداله، درویش پور فراغه، سکینه، بررسی رابطه میان جو سازمانی با تعهد سازمانی و روحیه از دیدگاه دبیران دوره راهنمایی مدارس دخترانه شهر مرودشت در سال تحصیلی 88-87، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال دوم، شماره سوم، بهار 1388.
- شفیعی فر، محمد. (1383). دموکراسی و عدالت اجتماعی با تأکید بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. شماره 23.
- شیوه پیشگیری از فرسودگی شغلی، روزنامه تفاهم، خرداد 1385.
- طبرسا، غلام علی، اسماعیلی گیوی، محمدرضا و اسماعیلی گیوی، حمیدرضا. (1389). «عوامل مؤثر بر رفتار شهروندی سازمانی در یک بیمارستان نظامی. مجله طب نظامی: دوره 12، شماره 2، صص 99-93.
- عباسپور، اصغر. (1385). «بررسی رابطه بین اقدامات منابع انسانی و رفتارهای شهروندی سازمانی در میان کارکنان بانک ملت»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مدیریت دانشگاه تهران.
- علوی، سید امین الله. (1377). روانشناسی مدیریت و سازمان. تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
- فاتحی، محمدحسین. (1383). مالیات و وظایف توزیعی دوات. مجله مجلس و پژوهش، شماره 45، ص 93.
- فتاحی، مهدی. (1385). بررسی اثرات معنویت محیط کاری بر رفتارهای شهروندی سازمان و ارتباط آن با وفاداری و مشتری و کیفیت خدمات. پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران.
- قاضی زاده، کاظم. (1384). بازخوانی مسئله عدالت اجتماعی. نشریه حمایت، 15 و 16/8/84.
- قلی پور، آرین. (1386). مدیریت رفتار سازمانی (رفتار فردی). تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت).
- مرتضوی، شهناز. (1372). بهره وری نیروی انسانی. بررسی رضایت شغلی، تعهد سازمانی و امنیت شغلی، فصلنامه مطالعات مدیریت، شماره اول، دوره سوم.
- مستبصری، م. نجابی، ع، ر. (1387). فرسودگی شغلی عامل تعدیل کننده OCB در سازمان.
- مشبکی، اصغر و پورعزت، علی اصغر. (1380). نقش استعاره ها در فراگرد دانش افزایی درباره سازمان: مروری بر پیامدهای کارکردی و کژکردی استفاده از استعاره ها. سخن سمت 7، شماره اول، بهار، ص 64.
- مطهری، مرتضی. (1377). مجموعه آثار صدرا، قم.
- مقدم، مقصود. (1377). بررسی تأثیر فشارهای عصبی بر روی عملکرد کارکنان. تهران: دانشگاه شهید بهشتی، پایان نامه کارشناسی ارشد.
- مقیمی، سیدمحمد. (1385). سازمان و مدیریت رویکردی پژوهشی، تهران: ترمه.
- ناظم، فتاح، محسن شیخی، عباس، بررسی رابطه بین موضع کنترل، جو سازمانی و بهره وری کارکنان در اداره کل امور مالیاتی استان تهران، فصلنامه مدیریت، سال ششم، شماره 13، بهار 1388.
- نعامی، عبدالزهرا؛ شکرکن، حسن. (1385). بررسی رابطه ساده و چندگانه عدالت سازمانی دانشگاه اهواز، دوره سوم، سال سیزدهم، صص 92-79.
- یزدانی، حمیدرضا. (1384). بررسی روابط متقابل میان اجزای سرمایه های فکری ...... پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران.
- یعقوبی، مریم: یارمحمدیان، محمدحسین. رئیسی، احمدرضا، جوادی، مرضیه، سقائیان، نژاد اصفهانی. (1389)، سکینه. رابطه بین عدالت سازمانی و رفتار مدنی سازمانی در میان کارکنان مدارک پزشکی بیمارستان های شهرستان های منتخب شهر اصفهان. مدیریت اطلاعات سلامت، 1389؛ (ویژه نامه چهار): 506 تا 515.
- یوزباشی، علیرضا. عزیزی، حبیب. یارمحمدی، سعید. (1390)، بررسی مقایسه ای وضعیت رفتار شهروندی سازمانی کارکنان دانشکده تربیت بدنی یا دانشکده مدیریت دانشگاه تهران. ششمین همایش ملی دانشجویان تربیت بدنی و علوم ورزشی تهران.
منابع لاتین
- Bell Siman & Menguc Bulent (2002), "The employee-organization relationship, organizational Citizenship behaviours and superior service quality", Journal of Retailing, N. 78, pp. 131, 146.
- Bolino Mark and Turnley William (2003), "Going the extra mile: cultivating and managing employee citizenship behavior", Academy of Management Executive, Vol. 17, N.3, pp.60-71.
- Castro & Armario and Ruiz (2004), "the influence of employee organization al citizenship Behavior customer Layalty", international Journal of Service Industry Management, vol. 15, N.1, pp. 27-53
- Christie Burton (2003), "organizational culture and organizational citizenship Behavior: a levels of analyses study" Malaysia: the third international conference on Knowledge, culture and change in organizations.
- Claver Enriue & lioAs Juan & Gasco Jose & Molina Hipolito and cvonca Francisco (1999), "Public Administration: from bureaucratic culture to citizen – oriented culture" The International Journal of public sector Management, vol. 12, No.5, pp. 455-464
- Dunlop Patrick & lee Kibeom (2004), "Workplance deviance, organizational citizenship behaviour and business unit performance: the bad apples do spoil the whole barrel", Journal of organizational Behaviour, N. 25, PP. 67-80.
- Dyne Linn van & Graham Jill & Dienesch Richard (1994), "organizational citizenship behaviour: construct redefmition, measurement and validation". Academy of Management Journal, Vol. 37, N.4, PP. 765-802.
- Hodson Randy (2002), "management citizenship behaviour and its consequences", Work and Occupations, Vol. 29, No. 1, PP. 64-96.
-Lober, Douglas, Pollution Prevention as Corporate entrepreneurship, Journal of organizational change Management, Vol. 11, No. l. 1998.
10- Markoczy livia and xin Katherine (2004), "The virtues of omission in organizational citizenship behaviour", university of californial.
- Bies, Robert J., "Interactional Justice: The Sacred and the Profance", In Jerald Greenberg and Russell Croponzano (Eds.), Advances in Organizational Justice, Justice, Stanford, California: Stanford Univershty Press, 2001.
- Celep, C. (2002). "Antecedents of Organizational commitment In eduacational Organizations". Trakya university Edirn, Turkey. Erdheim & Wang & Zicker, 2006, P. 961.
13- Jeon, J. H. (2009) The impact of Organizational justice and job security on Organizational commitment exploring the mediating effect of trust in top management. A dissertation, faculty of the graduate school of the university of Minesota. 38.
- lee, H. J. (2004). The role of competence-based trust and Organizational identification in continuous improvement. Journal of Management Psychology, 19(6), 623-639.
15-Lewis, D. E. (2007). An investigation into the relationship between product innovation, trust, and diversity. A PhD dissertation, Capella university. 76.
- Lewis, J. D., & Weigert, A. J. (1985). Trust as a social Organization. In Smith, P. A., & Birney, L. L. (2005). The Organizational Journal of Educational Management, 19(6), 469-485.
- Mayer, R. C.; Davis, J. H., & Schoorman, D. F. (1995). An integrative model of Organizational trust. Academy of Management Reviev, 20(3), 709-734.
- Mccauley, D. P., & Kuhnert, K. W. (1992). A theoretical review and empirical investigation of employee trust in management. Public Administration Quarterly, 16(2), 265-282.
- Mishra, J., & Morrissey, M. A. (1990). Trust in employer relation ships: a survey of west Michigan managers. Public Personnel Management, 19, 443-486.
- Morrison, E. W. (1994). Role definitions and organizational citizenship behavior: the importance of the employee’s Perspective. Academy of Management Journal, 37(6), 1543.
- Nejat, A.; Kosarneshan, M., & Mirzadeh, A. (2009). The effect of Organizational citizenship behavior on services guality. Commercial Surveys. 35, 72-84. (in Persian).
- Nyhan, R. C. (2000). Changing the paradigm: trust and its role in public Sector Organizations. American Review of Public Administration, 30(1), 87-109.
- Organ, D. W. (1988). Organizational citizenship behavior: the good Soldier Syndrome. Lexington, MA: Lexington books.
- Organ, D. W.; Podsakoff, P. M., & Mackenzie, S. B. (2006). Organizational citizenship behavior. its nature, antecedents, and consequences. Thousand Oaks, CA: Sage publications.
- Podsakoff, P. M.; Mackenzie, S. B; paine, J. B., & Bachrach, D. G. (2000).
- Singh, U., & srivastava, K. B. L. (2009). Interpersonal trust and organizational citizenship behavior. Natio,al Academy of Psychology (NAOP). 65-76.
- Smith, C. A; Organ, D. W., & Near, J. P. (1983). Organizational citizenship behavior: it’s nature and antecedents. In Yilmaz, K., & Bokeoglu, O. (2008)
- Smith, P. A., & Birney, L. L. (2005). The Organizational trust of elementary schools and dimensions of student bullying. Internation Journal of Educational Management, 19 (6), 469- 485.
- Solan, A. M. (2008). The relationship between emotional intelligence, visionary leadership, and Organizational citizenship behavior in continuing higher education. A dissertation, school of global leadership & entrpreneurship, regent university. 81.
- Van Dyne, L.; Graham, J. W., & Dienesch R. M. (1994). Organizational citizenship behavior: construct redefinition, measurement, and validation. Academy of Management Journal, 37 (4), 765- 802.
- Vivian Chen, C.; chang, W., & Hu, C. (2007). The relationship between leader member exchange, trust, supervisor support, and Organizational citizenship behavior a case study of nurses. Proceedings of the 13 th asia pacific management conference, Melbourne, Australia. 692-697.
- Yilmaz, A., & Atalay, C. (2009). A theoretical analyze on the concept of trust in Organizational life. European Journal of Social Sciences, 8(2), 341-352.
- Andersson, L.M. & C.M. Pearson. (1999). Tit for tat? The spiraling effect of incivility in the workplace. Academy of Management Review, 24: 452- 471.
- Argyris, C., & Schon, D. A. (1974). Theory in practice: increasing profess sionnal effectiveness. San Francisco: Jossey- Bass.
- Ball, G.A., Trevino, L. K., & Sims Jr., H. P. (1994). Just and unjust punish ment: Influences on subordinate performance and citizenship. Academy of Management Journal, 37 (2): 299- 318.
- Baron, R. A. (1994). The physical environment of work settings: Effects on task performance, interpersonal relations, and job satisfaction. In B. M. staw & L.L Cummings (Eds.), Research in organizational behavior, vol. 16, pp. 1-46. Greenwich, CT: JAI press.
- Baron, R. A., & Richardson, D. R. (1994). Human aggression (2 nd) ed). New York: Plenum.
- Bolino, M. C., Turnly, W. H. and Bloodgood, J.M. (2002), Citizenship behavior and the creation of social capital in organizations, Academy of Management Review, 27, (4): 5-22.
- Brown, T. J., Mowen, JC., Donavan, T., & Licata, J. w. (2002), The influence of service workers: Personality trait effects on seland supervisor performance ratings. Journal of Marketing Research, 9 (1), 110- 120.
40- Cohen – charash,Yochi & Paul E. Spector (2001); The role of justice in organazations: ameta analysis; organizational Behavior and human decision processes, vol 86, No.2, November, : 278-321.
- Colquitt, Jason. A; Donald E. Conlon; K. Yee, Michael J. Wesson & Christopher O.L.H porter (2001); justice at the millennium: a Meta analytic review of 25 years of organizational Justice research"; Journal of Applied psychology; 86, (3): 524-445.
- Donath B. (1999). Get marketing, sales on same wavelength. Marketing News, 33(19).
- Fox, S., Spector, P. E., $ Miles, D. (1999). Counterproductive work behavior (CWB) in response to job stressors and organizational justice: the moderator effect of autonomy and emotion traits. Paper presented at the annual meeting of the Society for Industrial and Organizational Psychology, Atlanta.
- Greenberg, J. (1986). Determinants of perceived faimess of performance evaluations. Journal of Applied psychology, 71(2).
- Kilduff, M., & Day, D. V. (1994). Do chameleons get ahead? The effects of self-monitoring on managerial careers. Academy of Management Journal, 37(4).
46- Kinney, J. A. (1993). Breaking point: The workplace violence epidemic and what to do about it. Journal of Management, 24, (3).
- Mackenzie, S. B., Podsakoff, P. M., & Aheame, M. (1998). Some possible antecedents and consequences of in-role and extra-role salesperson performance. Journal of Marketing, 62(3).
- Miller, J. S., & Cardy, R. L. (2000). Self-monitoring and performance oppraisal: Rating outcomes in project teams. Journal of organizational Behavior, 21(6).
- Puffer, S. M. (1987). Prosocial behavior, noncompliant behavior and work performance among commission salespeople. Journal of Applied psychology, 72(4): 615-621.
- Robinson, S. L., & Bennett, R. J. (1995). A typology Of deviant workplace behaveeiors: a multidimensional scaling study. Academy of Management Journal, 38: 555-572.
- Sager, G. (1994). Separating description and evaluation in the structure of personality attributes. Journal of Personality and Social Psychology, 66(1): 141-154.
- Skarlicki, D. P., & Folger, R. (1997). Retaliation in the workplace: The roles of distributive, Proceedural, and interactional justice. Journal of Applied psychology, 82(3): 434.
- Spector P. E.; Fox, S. (2002). An emotion-centered model of voluntary work behavior: Some parallels between counterproductive work behavior and organizational citizenship behavior, Human Resource Management Review. 12: 269-292.
- Yoon, M.H. and Suh, J. (2003), Organizational citizenship behaviors and service quality as extemal effectiveness of contact employees, Journal of Business Research, 56: 597-611.