فهرست:
فهرست مطالب
فصل اول : کلیات تحقیق
مقدمه .............................................................................................................................................................2
بیان مسئله ........................................................................................................................................3
ضرورت انجام تحقیق ......................................................................................................................4
اهداف تحقیق ...................................................................................................................................6
سوالات تحقیق .................................................................................................................................6
فرضیات تحقیق ................................................................................................................................7
الکوی نظری تحقیق .........................................................................................................................7
تعاریف علمی و عملیاتی متغیرها ....................................................................................................8
روش شناسی تحقیق ......................................................................................................................10
قلمرو تحقیق ..................................................................................................................................11
فصل دوم : ادبیات نظری تحقیق
مقدمه ...........................................................................................................................................................14
2-1 رقابت پذیری ......................................................................................................................................15
2-1-1 سیر اندیشه های تکامل رقابت پذیری ............................................................................................15
2-1-2 مفهوم رقابت ...................................................................................................................................15
2-1-3 مفهوم رقابت پذیری .......................................................................................................................16
2-1-4 تعاریف رقابت پذیری ....................................................................................................................18
2-1-5 سطوح رقابت پذیری ......................................................................................................................20
2-1-5-1 رقابت پذیری در سطح ملی .......................................................................................................20
2-1-5-2 رقابت پذیری در سطح صنعت ...................................................................................................22
2-1-5-3 رقابت پذیری در سطح بنگاه ......................................................................................................24
2-1-6 نظریات رقابت پذیری ....................................................................................................................25
2-1-7 ابعاد و جنبه های رقابت پذیری ......................................................................................................29
2-1-8 عوامل موثر بر رقابت پذیری ..........................................................................................................31
2-1-8-1 عوامل محیطی ............................................................................................................................31
2-1-8-2 عوامل درون سازمانی .................................................................................................................32
2-1-8-3 عوامل ایجاد ارزش ادراکی .........................................................................................................40
2-2 معرفی صنعت بیمه ..............................................................................................................................42
2-2-1 پیدایش بیمه ....................................................................................................................................42
2-2-2 مفهوم بیمه ......................................................................................................................................43
2-2-3 سیر تحول بیمه در جهان ................................................................................................................45
2-2-4 پیدایش و تحول بیمه در ایران ........................................................................................................46
2-2-5 بیمه و نقش آن در اقتصاد ...............................................................................................................48
2-2-6 تاریخچه شرکتهای بیمه در ایران ....................................................................................................51
2-3 پیشینه تحقیقات انجام شده در زمینه رقابت پذیری .............................................................................56
2-3-1 تحقیقات داخلی ..............................................................................................................................54
2-3-2 تحقیقات خارجی ............................................................................................................................59
2-4 الگوی نطری تحقیق ............................................................................................................................61
2-5 جمع بندی ...........................................................................................................................................62
فصل سوم : روش شناسی تحقیق
مقدمه ...........................................................................................................................................................64
3-1 روش تحقیق ........................................................................................................................................64
3-2 جامعه و نمونه آماری ..........................................................................................................................64
3-2-1 جامعه آماری ...................................................................................................................................64
3-2-2 نمونه آماری ....................................................................................................................................65
3-3 روش های گردآوری داده ها و اطلاعات ............................................................................................67
3-3-1 مطالعات کتابخانه ای ......................................................................................................................67
3-3-2 پرسشنامه ........................................................................................................................................68
3-3-2-2 معرفی پرسشنامه ........................................................................................................................69
3-4 روایی و پایایی پرسشنامه ....................................................................................................................69
3-4-1 تعیین پایایی پرسشنامه ....................................................................................................................70
3-4-2 تعیین روایی پرسشنامه ....................................................................................................................71
3-5 روش تجزیه تحلیل داده ها .................................................................................................................72
3-5-1 تحلیل عاملی تاییدی .......................................................................................................................72
3-5-2 مدل سازی معادلات ساختاری ........................................................................................................72
3-6 جمع بندی ...........................................................................................................................................74
فصل چهارم : تجزیه تحلیل داده ها
مقدمه ...........................................................................................................................................................76
4-1 بررسی توصیفی داده ها .......................................................................................................................76
4-2 بررسی آمار استنباطی ..........................................................................................................................86
4-2-1 بررسی برازش مدل اندازه گیری .....................................................................................................86
4-2-2 بررسی فرضیه های تحقیق ..............................................................................................................87
4-3 جمع بندی ...........................................................................................................................................96
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
مقدمه ...........................................................................................................................................................98
5-1 نتایج آمار توصیفی ...............................................................................................................................98
5-2 نتایج آمار استنباطی ..............................................................................................................................99
5-3 بحث و نتیجه گیری ..........................................................................................................................103
5-4 پیشنهادات در راستای فرضیه های تحقیق .........................................................................................106
5-5 نوآوری تحقیق ................................................................................................................................. 110
5-6 محدودیت های تحقیق ......................................................................................................................111
5-7 پیشنهادات برای تحقیقات آتی ..........................................................................................................111
منابع و مأخذ فارسی .................................................................................................................................113
منابع و مأخذ انگلیسی ...............................................................................................................................116
ضمائم .......................................................................................................................................................119
فهرست جدول ها
جدول 2-1 : عوامل و شاخص های رقابت پذیری ....................................................................................22
جدول 2-2 : زنجیره ارزش پورتر ...............................................................................................................38
جدول 3-1 : معرفی سازمان ها ...................................................................................................................65
جدول 3-2 : توصیف سوالات پرسشنامه ....................................................................................................69
جدول 3-3 : آزمون ضریب آلفای کرونباخ جهت بررسی پایایی ................................................................71
جدول 4-1 : توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب جنسیت .........................................................................76
جدول 4-2 : توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب سن ................................................................................77
جدول 4-3 : توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب تحصیلات .....................................................................78
جدول 4-4 : توزیع گروه نمونه بر حسب سابقه کار ..................................................................................79
جدول 4-5 : شاخص های مؤلفه عوامل خرد و ملی ..................................................................................80
جدول 4-6 : شاخص های مؤلفه نگرش مبتنی بر منابع ..............................................................................80
جدول 4-7 : شاخص های مؤلفه نگرش مبتنی بر بازار ..............................................................................81
جدول 4-8 : شاخص های مؤلفه نگرش مبتنی بر دانش .............................................................................82
جدول 4-9 : شاخص های مؤلفه ارزش ادراکی رقبا و بازار .......................................................................82
جدول 4-10 : شاخص های مؤلفه ارزش ادراکی مشتری ...........................................................................83
جدول 4-11 : شاخص های مؤلفه عملکرد بنگاه در قبال بازار ..................................................................84
جدول 4-12 : شاخص های مؤلفه عملکرد درونی بنگاه ............................................................................84
جدول 4-13 : شاخص های مؤلفه عملکرد بنگاه در قبال مشتری ..............................................................85
جدول 4-14 : شاخص های برازش برای مدل های اندازه گیری ...............................................................87
جدول 4-15 : ضریب مسیر و بررسی فرضیه اصلی اول ............................................................................89
جدول 4-16 : ضریب مسیر و بررسی فرضیه فرعی مربوط اصلی اول .......................................................90
جدول 4-17 : ضریب مسیر و بررسی فرضیه اصلی دوم ............................................................................90
جدول 4-18 : ضریب مسیر و بررسی فرضیه فرعی اول مربوط اصلی دوم ................................................91
جدول 4-19 : ضریب مسیر و بررسی فرضیه فرعی دوم مربوط اصلی دوم ...............................................92
جدول 4-20 : ضریب مسیر و بررسی فرضیه فرعی سوم مربوط اصلی دوم ..............................................93
جدول 4-21 : ضریب مسیر و بررسی فرضیه اصلی سوم ...........................................................................93
جدول 4-22 : ضریب مسیر و بررسی فرضیه فرعی اول مربوط اصلی سوم ...............................................94
جدول 4-23 : ضریب مسیر و بررسی فرضیه فرعی دوم مربوط اصلی سوم ..............................................95
جدول 4-24 : خلاصه نتایج تحقیق ............................................................................................................96
فهرست نمودارها و اشکال
نمودار 1-1 : الگوی نظری تحقیق .................................................................................................................8
نمودار 2-1 : چارچوب مفهومی رقابت پذیری ...........................................................................................26
شکل 2-1 : ابعاد سه گانه رقابت پذیری در بنگاه .......................................................................................29
شکل 2-2 : مدل نگرش مبنتی بر منابع (میلر) ............................................................................................34
نمودار 2-2 : الگوی نظری تحقیق ...............................................................................................................61
نمودار 4-1 : توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب جنسیت .........................................................................76
نمودار 4-2 : توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب سن ................................................................................77
نمودار 4-3 : توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب تحصیلات .....................................................................78
نمودار 4-4 : توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب سابقه کار .......................................................................79
نمودار 4-5 : شاخص های مؤلفه عوامل خرد و ملی ..................................................................................80
نمودار 4-6 : شاخص های مؤلفه نگرش مبتنی بر منابع ..............................................................................81
نمودار 4-7 : شاخص های مؤلفه نگرش مبتنی بر بازار ..............................................................................81
نمودار 4-8 : شاخص های مؤلفه نگرش مبتنی بر دانش .............................................................................82
نمودار 4-9 : شاخص های مؤلفه ارزش ادراکی رقبا و بازار .......................................................................83
نمودار 4-10 : شاخص های مؤلفه ارزش ادراکی مشتری ...........................................................................83
نمودار 4-11 : شاخص های مؤلفه عملکرد بنگاه در قبال بازار ..................................................................84
نمودار 4-12 : شاخص های مؤلفه عملکرد درونی بنگاه ............................................................................85
نمودار 4-13 : شاخص های مؤلفه عملکرد بنگاه در قبال مشتری ..............................................................85
شکل 4-1 : مدل تحقیق ..............................................................................................................................86
شکل 4-2 : محاسبات بارهای عاملی و ضرائب خطا ..................................................................................88
شکل 4-3 : محاسبات آماره تی ..................................................................................................................88
منبع:
منابع و مأخذ فارسی
آذر ، عادل . و مومنی ، منصور .(1390). «آمار و کاربرد آن در مدیریت» . نشر سمت تهران ، جلد دوم ، ص 4 .
آقازاده ، هاشم . و مهرنوش ، مینا .(1389). «مقیاس رقابت پذیری بانک های تجاری ایران با تاکید بر عملکرد بخش بین المللی». فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، سال دهم، شماره اول، ص31-21 .
آقازاده ، هاشم. و طبیبی ، محمد رضا. (1386). «ماهیت رقابت پذیری: نگاهی چند بعدی». نشریه دانش مدیریت ، سال بیستم ، شماره 76، ص 158-139 .
آقازاده ، هاشم. و استیری ، مهرداد. و اصانلو، بهاره. (1386). «بررسی مولفه های موثر بر رقابت پذیری بنگاه ها در ایران). فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، سال ششم، شماره 20، ص55-37 .
اوترویل ، ژان. (1383). «مبانی نظری و عملی بیمه». مترجمان: عبدالناصر همتی، علی دهقان، تهران پژوهشکده بیمه ، ص41 .
بخشی ، لطف علی. (1382). «اندازه گیری تمرکز در صنعت بیمه ایران». فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 26 .
بهیکش، مایکل.(1380). «اقتصاد ایران در بستر جهانی». تهران : نشر نی، ص46 .
پورتر ، مایکل. (1387). «استراتژی رقابتی : تکنیک های تحلیل صنعت و رقبا». مترجمان: جهانگیر مجیدی ، عباس مهرپویا، تهران:انتشارات رسا، ص 13-9 .
حافظ نیا ، محمد رضا. (1392). «مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی». تهران :انتشارات سمت، ص 44و65 .
حنیفه زاده ، لطیف. (1389). «ساختار مالکیت و کارایی شرکت های بیمه در ایران». فصلنامه بیمه، سال بیست و پنجم، شماره 2، ص54-39 .
حق شناس ، فریده. و سعیدی، نیما. (1390). «رتبه بندی عوامل موثر بر رقابت پذیری صنعت فرش کشور با روش تاپسیس فازی». مجله علمی پژوهشی تحقیقات بازاریابی نوین، سال اول، شماره اول، ص154-127 .
خاکی ، غلامرضا. (1390). «روش تحقیق رویکردی به پایان نامه نویسی، وزارت فرهنگ و آموزش عالی» . تهران، کانون فرهنگی انتشارات درایت، ص194-193 ، 274-273 ، 279-277 ، 242-239 ، 305-303 .
رحمان سرشت ، حسن. و صفاییان ، میترا. (1389). «مدل رقابت پذیری صنایع تولیدی در ایران». فصلنامه علمی – پژوهشی مطالعات مدیریت صنعتی ، سال نهم ، شماره 22، ص 104-75 .
رحمان سرشت ، حسین. (1384). «راهبردهای مدیریت». تهران:انتشارات فن و هنر، ص 20 .
رحیمی کلور ، حسین. و عباسی ، محمدرضا. (1391) . «طراحی مدل معادلات ساختاری رقابت پذیری در سطح واحدهای ستادی شرکت های بیمه شهر تهران». مجله مدیریت بازرگانی، شماره 14، ص 88-76
رضایی دولت آبادی ، حسین. (1390). «رتبه بندی عوامل موثر بر رقابت پذیری صنعت فرش کشور با روش تاپسیس فازی». مجله علمی پژوهشی تحقیقات بازاریابی نوین، شماره 1 ، ص 154-127.
رنجبران ، بهرام . و میراحمدی ، محمد رضا . و ذبیح زاده ، کاظم. (1390). «اندازه گیری رقابت پذیری بنگاه». مطالعات مدیریت راهبردی ، شماره 10 ، ص 79-61.
زارع ، محمد صادق. (1391). «تحلیل اثرات مزیت رقابتی در صنعت بیمه ایران». فصلنامه پزوهش نامه بازرگانی ، شماره 14، ص 43-27.
سکاران ، اوما. (1388). «روشهای تحقیق در مدیریت». مترجمان : محمد صائبی و محمود شیرازی ، ناشر : موسسه عالی آموزش و پرورش مدیریت و برنامه ریزی ، ص 222، 294 ،299.
صفری ، سعید. و ابراهیمی ، عباس. (1390). «اندازه گیری توان رقابتی بانک ها در نظام بانکداری ایران». فصلنامه پژوهش نامه بازرگانی ، شماره 64، ص 221-187.
عباسی ، محمد رضا. و رحیمی کلور ، حسین. (1390). «الزامات رقابت پذیری در بخش های صنعت و تجارت». ماهنامه اطلاعات سیاسی – اقتصادی، شماره 34.
علمی ، محمد. (1389). «عوامل موثر در رقابت پذیری اقتصاد و بازرگانی و شاخص های آن». تهران ، چاپ و نشر بازرگانی ، سازمان توسعه تجارت ، ص 4-1.
کریمی ، آیت. (1392). «کلیات بیمه». تهران ، انتشارات : پژوهشکده بیمه وابسته به بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران، ص 50-14.
فقیه نصیری ، مرجان. (1389). «مدل رقابت پذیری صنایع تولیدی در ایران». فصلنامه علمی – پژوهشی مطالعات مدیریت صنعتی ، شماره 22، ص 104-75.
معصومی ، عذرا. (1390). «بررسی تاثیر سرمایه انسانی بر رقابت پذیر شدن بانک ، مطالعه موردی: بانک کشاورزی استان گیلان». فصلنامه اسلام و پژوهش های مدیریتی ، شماره 2، ص 156-127.
مقیمی ، محمد. و رمضان ، مجید. (1390). «پژوهشنامه مدیریت (7)- مدیریت بازرگانی». چاپ دوم ، تهران : سازمان مدیریت صنعتی ، ص90.
مومنی ، منصور. (1387). «تحلیل آماری با استفاده از SPSS ». چاپ دوم ، تهران ، نشر کتاب نو ، ص192 ، 211.
مهرگان ، محمد رضا . و اصغری زاده ، عزت الله. و صفری ، حسین. (1387). «طراحی مدلی برای رقابت پذیری در سطح بنگاه با استفاده از مدلسازی معادلات ساختار یافته مطالعه موردی: شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران». فصلنامه پژوهش نامه بازرگانی ، شماره 46، ص36-1.
هومن ، حیدر علی. (1388). «مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل (با اصلاحات) ». تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها، انتشارات سمت ، ص 11 ، 228، 229.
منابع و مأخذ انگلیسی
Akimova , I. (2000). "Development of market orientation and competitiveness of Ukraine firms". Europen journal of marketing . 34(9), 1128 – 1148.
Barney , J. & Ketchen , D.J. (2001). "The resource – based view of the firm : The years after 1991". Journal of management , (27), 625–647.
Booth , E . M. & Philip , G. (2003). "Technology , competencies and competitiveness : The case for reconfigurable and flexible strategics". Journal of business research, (41) , 29 – 40.
Broh , R . A. (2008). "Managing quality for higher orofits". Journal of management , (3) , 17 – 20.
Buckley , P. J. & Prescott , K. (2003). "Measures of international competitiveness : A critical survey". Journal of marketing , (4) , 175 – 200.
Campbell , A . & Luchs , K . S. (2007). "Core competency based strategy". International Thomson business press , U.K , 5 – 8.
Carneiro , A. (2005). "How dose Knowledge management influence innovation and competitiveness". Journal of knowledge management , (4) , 87 – 98.
Cetindamar , D. & Kilitcioglu , H. (2013). " Measuring the competitiveness of a firm for an award system". Competitiveness review : an international Business journal , (23) , 1 – 22.
D'Cruz , j. & Rugman , A. (2007). "New concepts for anadian competitiveness". Journal of marketing research , (1), 127 – 154.
Demeter , K . (2006). "Analysis of management strategy and competitiveness". International journal of production economics , (81) , 205 – 213.
Dess , G.& Lumpkin , G.T . (2003). "Strategic management ". management journal , (7) , 408 – 414.
Feurer , R . & Chaharbaghi , K. (2003). "Dafining competitiveness : A holistic approach". Management decision , 32(2), 49 – 58.
Galeri , S. (2005). "Competitiveness of nations : The fundumenials , IMD word competitiveness year book ". 139 – 157.
Goran , A ., Vladimir , D ., Bojan , L., Danica , Z.& Lztok , P. (2011). "Evaluating the impact of environmental factors on the international competitiveness of small and medium – sized enterprises in the western Balkans ". faculty of technical sciences , university of novi sad.
Ghoshal , S. & Bartlet , A. (2010). "Measuring competitive petrochemical method using fuzzy system". Journal of business management , (4), 165 – 184.
Grant , R .M. (2005). "Prospering in dynamically – competitive environments : organizational capability as knowledge integration". Organization science , (4),375-387.
Grant , R.M.(2004). "Toward a knowledge – based theory of the firm". Journal sterategic management , (17), 109 – 122.
Harrison & Jone. (2005). "Founddition of strategic management U.S.A : south western , 56.
Hax , A.C. & Wild , D.L.(2007)."The delta model – toward a unified framework of strategy". MIT sloan school of management , working paper, 4261 – 02, 139 – 154.
Hill , C.W.& Jonse , G,R. (2000). "Strategic management theory . 1st Ed , Houghton miff line company , usa.
Holsapple ,C.W & Singh , M. (2004)."The detta model – toward a unified fram work of strategy ". Journal of knowledge management, 4(2), 87 – 98.
Hooly , et al . (2003). "The performance impact of marketing resource ". Journal of business research , (58) , 18 – 27.
Joreskog , K. & Sorbom , D. (2005). "Lisrel 8 : structural equation modeling with the simpls command language". Seientific software international , (14), 203 – 215.
Kaplan , S. , Sckekel , A., Vonkrogh , G. &Weber , O.C. (2001). "Knowledge – based theoris of the firm is strategic management". Journal strategic management , (2), 67-86.
Kaplan , R.S. & Norton ,D.P. (2004)."The strategy – focused organization : How blanced scorecard companies thrive in the new business environment". Journal of business & industrial marketing , (21) , 243 – 249.
Kasman , A,D& Trugutlu , E.V. (2007). "Competitive conditions in the Turkish none – life insurance in dustry". Review of middle east , Econimics and finance, 4(1).
Koght , B.& zender , U.(1995)."Knowledge of the firm , combinative capabilitis and the replication of technolo", organization science , (56). 18 – 27.
Laszlo , S. & Ulbert , J. (2009). "The examination of the competitiveness in the Hungarian SME sector : a firm level analysis". Faculty of business and economics , university of pecs, (44), 125 – 129.
Li , X.L.(2009). "An analysis of sources of competitiveness and performance of chines manufactures ". international journal of operation and production management , (20), 299 – 315.
Liu , S.S., Luo , x. & Shi , Y.(2003). "Market – oriented organization in an emerging economy : a study of missing links". Journal of business research , (56), 481 – 491.
Ma , H. (2006). "Anatomy of competitive advantage : a select framework ". management decision , (37), 709 – 718.
Miller , A. (2003). "Strategic management". 3rd Ed , U.S.A, 14 – 20.
Maslan , R. & Platts , W.E. (2008). "Manufacturing vision and competitiveness". Integrated manufacturing system , (8), 313 – 322.
Murths , T.P.(2006). "Country capabilities and the strategic state : How national political institutions affect MNC strategies". Strategic management journal, (15), 113 -129.
Porter , M.E. & Schwab , K.(2008). "Competitivenes". The free press : New York.
Porter , M.E. & Miller , E.V. (1985). "How information gives you competitive advantage". Harvard business review , 22(3), 118 – 123.
Pace , R.W. & Stephan , E.G. (2009). "Paradigms of competitiveness". Competitiveness review , (6) , 8 – 13.
Sa'Nchez , J. , Callarisa , L.L.J., Rodri'Guez , R.M. & Moliner , M.A. (2006). "Percieved value of the purchase of a tourism product". Tourism management , 27 (4), 394 – 409.
Scott , B. (2007). "competitiveness : self – help for a worsening problem". Harvard business review , (6), 115 – 121.
Sharma , B. & Fisher , T. (2005). "The nature of competitiveness : A multi – dimensional look ". Journal of knowledge management , (76) , 139 – 158.
Smith , S. (2005). "Word – class competitiveness". Managing Service quality , 5(4) , 36 – 42.
Sveiby , K.E. (2006). "A knowledge – based theory of the firm to guide strategy formation". Articale for journal of intellectual capital , (2), 26 – 47.
Teece , D. , Pisano , G. & Shuen , A. (2005). "A dynamic capabilities and strategic". Management journal , 18(7), 509 – 533.
Wagner , M . & Shaltgger , S. (2009). "The effect of corporate environmental strategy choice and environmental performance on competitiveness and economic performance : An empirical study of EU manufacturing". European management journal , 22(5), 557 – 575.
Webster , F.E.(2005). "Market – driven management : How to difine , develop and deliver costomer value". Journal of knowledge management , (4). 145 – 167.
وب سایت
بیمه مرکزی www. Centinsur. Ir
شرکت بیمه البرز www. Alborzinsurance. Ir
شرکت بیمه پاسارگاد www. Pasargadinsurance. Ir
شرکت بیمه سامانwww. Samaninsurance.com