پایان نامه عوامل موثر بر انتخاب راهبرد تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی در دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

پایان­نامه تحصیلی جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد

رشته: مدیریت بازرگانی    گرایش داخلی

چکیده

تا چندی پیش دانشمندان و پژوهشگران دانشگاه، از تجاری سازی پژوهش، امتناع می کردند و رسالت اصلی خود را صرفاً تولید دانش بدون عطف نظر به کاربرد آن در عرصه تولید، می دانستند. تا اینکه دانش به منشأ منحصر به ­فرد مزیت رقابتی تبدیل شد. امروزه دانشگاه ها تمایل فراوانی به تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی از خود نشان داده اند و مشاهده می شود که تجاری سازی دارایی های فکری به اهداف نهادی بسیاری از سیستم های دانشگاهی تبدیل شده است.

از این رو پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی در دانشگاه آزاد واحد رشت انجام پذیرفت که از منظر هدف کاربردی و از منظر گردآوری داده ها  از نوع آمیخته است. روش تحقیق در بخش کمی از نوع توصیفی-پیمایشی و در بخش کیفی از نوع اکتشافی می باشد. جامعه آماری در این تحقیق کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد رشت است. جهت گردآوری اطلاعات در مرحله کیفی، از مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان و در مرحله کمی، از پرسشنامه که یکی از ابزارهای رایج و روشی مستقیم برای کسب داده های تحقیق می باشد، استفاده شده است. بر اساس یافته های حاصل از این تحقیق 26 مولفه در چهار بعد عوامل محیطی، نهادی،سازمانی و عوامل فردی مشاهده شد که به ترتیب در بعد عوامل محیطی سیاست های مرتبط با دارایی های فکری،زیرساخت های محیطی و منطقه ای،در دسترس بودن سرمایه گذاران، محیط دانشگاه، تراکم شرکت ها در یک منطقه و انتخاب آنها، وجود منابع انسانی توانمند و متخصص،عوامل مرتبط با دولت،موجود بودن انکوباتور ها  و موجود بودن قوانین حمایت کننده در بعد عوامل نهادی، فرهنگ دانشگاه ، دانشگاه و دپارتمان، مشوق ها،قوانین و مقررات حفاظت از محصولات و فناوریهای نوین و مصوبات حفاظت از دارایی‌های معنوی، ماموریت دانشگاه، اهداف دانشگاه، فعالیت های سابق و قراردادهای گذشته دانشگاه با صنعت و سیاست دانشگاه شناسایی شده. در بعد عوامل  سازمانی، هزینه های مرتبط با انتقال دانش ،ساختار معیوب دانشگاه، بها دادن به تحقیقات غیر کاربردی، بها دادن به تحقیقات غیر کاربردی و منابع دانشگاه (درآمد های تخصیص داده شده و بودجه برای تجاری سازی تحقیقات، حمایت های فنی، زیر ساخت های فیزیکی، ارتباطات) و نیز در بعد عوامل فردی، شاخص های انگیزه های فردی محقق، ویژگی های جمعیت شناختی(مثل سن محقق)، ویژگی های روانشناختی، تجربیات شغلی  و شبکه اجتماعی فرد مشاهده گردید.

واژگان کلیدی: تجاری سازی تحقیقات، عوامل موثر بر تجاری سازی راهبرد های تجاری سازی

در سالهای اخیر دانشگاه ها در نتیجه ی انتظارات ناشی از توسعه ی اقتصادی و فشارهای داخلی در راستای ایجاد منابع درآمدِ جدید، بیشتر و بیشتر به استفاده از ایجاد شرکت به عنوان ابزاری برای بهره گیری از نوآوری های دانشگاهی روی آورده اند(فلدمن و همکاران[1]،2003). دانشگاه ها بطور روزافزونی با افزایش تجاری سازی تحقیقات جدید و کاهش فعالیت های قدیمی نظیر تدریس و تحقیقات مواجه شدند. گسترش تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی دروازه ای جدید به خصوصی سازی مشترکات علمی و پیشرفت های علمی منجر شده است(چانگ و همکاران[2]،2009). مطالعه تجاری سازی تحقیق و تکنولوژی و ابعاد آن بسیار مهم است چرا که چنین تحلیل هایی فراهم کننده مدارک مهمی جهت تصمیم گیری کاراتر بیشتر مدیران و سیاستگذاران می باشد. حقیقتا موضوع تجاری سازی به عنوان یک فیلد جدید  در حال حرکت به سمت جلو بوده و مورد توجه محققین قرار گرفته شده است(روزرمل و همکاران[3]،2007)

از طرفی در اغلب کشورها، دولت ها در حال کاهش نقش خود در تامین بودجه دانشگاه ها هستند، بنابراین دانشگاه ها باید به سمت استقلال ملی و یافتن راههایی برای تامین بودجه مورد نیاز برای فعالیت های خود باشند به گونه ای که به  رسالت، ماموریت ها، هنجارها و ارزش های آنها آسیبی وارد نگردد. تبدیل شدن دانش به مزیت رقابتی اصلی واساسی در دنیای امروز، کشورها را بر آن می دارد که توجه ویژه ای به مراکز تولید دانش و انتقال آن به سایر حوزه ها داشته و به اصلاحاتی اساسی در فراگردها، ماموریت ها و  عملکردهای آنها دست بزنند (سیگل و همکاران[4]،2004).

1-2 - بیان مسئله

در سال های اخیر، در نتیجه­ی فشارهای اقتصادی و تمایل به مستقل شدن در بودجه های داخلی، دانشگاه‎ها تمایل فراوانی به تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی از خود نشان داده اند.  به طوری که دانشگاه‎ها علاوه بر پژوهش و آموزش، به ایفای نقش در جهت ماموریت جدید مشارکت در توسعه اقتصادی جامعه نیز می‎پردازند. یافته های پژوهشی در ارتقای کیفیت زندگی بشر و توسعه سطح رفاه جامعه و تحولات اقتصادی و اجتماعی نقش بسزایی ایفا می کنند. اما این یافته ها تا زمانی که جنبه کاربردی پیدا نکنند و به بازار عرضه نشوند یا در دسترس متقاضیان قرار نگیرند، از اهمیت لازم برخوردار نخواهند بود و هزینه های تحقیق را جبران نخواهند کرد(زارع، یدالهی؛1391).

علی رغم پذیرش موضوع تجاری سازی از سوی محققان، شواهد متعدد از سراسر دنیا حاکی از آن است که هر چند تعداد کثیری از تحقیقات از نظر فنی موفق بوده اند، اما تنها درصد اندکی از آن ها در زمینه تجاری سازی به موفقیت دست یافته اند که این امر نشان دهنده پیچیدگی فرآیند تجاری سازی است. تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است و ورود دانشگاه های ایران به تجارت دانش از یک مزیت به یک ضرورت تبدیل گشته است و این در حالی است که هنوز دانشگاه های ایران نتوانسته اند به طور مطلوب تحقیقات خود را تجاری نمایند و تعاملی موثر بین صنعت و دانشگاه برقرار سازند (زارع، یدالهی؛1391). تعیین علت واقعی این مسئله، مستلزم انجام مطالعات بنیادین در رابطه با عوامل موثر بر انتخاب راهبرد تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی می باشد که این مسئله خود تاکیدی بر ضرورت انجام تحقیق پیش رو است. عدم شناخت عوامل موثر بر انتخاب راهبرد تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی در بخش های مختلف باعث هدر رفتن توان و سرمایه کشور و نیز تحمیل هزینه فرصت و زمان از دست رفته به کشور می شود. با شناسایی عوامل موثر بر تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی، پیچیدگی این فرآیند کاهش یافته و درصد موفقیت آن افزایش می یابد و دانشجویان و اعضای هیات علمی و سایر پژوهشگران می توانند مسیر های درست برای پژوهش را شناسایی کنند و از موفقیت های آن بهره کامل ببرند.

انتخاب راهبرد تجاری سازی قلب توسعه­ی نوآوری ومشخص کننده­ی مسیری است که سازمان از یک نوآوری و محصولات به دست آمده ازآن درآمد و سود به دست می آورد(سروو[5]،1998). محققان روش‎های متعددی که بوسیله آنها دانشگاه ها با بخش خصوصی در مورد فناوری تعامل دارند را پیشنهاد کرده اند (کوهن و همکاران[6]،1998). افرادی نظیرسیگل(2004)، برکوویتز و فلدمن[7](2004)، به نقش  ثبت پتنت و لیسانس دهی یافته ها در تجاری سازی پژوهش های دانشگاهی توجه کرده و افرادی مثل شین[8](2004) و اوشیا[9](2005) به اهمیت تشکیل شرکت های زایشی در تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی توجه کرده‎اند.

از این رو هدف ما از این کار، مروری جامع بر روش ها و راهبرد های انتقال دانش و تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی و شناسایی عوامل موثر بر آن است تا از این طریق بتوان راهبرد مناسبی برای تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت ارائه نمود.

1-3 - ضرورت و اهمیت تحقیق

در اقتصادِ دانش بنیان، بویژه در صنایع جدید که رشد سریعی دارند، علم تاثیری مهم تر و مستقیم تری بر نوآوری دارد. عواملی مانندِ جهانی سازی، به همراه عوامل دیگر به عنوان جزیی از روندِ کلی به سوی توسعه­ی سریع بازار دانش، رابطه­ی صنعت و دانشگاه را دچار تغییرات اساسی کرده است. دانشگاه نهادی است که درراس هرم نهادهای علمی جامعه قرار دارد. عملکرد صحیح دانشگاه از یک سو، توسعه و پیشرفت رابرای جامعه به ارمغان می آورد و از سوی دیگر، توسعه جامعه به عنوان بازخورد مثبت، دانشگاه را به مکان رفیع تر ومسئول تری انتقال می دهد. در بخش دانشگاهی کشور بهره گیری ازنتایج تحقیقات و تجاری سازی آن ها از اولویت های مهم محسوب می گردد، چرا که منافع ملی ایجاب می کند از صرف منابع مهم و قابل توجهی که در قالب نیروهای متخصص، اعتبارات و فرصت زمانی جهت انجام تحقیقات در این بخش صورت می گیرد، حداکثر بهره برداری به عمل آید و جامعه از نتایج حاصل ازاین تحقیقات در بخش های مختلف اجتماعی و اقتصادی بهره مند گردد (فکور, 1386). از طرفی نیز  در حال حاضر در بیشتر کشورها تمرکز سیاست گذاری ها به سمتِ نقش رابطه ی صنعت و دانشگاه در تقویتِ کارآفرینی در صنایع جدید و سریع الرشد معطوف شده است (OECD, 2002). از این رو دانشگاه ها به عنوان مهم ترین بازیگر در اقتصاد دانش بنیان به حساب می آیند و تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی و نوآوری های مرتبط با تحقیق و توسعه، به عنوان مهمترین عوامل ثبات اقتصادی کشورها در نظر گرفته می شوند (آرورا و همکاران[10]، 2001).  تغیر نقش دانشگاه ها از تولید کننده دانش به ایجادکننده سرمایه از دانش، که با هدف بهبود عملکرد اقتصاد ملی یا منطقه ای و نیز مزیت های مالی حاصله برای دانشگاه و اساتید آن صورت می‎گیرد (اتزکوویتز و همکاران[11]،2000). منجر به به افزایش فعالیت های مرتبط با تجاری سازی در دو دهه اخیر شده است. اما علی رغم اهمیت نوآوری، توجه کمی به تجاری سازی موفق تحقیقات دانشگاهی در کشورهای در حال توسعه، خصوصا در ایران شده است.  با گسترش اهمیت موضوع تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی و با عنایت به این موضوع که  انتخاب راهبرد تجاری سازی قلب توسعه­ی نوآوری و مشخص کنند­ه­ی مسیری است که سازمان از یک نوآوری و محصولات به دست آمده از آن درآمد و سود به دست می‎آورد (سروو،1998)، ضرورت توجه به تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی و انتخاب روش و مکانیزم درست آن و شناسایی عوامل موثر و تاثیر گذار آن برای برنامه ریزی های استراتژیک دانشگاهها بسیار ضروری می نماید.

1-4- اهداف تحقیق

در اجرای پژوهش های علمی، پس از بیان مسأله تحقیق، هدف پژوهش به صورتی که به شکل عملیاتی و از طریق مشاهده عینی قابل دسترس باشد ارائه می گردد(سرمد و همکاران،1385). براین اساس و با توجه به مدل مورد استفاده در این تحقیق، یعنی مدل(اومام و همکاران[12]،2008)  هدف اصلی و اهداف فرعی پژوهش حاضر به شرح زیر می باشد:

1-4-1- هدف اصلی

سنجش عوامل موثر بر انتخاب راهبرد تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی در دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

1-4-2- اهداف فرعی

سنجش عوامل موثر فردی بر انتخاب راهبرد تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی در دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

سنجش عوامل موثر نهادی بر انتخاب راهبرد تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی در دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

سنجش عوامل موثر محیطی بر انتخاب راهبرد تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی در دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

سنجش عوامل موثر سازمانی بر انتخاب راهبرد تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی در دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

تعیین رتبه بندی عوامل چهارگانه

شکل(1-2). عوامل موثر بر تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی

منبع: (اومام و همکاران،2008)

1-5- سوالات تحقیق

1-5-1- سوال اصلی

عوامل موثر بر انتخاب راهبرد تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی در دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت کدامند؟

1-5-2- سوالات فرعی تحقیق

1.

2.

3.

4.

5.

1-6- تعاریف مفهومی و عملیاتی

1-6-1- تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی

تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی یک فرآیند برای تبدیل یافته های جدید تحقیقاتی و توسعه ایده های جدید تحقیقاتی می باشد(ژائو[13]،2004) که به منظور تولید محصولات جدید و یا بهبود یافته، خدمات، فرآیندها و فناوری های قابل عرضه به بازار برای ارزش آفرینی اقتصادی است (ماکوی و همکاران[14]،2007).

1-6-2- عوامل موثر بر انتخاب راهبرد تجاری سازی:

در این پژوهش براساس مدل(اومام و همکاران،2008) چهار عامل فردی، نهادی، محیطی و سازمانی در نظر گرفته می شود.

عامل فردی: عواملی که برای رسیدن فرد به اهداف خود تاثیرگذارند(جاهد و همکاران،1390)

عامل سازمانی: عواملی که درون سازمان در جهت رسیدن به اهداف به کار گرفته می شوند.

عامل محیطی: فاکتورهایی اند که خارج  از کنترل افراد حاضر در سازمان می باشند و عملکرد سازمان را تحت تاثیر قرار می دهند(میکیمن[15]،2003).

عامل نهادی: هنجارهای شکل گرفته که اصولا از گذشته به ارث می رسند (تارفینگ[16]،2002).

1-7- سازماندهی تحقیق

مطالعات ادبیات موضوع تحقیق، هماهنگی برای مصاحبه، جمع بندی مصاحبه و تدوین پرسشنامه، بررسی و انتخاب افراد برای مطالعه کمی، پی گیری پاسخ ها، تجزیه و تحلیل پاسخ ها، جمع بندی اطلاعات و تدوین پایان نامه، مراحل مختلف انجام این پژوهش را شامل می شوند.

1-8- قلمرو پژوهش (زمان، مکان، موضوع):‏

موضوع تحقیق از نظر زمانی در سال 1392محدود شده است.

موضوع تحقیق از نظر مکانی دانشکده های دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت محدود شده است.

موضوع مورد بررسی این تحقیق در قلمرو عوامل موثر بر تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی دانشکده های دانشگاه آزاد واحد رشت است. بنابراین سایر انواع فرآیندهای دانشگاه از مشمولیت این پروژه خارج می‎باشند.

مقدمه

در نتیجه فشارهای اقتصادی و تمایل به مستقل شدن دانشگاه ها در بودجه های داخلی، دانشگاه ها تمایل فراوانی به تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی از خود نشان داده اند و مشاهده می شود که تجاری سازی دارایی های فکری به اهداف نهادی بسیاری از سیستم های دانشگاهی تبدیل شده است و در بیشتر کشورها تمرکز سیاست گذاری ها به سمتِ نقش رابطه­ی صنعت و دانشگاه در تقویتِ کارآفرینی در صنایع جدید و سریع الرشد معطوف شده است (سازمان همکاری اروپا[17]،2003).  از این رو دانشگاه ها به عنوان مهم ترین بازیگر در اقتصاد دانش بنیان به حساب می آیند و تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی و نوآوری های مرتبط با تحقیق و توسعه، به عنوان مهمترین عوامل ثبات اقتصادی کشورها در نظر گرفته می شوند(آرورا و همکاران،2001). در واقع دانشگاه ها به طور مشترک در حال رسیدن به نوعی ماهیت کارآفرینانه اند؛ به نحوی که دانشگاه ها در کشورهای توسعه یافته به طور فزاینده ای کارآفرین بوده(سیگل و همکاران،2004)و به عنوان منشا و خواستگاه توسعه فناوری هایی که برای فعالیت های اقتصادی می توانند مفید واقع شوند، در نظر گرفته می شوند(مووری و همکاران[18]،2001). یعنی علاوه بر پژوهش و آموزش، دارای "مأموریت سوم" توسعه اقتصادی هستند(اتزکوویتز،2004). تغیر نقش دانشگاه ها از تولید کننده دانش به ایجادکننده سرمایه از دانش، که با هدف بهبود عملکرد اقتصاد ملی یا منطقه ای و نیز مزیت های مالی حاصله برای دانشگاه و اساتید آن صورت می گیرد (اتزکوویتز و همکاران،2000) .منجر به به افزایش فعالیت‎های مرتبط با تجاری سازی در دو دهه اخیر شده است.  از این رو باید به طراحی سناریوهای متفاوتی برای نقش آفرینی دانشگاه در توسعه، اهتمام ورزید. از این جهت، دانشی که در دانشگاه ها و مراکز آکادمیک ایجاد می‌گردد چنانچه در مراحل بعدی تبدیل به محصول، خدمت یا فناوری نگردد، از نظر اقتصادی دانش بیهوده‌ای تلقی خواهد شد و نخواهد توانست ارزش افزوده‌ای را برای جامعه ایجاد کند. و در نتیجه ایجاد و ذخیره‌سازی دانش در دانشگاه‌ها به تنهایی راضی کننده نبوده و اطمینان از کاربرد آن به گونه‌ای که جامعه بتواند از منافع سرمایه‌گذاری در تحقیقات بهره‌برداری نماید یکی از اهداف اصلی تحقیقات دانشگاهی خواهد بود. اهمیت این موضوع تا حدی است که  برخی از نویسندگان مدعی اند که دانشگاه ها در راستای تجاری سازی نتایج تحقیقات، نقش جدیدی را برعهده دارند و از آنجا که اهمیت نوآوری دانش بنیان در توسعه­ی سازمان های صنعتی روز به روز بیش تر می شود، دانشگاه ها می توانند نقش بیش تری را در توسعه ی نوآوری جامعه ایفا کنند(راسموسن و همکاران[19]،2006).

سالهاست که تدریس و تحقیق از ماموریت های اصلی دانشگاه بوده اند. اما این ماموریت­ها بتدریج و با ظهور چارچوب­هایی مانند بیوتکنولوژی، جهانی شدن، کاهش بودجه­های پایه، منظرهای جدید درخصوص نقش دانشگاه در نظام تولید دانش را تغییر داده اند( راسموسن و همکاران،2006). سیاستگذاران بر این امر تاکید می­نمایند که فاصله زمانی زیاد بین کشف دانش در دانشگاه و استفاده از آن توسط شرکت­ها، رقابت پذیری شرکت های آمریکایی در صنایع کلیدی مانند فلزات، خودرو، تلویزیون و نیمه هادی ها را دچار نقصان کرده است (مارشال،1985).[20] در سال 1970 رویکرد دانشگاه های امریکا تمرکز بر توسعه فناوری‎های جدید  بود و مجلس و سیاستگذاران نبود تمرکز در انتقال این فناوری ها برای کاربردهایی در بخش خصوصی را مورد انتقاد قرار دادند(اداره حسابداری عمومی آمریکا[21]،1998). در 1980 کنگره امریکا سعی کرد که موانع انتقال فناوری از دانشگاه به صنعت را از طریق قانونگذاری که به قانون بیه- دول معروف شد برطرف (فلدمن و همکاران،2002). دانشگاه ها بطور روزافزونی با افزایش تجاری سازی تحقیقات جدید و کاهش فعالیت های قدیمی نظیر تدریس و تحقیقات مواجه شدند. گسترش تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی دروازه­ای جدید به خصوصی سازی مشترکات علمی و پیشرفت های علمی یا اثرات غیر مصطلح[22] را منجر شد (چانگ و همکاران،2009). گیبونس و دیگران[23] (1994) بحث می کنند که درحال حاضر یک تغییر اساسی در نظام تولید دانش می دیده می شود که با سازمان های جدید و روابطی با خصوصیات همچون انعطاف پذیری، چند رشته ای و ناهمگون شناخته می شوند در حال گسترش است. در همین رابطه در ادبیات مدل منحنی حلزونی سه گانه نیز بیان می کند که قبول تجاری سازی به عنوان یک فعالیت اصلی دانشگاهی، انقلابی دانشگاهی را شکل می دهد (راسموسن و همکاران،2006).

مارک من و همکاران[24] (2008) اشاره می نمایند که نرخ تحقیق و توسعه تکنولوژی رو به افزایش است چرا که گسترش دانش باعث کاهش هزینه های مرتبط با سازماندهی می شود. استلزام کلیدی این امر اینست که سازمان ها (چه سازمان های انتفاعی و چه غیرانتفاعی) تنها روی ظرفیت های داخلی تحقیق و توسعه تکیه نکنند. هیچ سازمانی دارای نیروی دانشی کافی در دسترس نمی باشد. هیچ موسسه ای نمی تواند تمامی موضوعات علمی مرتبط با ارائه محصول را تحت پوشش دهد و شرکت های بزرگ اغلب توانایی کنترل فرایندهای تولید در یک خط را ندارند. در عوض شرکت ها ناگزیرند تا ظرفیت توسعه و تحقیق خود را از طریق مشارکت در خرید، تهیه جواز و تحقیقات مشترک با سازمان ها و نهادهای دولتی در نظر بگیرند (چزبرگ[25]،2003).

مطالعه تجاری سازی تحقیق و تکنولوژی و ابعاد آن بسیار مهم است چرا که چنین تحلیل هایی فراهم کننده مدارک مهمی جهت تصمیم گیری کاراتر بیشتر مدیران و سیاستگذاران می باشد. حقیقتا موضوع تجاری سازی به عنوان یک فیلد جدید[26] در حال حرکت به سمت جلو بوده و مورد توجه محققین قرار گرفته شده است. آمارها نشان می دهد که در سال های اخیر ژورنال های علمی بسیاری، در این زمینه تحقیقات دانشمندان را منتشر می‎نمایند (روترمل[27]،2007). افزایش نرخ تحقیقات پیشرفته، ارائه فعالیت ها و فرآیندهای مرتبط و گسترش تئوری های بنیانی در این موضوع  نشان از اهمیت تجاری سازی مالکیت معنوی در میان موسسات انتفاعی و غیرانتفاعی دارد. افزایش مقاله های مرتبط با این بخش در میان سازمان‎های انتفاعی و غیرانتفاعی نشان دهنده وجود تلاش بسیار جهت تجاری سازی تحقیق و تکنولوژی در میان دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی است(مارک من و همکاران[28]،2008).

پیرو تغییر در سیاست های دولتی و سیستم های نظارتی دولت دانشگاه ها تا حد زیادی نقش اقتصادی خود را مورد بحث قرار داده و تمایل به نشان دادن تاثیر اجتماعی شان در جهت کسب بودجه دولتی دارند. گزارش سازمان توسعه و همکاری اقتصادی نشان می دهد که بسیاری کشورها اصلاحات دانشگاهی را به سوی استقلال بیشتر، رقابت بیشتر، بودجه بر اساس عملکرد و تجاری سازی نتایج تحقیقات انجام داده اند. همچنین افزایش قابل توجهی در سیاست های حمایتی دانشگاه از تجاری سازی و انتقال فناوری دیده می‎شود. اتکوویتز و همکاران[29] (2000) پیشنهاد می کنند که الگویی از تغییر به سوی دانشگاه کارآفرین در مناطق جغرافیایی مختلف در حال ظهور است. این تغییر ناشی از توسعه داخلی دانشگاه و تاثیرات خارجی برروی ساختارهای دانشگاهی و شاید افزایش نفوذ خوشه بندی نوآوری درسطح منطقه ای است.

گول براندسون(1997) با تکیه بر گفته فرودر[30](1990) تشریح می نماید که موسسات دانشگاهی می توانند با پاسخگویی به نیازهای اجتماعی و کمک به افزایش توسعه اقتصادی تصویر عمومی خود را بهبود بخشند که خود به خود می توانند توجیح مناسبی در زمینه بودجه های دولتی صرف شده ارائه نمایند. بعلاوه تغییر در ماموریت دانشگاه این امکان را برای بسیاری از دانشگاه ها ایجاد نموده است که بودجه وسیعتری از منابع غیردولتی بدست آورند. بطور کلی، دانشگاه ها می توانند به توسعه اقتصادی از طریق تعامل با صنعت موجود و در کنار آن با انواع تجاری سازی دانش ازجمله ایجاد کسب وکارها کمک نمایند. بسیاری از دانشگاه ها از این فرصت بهره می گیرند تا فعالیت های خود را از طریق نشان دادن مطلوبیتشان در جامعه تضمین کرده و گسترش دهند(گلبرندسن[31]،1997).

افزایش تجاری سازی تحقیق باعث افزایش موضوعات خط مشی گذاری و مدیریتی شده است و این مقوله موجب شروع تغییراتی در دانشگاه ها، شرکت ها و جامعه شده است. برای دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی، گرایش به سمت تجاری شدن منعکس کننده فشاری اجتماعی برای افزایش سود اجتماعی (برای مثال افزایش شغل یا خلق ارزش) که با سرمایه گذاری عمومی که در امر تحقیق شده و همچنین تلاشی در جهت رشد دانشگاه ها همسو است (مارکمن و همکاران،2008).

[1] Feldman et al

[2] Chang et al

[3] Rothaermel et al

[4] Siegel et al.

[5] Servo

[6] Cohen et al

[7] Bercovitz and Feldman

[8] Shane

[9] O’Shea

[10] Arora et al

[11] Etzkowitz  et al

[12] Umam et al

[13]  Zhao

[14] Maccoy et al.,

[15] Mikiman

[16] Torfing

[17] OECD

[18] Mowery et al

[19] Rasmussen,et al

[20] Marshall

[21] US General Accounting Office

[22] the anti-commons effect

[23] Gibbons et al.

[24] Markman  .et al

[25] Chesbrough

[26] Nitche

[27]  al et Rothaermel

[28]  Markaman et al

[29] Etzkowitz et al

[30] Fairweather

[31]  Gulbrandsen

Abstract

Until recently, scientists and researchers  refused the commercialization of research, and their main mission is simply no turning consider the application of knowledge in the field of production, knew. Since knowledge became a uniqe source of competitive advantage. Universities are certainly the most complex institutions that guarantee the future of every nation and in every age is regarded as a model for other institutions in accordance with the requirements and mission of the new take.

In the quantitative research and qualitative descriptive-survey is exploratory. The study population included all faculty members at the University of Rasht. To gather information on the qualitative, semi-structured interviews with experts and a small stage, a questionnaire) developed by the researchers (one of the common tools and direct method for obtaining research data is used. In the quantitative research and qualitative descriptive-survey is exploratory. Based on the findings from this study of 26 elements in four environmental factors, institutional, organizational and personal factors were found to be in the next Dvlkh environmental factors related to intellectual property policy, environmental and regional infrastructure, the availability of capital makers, universities, corporate concentration in an area of their choice, capable and skilled human resources, Availability incubator and availability of the protections in the institutional culture of the university, college and department, incentives (business revenue split between the team and the university system and credit enhancement), laws and regulations to protect the products and technologies and legislation to protect intellectual property, the University's mission, goals, college, university, industry and politics of the former and the contracts have been recognized University. The following organizational factors, costs associated with the transfer of knowledge, faulty structure of universities, research valuing non-functional, non-functional value to the research and university resources (revenues and the budget allocated for the commercialization of research, technical support, the physical infrastructure, communications) as well as in the individual factors, factors motivated individual researcher, demographic characteristics (eg age of the researcher), psychological characteristics, work experience and social networks respectively.

Key words: research commercialization, Factors affecting commercial, commercialization stratrgies