پایان نامه بررسی آمادگی جسمانی پرسنل اداره حفاظت سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی و مقایسه آن با نورمهای استاندارد جهانی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A)

در رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی - گرایش فیزیولوژی ورزشی

چکیده

هدف از انجام این پژوهش، بررسی آمادگی جسمانی پرسنل اداره حفاظت سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی و مقایسه آن با نورمهای استاندارد جهانی بود. جامعه آماری شامل کلیه پرسنل اداره حفاظت سازمان مرکزی بودند و تعداد آنها 87 نفر بود. نسبت میزان دور کمر به دور باسن(WHR)، شاخص توده بدنی(BMI)، تشخیص میزان آمادگی قلبی و عروقی آزمودنی ها(تست کوپر)، رکورد پرس سینه(1RM) و رکورد پرس پا(1RM) و انعطاف پذیری عضلات اندازه گیری شد. برای اندازه گیری به ترتیب از متر نواری جهت اندازه گیری دور باسن و دور کمر و قد آزمودنی ها، وزنه جهت تعیین میزان وزن آزمودنی ها، دویدن به مدت 12 دقیقه دور پیست دو و میدانی جهت اندازه گیری استقامت قلبی و عروقی آزمودنی ها، آزمون بشین و برس به صورت نشسته و با پاهای صاف و خم شدن روی تخته مدرج جهت تعیین انعطاف پذیری آزمودنی ها استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار استنباطی، جهت مقایسه اجزای آمادگی جسمانی در گروههای سنی نیز از تحلیل واریانس یک راهه مستقل استفاده شد. در صورت مشاهده تفاوت معنی دار از آزمون تعقیبی توکی استفاده می شود. سطح معنا داری نیز برای تمام محاسبات (05/0p <) در نظر گرفته شده است.برای تفسیر داده ها نیز از نرم افزار کامپیوتری 15-SPSS، استفاده شد.

نتایج پژوهش حاضر نشان داد با توجه به لزوم آمادگی جسمانی جهت آزمودنی ها با توجه به ماهیت شغلی و لزوم ورزیدگی این افراد به جهت ضرورت مقابله با حوادث غیر مترقبه و حتی درگیری های فیزیکی در محل کار با نقض کنندگان قوانین دانشگاه، متاسفانه پرسنل این مرکز در مقایسه با نورمهای استاندارد جهانی از آمادگی خوبی برخوردار نبوده و رکوردهای بدست آمده از این افراد گویای این موضوع بود که پرسنل انتظامات سازمان مرکزی دانشگاه دارای اضافه وزن، آمادگی پایین قلبی عروقی و انعطاف پذیری پایین عضلات بدن بوده اند.

-1- مقدمه

اهمیت فعالیت بدنی به عنوان بخش مکمل یک زندگی سالم گسترش یافته و شواهد علمی از فواید سلامت بخش تمرین و ورزش در حال افزایش است. بررسی ها نشان می دهند که فعالیت بدنی با تکرار، شدت، مدت مناسب و بر اساس برنامه های منظم، مزایای قابل توجه دارد. حفظ سطح مناسبی از عناصر آمادگی جسمانی مانند استقامت قلب و عروق، قدرت و استقامت عضلانی، ترکیب بدنی و انعطاف پذیری، در کاهش خطر بیماری های قلبی، فشار خون، دیابت، پوکی استخوان، چاقی، و ناراحتی های روانی و افسردگی مؤثر است. کاهش میزان موارد حمله قلبی و حفظ عملکرد مستقل در پیری از مزایای تمرینات منظم است. به علاوه افراد دارای فعالیت جسمانی نسبت به افراد غیر فعال از طول عمر بیشتری برخوردارند. ارتباط بین فعالیتهای جسمانی و سلامتی از یونان باستان تا عصر حاضر پیگیری و بررسی شده است. یاداشت های اولیه ای که فعالیت را به عنوان امری مفید برای سلامتی بیان میکنند، اکنون به عنوان اسنادی معتبر شناخته می شوند. مدارکی وجود دارد که فقدان تمرینات منظم را به عنوان عاملی در ضعف آمادگی جسمانی تایید می کنند. افرادی که فعالیت های فیزیکی نداشته و
بی تحرک هستند، اغلب از فقر حرکتی و شرایط به وجود آمده ناشی از آن رنج می برند. همانطور که تمدن های غربی به سوی ماشینی شدن پیش می روند تلاش فیزیکی اهمیت کمتری به عنوان بخشی از زندگی افراد پیدا میکند. با وجود این نه تنها نیاز به تمرینات منظم کاهش پیدا نکرده است، بلکه این نیاز روز به روز بیشتر نیز می شود. در این شرایط فعالیتهای جسمانی منظم میتواند در بسیاری از روشهای زندگی،سلامتی وتندرستی را افزایش دهد.فعالیتهای جسمانی می تواند ظرفیت فیزیولو‍‍‍ژیکی یعنی قدرت، استقامت و انعطاف پذیری را در انسان توسعه دهد وخطرات ناشی از کم تحرکی را بکاهد. علاوه بر آن تغییرات مثبتی را نیز در سایر عوامل خطر زای این بیماری ها ایجاد می کند.از اینرو ورزش به عنوان جزئی از یک زندگی سالم، روز به روز مشتری بیشتری می یابد و نیاز به ورزش اصولی نیز رو به افزایش است. به همین منظور روشهای تمرینی متنوعی نظیر تمرین هوازی[1]،
بی هوازی[2] و ترکیبی[3] وجود دارد که موجب بهبود آمادگی جسمانی شده و موجب کاهش عوارض ناشی از کم تحرکی می شوند.

در این تحقیق بررسی میزان آمادگی جسمانی پرسنل اداره حفاظت سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی و مقایسه آن با نورمهای استاندارد جهانی، مورد بررسی قرار می گیرد.

1-2- بیان مسئله

آمادگی جسمانی مجموعه ویژگی های ذاتی و اکتسابی است که توانایی فعالیت بدنی را تعیین می کند و تمرین و آمادگی موجب توسعه همه جانبه استقامت، قدرت، سرعت، انعطاف پذیری و هماهنگی می شود. از طرف دیگر، ورزش و تمرین باید ابعاد روانی و اجتماعی را در بر گیرد که اصولاً در بهبود عملکرد، اجرای ورزش و آمادگی افراد لازم و ضروری است (عنبری ش، مقدسی م، ترکفر ا، رحیمی زاده ا، خادمی ی. آمادگی جسمانی و سلامت عمومی کارمندان مرد. ارمغان دانش. دوره 17، شماره 1، فروردین و اردیبهشت 91. 49-40). آمادگی جسمانی مطلوب نقش مهمی در تندرستی افراد جامعه ایفا می کند، به طوری که در اغلب موارد بیماری ها و ناراحتی های جسمانی و روانی افراد، نتیجه زندگی ماشینی، فقر حرکتی و آمادگی جسمانی کم آنهاست(Lawrence, R., Brawley. (2003). “Promoting Physical Activity for Older Adults”. The Challenges for Changing Behavior, Am. J. Prev. Med; 25). نداشتن آگاهی کافی از سطح آمادگی جسمانی و تندرستی افراد مختلف جامعه، امکان برنامه ریزی برای توسعه سطح تندرستی افراد، مسئولان و برنامه ریزان کشور را با مشکل مواجه کرده است (رجبی، حمید. 1384. ارزیابی ترکیب بدنی و آمادگی قلبی– تنفسی دانشجویان دختر و پسر سراسر کشور و تهیه نورم های ملی مربوطه". گزارش پژوهشی، پژوهشکده تربیت بدنی). همچنین دولت و نهادهای مختلف سالانه برای درمان بیماری ها و ناراحتی های مختلف هزینه های سنگینی را متقبل می شوند، که باید از طریق ارائه راهکارهای مختلف به ویژه توسعه سطح تندرستی افراد جامعه، از این هزینه ها کاسته شود تا بودجه بیشتری برای پروژه های عمرانی و پیشگیری فراهم آید (عنبری ش، مقدسی م، ترکفر ا، رحیمی زاده ا، خادمی ی. آمادگی جسمانی و سلامت عمومی کارمندان مرد. ارمغان دانش. دوره 17، شماره 1، فروردین و اردیبهشت 91. 49-40).

بدن انسان برای اینکه بتواند نقش خود را به طور موثر در زندگی ایفا کند باید از آمادگی مطلوبی برخوردار باشد. میزان توانایی و کارایی بدن بستگی به میزان رشد عضلانی و آمادگی آنها دارد. با افزایش سن در بزرگسالی توانایی بدن برای انجام بسیاری از فعالیتها محدود می شود (Jonathan R. Ruiz, Xuemei Sui, (2009). “Muscular Strength and Adiposity as Predictors of Adulthood Cancer Mortality in Men”. American Association for Cancer Research, 18 (5).). اما شواهدی وجود دارد که نشان می دهد ورزشهای مناسب از نظر مقدار و شدت می تواند این محدودیت ها را کاهش دهد.

افرادی که به طور منظم تمرین می کنند در مقایسه با همسالان غیر فعال خود دارای اسکلت قویتر، ماهیچه های قدرتمند تر، مقاومت بیشتر، مفاصل متحرک تر و چربی کمتری هستند (Russell R. Pate, Michael Pratt, Steven N. Blair, William L. Haskell, Caroline A. Macera,  et al. Physical Activity and Public Health A Recommendation From the Centers for Disease Control and Prevention and the American College of Sports Medicine. JAMA. 1995;273(5):402-407.).

 می توان بهبود گردش خون در بدن و رسیدن اکسیژن به بافتها به ویژه مغز را که ناشی از شرکت در فعالیتهای ورزشی است به حساب تاثیر ورزش مرتب و فواید آن گذاشت (Michelle Ploughman. Exercise is brain food: The effects of physical activity on cognitive function. Developmental Neurorehabilitation, July 2008; 11(3): 236–240).

از دیدگاه آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت، صرف نظر از شرایط سنی، توسعه عضلانی و حفظ ترکیب بدن و دستیابی به آمادگی قلبی عروقی که منجر به اکسیژن رسانی کافی به بافت های بدن می شود، برای بهره مندی از تمرینات استقامتی و مقاومتی شیوه های تمرینی مختلفی وجود دارد. بی شک طراحی برنامه های ورزشی با در نظر گرفتن تعداد تکرار، شدت و زمان تمرین، آمادگی جسمانی فرد را بهبود بخشیده و بهترین شرایط بدنسازی را مهیا می کند. همه ما در زندگی به سمت رفتارهایی جذب می‌شویم که برای سلامتی مفیدند و از رفتارهای مخرب دوری می‌کنیم. بنابراین انتخاب مسیر حائز اهمیت است. فرایند حرکت به سمت سلامتی بیشتر از طریق پیشرفت در آمادگی جسمانی، تغذیه خوب، ارتباط مناسب با دیگران، توجه به خود و محیط اطراف حاصل خواهد شد (James Swan, Philip Hyland. A Review of the Beneficial Mental Health Effects of Exercise and Recommendations for Future Research. Psychology & Society, 2012, Vol. 5 (1), 1‐15).

تندرستی به روشی از زندگی اطلاق می‌شود که در آن انسان برای رسیدن به منتهای درجات توانایی خود تلاش می‌کند(James Swan, Philip Hyland. A Review of the Beneficial Mental Health Effects of Exercise and Recommendations for Future Research. Psychology & Society, 2012, Vol. 5 (1), 1‐15).

یکی از مشکلات جوامع امروزی تضعیف آمادگی جسمانی، خصوصا اجزای وابسته به سلامت آن شامل استقامت قلبی عروقی، استقامت عضلانی، قدرت عضلانی و انعطاف پذیری می باشد(میناسیان و، مرندی س م، مجتهدی ح، قاسمی غ. بررسی وضعیت عوامل آمادگی جسمانی مرتبط با تندرستی مردان 65-50 ساله شهر اصفهان و مقایسه آن با هنجارهای موجود. علوم زیستی ورزشی- پاییز 1391. شماره 14، 127-111). این پدیده در افرادی که دارای مشاغل خاص بوده و به صورت شیفت های کاری نامنظم فعالیت می نمایند بسیار شایع تر است. با توجه به دانش موجود سطح آمادگی جسمانی این افراد با افزایش سن کاهش یافته و نه تنها عملکرد شغلی بلکه سلامتی آنها نیز به مخاطره می افتد. از آنجایی که این میزان زوال تابعی از نوع شغل و ویژگیهای آزمودنی ها می باشد، اطلاعات مستندی در خصوص وضعیت آمادگی جسمانی کارکنان اداره حفاظت سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی در اختیار نمی باشد. بر این اساس این مطالعه جهت یافتن پاسخ این سوال که وضعیت اجزای وابسته به سلامت آمادگی جسمانی کارکنان اداره حفاظت سازمان مرکزی چه میزان است و با نورمهای استاندارد چه تفاوتی دارد، طراحی و اجرا خواهد شد. نتایج این مطالعه میتواند اطلاعات سودمندی در خصوص وضعیت آمادگی جسمانی این کارکنان در اختیار مدیران دانشگاه قرار داده تا بر اساس آن برنامه های لازم برای توسعه سلامتی و عملکرد شغلی کارکنان مزبور و حتی پرسنل انتظامات سایر واحدهای دانشگاهی و حتی سایر اداراتی که در کشور دارای پرسنل شیفتی میباشند، طراحی شود.

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق

تندرستی و یا احساس سالم بودن، توانایی فرد برای زندگی و کار مطلوب را در برگرفته و باعث حضور موثر فرد در جامعه می شود. بی تحرکی شدید در بزرگسالان موجب کاهش عملکرد آنان
می شود و این شباهت زیادی به حالتی دارد که متعاقب افزایش سن دیده می شود (Johan de Jong, Koen A.P.M., (2006). “Six-month effects of the Groningen active living model on physical activity, health and fitness outcomes in sedentary and underactive older adults aged 55–65 , Patient Education and Counseling 62,PP:132-141.). ظاهراً هیچ آستانه مشخصی برای کم شدن کارایی وجود ندارد. کاهش تعداد سلولهای عضلانی به واسطه تقلیل مقدار پروتئین و همچنین اندازه و تعداد تارهای عضلانی است. همچنین با افزایش سن، گرایش کلی بر افزایش چربی در بدن وجود دارد و همراه با افزایش چربی، وزن خالص کاهش می یابد (Loretta DiPietro. Physical Activity in Aging: Changes in Patterns and Their Relationship to Health and Function. Journals of Gerontology: SERIES A, 2001, Vol. 56A (Special Issue II):13–22).

شواهد زیادی موجود است که نشان می دهد درجه نسبی خالص بدن نه فقط از نظر سلامتی ارزشمند است، ظاهراً نقش مهمی در رسیدن به سطح بالای کارایی حرکتی در فعالیت هایی که مستلزم حرکت و انتقال وزن بدن از جایی به جای دیگر است، ایفا می کند. دارا بودن شاخص­های بالایی از تندرستی و قابلیت­های جسمانی، می­تواند نشانه سلامت و توانمندی مطلوب یک جامعه باشد. عدم اطلاع نسبت به خطرات ناشی از کاهش فعالیت بدنی و ناآگاهی از ضرورت داشتن آمادگی بدنی و سلامت جسمی و نقش آن در کارائی اجتماعی و طول عمر مفید، بی­اطلاعی از وضعیت و میزان آمادگی جسمانی مطلوب بر پایه صحیح علمی، عمدتاً دلایلی است که به­طور عمده در طول زندگی، افراد را گرفتار ضعف و بیماری­های مختلف می­نماید. جامعه­ای که سطح آمادگی جسمانی پائینی دارند میزان مرگ و میر بیشتری در آنان مشاهده می­شود (MIN LEE and PATRICK J. SKERRETT. Physical activity and all-cause mortality: what is the dose-response relation?. Med. Sci. Sports Exerc., Vol. 33, No. 6, Suppl., 2001, pp. S459–S471. ).

[1] -Aerobic Exercise

[2]- Anaerobic Exercise

[3]- Combination Exercise

Abstract:

The purpose of this research is to analyze the physical fitness of personnel of central organization protection department, Islamic Azad University, and its comparison to world standard norms. Statistical population includes all personnel of central organization protection department (87 persons). The waist to hip ratio (WHR), body mass index (BMI), cardiovascular fitness of subjects (Cooper test), chest press record (RM 1) and foot press record (RM 1), and flexibility of muscles were measured. The tape measure was used for measuring the hip and waist, and height of subjects, weight for determining weight of subjects, running for 12 minutes around the track and field court for measuring the cardiovascular resistance of subjects, sitting and running test in sitting form and with straight feet and bending on graded table for determining flexibility of subjects. Inferential statistics was used for data analysis, and ANOVA for comparing elements of physical fitness in age groups. Tukey test was used in case of any significant difference. Significance level was considered for all measurements (P<0.05). SPSS-15 software was also used for data interpretation.

The results of this research showed that, according to the necessity of physical fitness of subjects and the job nature and necessity of fitness of such persons for the necessary control of force majeure and even the physical conflicts in workplace with the persons breaching university law, the personnel of this center unfortunately fail to have a good fitness compared to the world standard norms and the records obtained from such persons show this fact that the personnel of guards of central organization had overweight, low cardiovascular fitness and low flexibility of body muscles.

Keywords: Physical Fitness, Guards of Central Organization of Islamic Azad University