بانک دانلود پایان نامه تسیس ورد - رسا تسیس
صفحه اصلی پیگیری سفارش درباره ما تماس با ما
جستجو
مشاهده دسته بندی ها
  2. جغرافیا و برنامه ریزی شهری
  3. پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران)

پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران)

word 1 MB 30374 169
1393 کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری
قیمت قبل:۷۷,۴۰۰ تومان
قیمت با تخفیف: ۳۴,۸۵۰ تومان
دانلود فایل
  • بخشی از محتوا
  • وضعیت فهرست و منابع

  • پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشدM .Sc

    رشته جغرافیای سیاسی

    چکیده :                                                                                                                  فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی منجر به شکل گیری پنج جمهوری تازه تاسیس در منطقه آسیای مرکزی شد؛ منطقه ای که به دلیل شرایط ویژه ژئوپلیتیک خود شاهد حضور کشورهای متعدد در خود بوده است. از یک سو شرایط خاص جغرافیایی منطقه و از سویی دیگر اهمیّت ژئواکونومی، آسیای مرکزی نه تنها باعث توجه روسیه برآمده از قدرت مضمحل شده شرق به این منطقه شده است، بلکه کشورهای منطقه همچون چین و ترکیه و کشور فرامنطقه ای همچون ایالات متحده آمریکا، را متوجّه این منطقه ساخته است. هر یک از این کشورها در پی درستیابی به اهداف خود در این منطقه هستند و این بر استقلال سیاسی و اقتصادی کشورهای آسیای مرکزی اثربخش بوده است.                                                                                                                             قابل توجّه است که کشورهای منطقه آسیای مرکزی از لحاظ جغرافیایی دارای آنتروپی بالایی هستند و کشورهای این منطقه را به کشورهای همسایه خود به عنوان مکمل جغرافیایی وابسته می کند. این امر، توجّه کشورهای منطقه را به کشورهای همسایه شان بویژه به جمهوری اسلامی ایران معطوف کرده است. حضور و نقش آفرینی کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای در آسیای مرکزی، شرایط خاصی را بر این منطقه فراهم آورده است که مطالعه علل ژئوپلیتیکی آن می تواند اهمیّت به سزایی در مطالعات این منطقه، به عنوان منطقه استراتژیک در جوار کشورمان، داشته باشد.                                                                                      روش این پایان نامه، توصیفی - تحلیلی، با استفاده از جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده، به بررسی ژئوپلیتیک منطقه آسیای مرکزی پرداخته است. بر این اساس، سئوالات این پایان نامه عبارت است از: 1. عوامل ژئوپلیتیک موثر آسیای مرکزی بر حضور ایالات متحده آمریکا و روسیه چه می تواند باشد؟ 2. حضور روسیه و ایالات متحده آمریکا در آسیای مرکزی چه اثراتی بر امنیت جمهوری اسلامی ایران دارد؟ برای هر یک از این سئوالات، یک فرضیه مطرح شده است که آن دو از این قرار هستند: فرضیه اول: ویژگی های اقتصادی و موقعیت منطقه ای، از جمله عوامل موثر در علائق و حضور ایالات متحده و روسیه در آسیای مرکزی است. فرضیه دوم: حضور روسیه و ایالات متحده آمریکا در آسیای مرکزی باعث نتایجی مانند کاهش ترانزیت، عمق استراتژیک و چالش های مرزی علیه ایران می شود.                                                                                و                                         واژگان کلیدی: ژئوپلیتیک، آسیای مرکزی، منابع انرژی، ایالات متحده آمریکا، روسیه، جمهوری اسلامی ایران.

    فصل اول: کلیات تحقیق

     

     

     

    1 – 1    مقدمه                                                                                                                                                    با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دهه پایانی قرن بیستم، جهان شاهد تغییرات شگرف در نقشه جغرافیای - سیاسی خود بود؛ تغییراتی اساسی که به دلیل داشتن شرایطی خاص، توجّه کشورهای بسیاری را با خود معطوف ساخت و زمینه ساز رقابت هایی ژئوپلیتیکی جدیدی در حوزه کشورهای تازه استقلال یافته شد. علّت آن، این بود که با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، کشورهای چندی بر روی نقشه جهان پدیدار شد که به دلیل داشتن امتیازات منحصربفرد، می توانستند برای همسایگان خود هم چالش آفرین و هم سودمند باشند.                                                                                                    آنچه که به طور مشخص از کشورهای استقلال یافته از اتحاد جماهیر شوروی در ارتباط با جمهوری اسلامی ایران مورد توجّه قرار دارد، جمهوری هایی تازه تاسیس در ورای دو سوی مرزهای شمال خاوری و شمال باختری جمهوری اسلامی ایران در دو منطقه قفقاز[1] و منطقه آسیای مرکزی[2] است. آنچه از این دو منطقه در این پایان نامه مورد تاکید قرار دارد، "منطقه آسیای مرکزی" به عنوان سرزمین پهناوری در غرب قاره آسیا است. آسیای مرکزی معمولاً در برگیرنده کشورهای ازبکستان، تاجیکستان،ترکمنستا     - ن، قزاقستان، قرقیزستان است. البته برای مشخص تر کردن این منطقه باید افغانستان، شمال شرق ایران (خراسان)، و همچنین قسمت سین کیانگ (ترکستان شرقی قدیم) در غرب چین و جنوب سیبری در روسیه را نیز به جزء سرزمینی آسیای مرکزی افزود. به هر حال، این منطقه به دلیل وسعت زیاد سرزمینی، تعداد قابل توجّه جمعیّت و اهمیّت ژئواکونومیکی ویژه ای که نسبت به منطقه قفقاز دارد. از این رو، موضوعیت مکانی این پژوهش را تشکیل می دهد.                                                                                                                                           آنچه در مطالعات جغرافیایی - سیاسی این حوزه بسیار مورد توجّه قرار دارد و موضوعیّت ژئوپلیتیک پژوهش حاضر را به خود اختصاص داده است، آن است که با وجود به استقلال کشورهای آسیای مرکزی، این کشورها شاهد حضور، نقش آفرینی و اثرگذاری کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای همچو        - ن ایالات متحده آمریکا، روسیه، ترکیه، چین و ... تحت عنوان "بازی بزرگ جدید"، در منطقه شان هستند که هر یک در پی دستیابی به اهداف ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک، ژئواستراتژیک خود در منطقه آسیای مرکزی، دست به فعالیّت های گسترده ای زده اند. از دیدگاه ژئوپلیتیکی قابل توجّه است که آسیای مرکزی به عنوان بخش جنوبی از تئوری هارتلند مکیندر با شرایط و ویژگیهای ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی همراه بوده است. از این لحاظ، با شکل گیری کشورهای آسیای مرکزی در دهه پایانی قرن بیستم عموماً و سال های آغازین قرن بیست و یکم خصوصاً، این منطقه از نگاه کشورهای منطقه ای همچون چین، روسیه و کشورهای فرامنطقه ای مانند آمریکا، جایگاه ارزشمند یافته است و هر یک از آنها سعی می کنند تا برای نقش آفرینی هر چه بیشتر و با ایجاد تسلّط بیشتری بر منطقه، جایگاه والاتری را برای خود فراهم آورنده و در نتیجه بتوانند به اهداف خود در این منطقه دست یابند.                                                                                                      اکنون از این شرایط با عنوان بازی بزرگ جدید[3] در این منطقه نام برده می شود که آغاز آن را می توان از زمان استقلال کشورهای آسیای مرکزی و از دهه 1990 دانست که تا زمان انجام این پژوهش نیز ادامه داشته است. البته با توجّه به زمینه های اهداف و شرایط حضور هر یک در این منطقه، به نظر می رسد که همچنان این رقابت میان این کشورها ادامه داشته باشد؛ این حالی است که جمهوری اسلامی ایران به دلیل ویژگی های ارزشمند ژئوپلیتیکی خود بویژه در مورد موقعیت ژئوپلیتیکی خود در ارتباط با کشورهای آسیای مرکزی، دوره زمانی طولانی مشترک تاریخی و ویژگی های مشترک فرهنگی و دینی با این کشورها، از همان ابتدای استقلال این کشورها ضمن به رسمیّت شناختن آنها به برقراری سعی در برقراری ارتباطات و مناسبات خوب در جنبه های مختلف و همچنین بهبود نارسایی جغرافیایی آنها (به دلیل محصور بودن در خشکی و فقدان دسترسی به دریاهای آزاد) داشته است تا از این طریق بتواند از چهره مناسبی در میان کشورهای آسیای مرکزی برخوردار باشد.                                                                                                                                    پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، جاذبه های ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک منطقه، قدرتها و بازیگران منطقه دیگری را نیز به این منطقه جلب کرد. بازیگران منطقه ای که در حاشیه و همجوار با آسیای مرکزی قرار داشتند، همانند ایران، روسیه، و چین، علاوه بر هدف توسعه و نفوذ خود در منطقه، دارای بعضی نگرانی های امنیّتی نیز بودند و بخشی از نقش آفرینی این کشورها متوجه کسب توانایی بازدارنده تهدیدات در آسیای مرکزی بود، در حالی که حضور ترکیه در منطقه تنها با هدف کسب منابع و توسعه صورت گرفت (داداندیش، 1386: 82). بنابراین، از دیدگاه ژئوپولیتیک اصطلاح بازی بزرگ جدید را می توان برای برخورد‌های قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای در منطقه آسیای مرکزی به کار برد. این رویداد که بر خلاف جریان بازی بزرگ که در قرن نوزدهم بین دو کشور روسیه و انگلستان شکل گرفت، باید بین بازیگران منطقه ای و فرا منطقه ای (مشخصاً ایالات متحده آمریکا و روسیه) دانست که هر یک در پی دستیابی به اهداف و منافع خود در این منطقه هستند. علل اصلی توجه و حضور ایالات متحده آمریکا در این منطقه را می توان در علل مختلفی جستجو کرد که از میان آنها می توان به این زمینه ها اشاره کرد: جلوگیری از احیای نفوذ تاریخی روسیه بر منطقه آسیای مرکزی، ممانعت از روابط گرم کشورهای این منطقه با جمهوری اسلامی ایران که دارای پیوندهای عمیق فرهنگی و تاریخی با ایران هستند، نقش استراتژیک این منطقه به منظور منطقه بالقوه برای پشتیبانی نظامی از حضور ایالات متحده در جنگ افغانستان و همچنین کنترل بر منابع سرشار انرژی که در این منطقه وجود دارد. از این روی، پس از فروپاشی شوروی سابق، ایالات متحده در این منطقه حضور یافت؛ در حالی که کشورهای منطقه آسیای مرکزی تا قبل از به استقلال رسیدن، جزئی از کشور روسیه و قبل تر از آن جزئی از ممالک محروسیه قاجار محسوب می شدند.                                                                                                                         امروزه روسیه هم به آسیای مرکزی پس از دو دهه از فروپاشی شوروی با حسّاسیت ویژه ای توجّه دارد. با توجّه به تلاش رقیبان بین المللی عمده نظیر ایالات متحده آمریکا، روسیه که این منطقه را خارج نزدیک خود قلمداد می کند و تلاش می کند تا همچنان نقش نخست را در این منطقه داشته باشد. در این ارتباط، مهم ترین هدف استراتژیک آنها در آسیای مرکزی این است که این منطقه برای آنها اهمیت امنیّتی دارد و این کشورها را عمق استراتژیک خود می‌دانند و معتقد هستند که برای اینکه مرزهای این کشور، مرزهای امنی باشند باید حضور مستمری در این منطقه داشته باشد. از این رو، حضور قدرتی دیگر را در منطقه بر نمی تابد؛ یعنی برای روسیه حضور و نفوذ قدرت‌های رقیب در منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است که بر خود لازم می‌داند که حضور گسترده‌ای در آسیای مرکزی داشته باشند تا از تهدیدها بر ضد امنیّت ملّی خود جلوگیری کنند. گذشته از این در حوزه اقتصادی و مهم‌تر از همه در بحث انرژی، روسیه به دنبال آن است که سیطره خود را بر مساله انرژی در منطقه حفظ کند و کنترل امور در این زمینه را مانند مسیر ترانزیت به خارج از منطقه در اختیار داشته باشد.

    از این رو، در این پژوهش ضمن بررسی وضعیت جغرافیای سیاسی تک تک کشورهای آسیای مرکزی، زمینه های ژئوپلیتیکی حضور هر یک از کشورهای ایالات متحده آمریکا و روسیه در آسیای مرکزی و اهداف آنها از نقش آفرینی در این منطقه برشمرده و بررسی می شود و چالشهای احتمالی ناشی از این حضور این دو کشور را در آسیای مرکزی بر جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار می دهد.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  

    2 –  1    ضرورت تحقیق

    کشور جمهوری اسلامی ایران از جمله معدود کشورهای جهان است که به علت همسایگی با 15 کشور و دارا بودن ذخایر عظیم نفت و گاز در جناح شمال و جنوب و همچنین تسلط بر تنگه راهبردی هرمز دارای موقعیت ژئوپلیتیکی خاصی است. علاوه بر آن، قرار داشتن مناطق استراتژیک و راهبردی همچون خاورمیانه، خلیج فارس، قفقاز و ... در جوار این کشور بر این اهمیت می افزاید. علاوه بر این، همسایگی با منطقه حساس و راهبردی آسیای مرکزی، به عنوان قسمت جنوبی هارتلند - که در قرن بیستم نقش بسیار مهمی در مناسبات ژئوپلیتیکی و رقابت های قدرتی میان کشورها داشته است - می تواند بر افزایش اهمیت جایگاه ژئوپلیتیکی کشور جمهوری اسلامی ایران بیفزاید. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و شکل گیری پنج جمهوری قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان توجه کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای چون روسیه، ترکیه، ایالات متحده آمریکا، چین به حوزه آسیای مرکزی، به عنوان این منطقه که دارای اهمیّت ژئواکونومیک و ژئواستراتژیک است و به عنوان همسایه جمهوری اسلامی ایران، معطوف شد که در این بین دو کشور حضور دو کشور ایالات متحده آمریکا و روسیه به دلیل اثرگذاری بیشتر بر منطقه، اهمیّت بیشتری هستند. زمینه های برخورد منافع این دو کشور در این منطقه مهم به عنوان منطقه ای که در همجواری جمهوری اسلامی ایران قرار دارد، می تواند برای جمهوری اسلامی ایران که از همان زمان استقلال کشورهای این حوزه دارای روابط دوجانبه مناسبی با یکدیگر هستند، می تواند برای کشورمان فوق العاده با اهمیّت باشد. از این رو، مطالعات ژئوپلیتیکی حضور دو کشور مذکور در آسیای مرکزی و چالش های احتمالی آن بر جمهوری اسلامی ایران، مانند کاهش وجهه و در نتیجه نفوذ جمهوری اسلامی ایران و چالش های مرزی علیه مرزهای شمال خاوری خاوری در استان گلستان می تواند بسیار حائز اهمیّت باشد. بر این اساس می توان گفت که این منطقه از دید ژئوپلیتیکی دارای اهمیّت بسزایی در جهت گیری جمهوری اسلامی ایران دارد.

    با توجّه به این رویکرد، در این پژوهش، علاوه بر بررسی زمینه های حضور و اثرگذاری این دو کشور، اثرات حضور این کشورها بر منطقه بر جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار می گیرد؛ بویژه آنکه از یک سو کشورهای منطقه آسیای مرکزی به مقدار قابل توجهی، دارای همبستگی های تاریخی، فرهنگی و قومی و همچنین گستره ژرف آداب و رسوم مشترک با کشور جمهوری اسلامی ایران هستند.

     

    3 –  1     اهداف تحقیق:

    این پایان نامه در پی دستیابی به دو هدف اساسی است؛ این دو هدف از این قرار است:

    الف: شناخت ویژگی های ژئوپلیتیکی آسیای مرکزی و نقش این عوامل در حضور ایالات متحده آمریکا و روسیه در این منطقه؛

    ب: چالش های حضور ایالات متحده و روسیه در آسیای مرکزی بر کشور ایران.

     

    4 –  1    سؤالات تحقیق:                                                                                                                                                     این پژوهش در پی پاسخگویی به دو سئوال اساسی است، این سئوالات عبارت است از:

    عوامل ژئوپلیتیک موثر آسیای مرکزی بر حضور ایالات متحده آمریکا و روسیه چه می تواند باشد؟

    حضور روسیه و ایالات  متحده آمریکا چه چالش هائی بر امنیت جمهوری اسلامی ایران دارد؟

     

    5 –  1      فرضیات تحقیق:

    برای هر یک از سئوالات یک فرضیه وجود دارد؛ این دو فرضیه نیز عبارت است از:                                                                       فرضیه اول: ویژگی های اقتصادی و موقعیت منطقه ای، از جمله عوامل موثر در حضور ایالات متحده و روسیه در آسیای مرکزی است.

    فرضیه دوم: حضور روسیه و ایالات متحده آمریکا در آسیای مرکزی باعث نتایجی مانندکاهش        ترانزیت و عمق استراتژیک و چالش های مرزی علیه ایران می شود.

     

    6 –  1    کاربردهای تحقیق:

    کشور جمهوری اسلامی ایران با دارا بودن مرزهای طولانی در اطراف خود، از جمله کشورهای معدود در جهان است که با تعدد همسایگان ( با بیش از 15 همسایه) مواجه است؛ حضور و اثر گذاری بازیگران متعدد دراین کشورها - چه بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای - بویژه درحوزه کشورهای منطقه آسیای مرکزی، می تواند بر روابط دوجانبه این کشورها با ایران اثر گذار باشد. از این رو، این پژوهش که به بررسی این اثرات می پردازد، می تواند توسط سازمان ها و نهادهای دست اندرکار همچون وزارت امور خارجه مورد استفاده قرار گیرد.

     

    7 –  1    روش پژوهش و گردآوری اطلاعات:

    روش تحقیق در این تحقیق، بر اساس روش توصیفی - تحلیلی است تا با استفاده از جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده به پرسش های مطرح شده در تحقیق، پاسخ داده شود؛روش گرداور               - ی اطلاعات بر مبنای روش کتابخانه ای (اسنادی)، است تا از طریق مراجعه به مطالب و موضوعات مرتبط با موضوع و به صورت مستقیم است.

     

    8 –  1    محدوده و زمان مورد مطالعه:

    محدوده زمانی که در این تحقیق مورد توجه قرار گرفته است، از سال 1991 میلادی، یعنی از زمان فروپاشی شوروی سابق و به استقلال رسیده جمهوری های آسیای مرکزی تا زمان حال حاضر یعنی سال 2013، است؛ علاوه بر آن، محدوده مکانی این تحقیق، مجموعه کشورهای آسیای مرکزی شامل پنچ کشور ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قزاقستان، ترکمنستان، قزاقستان و قرقیزستان مبنا و مورد مطالعه قرار گرفته است.

     

    9 –  1     سازماندهی تحقیق:

    این تحقیق شامل پنج فصل است که به ترتیب از این قرار هستند:

    فصل اول: کلیات تحقیق؛

    فصل دوم: مبانی نظری تحقیق؛

    فصل سوم: منطقه شناسی آسیای مرکزی؛

    فصل چهارم: زمینه های حضور کشورهای روسیه و آمریکا در آسیای مرکزی و چالش های احتمالی آن بر  جمهوری اسلامی ایران؛

    فصل پنجم: ارزیابی فرضیات، نتیجه گیری و پیشنهادات.

    Abstract

     

    The collapse of the Soviet Union led to the formation of five newly established republic in Central Asia. This region has been testifier several regional and trans-regional countries in their geographic area because of its geopolitical circumstances. Russia, China, Saudi Arabia are regional countries and the United States of America is as a trans-regional countries in this region Since independence of country of Central Asia that because of the influence of Russia and the United States of America the in this area, are more important than others. However, this has been effective political and economic independence of the Central Asian countries.

    It is noteworthy that the countries of Central Asia because of geographic location and lack of access to sea, are in a closed position. For this reason, countries in this region are related to their geographic neighbors. Islamic Republic of Iran is important for this country due to as complementary geographic. The presence and role of regional and trans-regional countries, such as Russia, the United States of America in Central Asia, has provided certain conditions for this region Cause of its geopolitical important role in the geopolitics of region as a strategic area in the vicinity of our country.

    Therefore this thesis is a descriptive - analytical study and using data collection and analysis of them, study geo politic of region in Central Asia. Accordingly, we have tried to answer these questions: 1. what could it be Central Asian geopolitical factors affecting in United States and Russia Presence? 2. Presence in Central Asia, Russia and the United States of America has what effects on the security of the Islamic Republic? For each of these questions, a hypothesis has been proposed. That two are as follows: First hypothesis: Economic and regional characteristics, including factors in the interests of the United States and Russia in Central Asia. Second hypothesis: the United States of America and Russia presence in Central Asia, reduce transit strategy and strategic challenges of cross-border attacks against Iran.

     

    Keywords: geopolitics, Central Asia, energy resources, United States of America, Russia, Islamic Republic of Iran.

  • فهرست:

    فصل اول: کلیات تحقیق

    1

    1 - 1      مقدمه

    1

    2 - 1     ضرورت تحقیق

    3

    3 - 1     اهداف تحقیق

    4

    4 - 1     سؤالات تحقیق                                                                                                                                                                       

    4

    5 - 1     فرضیات تحقیق       

    4

    6 - 1    کاربردهای تحقیق                                                                            

    5

    7 - 1    روش پژوهش و گردآوری اطلاعات                                                       

    5

    8 - 1     محدوده و زمان مورد مطالعه          

    5

    9 - 1     سازماندهی تحقیق

    5

    10 - 1   مشکلات و موانع تحقیق                                                                                                                                                           

    6

    11 - 1   پیشینه تحقیق

    6

    12 - 1   تعریف اصطلاحات     

    7

    1- 12 - 1      متغیر مستقل: ژئوپلیتیک آسیای مرکزی                        

    7

    2- 12 - 1      متغیر وابسته: جمهوری اسلامی ایران                                            

    8

    3 - 12 - 1     متغیر مداخله گر: علائق قدرتهای مداخله گر

    10

    4 - 12 - 1     متغیر تعدیل کننده: چالش (ژئوپلیتیکی)                                                                                         

    10

    13- 1     همگرایی و واگرایی

    11

    14- 1     مفهوم منطقه  

    15

    15- 1 مرز

    16

    فصل دوم: ادبیات تحقیق (مبانی نظری)                                                                             

     

    1  -2         ژئوپلیتیک

    18

     2 - 2        نظریات پایه ارائه شده در تاریخ مطالعات ژئوپولیتیک

    21

    1 -2 - 2     نظریه ارگانیکی حکومت: فردریک راتزل  (1844-1904) 

    22

    2 -2 - 2     نظریه سرزمین قلبی: سر هالفورد مکیندر (1861-1947)

    23

    3 - 2 - 2    نظریه ریملند: نیکولاس اسپایکمن (1914-1840)                                                                                                                                      

    25

    4 - 2 -2    نظریه قدرت دریای: آلفرد تایر ماهان                                                                                                                                                                                                 

    26

    5 - 2 - 2   نظریه ساختار ژئوپلیتیک جهان از سائل بی کوهن                                

    27 

    3 - 2        عوامل مؤثر در ژئوپلیتیک                                                                       

    28

    1 - 3 - 2     عوامل ثابت                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          

    29

    1. موقعیت 

    29

    الف. موقعیت دریایی

    29

    ب. موقعیت ساحلى 

    30

    ج. موقعیت بری (مرکزی)

    30

    د. موقعیت استراتژیک                                                                                                                                                   

    30

    2. فضا                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            

    30

    3. وسعت خاک                                                                                                    

    31

    4. توپوگرافی                                                                                                       

    31

    5. شکل کشور

    31

    الف. کشورهاى فشرده                                                                                                                                                                            

    31

    ب. کشورهاى طویل

    31

    ج. کشورهاى دنباله دار

    31

    د. کشورهاى تکه تکه

    31

    ه. کشورهاى منگنه اى

    32

    2 - 3 - 2     عوامل متغیّر                                                           

    32

    1  -2 - 3 - 2     جمعیّت           

    32

    2 - 2 - 3 - 2      منابع طبیعى

    33

    1 - 2 - 2 - 3  -2       منابع غذایی                                                                                

    33

    2- 2 - 2 - 3 - 2       منابع معدنى

    33

    3- 2 - 2 - 3 - 2       نهادهای سیاسی و اجتماعی      

    34

    4 - 2       اقتصاد زمین (ژئواکونومی) 

    34

    5 - 2       بیضی استراتژیک انرژی و اهمیت راهبردی دریای خزر و خلیج فارس

    35

    6 - 2        قوم ترکمن در آسیای مرکزی و ایران  

    38

    7 - 2       جایگاه آنتروپی در ارتباط با کشورهای منطقه آسیای مرکزی                         

    40

    نتیجه گیری                                                                                                      

    42

    فصل سوم: منطقه شناسی آسیای مرکزی                                          

    43

    1 - 3          تاریخچه منطقه آسیای مرکزی

    43

    1 - 1  -3     تاریخچه منطقه آسیای مرکزی در دوره باستان تا ورود اسلام                                                           

    43

    2 - 1 - 3     تاریخچه منطقه آسیای مرکزی در دوره تمدن اسلامی        

    44

    3 - 1  - 3     تاریخچه منطقه آسیای مرکزی در دوره روسها و شوروی سابق                

    46

    4 - 1 - 3   تاریخچه منطقه آسیای مرکزی پس از پایان جنگ سرد و اضمحلال اتحاد جماهیر شوروی                                                                      ض          

    49

    2 - 3         آسیای مرکزی و موقعیت جغرافیایی آن                                              

    50

    3 - 3         جنبه های اهمیّت منطقه آسیای مرکزی در مطالعات آسیای مرکزی         

    53

    1 - 3 - 3     اهمیت منطقه آسیای مرکزی از نظر ژئوانرژی و ژئواکونومی                                           

    53

    2 - 3 - 3    اهمیت آسیای مرکزی از نظر منطقه همجوار با مناطق                           اسلاو، اسلام و زرد پوستان شرق آسیا 

    55

    4 - 3        کشورشناسی منطقه آسیای مرکزی                                                  

    55

    1 - 4 - 3          قزاقستان

    56

    1 - 1- 4 - 3      ویژگی های جغرافیایی و موقعیت جغرافیایی قزاقستان                  

    56

    2 - 1 - 4 - 3     ویژگی های انسانی قزاقستان                                                                             

    57

    3 - 1- 4 - 3      ویژگی های اقتصادی قزاقستان                                            

    58

    2 - 4 - 3          جمهوری تاجیکستان                                                             

    59

    1 - 2 - 4 - 3     موقعیت جغرافیایی و ویژگی های جغرافیایی تاجیکستان                  

    59

    2 - 2 - 4 - 3    ویژگی های انسانی جمهوری تاجیکستان                                      

    60

    3 - 2 - 4 - 3     ویژگی های اقتصادی جمهوری تاجیکستان               

    61

    3 - 5 - 3           ازبکستان                                                                                                                                                  

    64

    1 - 3 - 5 - 3      موقعیت جغرافیایی و ویژگی های جغرافیایی ازبکستان     

    64

    2 - 3 - 5 - 3       ویژگی های انسانی ازبکستان

    65

    3 - 3 - 5 - 3       ویژگی های اقتصادی ازبکستان                                                

    65

    4 - 5 - 3            جمهوری قرقیزستان                                                                 

    66

    1 - 4 - 5 – 3       موقعیت جغرافیایی و ویژگیهای انسانی جمهوری قرقیزستان          

        66

    2 - 4 - 5 - 3        ویژگی های انسانی جمهوری قرقیزستان  

    67

    3 - 4 - 5 - 3        ویژگی های اقتصادی جمهوری قرقیزستان                               

    68

    5 - 5 - 3            ترکمنستان                                                                                                                                  

    68

    1 - 5 - 5 - 3       موقعیت جغرافیایی و ویژگی های جغرافیایی ترکمنستان       

    68

    2 - 5 - 5 - 3       ویژگی های انسانی ترکمنستان                                          

    69

    3 - 5 - 5 - 3       ویژگی های اقتصادی ترکمنستان                                          

    70

    نتیجه گیری    

    72

    فصل چهارم: زمینه های حضور کشورهای روسیه و آمریکا در آسیای مرکزی                  و چالش های احتمالی آن بر جمهوری اسلامی ایران

    73

    1 - 4    بازی بزرگ و  بازی بزرگ جدید و حضور کشورهای منطقه ای                         و فرامنطقه ای در منطقه آسیای مرکزی در قرن نوزدهم تا کنون

    74

    2 - 4    زمینه ها و اهداف حضور روسیه و ایالات متحده آمریکا در منطقه آسیای مرکزی                              

    80

    2 - 2 - 4     زمینه ها و اهداف حضور روسیه در منطقه آسیای مرکزی                          

    82

    1- 2 - 2 - 4    اهمیّت آسیای مرکزی بواسطه الزامات امنیّتی ناشی از موقعیّت جغرافیایی

    82

    2 - 2 - 2 - 4   اهداف امنیّت ملّی روسیه در آسیای مرکزی در ارتباط با مسائل قومی                                                       

    84

    3 - 2 - 2 - 4  اهداف روسیه در آسیای مرکزی بعنوان پتانسیل های بازار                   مصرف کالاهای روسی   

    85

    4 - 2 - 2 - 4  اهمیّت آسیای مرکزی برای روسها از لحاظ  ذخایر انرژی                      و معادن زیر  زمینی

    85

    5 - 2 - 2 - 4   اهمیت راهبردی آسیای مرکزی برای روسیه تحت                                عنوان حیات خلوت یا خارج نزدیک                                            

    86

    6 - 2 - 2 - 4     اهمیّت اقتصادی روسیه در آسیای مرکزی و مسئله ترانزیت انرژی                                                                            

    88

    4 - 2 - 4     زمینه ها و اهداف حضور ایالات متحده آمریکا        در منطقه آسیای مرکزی                                                      

    89

    1 - 4 - 2 - 4   استراتژی نظم نوین جهانی و جایگاه آسیای مرکزی در این رویکرد                     

    91

    2 - 2 - 2 - 4       منافع ایالات متحده آمریکا برای جلوگیری از افزایش نفوذ               این کشور در قبال گسترش مناسبات کشورهای آسیای مرکزی و چین   

    94

    3 - 2 - 2 - 4      حادثه 11 سپتامبر 2001 میلادی و اهمیّت جغرافیای آسیای           مرکزی در قبال با جنگ افغانستان                           

    94

    4 - 4 - 2 - 4    جلوگیری از گسترش نفوذ جمهوری اسلامی ایران در                         منطقه آسیای مرکزی

    98

    5 - 4 - 2 - 4     جلوگیری از سلطه مجدد روسیه برآمده از اضمحلال شوروی در                                              منطقه آسیای مرکزی

    100

    6 - 3 - 2 - 4      ارائه الگوی حکومتی مورد نظر خود در کشورهای       منطقه                                         

    101

    7 - 3 - 2 - 4      اهداف ایالات متحده در آسیای مرکزی در ارتباط با منابع انرژی                                                     

    102

    8 - 3 - 2 - 4      اهداف اقتصادی ایالات متحده آمریکا در آسیای مرکزی                                                     

    104

    3 - 4      ارزیابی گرایش کشورهای آسیای مرکزی در قبال ایالات متحده آمریکا و روسیه

    105

    4 - 4      علائق ژئوپلیتیکی ایران در حوزه کشورهای آسیای مرکزی      

    108

    1  -4- 4      جایگاه متقابل جمهوری اسلامی ایران و کشورهای                              آسیای مرکزی به عنوان مرکزی عنوان مسیر ترانزیتی                                                                                         

    109

    2 - 4 - 4     جایگاه ویژه جمهوری اسلامی ایران به عنوان مسیر انتقال                       خط لوله انرژی آسیای مرکزی و دسترسی به دریاهای آزاد              

    112

    3-  4 - 4      وجود علائق و پیوندهای فرهنگی و اشتراکات تاریخی                        

    114

    4 - 6 - 3      علائق در ایجاد همگرایی با کشورهای آسیای مرکزی

    117

    5 - 4         تضاد علائق ومنافع سه کشور جمهوری اسلامی ایران،                          روسیه و ایالات متحده آمریکا                                                                                                                                                      

    121

    6 - 4       حضور ایالات متحده آمریکا و روسیه در آسیای مرکزی                            و اثرات ژئوپلیتیکی آن بر ایران

    123 

    1 - 5 - 4     مناسبات جمهوری اسلامی ایران و کشورهای آسیای مرکزی                   

    124

    1 - 1- 5 - 4     مناسبات و روابط در حوزه اقتصادی                                                                                                    

    124

    2 - 1- 5 - 4     مناسبات و روابط در حوزه فرهنگی                                                                                                                      

    127

    3 - 1 - 5 - 4    مناسبات و روابط در حوزه سیاسی                                         

    128

    2 - 4 - 4    حضور ایالات متحده آمریکا و روسیه در آسیای مرکزی                           و اثرات ژئوپلیتیک آن بر ایران

    131

    1 - 2 - 4 - 4   حضور ایالات متحده و روسیه و احتمال چالش های مرزی علیه ایران                                  

    131

    2 - 2 - 4 - 4   حضور ایالات متحده آمریکا و روسیه در منطقه آسیای                       مرکزی و مسئله ترانزیت و عمق استراتژیکی جمهوری اسلامی ایران در این منطقه   

    136

    نتیجه گیری                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    

    138

    فصل پنجم: ارزیابی فرضیات، نتیجه گیری و پیشنهادات                                                                                                      

    141

    پیشنهادات

    150

    منابع                                                                                                               

    151

    چکیده انگلیسی

    157

     

    منبع:

    الف) کتب                                                                                                                                                                               

          احمدیان شالچی، نسرین (1378)، دیارآشنا (ویژگی های جغرافیایی کشورهای آسیای مرکزی)، یک جلد،         مشهد، انتشارات موسسه آستان قدس رضوی.

    افشار(سیستانی)، ایرج (1383)، جغرافیای تاریخی تاجیکستان، انتشارات بین المللی المهدی، تهران.      

    افشردی، محمدحسین (1385)، ژئوپلیتیک قفقاز و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دانشکده فرماندهی و ستاد.

     اطاعت، جواد (1386)، ژئوپلتیک و سیاست خارجی ایران، نشر مفید، تهران.                                   

    آلیسون، روی و لنا جانستون (1382)، امنیت در آسیای مرکزی (چارچوب نوین بین المللی)، ترجمه محمدرضا دبیری، یک جلد، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.                                                                                                                                                

    بحیرایی، حمید (1388)، جغرافیای کشورهای جهان(تاجیکستان)، انتشارات جغرافیایی نیروهای مسلح.

    تراب زاده، منیژه و اکرم حسین پور و فریبا شهیدی فر و فهیمه وزیری(1373)، ماهیت تحولات در آسیای مرکزی و قفقاز، مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، تهران.

    تقوی اصل، سید عطا (1379)، ژئوپلتیک جدید ایران: از قزاقستان تا گرجستان، یک جلد، تهران، مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.                                                                                                                                                                            

    حاتمی، تورج (1382)، برخورد منافع روسیه و آمریکا در آسیای مرکزی و قفقاز، یک جلد، تهران، پژو             - هش کده آسیای مرکزی وقفقاز.                                                                                                                                                                                       

    حافظ نیا، محمد رضا (1385)، اصول و مفاهیم ژئوپلتیک، یک جلد، مشهد، انتشارات پاپلی (وابسته به پژوهشکده امیرکبیر جهان).                                  

    حافظ نیا، محمد رضا (1388)، جغرافیای سیاسی ایران، چ اول، تهران، انتشارات سمت.

    حافظ نیا، محمد رضا (1385)، اصول و مفاهیم ژئوپلتیک، انتشارات پاپلی (وابسته به پژوهشکده امیرکبیر جهان).

    حافظ نیا، محمد رضا (1383) و کاویانی راد، افق های جدید در جغرافیای سیاسی، چ اول، تهران، انتشارات سمت.                                                                                                                                                                        

    کمپ، جفری و رابرت هارکاوی (1383)، جغرافیای استراتژیک خاورمیانه، سید مهدی ترجمه حسینی متین، یک جلد، تهران.

    روشندل، جلیل و رافیک قلی پور(1378)، سیاست و حکومت در تاجیکستان، مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، تهران.

    رنجبر، مقصود (1387)، ملاحضات امنیتی جمهوری اسلامی ایران، پژوهشکده راهبردی، تهران، یک جلد.

    رضایی، محسن (1384)، ایران منطقه ای (گزیده ای از طرح پژوهشی شکل گیری منطقه جنوب غربی  )، چاپ دوم، یک جلد، تهران.

    رمضانی، روح الله (1386)، چارچوبی تحلیلی برای بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، ترجمه علیرضا طیّب، یک جلد، تهران، انتشارات نی.

    ژئاروید اتوتایل، سیمون دالبی و پاول روتلج (1380)، اندیشه های ژئوپلتیک در قرن بیستم، ترجمه محمدرضا حافظ نیا و هاشم نصیری، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، مرکز چاپ و انتشار وزارت امور خارجه.                                                                                                                                         

    سنایی، مهدی(1375)، جایگاه ایران در آسیای مرکزی، چ اول، انتشارات بین المللی المهدی.

          شکویی، حسین. (1378)، اندیشه های نو در فلسفه جغرافیا (جلد اول)، انتشارات گیتاشناسی، تهران.

    شوتاژ، سوفی(1386)، شناخت و درک مفاهیم جغرافیای سیاسی، ترجمه سید حامد رضیئی، انتشارات سمت، تهران، چ اول، یک جلد.

    شیخ عطار، علیرضا (1373) ریشه شناسی رفتار سیاسی در آسیای مرکزی و قفقاز، چاپ دوم، موسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.

    طاهری موسوی، معصومه (1387)، جغرافیا و استراتژیک ملی ایران (با تاکید بر استراتژی سیاسی)، انتشارات جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران، چ اول، یک جلد.

    عزتی عزت الله (1388)، ژئوپلتیک در قرن بیست و یکم، انتشارات سمت، قم.

    عزتی، عزت الله )1388)، ژئوپلیتیک در قرن بیست و یکم، یک جلد، تهران، انتشارات سمت

    عزتی، عزت الله (1388)، جغرافیای استراتژیک ایران، یک جلد، تهران، انتشارات جغرافیای نیروهای مسلح.  

    قاسمی، حاکم و زهرا ناظری (1390)، تحولات ژئوپلتیک در حوزه دریای خزر و تغییر نقش قدرت های بزرگ در این منطقه، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال هفتم، شماره سوم، پاییز 1390.

    قنبری، داریوش (1385)، دولت مدرن و پکپارچگی ملی در ایران، انتشارات تمدن ایرانی، تهران، یک جلد.

    کتاب سبز ازبکستان(1386)، [به سفارش] تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارت.

    کتاب سبز تاجیکستان (1387)، تهران، [به سفارش] دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، وزارت امورخارجه،           مرکز چاپ و انتشارت.

    کتاب سبز ترکمنستان (1386)، تهران، [به سفارش] دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، وزارت امورخارجه،           مرکز چاپ و انتشارت.

    کتاب سبز قرقیزستان (1387)، تهران، [به سفارش] دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، وزارت امورخارجه،            مرکز چاپ و انتشارت.

    کریمی پور، یدالله (1379)، مقدمه ای بر ایران و همسایگان (منابع تهدید و تهدید)، انتشارات جهاد دانشگاهی تربیت معلم، تهران، یک جلد.

    کولایی، الهه (1376)، سیاست و حکومت در روسیه، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.

    محرابی، علیرضا (1376)، ژئوپلتیک و تحول اندیشه حکومت در ایران، انتشارات انتخاب، یک جلد، تهران.

    محمد سارلی، اراز (1373)، تاریخ ترکمنستان، یک جلد، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل وزارت امور خارجه.

    مجتهدزاده، پیروز  (1386)، جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، یک جلد، تهران، انتشارات سمت.    

    مجتهدزاده، پیروز (1379)، ایده های ژئوپولیتیک و واقعیت های ایرانی، یک جلد، تهران، انتشارات نی.

    مجتهدزاده، پیروز (1386)، دمکراسی و هویت ایرانی، یک جلد، تهران، انتشارات کویر.

    مجتهد زاده، پیروز (1389)، سیاست های مرزی و مرزهای بین المللی ایران، یک جلد، تهران، انتشارات سمت.

    مدنی، سیده تامارا (1390)، پیوند ژئوپلیتیک ایران و آسیای مرکزی (با تاکید بر افزایش همگرایی)، پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی.

    موسوی، سید رسول (1374)، منابع و ظرفیتهای اقتصادی آسیای مرکزی، مجموعه نقالات سمینار، تهران، مرکز مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز.

    مویر، ریچارد (1379)، درآمدی نو بر جغرافیای سیاسی، ترجمه دره میرحیدر و با همکاری سید یحیی صفوی، انتشارات جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران.

    میرحیدر، دره (1387)، مبانی جغرافیای سیاسی جغرافیای سیاسی، انتشارات سمت، تهران، یک جلد.

    میرحیدر، دره (1386)، مفاهیم بنیادی بنیادین در جغرافیای سیاسی، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروها           - ی مسلح، تهران.

    مینایی، مهدی (1386)، مقدمه ای بر جغرافیای سیاسی ایران، یک جلد، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل وزارت امور خارجه.

    واعظی، محمود (1386)، ژئوپلیتیک بحران در آسیای مرکزی و قفقاز: بنیان ها و بازیگران، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.

    ورهرام، غلامرضا (1372)، تاریخ آسیای مرکزی دردوران اسلامی، انتشارات بنیان پژوهشهای آستان قدس قدس رضوی، مشهد، چ اول، یک جلد.

    ولایتی، رحیم (1390)، مطالعه پیشینه باستان شناسی کشورهای آسیای مرکزی، موسسه فرهنگی انتشاراتی پازینه، تهران، چ اول، یک جلد.

    رضوی، سیاست خارجی ما: مجموعه سخنرانی های سید کمال خرازی وزیر امور خارجه (17 شهریور 1376 تا 19 تیر 1380)، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارت.

    نقیب زاده، احمد (1369)، تحولات روابط بین الملل از کنگره وین تا امروز، تهران: نشر قومس،چاپ اول.

     

    ب) مقالات

    ابوالحسن شیرازی، حبیب الله (1379)، منافع ملی آمریکا در آسیای مرکزی در رقابت با روسیه، فصلنامه مرکز مطالعات آسیای مرکزی، شماره 29.

    احمدی پور، زهرا و احسان لشکری (1390)، بازشناسی نظری و مصداقی راهبردی در ابرقاره اوراسیا، فصلنامه اوراسیای مرکزی (مرکز مطالعات عالی بین المللی)، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، سال چهارم، شماره نهم، پاییز و زمستان 1390، صص 20 - 1.

    احمدی پور، زهرا؛ بدیعی، مرجان (1381) ژئوپلیتیک انتقادی مجله مدرس دانشکده علوم انسانی، دوره ششم، شماره چهارم (پیاپی 27)، زمستان.

    اتفاقی فر، فرشته سادات (1387)، زمینه های پیدایش جنگهای داخلی تاجیکستان پس از استقلال  و نقش جمهوری اسلامی ایران در برقراری صلح و ثبات در آن کشور، فصلنامه سیاست (مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی)، دوره سی و هشت، شماره چهارم، سال 1387، صص 38 – 23.

    اطاعت، جواد و حمیدرضا نصرتی (1388)، ایران و خطوط انرژی در ایران، مطالعات اوراسیای مرکزی، سال دوم، شماره سوم، زمستان و بهار 88 - 1387.

    اعظمی، هادی و علی اکبر دبیری، ارزیابی فرصتها و چالشهای ژئوپلیتیکی ایران در آسیای مرکزی، فصلنامه فضای جغرافیایی، سال دوازدهم، شماره 40، صفحه 46 - 25.

    اسکندری رضایی، داود، توسعه اجتماعی کشورهای آسیای مرکزی، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال سوم، شماره 6، بهار و تابستان 1389، صص  19 - 40.

    امیراحمدیان، بهرام (1383)، جغرافیای اوراسیا، فصلنامه فرهنگ اندیشه، شماره 9.

    ایوبی، حجت‏اللَّه (1377)، شکاف‏های قومی و خشونت در پیکارهای سیاسی، فصلنامه مطالعات راهبردی، پیش شماره اول.

    بصیری، محمد علی و مژگان ایزدی زمان آبادی (1383)، اهداف سیاست خارجی آمریکا در آسیای مرکزی، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال سیزدهم، شماره 48، زمستان 1383.

    داداندیش، پروین (1386)، گفتمانهای ژئوپلیتیک در آسیای مرکزی: عرصه تعامل ایران و روسیه، فصلنامه               ژئوپلیتیک، شماره اول، بهار 1386،  صص 96 - 75.

    داداندیش، پروین (1384)، روند تکوین سیاست‌های روسیه در آسیای مرکزی، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 51 پاییز 1384.

    رکن الدین افتخاری، عبدالرضا و محمد حسین پاپلی یزدی و عرفان عبدی، ارزیابی اقتصادی بازارچه های مرزی بازتابهای توسعه مناطق مرزی، مطالعه موردی: بازارچه مرزی شیخ صالح شهرستان ثلاث باباجانی، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال سوم، شماره چهارم، تابستان 1387، 109 – 82.

    رفیع، حسین و اسماعیل مظلومی، موانع همگرایی ترکیه و ایران در آسیای مرکزی و قفقاز، فصلنامه آسیای مرکزی، سال پنجم، شماره دهم، بهار و تابستان 91، صص 98 - 79.

    حافظ نیا، محمدرضا و محمود شمس دولت‌آبادی و محمدحسین افشردی (1386)، علائق ژئوپلیتیکی ایران در آسیای مرکزی و فرصت‌های پیش رو، فصلنامه‌ی ژئوپلیتیک، سال سوم، شماره‌ی سوم، پاییز 1386.

    سید امامی، کاووس(1385)، قومیت از نظر سیاست های هویت، دوفصلنامه علوم سیاسی، شماره سوم، بهار و تابستان 1385.

    عطایی، فرهاد (1372)، بازی بزرگ برای امپراطوری در آسیای مرکزی، مجله مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، بهار 1372 - شماره 4 .

    قادری حاجت، مصطفی و حمیدرضا نصرتی، اهداف ژئوپلیتیکی قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای در آسیای مرکزی، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال هشتم، شماره دوم، پاییز 1391.

    قاسمی، حاکم و زهرا ناظری (1390)، تحولات ژئوپلیتیک در حوزه دریای خزر و تغییر نقش قدرتهای بزرگ در این منطقه، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال هفتم، شماره سوم، پاییز 1390، صص 173 –  136.

    قالیباف، محمد باقر و محمد هادی پوینده (۱۳۸۶)، تحلیل اطلاق مفهوم بیضی استراتژیک انرژی بر حوزه دریای خزر و خلیج‌فارس،  شماره ۸ سال سوم، شماره دوم، تابستان 1386.

    کریمی پور، یدالله (1371). رساله تحلیل ژئوپلیتیکی نواحی بحرانی سیستان و بلوچستان، دانشگاه تربیت مدرس.

    کوزه گرکالجی، ولی (1386)، چالش ها و فرصت های ایران در آسیای مرکزی، مجله گزارش، شهریور1386، شناره 160.

    محمدی، حمیدرضا و ابراهیم رومینا و ندیمه سلیم نژاد، تحلیلی جغرافیایی منابع تهدید امنیت ملّی در ایران، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال چهارم، شماره سوم، تابستان 1387، صص 81 – 51.

    مجتهدزاده، پیروز (١٣٧٦)، جغرافیا و سیاست در دنیای واقعیت ها: نگاهی کوتاه به پاره ای از مفاهیم جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، ماهنامه اطلاعات سیاسی -  اقتصادی. تهران: شماره 122 - 121.   

    مدرسی، سید حسن (1386)، پتانسیل صدور نفت خام جمهوریهای ترکستان، آذربایجان و قزاقستان، مجله اقتصاد انرژی، شماره چهارم، صص 33 تا 38.

    موسوی، سیدرسول (1386)، ترکمنستان پس از ترکمن باشی، چالش های داخلی و خارجی انتقال قدرت، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی، سال اول، شماره اول، بهار و تابستان 1386.

    میرحیدر، دره، (1385)، مقایسه جغرافیای سیاسی و روابط بین الملل از نظر روش شناسی و مفاهیم، حسین حمیدی نیا، فصلنامه ژئوپلیتیک سال دوم، شماره اول، بهار 84.

    محمد حسین پاپلی یزدی، اهمیت ژئوپولیتیکی شرق و شمال شرق ایران، مجله تحقیقات جغرافیایی، شماره ۴۳، زمستان ۱۳۷۵، صحفه ۲3. 

    وثوقی، سعید، همکاری در بخش مبادلات الکتریسیته بین ایران و کشورهای منطقه آسیای مرکزی، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال سوم، شماره ششم، بهار و تابستان 1389، صص 137 - 162.

    ولی قلی زاده، علی و یاشار ذکی زاده (1387)، بررسی و تحلیل ژئوپلیتیک و ژئواکونومی ایران برای کشور  های CIS، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال چهارم، شماره سوم، پاییز و زمستان1387، صص 56 -21.

    English:

    Cohen, Saul B (1994), Geopolitics in the new world Ear, recordering the world, editing by G.I. Domoko and W.B wood, west view press, us.

    Francis P. Sempa (2002), Geopolitics: From the Cold War to the 21st Century, Transaction Publisher .

    Jim Nichol (2009), Central Asia: Regional Developments and Implication for U.S interests,  Congressional Research Service.

    Thomas McCray, Thomas R. McCray, Charles F. Gritzner, Uzbekistan, Chelsea House Publisher, a subsidiary of  haights Cross communications.

    Marat Terterov (2012), Kazakhstan's Dynamic Economy: A Business And Investment Review, GMB publishing Ltd, and contributor.

    Paul Brummell (2011), Kazakhstan, Edition two, Globe pequot press Inc.

    Guek-Cheng Pang and Pang Guek Cheng (2001), CULTURE OF THE WORLD: Kazakhstan, Library of Congress Cataloging-in-Publication Data. 

    Kamoludin Abdullaev, Shahram Akbarzaheh(2010), Historical Dictionary of Tajikistan, Scarecrow Press.

     

     

    ج) وبسایت:

    - http://www.fa.wikipedia.org

    -

    -

    - http://www.iras.ir

    - http://tajik-emmashhad.ir

    - http://kazinfo.ir

    - http://www.csr.ir

کلمات کلیدی: آسیای مرکزی - آمریکا - اتحاد جماهیر شوروی - اتحاد شوروی - ایالات متحده - ایران - روسیه - ژئوپلیتیک - ژئوپلیتیک آسیای مرکزی - فروپاشی شوروی - منطقه شناسی
موضوع پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), نمونه پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), جستجوی پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), فایل Word پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), دانلود پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), فایل PDF پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), تحقیق در مورد پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), مقاله در مورد پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), پروژه در مورد پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), پروپوزال در مورد پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), تز دکترا در مورد پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), تحقیقات دانشجویی درباره پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), مقالات دانشجویی درباره پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), پروژه درباره پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), گزارش سمینار در مورد پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), پروژه دانشجویی در مورد پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), تحقیق دانش آموزی در مورد پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), مقاله دانش آموزی در مورد پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران), رساله دکترا در مورد پایان نامه ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و علائق ایالات متحده آمریکا و روسیه (با تاکید بر چالش های محتمل بر جمهوری اسلامی ایران)
مقالات مرتبط با این مطلب:

چکیده: پایان نامه حاضربه مطالعه نقش جمهوری ارمنستان درتوسعه ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران در حوزه قفقاز پرداخته و در این مسیر ضمن بررسی رویکردهای مختلف در زمینه روابط بین الملل و قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای به مطالعه ویژگی های ، ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی منطقه وروابط سیاسی، تجاری، امنیتی، فرهنگی و ...فی مابین جمهوری اسلامی ایران وجمهوری ارمنستان و سایر کشورهای حوزه قفقاز می ...

پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد رشته جغرافیای سیاسی چکیده : سیاست خارجی ایران در سه قرن اخیر بر روی مرزهای غربی کشور بود ، اما عملاً این کشور از سوی مرزهای شرقی خود دچار صدمات مهمی شده است، به ویژه پس از تقسیم شبه قاره به سه کشور مستقل در سال 1947 و وقوع اختلافات مرزی میان هند و پاکستان از یک سو و پاکستان و افغانستان از سوی دیگر و نیز وقوع کودتای کمونیستی در افغانستان در ...

چکیده خلیج فارس یکی از نقاط استراتژیک و حیاتی از نقطه نظر سیاست بین الملل می باشد. علاوه بر اهمیت کشتی رانی، کشف و استخراج منابع عظیم نفت، گاز و وابستگی شدید کشورها به این مواد به عنوان مواد حیاتی برای صنعت، اهمیت ژئوپلیتیک این منطقه را بیشتر نموده است. به گونه ای که در هیچ برهه ای از مطامع قدرتهای بزرگ خالی نبوده است. پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و قطع شدن منافع ایالات متحده ...

برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M. A.) رشته :جغرافیای سیاسی چکیده دراین پژوهش سعی شده که با بررسی نظریه های جغرافیای سیاسی و تحولات آتی که در روند این نظریه‎ها گذشته است یک بررسی اجمالی صورت گیرد. آلفرد ماهان بر نقش مناطق دریایی و هالفورد مکیندر بر نقش مناطق خشکی تاکید می کند. سایر نظریه ها ملهم از این دو نفراست. هالفورد مکیندر بر نقش مناطق خشکی تاکید می کند هالفرد مکیندر، نظریه ...

گروه جغرافیا رشته جغرافیای سیاسی پایان نامه دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A) چکیده امروزه با توجه به تغییر رویه کشورها از رویکرد نظامی به رویکرد اقتصادی در رقابت های جهانی برای نیل به اهداف سیاسی و کسب قدرت، گسترش تجارت خارجی، ایجاد اتحادیه های اقتصادی منطقه ای و فرا منطقه ای، جذب بازارهای بیشتر در صحنه ی سیاسی در صدر برنامه های کشور ها قرار گرفته است. دراین راستا بنادر بعنوان ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد(MA) گرایش:برنامه ریزی منطقه ای چکیده پایان نامه: مطالعاتی که در این پژوهش صورت گرفت بر مبنا مسئله مشکلات و معضلات تهران که برخی انتقال پایتخت" را راه حل برون رفت از وضعیت فعلی کلانشهر تهران مطرح نموده بودند مورد بررسی قرار گرفت که با توجه به سابقه طولانی مطرح شدن این طرح از سال 1368 و نگرش های متفاوتی که به این امر مهم در سال های اخیر ...

پايان نامه براي دريافت درجه کارشناسي ارشد <<M.A>> گرايش: روابط بين الملل بهار1393 چکيده پژوهش حاضر، در راستاي پاسخ به يک سوال اساسي با اين عنوان است که مباني فکري، عقيدتي القا

پایان نامه تحصیلی جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد(MA) رشته: جغرافیا گرایش: سیاسی چکیده جهان اسلام، دارای مجموعه‌ای از ویژگی‌های ژئوپلیتیکی ناهمگون است. کشورهای مسلمان دارای امکانات فوق‌العاده مهمی برای همگرائی منطقه‌ای و تشکیل نظام منطقه‌ای با تکیه بر عناصر و آمیزه‌های بومی می باشند. این پایان نامه با هدف تحلیل عوامل تأثیرگذار ژئوپلیتیک کشورهای اسلامی بر معادلات بین المللی انجام گرفت ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A) گرایش: جغرافیای سیاسی شبه جزیره بالکان، همواره یکی از مناطق با اهمیت در تاریخ جهان بوده و هست. این اهمیت را مدیون موقعیت جغرافیایی، وجود تنگه‌های بسفر و داردانل، دروازه اروپا بودن، نزدیکی به خاور نزدیک و خاورمیانه، دریاهای اطراف آن، نزدیکی به کانال سوئز و وجود کشورهای مسلمان نشین در این منطقه است. بالکان به علت راه ارتباطی شرق و ...

پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشدM .Sc) ) رشته: جغرافیای طبیعی - گرایش آب و هواشناسی سینوپتیک چکیده خسارات ناشی از دما های سرد بحرانی بویژه در اکوسیستم های طبیعی و مناطق پرجمعیت شهری در حال افزایش است. ایران مرکزی سرزمینی خشک و مستعد رخداد سرما بویژه طی زمستان است و فاقد منابع تعدیل کننده تنش های دما مانند منابع آب و پوشش گیاهی انبوه است. در تحقیق حاضر برای تعیین امواج سرمای ...

ثبت سفارش