پایان نامه ساخت و استاندارد سازی آزمون مهارت های شناختی و فراشناختی دانشجویان و ارتباط این مهارت ها با انگیزۀ پیشرفت تحصیلی

رساله برای دریافت درجه دکتری (Ph.D)

گرایش : روان شناسی عمومی

چکیدۀ پایان نامه(شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج بدست آمده) :

در این پژوهش به منظور بررسی ارتباط مهارت های شناختی و فراشناختی با انگیزۀ پیشرفت تحصیلی و تعیین ویژگی های فنی پرسشنامۀ مهارت های شناختی و فراشناختی و انگیزۀ پیشرفت هرمنس(هرمنس،1970، تجدیدنظرشدۀ هومن و عسگری، 1379) تعداد 1000 نفر دانشجو (4/78 درصد زن و 6/21 درصد مرد) با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند. از طریق روش آلفای کرانباخ ضریب اعتبار پرسشنامه های مهارت های شناختی و فراشناختی و انگیزۀ پیشرفت تحصیلی، به ترتیب 89/0 و 788/0 به دست آمد. روایی پرسشنامه ها از طریق تحلیل عاملی اکتشافی برآورد شد. از پرسشنامه مهارت های شناختی و فراشناختی، 6 عامل استخراج شد، که 2/39 درصد کل واریانس را تبیین ‌کرد. از پرسشنامۀ انگیزۀ پیشرفت هرمنس، 5 عامل استخراج شد، که 6/34 درصد کل واریانس با آن تبیین شد. با استفاده از ضرایب همبستگی پیرسون، رابطه مهارت های شناختی و فراشناختی دانشجویان با انگیزۀ پیشرفت آنها مورد بررسی قرارگرفت؛ مولفه های مهارت های شناختی و فراشناختی با انگیزۀ پیشرفت در سطح کمتر از 01/0 همبستگی معناداری داشت. آزمون تحلیل واریانس چند متغیری و آزمون t برای مقایسه مهارت های شناختی و فراشناختی زنان و مردان نشان می دهد که متغیرهای شناختی و فراشناختی مرور ذهنی و کنترل و نظارت، در پسران کمتر از دختران و آگاهی در پسران بیشتر از دختران بود. آزمون کروسکال والیس نشان داد گروه های متفاوت سنی در متغیرهای شناختی و فراشناختی برنامه ریزی، مرور ذهنی، کنترل و نظارت، و ارزشیابی تفاوت معنادار داشت ولی بین بقیه متغیرهای شناختی و فراشناختی در سنین مختلف تفاوت معنادار وجود نداشت.

مقدمه

در سال های اخیر روان شناسی راههای موثر یاد گرفتن و مطالعه کردن را مدّنظر قرارداده است. با پیشرفت علم و تکنولوژی نوین در عصرحاضر، مدارس و دانشگاهها باید محلی برای استفاده از راهبردهای جدید در زمینه های آموزشی و برخورد تخصصی تر با مسئله آموزش و یادگیری و به عبارت صحیح تر روند انتقال دانش به افراد باشند. افرادی که به عنوان دانش آموز و دانشجو وارد این مکان ها می شوند بدیهی است که نیروها و سرمایه های انسانی این کشورند که باید هر چه صحیح تر و علمی تر به امر انتقال دانش و آگاهی های لازم و تبدیل کردن آن ها به نیروهای متخصص و کارآموز، مبادرت ورزید.

امروزه با پیشرفت هایی که در روان شناسی یادگیری و خبرپردازی[1] صورت گرفته، راههای علمی به حداکثر رساندن توان یادگیرندگان هنگام مطالعه کشف گردیده که باید موردتوجه اولیای تعلیم و تربیت قرار بگیرد تا با شناسایی دقیق مشکلات یادگیرندگان و آموزش شیوه های صحیح مطالعه و یادگیری و آموزش روش های شناختی و فراشناختی، روند ورود اطلاعات علمی را به ذهن یادگیرندگان ساخت و ساز منظمی بخشید. نکته ی دیگر این است که برای شناسایی میزان مهارت دانشجویان (و یادگیرندگان بطور کلی) ابزار و وسیلۀ تخصصی، ضروری است که این پژوهش با هدف ساخت چنین ابزاری شکل گرفته است.

بیان مسئله

شناخت[2] به آن دسته از فرایندهای ذهنی اطلاق می شود که از طریق آن ها اطلاعات دریافت شده از حواس به روش های مختلف تغییر می یابد، به صورت رمز در می آید و در حافظه ذخیره می شود تا در استفاده های بعدی بازیابی گردد. فراشناخت به آگاهی فرد از تفکر خود و رفتارهای خودتنظیمی که همراه با این آگاهی هستند مربوط می شود(دریسکول[3]، 2005). شناختن شناخت یا یادگیری[4] درباره یادگیری یا هرگونه دانش یا فعالیت شناختی که موضوع آن تنظیم شناخت باشد نیز، فراشناخت[5] خوانده اند(سیف،1387). در واقع فراشناخت، آگاهی و کنترل فرد بر فرایندهای شناختی است و فرایند مفیدی است که سبب افزایش یادگیری می شود. بنابراین، در یادگیری توجه به فراشناخت ضروری به  نظر می رسد(پلگرینو[6]، 2008).

تلاش برای فهم فرایندهای شناختی انسان و نیز یافتن روش هایی به منظور تقویت و بهبود این توانایی ها ، همواره مورد توجه فیلسوفان تربیتی، متخصصان تعلیم و تربیت و روان شناسان بوده است. روان شناسان سعی می کنند مکانیزم ها و فرایندهای درگیر در شناخت را مورد بررسی قرار دهند و بر اساس یافته های بدست آمده، روش ها و راهبردهایی برای پرورش توانایی های ذهنی و شناختی مورد نظر پیشنهاد کنند.

اهمیت و تأثیرگذاری مهارت های شناختی و فراشناختی بر یادگیری در پژوهش های بسیاری مورد تائید قرار گرفته اند (دوبویس، هاوارد و اسپرلینگ[7]،2004؛ کیمس[8]،2004؛ کرامارسکی[9]، 2001 و2002 و 2004؛ وینمن[10] ،2004،2006 ؛ پانورا[11]، 2007 ؛ پانورا و فیلی پو[12]،2005 ؛ پانورا، 2007 ؛ ریتراد[13]، 2007؛ پوگال[14]،2007 و2001 ؛ ریتراد، 2007؛ ویلسون و کلرکک[15]، 2004؛ فلاول[16]، 1979؛ شونفلد[17]، 1991؛ پاریس و جیکوبس[18]، 1987 و آرمبروستر و بران[19]، 1984و1987؛ به نقل از برونینگ و گلاور[20]، ترجمه خرازی،1382؛ کریمی، 1375؛ کریمی و فرزاد، 1379؛ سالاری فر، 1375؛ متولی، 1376؛ ابراهیمی قوام آبادی، 1377؛ افروز و کامکاری،1387؛ عباباف، 1375؛ و آوانسیان، 1377). بنابراین سنجش مهارت های شناختی و فراشناختی افراد از نظر تاثیری که بر یادگیری دارد از اهمیت زیادی برخوردار است.

مهارت های شناختی و فراشناختی، فراگیرندگان را در زمره یادگیرندگان راهبردی[21] قرار می دهد. یعنی افرادی که دارای این مهارت ها هستند وضعیت متفاوتی از نظر تحصیلی با دیگران دارند. یادگیرندگان راهبردی در فرایند یادگیری از مهارت های شناختی و فراشناختی استفاده می کنند و معمولا پیشرفت تحصیلی[22] بالایی دارند. مهارت های شناختی و فراشناختی اگرچه در جریان رشد انسان تکامل پیدا  می کند، قابل آموزش دادن هستند و افراد فاقد این مهارت ها را می توان در معرض این آموزش ها قرار داد. درباره اثربخشی این آموزش ها و تایید این امر پژوهش های مختلفی صورت گرفته اند. مویاهان[23](1973 نقل از برک[24]، 1994) نشان داده است که کودکان کمتر از بزرگسالان، عوامل موثر بر دانستن را می شناسند. کراتزر، لئونارد و فلاول(1975) نشان داده اند مهارت های فراحافظه کودکان به موازات رشد آنها افزایش می یابد. اسپیر[25] و فلاول(1979) مطرح ساختند بچه های دبستانی در مقایسه با کودکستانی ها درک بهتری از متغیرهای تکلیف شناختی دارند. سوانسن[26](1993) تأثیر دانش فراشناختی را بر حل مسآله مورد بررسی قرار داد و بین سطوح بالای دانش فراشناختی و حل مسآله رابطه معناداری یافت به این معنا که پاسخگویان با دانش فراشناختی بالا عملکرد بهتری را در حل مسآله نسبت به افراد با دانش فراشناخت پایین داشتند. او نشان داد دانش آموزانی که نمره های بالایی در پرسشنامه فراشناخت کسب کرده اند نسبت به افرادی که نمره کم گرفته اند در تکالیف حل مسئله عملکرد قوی تری داشتند. البته برخی پژوهش ها نیز حاکی از عدم تأثیر برنامه های آموزش فراشناخت در حل مسآله بوده اند(مک کورمید[27]، 1993).

انگیزۀ پیشرفت از جمله مهم ترین انگیزه ها یا نیازهای اکتسابی شمرده می شود که نخستین بار به وسیلۀ موری[28] معرفی شد. انگیزش را به بیان ساده جهت و شدت تلاش فرد تعریف کرده اند. منظور از جهت تلاش روشی است که در آن فرد قصد دستیابی به موقعیت های خاصی را دارد، و منظور از شدت تلاش مقدار کوششی است که از فرد سرمی زند(وینبرگ و گوآلد[29]، 1995 به نقل از پِروین[30]، 2005) امروزه این مطلب یکی از مفاهیم اساسی روان شناسی انگیزش است که درموفقیت های تحصیلی در مدرسه و دانشگاه نقش فراوانی داشته است. نظریه پردازان معتقدند آنان که در سطح بالایی از این انگیزه قرار دارند افرادی هستند با صفاتی مانند وظیفه شناسی، عزت نفس، مسئولیت شناسی فردی، که در حیطه فعالیت های دانشگاهی یا به طور کلی تحصیلی همواره کوشا و ساعی هستند(مک کللند[31]،1987). در واقع علاقه به یادگیری، محصول مجموعه عواملی است که به شخصیت[32] و توانایی های یادگیرنده، ویژگی های تکلیف، مشوق ها، و سایر عوامل بیرونی مرتبط است(واینر[33]، 1972). متغیرهای فراوانی هستند که بر روی انگیزش دانشجویان تأثیر می نهد و یکی از مؤثر ترین این عوامل انگیزۀ پیشرفت است که به زعم کسانی همچون اسلاوین[34] (1983) روان شناسان پرورشی بیشترین مواجهه را با آن دارند چرا که پژوهش های بسیاری در این خصوص انجام شده که گویای تفاوت افراد از لحاظ این انگیزه با یکدیگر می باشد. برخی انگیزه های بالایی را از خود نشان می دهند و در رقابت با دیگران و در کارهای خود، برای دستیابی به موفقیت سخت کوش هستند. بعضی نیز انگیزۀ چندانی برای پیشرفت تحصیلی ندارند و از بیم شکست خوردن، آمادۀ خطر کردن برای دستیابی به موفقیت نیستند(سیف، 1379). دانش آموزانی که انگیزۀ پیشرفت قوی دارند، در فعالیت های روزمرّه خود در جستجوی موفقیت هایی هستند که امکان برآورده ساختن انگیزه های  پیشرفت را فراهم آورد. آنها معیارهای پیشرفت ویژه ای را برای خود در نظر می گیرند و سپس برای دستیابی به آن معیارها به شدت تلاش می ورزند(زیمرمن و شونک[35]، 1989). قدر مسلّم آن است که افراد دارای سطوح گوناگون انگیزۀ پیشرفت، در زندگی روزمرّۀ خود به شیوه هایی کاملاً متفاوت رفتار می کنند. چنانکه جوان هایی که انگیزۀ پیشرفت بالایی دارند، بیش از آنها که انگیزۀ پیشرفت پایینی دارند به تحصیل دانشگاهی و دستیابی به نمره های بالاتر و شرکت در برنامه های غیردرسی متمایل هستند(شونک، 1991).

از آنجا که امروزه یکی از مهمترین عوامل تبیین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را فراشناخت می دانند(موارچ[36]، 1999)، این پژوهش با هدف ساخت[37] و استانداردسازی[38] چنین ابزاری طراحی شد و در عین حال ارتباط میان این مهارتها با انگیزۀ پیشرفت تحصیلی[39] دانشجویان را مدّنظر قرار داد.

اهداف پژوهش

الف) تهیۀ آزمون مهارتهای شناختی و فراشناختی با بررسی اعتبار[40] و روائی[41] آن، و تهیه جداول نرم برای جامعه دانشجویان.

ب) تعیین میزان مهارت های شناختی و فراشناختی دانشجویان و سنجش ارتباط آن با انگیزۀ پیشرفت تحصیلی.

ج) کمک به بهبود یادگیری و پیشرفت تحصیلیِ دانشجویان با شناسایی مهارتهای شناختی، فراشناختی و و انگیزۀ پیشرفت تحصیلی.

د) کمک به پژوهش های آتی در جهت شناخت مهارتهای یادشده و ارتقای سطح تحصیل دانشجویان.

سئوالات پژوهش

- آیا پرسشنامه پژوهشگر ساختۀ مهارت های شناختی و فراشناختی در دانشجویان از اعتبار لازم برخوردار است؟

- آیا پرسشنامه پژوهشگر ساختۀ مهارت های شناختی و فراشناختی در دانشجویان روائی دارد؟

- آیا مهارت های شناختی و فراشناختی دانشجویان با انگیزۀ پیشرفت آنها رابطه دارد؟

- آیا پرسشنامه انگیزۀ پیشرفت هرمنس(1970، تجدیدنظرشدۀ هومن و عسگری، 1379)، در دانشجویان از اعتبار لازم برخوردار است؟

- آیا پرسشنامه انگیزۀ پیشرفت هرمنس(1970، تجدیدنظرشدۀ هومن و عسگری، 1379)، در دانشجویان روائی دارد؟

- آیا بین دانشجویان دختر و پسر از نظر مهارت های شناختی و فراشناختی تفاوت وجود دارد ؟

- آیا انگیزۀ پیشرفت برپایه مهارت های شناختی قابل پیش بینی است؟

- آیا بین دانشجویان درسنین مختلف از نظر مهارت های شناختی و فراشناختی تفاوت وجود دارد؟

تعاریف متغیرها

تعریف نظری شناخت : واژه شناخت جهت توصیف روش هایی به کار می رود که طی آنها اطلاعات پردازش می شوند. بیشتر فعالیت های شناختی، وابسته به عوامل فراشناختی هستند که این فعالیت ها را نظارت و کنترل می کنند(اسپادا و همکاران، 2007).

تعریف نظری فراشناخت : شناختن شناخت یا یادگیری درباره یادگیری یا هرگونه دانش یا فعالیت شناختی است که موضوع آن شناخت یا تنظیم شناخت باشد(سیف،1387).

تعریف نظری انگیزه پیشرفت تحصیلی : عبارت است از میزان دستیابی دانش آموزان یا دانشجویان به اهداف آموزشی از پیش تعیین شده که از آنها انتظار می رود در کوشش های یادگیری خود به آنها برسند(سیف، 1387). در واقع تمایل فرد یادگیرنده در رسیدن به اهداف شخصی آموزشی، انگیزه پیشرفت تحصیلی او را نشان می دهد.

تعریف عملیاتی شناخت : به نمره ای که آزمودنی از پاسخگویی به سئوالات مربوط به حوزه شناخت در پرسشنامه محق ساخته کسب می کند، مهارت شناختی اطلاق می شود.

تعریف عملیاتی فراشناخت : به نمره ای که آزمودنی از پاسخگویی به سئوالات مربوط به حوزه فراشناخت در پرسشنامه پژوهشگر ساخته کسب می کند، مهارت فراشناختی آزمودنی اطلاق می شود.

تعریف عملیاتی انگیزه پیشرفت : منظور از انگیزه پیشرفت در این پژوهش، نمره ای است که آزمودنی از پاسخگویی به پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس(1970) که توسط هومن و عسگری(1379) تجدیدنظرشده کسب می کند.

[1] Information-processing

[2] cognition

[3] Driscoll

[4] learning

[5] metacognition

[6] Pellegrino

[7] DuBois & Howard & Sperling

[8] Kymes

[9] Kramarski

[10] Veenman

[11] Panaoura

[12] Philippou

[13] Retrieved

[14] Pugalee

[15] Wilson & Clarke

[16] Flavell

[17] Shounfeld

[18] Paris & Jicobs

[19] Armbroster & Bran

[20] Glover & Bruning

[21] strategice learners

[22] academic achievement

[23] Moyahan

[24] Berk

[25] Speer

[26] Swenson

[27] Mc Cormid

[28] Murray

[29] Weinberg & Gould

[30] Pervin

[31] Mc Clelland

[32] personality

[33] Weiner

[34] Slavin

[35] Zimmerman & Schunk

[36] Mevarech

[37] struction

[38] Standardization

[39] academic achievement motive

[40] reliability

[41] validity

فهرست منابع

آدلایدآ.ام.نیکل وپنی ام.پکسمن.(1999). راهنمای عملی تهیه ونمایش جدولهای آماری در پژوهش رفتاری . ترجمه حیدرعلی هومن وعلی عسگری (1388).تهران : انتشارات سمت.

آوانسیان، اما.(1377). نقش آموزش راهبردهای فراشناختی بر درک مطلب و سرعت یادگیری دانش آموزان دختر مدارس روزانه مقطع راهنمایی شهر تهران(پایان نامه کارشناسی ارشد ). دانشگاه علامه طباطبایی : دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی .

ابراهیمی قوام آبادی، صغری.(1377). اثربخشی سه روش آموزشی راهبردهای یادگیری  آموزش دوجانبه، توضیح مستقیم و چرخه افکار بر درک مطلب، حل مسئله، دانش فراشناخت، خودپنداره تحصیلی و سرعت یادگیری در دانش آموزان دختر دوم راهنمایی معدل پایین تر 15 شهر تهران(رساله دکتری) دانشگاه علامه طباطبایی : دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی .

ابولقاسمی، شهنام(1381) بررسی هنجاریابی پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس برروی دانش آموزان راهنمایی شهرستان تنکابن، انتشارات معاونت پزوهشی دانشگاه آزاداسلامی تنکابن.

اتکینسون، ریتا ال  و دیگران(1385) زمینه روانشناسی. مترجمان محمد نقی براهنی و دیگران. تهران:   رشد.

افروز، غلامعلی؛کامکاری،کامبیز.(1387). مبانی روانشناختی هوش وخلاقیت. دانشگاه تهران: موسسه انتشارات و چاپ .

افروز، غلامعلی؛ ملتفت، قوام؛ البرزی، شهلا ؛ لواسانی، و مسعود غلامعلی.(1386) اثر بخشی آموزش مهارتهای خود نظم بخشی برعملکرد تحصیلی دانش آموزان نابینا. سال هفتم، شماره 2،169-186.

اکبری،بهمن.(1386). بررسی اعتبار و روایی پرسشنامه هرمنس برروی دانش آموزان استان گیلان(رساله دکتری) دانشگاه آزاداسلامی واحدخوراسگان .

برونو، فرانک.(1373). فرهنگ توصیفی اصطلاحات روانشناسی. ترجمه مهشید یاسایی و فرزانه طاهری. انتشارات طرح نو .

برونینگ، راجر. اچ و گلاور، جان. ای.(1990). روانشناسی شناختی برای معلمان . ترجمه علینقی خرازی(1379). تهران : مرکز نشر دانشگاهی.

حسینی لرگانی، مریم.(1377). مقایسه سبک های یادگیری دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد زن و مرد قوی و ضعیف سه رشته علوم انسانی ، پزشکی و فنی- مهندسی دانشگاه های شهر تهران در سال تحصیلی 77-76 ( پایان نامه کارشناسی ارشد ). دانشگاه علامه طباطبایی : دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی .

خاوندی زاد اقدم، سعید(1378) بررسی اعتبار، روایی و نرم یابی تست فرا شناخت ‎سوانسون(۱۹۹۶). پایان نامه دوره کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی. استاد راهنما : حیدرعلی هومن.

خداپناهی، محمدکریم(1384) انگیزش و هیجان. تهران: سمت(چاپ ششم).

خراسانی، بهناز.(1383). بررسی رابطه بین انتظارات اساتید و انگیزه پیشرفت دانشجویان (پایان نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار .

راتوس، اسپنسر.(1380). روانشناسی عمومی(جلد اول). ترجمه حمزه گنجی. تهران : نشر ویرایش.

ریو، جان مارشال(1383) انگیزش و هیجان. ترجمه یحیی سیدمحمدی. تهران: ویرایش(چاپ ششم).

زارع، حسین(1373) بررسی رابطه بین انگیزه پیشرفت، جنسیت، عزت نفس. پایان نامه دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.

سالاری فر، محمد حسن.(1375). بررسی نقش اجزای دانش فراشناختی در عملکرد حل مسئله و پیشرفت تحصیلی ( پایان نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه تهران : دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.

سیف، علی اکبر.(1374). روش آموزش متقابل، وسیله ای برای پرورش راهبردهای شناختی و فراشناختی. فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش. ش 13.

سیف، علی اکبر.(1379). روشهای یادگیری و مطالعه . تهران : نشر دوران .

سیف، علی اکبر.(1382). رابطه باورهای انگیزشی با راهبردهای یادگیری، جنسیت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پایه سوم راهنمایی. فصلنامه تعلیم و تربیت. ش 84..

سیف، علی اکبر.(1387). روانشناسی پرورشی نوین( روانشناسی یادگیری و آموزش) تهران : انتشارات آگاه(ویرایش ششم).

شاملو، سعید(1383) آسیب‌شناسی روانی. تهران: رشد(چاپ هفتم).

شاملو، سعید(1384) نظریه های مربوط به شخصیت. تهران : انتشارات دانشگاه تهران.

شولتز، دوان.(1378). نظریه های شخصیت. ترجمه یوسف کریمی، فرهاد جمهری، سیامک نقشبندی، بهزاد گودرزی، هادی بحیرایی و محمدرضا نیکخو. تهران : نشر ارسباران.

عباباف، زهره.(1375). مقایسه استراتژی ها(راهبردها)ی یادگیری دانش آموزان قوی و ضعیف دوره دبیرستان مناطق 2، 4 ، 11 شهر تهران در سال تحصیلی 75-74 (پایان نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبایی : دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.

غفوری، منصور.(1376). بررسی رابطه بین انگیزش پیشرفت، خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان سال سوم دبیرستان های نظام جدید متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی 1376 – 1375.(پایان نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه تبریز : دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.

فرانکن، رابرت(1384) انگیزش و هیجان. ترجمه حسن شمس اسفندآباد و دیگران. تهران: نشر نی.

-فونتانا. د(1385) روانشناسی برای معلم. ترجمه عفت السادات حق گو. تهران: شباهنگ.

-کامکار، علی.(1376). مقایسه شیوه های مطالعه و یادگیری در دو گروه از دانشجویان قوی و ضعیف دانشگاه علوم پزشکی یاسوج ( پایان نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبایی : دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی .

کدیور، پروین(1383) روانشناسی تربیتی. تهران : سمت(چاپ هشتم).

کمال‌پور، نسرین(1388) هنجاریابی آزمون انگیزش پیشرفت تحصیلی هرمنس در مقطع متوسطه شهر نیشابور. پایان نامه دوره کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن.

گنجی، حمزه ؛ حسن زاده، رمضان.(1378). روانشناسی اجتماعی در تعلیم و تربیت. تهران : نشر سخن .

متولی ، سید محمد.(1376). بررسی تاثیر آموزش راهبردهای فراشناختی بر خواندن، درک مطلب و سرعت یادگیری دانش آموزان اول دبیرستانهای دخترانه شهرستان فردوس(پایان نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبایی : دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.

محمدزاده ادملایی، رجبعلی(1384) مقایسه دانشجویان پسر دانشگاه شهید چمران اهواز با سبک های یادگیری متفاوت از لحاظ ویژگی های شخصیتی، انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی. پایان نامه دوره کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید چمران اهواز.

منظری توکلی، علیرضا.(1375). بررسی رابطه انگیزه پیشرفت، هسته کنترل و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان مقطع متوسطه(پایان نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه شیراز : دانشکده تحصیلات تکمیلی.

میرکمالی، سیدمحمد.(1380). رفتار و روابط در سازمان و مدیریت. نشر یسطرون .

میرکمالی، سید محمد.(1382). بررسی رابطه انگیزه پیشرفت مدیران با اثربخشی آن ها در مدارس متوسطه بوشهر و برازجان . فصلنامه تعلیم و تربیت.

هومن، حیدر علی.(1377). روانسنجی . تهران : انتشارات رشد.

هومن، حیدر علی.(1378). راهنمای تدوین گزارش پژوهشی،رساله وپایان نامه تحصیلی . تهران : نشر پارسا.

هومن، حیدر علی و عسگری، علی.(1379). تهیه و استاندارد کردن آزمون انگیزه پیشرفت. مجله پژوهشهای روان شناختی،شماره 6. زمستان.

هومن، حیدر علی.(1380). تحلیل داد ه های چند متغیری درپژوهش رفتاری. تهران : نشر پارسا.

هومن، حیدر علی.(1384). استنباط آماری درپژوهش رفتاری . تهران : انتشارات سمت.

هومن، حیدر علی.(1386). شناخت روش علمی درعلوم رفتاری . تهران : انتشارات سمت.

-Atkinson, j.w (1984) the main springs of achievement oriented activity, Chicago, rand macNALLY.

-Baker. L. (1989). Metacognition, comprehention monitoring and the adult reader. Educational Psychology Review, 2, 1-38.

- Baker,L., & Brown,A.L.( 1984). Metacognitive skills and reading. New York:        Longman.  

-Berardi-Coletta, B., Buyer, L. S., Dominowski, R. L., and Rellinger, E. R.(1995). Metacognition and Problem Solving: A Process-Oriented Approach.Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition.21(1), 205-223.

- Bieler,R.F.,& Snowman,J.( 1993).Psychology applied to teaching . Houghton       Mifflin .

-Brown, A. L. (1980). Metacognitive Development and Reading. Theoretical Issues in Reading Comprehension. In Spiro, R. J., Bruce, B. C. and Brewer,W. F. (Eds.), Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum, 453-481.

- Cai, J. (1992). A Protocol Analytic Study of Metacognition in Mathematical Problem Solving. Paper Presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association.

-Conroy.David E, Coatsworth .J. Douglas and Kaye. Miranda P.(2007). Consistency of Fear of Failure Score Meanings Among 8- to 18-Year-Old. Educational and Psychological Measurement; 67; 300
 

-Deakins, D; & Freel, M. (2002). Enterpreneurship and small Firms. 3th edition, London: Mc Graw-Hill.

- Collins,A.( 1989).Cognitive apprenticesship .Hillside,NJ : Erlbaum.

-Collins,N.D.( 1994 ). Metacognition and reading to learn . ERIC Digest.

-Devine,J.( 1993 ). The role of metacognition in second language reading and      writing. Boston : Heinle and Heinle .

-Dembo,M.H.( 1994 ). Applying educational psychology.New York: Longman .

-Dick .W(1991) A instructional designer’s view of constructivism. Educational Technology, May. pp. 41 – 44.

-Driscoll,M.P(2005) Psychology of learning for instruction. 3rd ed. Boston: MA Pearson Co.

-DuBois, N., Howard, B.C., Sperling, R.A., & Staley, R. (2004). Metacognition and self-regulated learning constructs. Educational Research and Evaluation, 10(2), 117-13.

-Elliot, A. J.( 1997). Integrating the classic and contemporary approaches to achievement motivation. A hierarchical model of approach and avoidance achievement goals.Educational psychologist,34,169-189.

-Flavell, J. H.( 1978). Speculations about the nature and development of  meta-        cognition.New Jersey , Hillside.

-Flavell,J.H.( 1979). Metacognition and cognitive  monitorong. American psychologist .34,765-771 .

- Flavell,J.H(1979) Metacognition and metacognitive monitoring: A new area of cognitive–developmental inquiry. American Psychologist.; 34: 906- 911.

-Gage, N.L & Berliner , D.C, (1984).Educational psychology( 3rd ed.) Hopewell , N.J:Houghton Milflin.

-Garner,R.( 1994 ). When children and adults do not use learning strategis : Toward a theory of setting . Review of educational research,60,517-526 .

-Huet, N(2000) Assessment device of metacognition involved in a working situation. Int J Ind Ergon.;24(3):243-51.

-Kasper,L.F.( 1997 ). Meeting ESL students academic needs through discipline-based instructional programs . American psychologist.24:103-129.

-Kereutzer,E.C. & et al ( 1975 ). The role of metacognition in problem solving .          Cognitive Psychology . 1 , 324-340 .

-Kramarski, B., Mevarech, Z. R., & Lieberman, A. (2001). Effects of multilevel versus      unilevel metacognitive training on mathematical reasoning. The Journal of  Educational Research, 94(5), 292−300. of Adolescent and Adult Literacy. v48 n6 p492-500.

-Kramarski, B., Mevarech, Z. R., & Arami, M. (2002). The effects of metacognitive     instruction on solving mathematical authentic tasks. Educational Studies in Mathematics, 49, 225−250.

-Kramarski, B. (2004). Making sense of graphs: Does metacognitive instruction make a difference on students' mathematical conceptions and alternative conceptions? Learning and Instruction, 14, 593−619.

-Kymes, Angel. (2005). Teaching Online Comprehension Strategies Using Think-Alouds. Journal 

-Harlow,H.F.( 1949). The formation of learning sets.Psychological Review,56,51-56.

-Hunt,M.( 2004). Do you know how you think ? Journal of educational psychology . 69.pp.428-431.

-Hucker,K.J.( 2002 ). A connectionist view of cognition . Science, 236,992-996.

-Livingston,J.A.( 1997 ). Effect of metacognitive instruction on strategy use of      college students. Educational Researcher.13(1) ,5-15.

-Leow R.(2000) A Study of the Role of Awareness in Foreign Language Behavior: Studies in Second Language Acquisition, Vol. 22, pp. 557-584.

- McClelland.D.C.(1965). N achievement and entrepreneurship: A longitudinal study. Journal of personality and social psychology. 1:389-392.
 

-Mc Clelland,D.C.(1987 ).Human Motivation. Cambridge University Press.

-McCormid, W. H. (1993). Metacognitive Strategies of Instruction of Problem Solving Skills of Secondary Vocational Students. Dissertation Abstract International. 54 (1), 46.A.

-Mevarech,Z.R & Kramarski,B(1997). IMPROVE: A multidimentional method for teaching mathematics in heterogenous classrooms. Educational Research Journal,34,365-394.

-Montague, M. (1992). The Effects of Cognitive and Metacognitive Strategy Instruction on Mathematical Problem Solving of Middle School Students with Learning Disabilities. Journal of Learning Disabilities. 25, 230-248.

-Moses, L.J., & Baird, J.A.(2002).Metacognition. In R.A.Wilson & F.C. Keil (Eds.), The MIT encyclopedia of the cognitive sciences. Cambridge, MA: MIT Press.

- Nelson TO, Stuart RB, Howard G, Crawley M(1999).Metacognition and clinical psychology: A preliminary framework for research and practice. Clinical Psychology and Psychotherapy.; 6:73- 80.

-O'malley & chamot.( 1994 ). Metacognitive skills . Brighton: Harvester press .

-O'Neil.H.F & Abedi,J .( 1996 ). Reliability and Validity of a state Metacognition inventory: potential for alternative assessment. The Journal of Educational Research,89.4.234-245.

-Panagiota Metallidoua; Anastasia Vlachoua. (2007). Motivational beliefs, cognitive engagement, and achievement in language and mathematics in elementary school children .international  Journal of Psychology, v42, issue 1.

-Panaoura, A., & Philippou, G. (2005). The measurement of young pupils' metacognitive  ability in mathematics: The case of self-representation and self-evaluation.

 -Panaoura, A. (2007). The interplay of processing efficiency and working memory with the development of metacognitive performance in mathematics. The Montana Mathematics Enthusiast, 4(1), 31−52.

-Panaoura, A., Philippou, G., & Christou, C. (2003). Young pupils' metacognitive ability in mathematics. Retrieved June 29, 2007, from website http://www.dm.unipi.it.

-Pellegrino AM(2008)The Manifestation of critical thinking and metacognition in secondary American history students through the implementation of lesson plans and activities consistent with historical thinking skills. [Dissertation]. [cited 2008 Jul 19]. Available from:http://etd.lib.fsu.edu

-Pugalee, D. K. (2001). Writing, mathematics, and metacognition: Looking for connections through students' work in mathematical problem solving. School Science and Mathematics, 101(5), 236−245.

-Pugalee, D. K. (2004). A comparison of verbal and written descriptions of students'    problem solving processes. Educational Studies in Mathematics, 55, 27−47.

-Purdon, C., & Clark, D. A. (1999). Metacognition and obsessions. Clinical Psychology and Psychotherapy,6, 102-110.

-Palinscar, A. S. & Brown, A. L. (1984). Reciprdcal teaching of comprehention fostering andcomprehention monitoring activities. Cognition and Instruction, 1, 117-175.

-Paris, S. G. & Jacobs, J. E. (1984). The benefits of informed instrouction for childrens reading awareness and comprehention skills. Child Development. 55, 2083-2093.

-Paris,S.G.& Winograd,P.( 1990 ). How metacognition can promote academic         learning and instruction? . Hillsdale , NJ: Erlbaum .

-Pervin, l.A (2005). the science of personality; New York, john willey and sons.

-Robbins,S.P( 1993 ) Organizational Behavior.6th ed. Englwood Cliffs,NJ: Prentice-Hall.

-Retrieved June 29, 2007, from website http://cerme4.crm.es.

-Richards J.C & Platt, J (1992) Dictionary of language teaching and applied linguistics.Longman.

-Rubin,A.( 1975 ). How metacognition can promote academic learning and  instruction. Journal of educational psychology,56,208-216.

-Salvin,R.E(1983).Cooperative Learning. New York. Longman.

-Seifert,K.L.( 1991 ). Educational psychology . Boston:Houghton Miffflin .

-Schunk,D.H(1991).Self-efficacy and Academic Motivation.Educational Psycholgy. 26(3 & 4). 207- 231.

-Spadaa M.M, Nikcevicb AV, Monetac GB, Wells A(2007).Metacognition as a mediator of the relationship between emotion and smoking dependence. Addict Behav.;32(10):2120-9.

-Swanson, H. L. (1990). Influence of metacognitive knowledge and attitude on problem solving.Journal of Educational Psychology, 82. 306-314.

-Swanson.H.L(1993) An information processing analysis of learning disabled childrens problem solving. American Educational Researcher Journal, Winter. Vol.3, No.4, pp: 861-863.

-Swenson,H.L.( 1996).Qualitative effects of rehearsal on memories for perceived and imagined complex events . Journal of experimental psychology :        general,117,377-389 .

-Van Zile-Tamsen,C.M.( 1994 ). The role of motivation in metacognitive self –       regulation . Educational Researcher,8,39-47.

-Vasquez Noelia A. and Roger Buehler(2007) Seeing Future Success: Does Imagery Perspective Influence Achievement Motivation?. Pers Soc Psychol Bull ,33; 139.

-Veenman, Marcel V J. Beishuizen, Jos J. (2004).  Intellectual and Metacognitive Skills of  Novices while Studying Texts under Conditions of Text Difficulty and Time Constraint 20 p. Learning and Instruction. v14 n6 p621-640.

-Veenman, M. V. J., Wilhelm, P., & Beishuizen, J. J. (2004). The relation between      intellectual and metacognitive skills from a developmental perspective. Learning and Instruction, 14, 89−109.

-Veenman, M. V. J., Kok, R., & Blöte, A. W. (2005). The relation between intellectual and  metacognitive skills in early adolescence. Instructional Science, 33, 193−211.

-Veenman, M. V. J.,& Spaans, M. A. (2005). Relation between intellectual  and metacognitive skills: Age and task differences. Learning and Individual Differences, 15, 159−176.

-Veenman, M. V. J., Van Hout-Wolters, B. H. A. M., & Afflerbach, P. (2006). Metacognition  and learning: Conceptual and methodological considerations. Metacognition  Learning, 1, 3−14.

-Weiner,B(1972). Theories of Motivation:From Mechanism to Cognition. Chicago : Rand McNally.

-Wiener, B (2006). an attribution theory of Achievement motivation & emotion, psychological review.

-Weinberg, Robert & Daniel Gould (1995). Foundation of sport and exercise psychology. Second edition.Chapter 3. 47-70. Chapter 8. 108-109.

-Wells, A. (2000). Emotional disorder and metacognition:Innovation cognitive therapy. Chichester, UK.: Wiley: 867-70.

-Weinstien.C.E.,&Hume,L.M.( 1998 ). Study strategies for life long learning . Washington D.C.: American Psychological Association .

-Wilson, J., & Clarke, D. (2004). Towards the modelling of mathematical meta              cognition.Mathematics Education Research Journal, 16(2), 25−48.

-Zimmerman,B.J & Schunk,D.H(1989).Self-regulated Learning and Academic Achivement. New York : Springer-Verlag.