فهرست:
فهرست مطالب
عنوان شماره صفحه
چکیده
1-1مقدمه. 2
1-2طرح مسئله. 3
1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.. 3
4-1-اهداف مشخص پژوهش.... 4
5-1فرضیه های تحقیق.. 4
1-6تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش.... 5
1-6-1 تعاریف نظری: 5
1-6-2 تعریف عملیاتی.. 6
2-1مقدمه. 8
2-2- تحقیقات انجام شده در مورد اعتیاد و شخصیت... 9
2-2-1 تحقیقات داخلی.. 9
2-2-2 سابقه پژوهش در جهان. 13
2-3-مفهوم وابستگی به مواد (اعتیاد) 13
2-3-1 تعریف مفاهیم اساسی ملاک‌های وابستگی به مواد. 15
2-3-2سوء مصرف مواد. 15
2-3-3 مراحل وابستگی به مواد. 16
2-3-4 اختلالات وابسته به مواد به دو دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از : 17
2-3-4-1 سوء استفاده از مواد. 17
2-3-5 انواع وابستگی به مواد. 17
2-3-5-1 وابستگی جسمانی.. 18
2-3-5-2 وابستگی روانی.. 18
2-3-6 طبقه بندی انواع مواد. 19
2-3-7 مواد افیونی.. 19
2-4 تعاریف و مفاهیم شخصیت... 26
2-5 رابطه شخصیت و اعتیاد. 27
2-5-1-دیدگاه کنبرگ: 29
2-6 اختلالات وابسته به مواد. 30
2-6-1 حشیش و اختلالات وابسته به آن. 30
2-6-3 مواد توهم زاLSD و اختلالات وابسته به آن. 31
2-6-5 نیکوتین و اختلالات وابسته به آن. 32
2-6-6 آمفتامین و اختلالات وابسته به آن. 32
2-6-7 اختلالات ناشی از مصرف بلندمدت مواد استنشاقی.. 33
2-6-8 اختلالات وابسته به داروهای رخوت زا، خواب آور و یا ضد اضطراب... 33
2-9 ویژگی‌های شخصیت در نظریه رابرت کلونینجر. 33
2-9-1 محتوای آزمون سرشت و منش ((TCI 36
2-9-2 ابعاد شخصیت از دیدگاه کلونینجر و تئوری وی در رابطه با مصرف مواد. 38
2-9-3 مدل عصب، روان دارو شناختی کلونینجر. 40
2-9-4 ویژگی های شخصیتی مرتبط با وابستگی به مواد. 40
2-9-5 کاربرد آزمون TCI 45
2-9-5-1 مطالعات ژنتیک.... 45
2-9-5-2 تعداد ابعاد شخصیت قابل انتقال از طریق وراثت... 46
2-10 اجتماع درمان مدار. 48
2-10-1 تعریف اجتماع درمانی (اجتماع درمان مدار ) 49
2-10-2 تاریخچه اجتماع درمان مدار. 49
2-10-3 اهداف اجتماع درمان مدار. 49
2-10-4 دیدگاه‌های TC.. 50
2-10-5 ساختار TC.. 51
2-10-5-1 نمونه ساختار سلسله مراتبی برنامه اجتماع درمان مدار در کشورهای دیگر. 52
2-10-5-2 نمودار ساختار سلسله‌مراتبی برنامه اجتماع درمان مدار در ایران. 53
2-10-6 مراحل برنامه. 54
2-10-7 مرحله درمان. 54
2-10-8 اختلال اعتیاد از دیدگاه TC.. 56
2-10-9 فرد معتاد از دیدگاه TC.. 57
2-10-11 زندگی درست از دیدگاه TC.. 58
2-10-12 بهبودی از دیدگاه TC.. 59
2-10-13 رویکرد TC.. 60
2-10-14 فرآیند درمان در TC.. 62
2-10-15 مراحل تغییر در TC.. 63
2-10-16 مراحل پذیرش.... 66
2-10-17برنامه ارزیابی و تشخیص..... 67
2-10-18 نقش و عملکرد مددکار اجتماعی در TC.. 68
3-1مقدمه. 70
3-2روش پژوهش و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها 70
3-3جامعه آماری.. 71
3-4روش نمونه گیری: 71
3-5روش اجرا 71
3-6متغیرها 71
3-7ابزار پژوهش.... 71
3-8روش اجرا آزمون و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها: 77
3-9ملاحظات اخلاقی.. 78
4-1- مقدمه. 79
4-2- آمار توصیفی.. 79
5-1 مقدمه. 89
5-2 بررسی فرضیه. 89
5-4محدودیت های پژوهش: 93
5-5پیشنهادات پژوهش: 93
منابع فارسی............................................................................................................................................................................... 95
منابع انگلیسی........................................................................................................................................................................... 98
پیوست ها
فهرست جداول
عنوان شماره صفحه
جدول3-1: محاسبات موروثی بودن حوادث سرشتی در 2680 دوقلوی استرالیایی............................................... 46
جدول 4-1: هم‌بستگی‌های دوقلوها در نمرات معیارهای شخصیتی TPQ در نمونه ویرجینیا (استالینگز ، 1994).... 47
جدول5-1: همبستگی های (100×) ژنتیکی و همپراشی های ژنتیکی که از نظر فنوتایپی در ابعاد سرشتی TPQ در نمونه دوقلوهای ویرجینیا معیار شده اند (استالینگز ، 1994).................................................................................................................. 48
جدول 6-1: ساختار سلسله مراتبی TC......................................................................................................................... 52
جدول7-1........................................................................................................................................................................ 53
جدول 8-4: میانگین دامنه تغییرات، انحراف معیار، مقادیر t و سطح معنی داری سن آزمودنی ها به تفکیک جنس و شهر 77
جدول 4-1- سن پاسخ دهندگان................................................................................................................................... 79
جدول 4-2- میانگین (انحراف معیار) رگه های شخصیت بر اساس آزمون TCI در گروههای سنی در نمونه جامعه... 80
جدول 4-3- همبستگی های (سطح معنی داری) مقیاس های سرشت و منش در TCI........................................... 80
جدول 4-4- مقادیر ویژه................................................................................................................................................ 82
جدول 4-5- نتایج چرخش واریماکس عامل ها.......................................................................................................... 83
جدول 4-6- نتایج آزمون مقایسه میانگین مقیاس های هفتگانه در دو گروه درحال بهبود و بهبودیافته................ 84
جدول 4-7- نتایج آزمون مقایسه میانگین سرشت و منش در دو گروه درحال بهبود و بهبودیافته........................ 85
جدول4-8 :بررسی معنی داری مسیر جهت آزمون فرضیه ......................................................................................... 87
جدول4-9 :بررسی بار عاملی رگه ها............................................................................................................................. 87
فهرست نمودارها
عنوان شماره صفحه
نمودار 4-1....................................................................................................................................................................... 82
نمودار4-2 :نمودار ضرایب مسیر دو گروه................................................................................................................... 86
منبع:
منابع فارسی
آجیل چی ، بیتا ؛ نادری ، امیر؛ قائمی ، فاطمه ، رابطه ویژگی های شخصیتی زنان با نظم اجتماعی،پایان نامه کارشناسی ارشد
اتاری، آسیه؛ شفیعی تبار، مهدیه ؛ رضاپور، حمید، بررسی ومقایسه وضعیت اختلال اضطراب و کمرویی در مردان معتاد و غیرمعتاد، فصلنامه اعتیاد پژوهشی سوء مصرف مواد سال پنجم، شماره هفدهم، بهار (1391) چکیده.
اتاری، آسیه؛ شفیعی تبار، مهدیه؛ رضاپور، حمید؛ بررسی و مقایسه وضعیت اختلال اضطراب و تمرین در مردان معتاد و غیرمعتاد، فصلنامه اعتیاد پژوهشی سوء مصرف مواد ، سال نهم، شماره هفدهم، بهار (1391) چکیده.
احمدوند، محمد علی، (1387)، اعتیاد، سبب شناسی و درمان آن در رشته روان شناسی، نشر دانشگاه پیام نور.
احمدوند، محمدعلی، (اعتیاد، سبب شناسی و درمان آن در رشته روان شناسی)، نشر دانشگاه پیام نور،1387.
اسلام دوست، ثریا (1389)،اعتیاد (سبب شناسی و درمان) تهران، دانشگاه پیام نور.
انجمن روان پزشکی آمریکا، A.P.A. (2000) راهنمای تشخیی و آماری اختلالهای روانی (DSM-TV-T.BP) ترجمه نیکخو و همکاران، (1381)، تهران ، نشر سخن.
اولادی،باران؛ ، نویدیان، صادق ؛کاوه فارسانی،علی ذبیح الله، (1391)، مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دوره پانزدهم، شماره دو، خرداد و تیر (1392).
برژره، ژان، اعتیاد و شخصیت، ترجمه توفان گرگانی، انتشارات آموزش انقلاب اسلامی، تهران، 1368.
بزمی، نعیمه (1390)، روان شناسی و وابستگی به سواد، سبب شناسی تشخیص و درمان اعتیاد.نشر کتاب ارجمند.
بید برگ نیا، علی، (1377) بررسی و مقایسه ویژگی های شخصیتی معتادین به مواد مخدر و افراد عادی، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی.
پورافکاری، نصرت الله، (1373).«فرهنگ جامع روان شناسی- روان پزشکی» انگلیسی – فارسی ، فرهنگ معاصر.
جزایری، علیرضا، دهقانی، محمود؛ بررسی رابطه سبب های دلبستگی اعتیاد و نیمرخ روانی افراد معتاد در مقایسه با افراد غیر معتاد خود معرف استان بوشهر، اعتیاد پژوهی سال دوم، بهار 1383، شماره 6.
حسینی، قربان (1368) بررسی مواد مؤثر در گرایش به اعتیاد در ایران.
حکیما، فهیمه، موسوی، سید علی محمد، فصلنامه روان شناسی تحولی روان شناسی ایران، سال نهم، شماره 34، زمستان 1391.
حکیما، فهیمه؛ محمد موسوی، سید علی؛ فصلنامه روان شناسی تحولی، روان شناسی ایران، سال نهم، شماره 34، زمستان 1391.
حیدری پهلویان، احمد؛ امیرزرگر، محمدعلی؛ فرهادی نسب، علمدا؛ محبوب، حسین، بررسی مقایسه ای ویژگی های شخصیتی معتادین به مواد مخدر با افراد غیر معتاد سالن محمدان (1387).
خدیوی، علی (1376) بررسی ویژگی های شخصیتی و باورهای غیرمنطقی معتادین به مواد مخدر افراد معتاد، فصلنامه اعتیاد پژوهی سوء مصرف مواد ، سال سوم، شماره دوازدهم، زمستان 1388.
خدیوی، کیانوش (1374).کاربرد درمان مشترک در اعتیاد، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد.
دلاوری علی(1380) احتمالات و آمار کاربردی در روان شناسی و زیستی، تهران، انتشارات فرهنگ و ارشاد اسلامی.
دورلندر، ویلیام، لگزاندر، نیومن (1956) دیکشنری پزشکی دورلند، ترجمه ی نام آور، حمید (1384)، تهران ، چاپ دانش پژو، چاپ هفتم، ویرایش سی ام.
رجبی، غلامرضا، زارع نژاد، امید.بررسی مقایسه ای سنخ های شخصیتی افراد وابسته به هروئین، تریاک ، سیگار و عادی براساس مدل 5 عاملی نئو (1391).
ژان، برژره، اعتیاد و شخصیت، نشر سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی (1386).
سادوک، بنیامین، سادوک، میرجنیا (1382).خلاصه روان پزشکی بالینی، ترجمه، پورافکاری، نصرت الله، تهران.خلاصه انتشارات شهر آب.
سازمان مرکزی سازمان ملی مطالعات اعتیاد ،2001
سایت مبارزه با مواد مخدر- 1391
سایگاردستون وگاد جانسون (1995)، ویژگی های شخصیتی مجرمین معتاد.
ستوده ، هدایت الله ، آسیب های اجتماعی ، تهران ، آوای نور ، 1380
شاملو، سعید، مکتب ها و نظریه های روان شناسی شخصیت، انتشارات آگاه، تهران، 1370
شایسته، سیاوش (1375).مقایسه شخصیتی جوانان معتاد به مواد مخدر و جوانان عادی در گروه سنی 22-14 سال در استان اصفهان، پایان نامه ی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس.
شولتز، دوان (1990)، نظریه های شخصیت.ترجمه کریمی، یوسف و همکاران (1381).
شولتز، دوان پی، شولتز، سدنی الن (1372)، تاریخ روان شناسی نوین.ترجمه علی اکبر سیف و همکاران.جلد 1 و2.تهران ، انتشارات رشد
شولتز، دوان، شولتز، سیدنی الن (1998)، نظریه های شخصیت،ترجمه سید محمد، سید یحیی، (1385)، ویرایش تهران
شیخ الاسلام ، ربابه ، تعاریف اعتیاد ، ستاد مبارزه ، با مواد مخدر جمهوری اسلامی ایران ، بازبینی شده در 14 مرداد 1386
صابر، فاطمه؛ موسوی، ولی الله، صالحی، ایرج، (1390) مقایسه ویژگی های شخصیتی و سبک های حل مساله در مردان معتاد و غیرمعتاد.پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان.
صالحی، ایرج (1383).اعتیاد سراب زندگی و انوع مواد تأثیرگذار و راه درمان.
عامری، کفایت، (1381)، «بررسی رگه های شخصیتی دو نظام کلونینجرو آیزنگ در گروه معتاد و غیرمعتاد» پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تربیت مدرس
کاویانی، ح، پورناصح، م، وموسی، آ. (1384) هنجاریابی و اعتبار سنجی فرم تجدید نظر شده پرسنشامه شخصیتی آیزنگ در جمعیت ایرانی، مجله روان پزشکی و روان شناسی بالینی ایران، 34،31،41.
کریم پور، رزا، ارزیابی تحقیقات انجام گرفته در خصوص اعتیاد و مصرف مواد مخدر در ستاد مبارزه با مواد مخدر، ژرفای جرمیت، سال دوم، شماره 1005.
کریم پور، صادق، (1364) جنبه های روان شناسی اعتیاد.تهران: دفتر انتشارات امیرکبیر.
لیاقت، علی، (1375)، مقایسه ای بر روی شخصیت افراد معتاد و غیر معتاد، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس.
محمدی ، (1376)، بررسی عومل خطر ویژگی های شخصیتی در کودکان و نوجوانان مصرف کننده مواد مخدر.پایان نامه کارشناسی ارشد تهران دانشگاه علامه.
محی الدینی، حمید،هوشیار، هاشم. محمدی اصفهانی، سعید، غفاری، ادنان، (1391) مقایسه ویژگی های شخصیتی و هوش معنوی در افراد معتاد و غیرمعتاد، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
مداحی، محمدابراهیم؛ صمدزاده، مونا ؛ فصلنامه اندیشه و رفتار، سال ششم، شماره 20، پاییز 1390.
ملازاده اسفنجانی، رحیم؛ کافی، موسی؛ صالحی ،ایرج (1389) فصلنامه اعتیاد پژوهی سوء مصرف مواد، سال پنجم، شماره هفدهم، بهار (1390).
نائینیان، محمدرضا؛ الهیاری، عباسعلی؛ مداحی، محمدابراهیم، (1374)،ر اهنمایی آماری و تشخیصی اختلالات روانی DSM-IV .
منابع انگلیسی:
Adams, J. B.heath, A, J, Young, S. E, Hewitt, J.K , coroly, R.P.& stalings,M. C.(2003)"Relation ships between personality and preferred substance and motivations for use among adolescent substance a busers." The American journal of drug and Alcohol Abuse,29,3,691-712.
Adrom M, Nikmanesh Z, Bakhshani NM. Prediction of addiction potential in youth according to personality trait. Proceeding of the third congress of Iranian psychological Association 2010;3-5.
American psychiatric Association (1994).Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4thed). washington DC: Author.
Bal.s.8. cecero.(2001) Addicted patiertls with personality disorders traits schemas, and presenting problems journal of personality.
Bond R. Group sizo and conformity. Group process Intergr Relate.2005: 8(4):331-54.
Cloninger C.R.(1987).A systematic method for clinical description and classification of personality variants.Archives of General psychiatry,44,573,588.
cloninger, C.R.(2004)."Feeling good,the science of well- being New yorks: oxford university press.
clonninger, C.R.(199.Brain networks underlying personality development. In B.J .Carrol 8j.E. Barrett (Eds). Psychoptholoy and the brain(pp.183-20). New york , Rawen press.
Gorgani T.Addiction and personality.Tehran: organization of publications and Training Islamic Revolution;1990.
Ka plan, H,I. and sadock, B.j (2000).synopsis of psychiatry, Ninth Edition, Baltimore Williams and wilkins.
Kaplan H, sadock B. synopsis of psychiatry.9thed. New York: will iams and wilkins.2003.
Ketabi P, Maher F, Borjaly A. I dentity and relationship addicition in women in Tehran province.Addict studies 2009; 2(3): 54-69.
Liau, A & etal (1999).The case for Emotional literacy: the influence of emotional intelligence of problem behaviors in Malaysian secondary school students.J ournal of Moral education, 32 (10,51-66)
Sadock, B. j and sadock, v.A (2003).synopsis of psychiatry Ninth edition. Lippincott, Williams and wilkins.
Svra kic,D,M, whitedead,C.A, pazybeck,t .R, 8 cloninger, C.R. (199.Differenatial dianosis of personality disorder by the seven factor temperament and character inventory.Archives of General psychiatry, 50,991,999.
World ealthorganization, (who) Brief intervention Study Group (193). A cross- nation trial of brief intervrention with heavy drinkers. American journal of public health. 864, 948-955