فهرست:
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 1
فصل اول: کلیات تحقیق. 2
1-مقدمه 3
1-1بیان مسأله: 4
1-2هداف پژوهش... 7
الف )هدف اصلی: 7
ب)اهداف فرعی: 7
1-3 فرضیههای پژوهش: 7
1-4 اهمیت و ضرورت تحقیق. 7
1-5 تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها 8
1-5-1تعریف مفهومی راهبردهای فراشناختی: 8
1-5-2تعریف مفهومی خلاقیت: 9
1-5-3تعریف مفهومی خود پنداره تحصیلی: 9
1-5-4 تعریف عملیاتی راهبردهای فراشناختی: 9
1-5-5 تعریف عملیاتی خلاقیت: 9
1-5-6 تعریف عملیاتی خودپندارۀ تحصیلی: 9
1-6 متغیرهای تحقیق: 10
فصل دوم: مبانی نظری پژوهش و پیشینه تحقیق. 11
2-مقدمه : 12
2-1تعریف فراشناخت.. 12
2-1-1 راهبردهای فراشناختی. 13
2-1-1-1 خودآموزی. 16
2-1-1-2 خودبازبینی. 16
2-1-1-3 خودپرسی. 16
2-1-1-4 خود نظم دهی. 17
2-1-1-5 تدریس دو جانبه 17
2-1-1-6 بازآموزی اسنادی. 18
2-1-2 راهبردهای براون در بارهی کمک به فراشناخت دانشآموزان. 18
2-1-3 راهبردهای گوستا برای پرورش فراشناخت دانشآموزان. 20
2-1-4 ویژگی راهبردهای فراشناختی. 23
2-1-5 ارزشیابی رشد توانایی های فراشناختی. 27
2-2تعاریف خلاقیت.. 27
2-2-1 اهمیت خلاّقیت.. 31
2-2-2 مراحل خلاّقیت.. 31
2-2-3 ویژگی های مهم در خلاقیت.. 32
2-2-4 عوامل مؤثر در خلاّقیت و رشد آن. 34
2-2-5 خلاّقیت از دیدگاه مکاتب مختلف.. 35
2-2-5-1 مکتب رفتارگرایی: 35
2-2-5-2 مکتب روانکاوی : 36
2-2-6 ویژگیهای افراد خلاق. 37
2-2-6-1 ویژگیهای شناختی افراد خلاق. 37
2-2-6-2 ویژگیهای انگیزشی افراد خلاق. 37
2-2-6-3 ویژگیهای شخصیتی افراد خلاق. 38
2-2-7پرورش خلاّقیت و ایدهپردازی در دانشآموزان. 42
2-2-8 اصول تورنس... 43
2-2-9 الگوی پرورش خلاقیت ویلیافر. 44
2-3 خود پنداره 46
2-3-1 تعاریف خود پنداره 47
2-3-2منابع تشکیل دهندۀ خود پنداره 49
2-3-3 ابعاد خودپنداره 50
2-3-4 رشد و تغییر خود پنداره 51
2-3-5 عوامل موثر بر رشد خودپنداره 52
2-3-6اهمیت خودپنداره 53
2-3-7 اجزا و عناصر خودپنداره 54
2-3-8 ویژگیهای خود پنداره 56
2-3-9 الگوهای نظری خودپنداره 58
2-3-9-1الگوهای تک بعدی : 58
2-3-9-2الگوی چند بعدی خودپنداره 59
2-4 پیشینه تحقیق. 63
2-4-1 مروری بر پیشینه داخلی. 63
2-4-2 مروری بر پیشینه خارجی. 64
فصل سوم:روش اجرای تحقیق. 69
3- مقدمه 70
3-1روش تحقیق. 70
3-2 جامعه آماری. 70
3-3 نمونه و روش نمونه گیری. 70
3-4 ابزارهای تحقیق. 71
3-5 روش اجرای تحقیق. 72
3-5-1 بسته آموزشی راهبردهای فراشناختی. 72
3-5-2 بستۀ آموزشی خلاقیت.. 72
3-6 روش تحلیل دادهها 72
فصل چهارم: یافته های پژوهش... 73
4- مقدمه 74
4-1توصیف داده ها 75
4-2 یافته های استنباطی. 78
4-3 فرضیه اول پژوهش... 79
4-4 فرضیه دوم پژوهش... 80
4-5 فرضیه سوم پژوهش... 82
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات.. 83
5-1 بحث و نتیجه گیری: 84
5-1-1بحث و بررسی فرضیه اول: 84
5-1-2 بحث و بررسی فرضیه دوم: 84
5-1-3 بحث وبررسی سوم فرضیه سوم 85
5-2محدودیتها و مشکلات تحقیق. 87
5-2-1 محدودیتهای در اختیار: 87
5-2-2محدودیتهای خارج از اختیار: 88
5-3 پیشنهادها 88
5-3-1 پیشنهادهای کاربردی. 88
5-3-2 پیشنهاد برای سایر پزوهشگران. 89
پیوست ها 90
منابع و مآخذ. 109
منابع فارسی. 109
منابع انگلیسی. 112
منابع و مآخذ
منابع فارسی
ابراهیمی قوام آبادی، صغرا. ( 1377 ). اثر بخشی سه روش آموزش راهبردهای یادگیری ) آموزش دوجانبه ( توضیح مستقیم و چرخه افکار بر درک مطلب حل مسأله، دانش فراشناختی، خودپندارنده تحصیلی و سرعت یادگیری در دانش آموزان دختر دوم راهنمایی معدل پایینتر از 15 شهرتهران. رساله دکتری، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
ابوالقاسمی، عباس؛ گلپور، رضا؛ نریمانی، محمد؛ و قمری، حسین. ( 1388 ). بررسی رابطه باورهای فراشناختی مختل با موفقیت تحصیلی دانشآموزان دارای اضطراب امتحان. مطالعات تربیتی و روانشناسی، 10 (3):5-20.
احدی، مریم؛ رضایی، نور محمد؛ دلاور، علی؛ پادروند، نادر؛ (1391). آموزش خلاقیت به دانشآموزان و تأثیر آن بر افزایش سطح مؤلفههای سیالی، ابتکار، انعطاف، بسط. فصلنامه علمی-پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 3 (1)، 1-18
امینی، شهریار (1382). بررسی نقش خود کارآمدی، خودتنظیمی و عزت نفس در پیشرفت تحصیلی دا نشآموزان سال سوم دبیرستان رشته علوم تجربی شهرستان شهر کرد (پایان نامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه تربیت معلم تهران.
اسبورن، الکس اس. (1382). پرورش استعداد همگانی ابداع و خلاقیت. ترجمه: حسن قاسم زاده. تهران. انتشارات نیلوفر
ایلوارد، اچ، الیزابت و بران، ار، فرانک (1377)، تشخیص، سارماندهی، ناتوانی یادگیری، ترجمهی رضا برادری، تهران، سازمان آموزش و پرورش استسنایی
آقازاده، محرم. ( 1390 ). راهنمای روشهای نوین تدریس. تهران: آبیژ.
آقازاده، محرم واحدیان، محمد.(1377). مبانی نظری و کار بردهای آموزشی نظریه فراشناخت. کرمانشاه؛ نوپردازان؛ تهران: پیوند.
آمابلی، ترزا.(1388). شکوفایی خلاقیت. ترجمه: حسن زاده وپروین عظیمی. تهران: نشر دنیای نو.
بیابانگرد، اسماعیل. ( 1384 ). روانشناسی تربیتی. چاپ پنجم. تهران: نشر ویرایش.
پیرخائفی، علیرضا؛ برجعلی، احمد؛ دلاور، علی؛ و اسکندری، حسین. ( 1388 ). تأثیر آموزش خلاقیت بر مؤلفههای فراشناختی تفکر خلاق دانشجویان. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار،3(2):51-61
تورنس، پال.(1392). استعدادها و مهارتهای خلاقیت و راههای آزمون وپرورش آنها. ترجمه: حسن قاسم زاده. تهران:نشر دنیای نو.
حجازی، الهه و سیف، سوسن.(1378). تأثیر آموزش پیش دبستانی بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دورۀ ابتدایی. مجموعهی مقالات کنگره علمی کودکان پیش دبستانی.23 و 24 آبان ماه (1378). دفتر امور کودکان و نوجوانان یونیسیف.
حسینی، افضل السادات. (1393). ماهیت خلاقیت و شیوههای پرورش آن.تهران: انتشارات آستان قدس رضوی
خاکسار، مریم. ( 1387 ). بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر کاهش اضطراب امتحان دانشآموزان دختر رشته تجربی پیش دانشگاهی ناحیه یک آموزش و پرورش شهر همدان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
دلاورپور، محمدآقا (1376). پیش بینی آگاهی فراشناختی و پیشرفت تحصیلی براساس جهنت گیری هدف پیشرف (پایان نامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
دیره، عزت؛ و بنی جمال، شکوه السادات. ( 1388 ). بررسی سهم عوامل انگیزشی بر استفاده ازراهبردهای شناختی و فراشناختی در فرایند یادگیری. مطالعات روانشناختی، دوره پنجم (( 3. 47-62.
سیف، علی اکبر. (1392).روانشناسی پرورشی نوین. تهران: نشر دوران.
سیف، علی اکبر؛ و مصرآبادی، جواد. ( 1382 ). اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری بر سرعت خواندن،یادداری و درک متون مختلف. فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره 74، 37-54.
شعاری نژاد، علی اکبر. ( 1380 ). نگاهی نو به روانشناختی آموختن یا روانشناسی تغییر رفتار. تهران:چاپخش.
شقاقی، فرهاد. ( 1382 ). تأثیر آموزش مهارتها و راهبردهای یادگیری و مطالعه در یادگیری دانشجویان دانشگاه پیام نور و ثبات این تأثیر یادگیری پس از گذشت یک سال. رساله دکتری، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
شهرآرای،مهرناز؛ فرزاد،ولی الله؛ سیدان، ابولقاسم.(1381). تحلیل خلاقیت در کودکان، معرفی آزمون تفکر خلتق در عمل و حرکت. مجله روانشناسی و علوم تربیتی،20213-191
عاطی نزاد، نوال (1391) تأثیر آموزش راهبردهای شناختی و راهبردهای فراشناختی در عملکرد نوشتاری دانشآموزان دارای اختلال یادگیری در مقطع ابتدایی. پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
عباباف، زهره. ( 1387 ). مقایسه راهبردهای شناختی و فراشناختی دانش آموزان دوره متوسطه. فصلنامه نوآوری های آموزشی7،(25): 119-150
عبدوس، میترا. ( 1380 ). بررسی تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی بر پرورش خلاقیت دانشآموزان دختر سال سوم دبیرستان شهر تهران. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.
فرخی، نوعلی. ( 1389 ). اثربخشی آموزش مهارتهای شناختی و فراشناختی بر درک مطلب دانشآموزان پسر دوم راهنمایی منطقه 11 آموزش و پرورش تهران. فصلنامه روانشناسی پرورشی دانشگاه علامه طباطبایی تهران. سال ششم، شماره 18، 129-152
قلتاش، عباس؛ اوجی نژاد، احمدرضا و برزگر، محسن. ( 1389 ). تأثیر آموزش راهبردهای فراشناخت برعملکرد تحصیلی و خلاقیت دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی. فصلنامه روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، 1(4): 119-135
قاسمی، زهرا.(1389) تحلیل محتوای کتاب علوم سوم راهنمایی بر اساس عوامل خلاقیت گیلفورد. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی
قهرمانی، علی اصغر.(1390) ارزیابی کتابهای ریاضی دوره ابتدایی از دیدگاه الگوی آموزش خلاقیت پلسک. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت دبیری شهید رجایی، دانشکدهی علوم انسانی
قورچیان، نادر قلی. ( 1378 ). نظریه های یادگیری و نظریه فراشناخت در فرایند یاددهی- یادگیری.تهران: تربیت.
کرمی، بختیار؛ کرمی، آزاد الله؛ هاشمی، نظام. (1391) اثر بخشی راهبردهای شناختی و فرا شناختی بر خلاقیت، انگیزه پیشرفت و خود پندارۀ تحصیلی. فصلنامه علمی-پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 2 (4)، 121-139
کمیجانی، فرج.(1389) بررسی و مقایسه وضع موجود با وضع مطلوب شیوههای پرورش خلاقیت دانشآموزان مقطع راهنمایی آموزش و پرورش منطقه 4 شهر تهران. پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی، گروه علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
گیج، نیت ال؛ و برلاینر، دیویدسی. روانشناسی تربیتی. ترجمه غلامرضا خوی نژاد، جواد طهوریان،حسین لطف آبادی، محمد تقی منشی طوسی و محمد حسین نظری نژاد. ( 1374 ). مشهد: موسسه انتشارات حکیم فردوسی.
گلاور، جان ا؛ رانینگ، رویس و برونینگ، راجر(1990). روانشناسی شناختی برای معلمان، ترجمهی علینقی خرازی، (1377)، تهران، مرکز نشر دانشگاهی
صداقت، مریم.(1392). تأثیر آموزش خلاقیت بر تفکر خلاق کودکان پیش دبستانی. پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
متولی، سید محمد. ( 1376 ) .بررسی تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی برخواندن درک مطلب وسرعت یادگیری دانش آموزان اول دبیرستان های دخترانه شهرستان فردوس. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
مجازی دلفارد، محمد (1386). اثر بخشی آموزش راهبردهای فراشناختی بر خود پندارۀ شغلی دانشآموزان سال سوم دبیرستان منطقه عنبرآباد، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی علامه طباطبایی.
محسنی، نیک چهر (1383) نظریهها در روانشناسی رشد، تهران: پروین.
محمد زاده، سیده زهره.(1391) اثر بخشی آموزش خلاقاته درس هنر بر رشد خلاقیت دانشآموزان دختر سوم ابتدایی شهرستان بیرجند. پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
مزلو، آبرهام. (1374). افقهای والاتر فطرت انسان. ترجمه: احمد رضوی. مشهد: آستان قدس رضوی.
معدندار آرانی، عباس و کاکیا، لیندا.(1387). بررسی آفرینندگی در دانشآموزان دختر بر اساس ارزیابی اثر بخشی روشهای بارش مغزی و اکتشافی هدایت شده. مجله علمی پژوهشی اصول بهداشت روانی. 2 (10)3
ملکی، بهرام. ( 1384 ). تأثیر آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر افزایش یادگیری و یادداری، متون درسی مختلف. تازه های علوم شناختی، سال هفتم(( 3، 42-50.
مورن، ادگار.(1995) روانشناسی شناخت. ترجمه: علی اسدی.تهران: انتشارات سروش
نادری، ساناز (1392). اثر بخشی آموزش مهارتهای عزتنفس بر ابراز وجود، خودپنداره و بحران هویت دانشآموزان دختر دبیرستان، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
نیاز آذری،کیومرث. ( 1382 ). فراشناخت در فرایند یاددهی-یادگیری. تهران: اندیشه
ویگوستگی، لئو (بی تا)، اندیشه و زبان، ترجمهی احمد صبوری (1361)، تهران، اندیشمند.
منابع انگلیسی
Ahmed, W. & bruinsma, M. (2006). A structural model of self concept, autonomous motivation and academic performance in cross cultural perspective. Electronic journal of research in educational psychology, 4(10): 551- 576.
Akram rana, R. & Zafar iqbal, M. (2005). Effect of students' self-concept and gender on academic achievement in science. Bulletin of education & research, 27(2): 19- 36.
Alexander, P. A., Murphy, P. K., & Guan, J. (1998). The learning and study strategies of highly able students in Singapore. Educational Psychology, 18, 391- 407.
Hennessey, B. A., and Amabile T. M..(1987). Creativity and Learning. Washington, D.C.: National Education Association,.
Beckman, P. (2002). Strategy instruction. ERIC . Arlington, VA: ERIC Clearinghouse on Disabilities and Gifted Education, Council for Exceptional Children. (ERIC Document Reproduction Service No. ED474302).
Bilere, R.F., & Showman, G. (1993). Sychology applied to teaching. 7th ed. New York. Hounghton Mifflin.
Carr, M., & Jessup, D. (1997). Gender differences in first grade mathematics strategy use: social and metacognitive influences. Journal of Educational Psychology, 89(2), 318-328
Cheng, V.M.Y.Infusing creativity into classroom of Eastern context: Evaluations from student persectives. Thinking Skills and Creativity (2010), doi: 10.1016/j.tsc.2010.05.001
Bromn,A.L.,& Palinccar , A,S.(1982). Inducing strategic from texts by means of informed, self control training (Technical Report No. 262, pp.1-48). Champaing,IL: university of IIIinois at Urbana-champaign.
Cross,D.R.& Paris,S.G.(1988) Developmental and instructional analyses of children,s metacognition and reading comprehension, Journal of Educational Psychology, 80,131-142.
Derry, S. & Murphy, D. (1986), Designing systems that train learning ability: from theory to practice. Review of Educational Research 56(1): 1-39.
Eggen, P. & Kauchak, D.(2001). Educational psychology windows on classrooms. 5th ed. New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
Flavell, J. H .(1985). Cognitive development. 2nd ed. Prentice Hall.
Flavell, J. H .(2000) . Development of children's knowledge about the mental world International. Journal of Behavioral Development, 24,15–23.
Gage, N.L & Berliner , D.C. (1994). Educational psychology. 3rd ed. Hopewell , N.J: Houghton Milflin.
Guliford .J.P. (2005).The nature of human intelligence. McGrahill. New York NY.
invention Harpercollins publisher.
Linda .H.E & Pinkleyey, Ch. (2006). Metacognitive strategies help Students to comprehend all text Reading improvement. Cholas Vista: 43 (1): 13-17.
Lorance, F. (2008). Investigation of Learning Strategies Education and Its Effect on Memory of Weak Rain Brain Deficiency Children. MA thesis,Tehran.
Magno, C. (2011). Assessing the relationship of scientific thinking, self-regulation in research, and creativity in a measurement model. The International Journal of Research and Review. 6(1), 17-47
Mihalyi, C. (1996). Creativity: flow and the psychology of discovering and Discovery and Invention. New York: Harper Perennial. ISBN 0-06-092820-4.
Newbyy,D.E.(2004). Using inquiry to connect young learnes to science. National Charter Schools Institute Learning Resources.Retrieved 2013, 30 Dec. From https://www.fillanypdf.com/.../inquiry%20 and %20 yong%20 children.pdf
Nolan, A. & Morgan, B. (2000). The role of metacognition in learning. Journal of Educational Psychology, 50, 49-79.
Pekrun, R., Goetz, T., Frenzel, Anne C., Barchfeld, P., and Perry, Raymond P. (2011). Measuring emotions in students’ learning and performance: The Achievement Emotions Questionnaire (AEQ). Contemporary Educational Psychology, 36, 36-48.
Pintrich, P. R. (1999). The role of motivation in promoting and sustaining self- regulated learning. International Journal of Educational Research, 31, 459–470. Prince, G. M., & Weaver, W. T. (1990). Synectics in the classroom. Wellspring, 3, 15-19.
Sak,U. And Ozge, O. (2010). The Effectiveness of the Creative Reversal Act (CREACT) on Student Creative Thinking (Ej872590). Thinking Skills and Creativity, 5(1), 33-39
Schleifer, L. F. & Dull, R, B. (2009). “Meta Cognition and Performance in the Accounting Classroom. Issues in Accounting Education, 24(3): 339-367.
Schommer , M. (1993). Epistemological development and academic performance among secondary students. Journal of Educational Psychology, 85, 306-311.
Steinmay, R. & Spinath , B. (2009). The Importance of Motivation as a Predictor of School Achievement. Learning and Individual Differences, 19, 80-90.
Sternberg.R.J. (2009). A three facet mode of creativity. the nature of creativity.cambriage university press.text Reading improvement. Cholas Vista, 43
(1): 13-17.
Tobias, S. (1985). Overcoming Math Anxiety; New York : Norton.
Torrance ,E.P .(1979) . An instructional model for enhancing incubation. Journal of Creative Behavior, 13(1): 23-35
Torrance.E.P. (2007). Norms–technical manual Torrance test of creative thinking. Minisota Press.
Ture,R. T.,Smith,j., Graham,R.& Smith-Graham, V. (2006). Fostering creativity hn science Investigative planning: small measures for fostering creathvhty in science Investigative Planning? STER papers, 3-25. Retrieved 2013, Dec. 24 from http://www.mern.ca/reports/STERpapers-2006-3-25.pdf.
Weaver, W. T. & Prince, G. (1990). Synectics: It’s potential for education. Phi Delta Kappan, 71, 378-388
Yang, C. (2005). Learning Strategy Use of Chinese PhD Students of Social Sciences in Australian Universities; Griffith University, Faculty of education. Doctoral Dissertation.
Zarei, E., Shokrpour, N., Nasiri, E. & kafipour, R.(2012). Self-esteem and Academic Success as Influenced by Reading Strategies. English Language Teaching, 5(2): 17-26 .
Zitniakova-Gurgova, B. (2007). The influence of gender on achievement motivation of students. The New Educational Review, 13(3-4): 233-243.