فهرست:
چکیده ............................................................................................................................................................................................1
مقدمه..............................................................................................................................................................................................2
فصل اول
فصل اول : کلیات تحقیق. .....................................................................................................................................................3
1-1:بیان مسئله..................................................................................................................................................................................4
1-2: اهمیت و ضرورت انجام تحقیق................................................................................................................................................5
1-3- اهداف تحقیق........................................................................................................................................................................6
1-4: سوال تحقیق............................................................................................................................................................................6
1-4-1- مهمترین سوال مورد بررسی.. .............................................................................................................................................6
1-5: فرضیه ها..................................................................................................................................................................................7
1-5-1: فرضیه های تحقیق .........................................................................................................................................................7
1-6: محدوده مورد مطالعه. ..............................................................................................................................................................7
1-7: بهره وران.................................................................................................................................................................................9
1-8- مشکلات تحقیق.. ...................................................................................................................................................................9
1-9: مفاهیم و واژگان پژوهش..........................................................................................................................................................9
1-9-1: ژئوپلیتیک............................................................................................................................................................................9
1-9-2: امنیت.................................................................................................................................................................................10
1-9-3:مهاجرت..............................................................................................................................................................................10
1-9-4- مرز طبیعی..........................................................................................................................................................................10
1-9-5: مرز سیاسی..........................................................................................................................................................................10
فصل دوم
فصل دوم : مبانی نظری پژوهش..............................................................................................................................................13
2-1:پیشینه تحقیق.............................................................................................................................................................................14
2-2:مفاهیم و تعاریف.......................................................................................................................................................................15
2-2-1- منطقه و منطقه گرایی..........................................................................................................................................................15
2-2-2- هویت ژئوپلیتیک...............................................................................................................................................................16
2-2-3- نظریه سیستم ژئوپلیتیک جهانی...........................................................................................................................................16
2-2-4- هیدروپلیتیک. ....................................................................................................................................................................19
2-2-5- تهدیدات ژئواکونومیکی....................................................................................................................................................22
2-3: اولویت های منطقه ایی و هویت ژئوپلیتیک ایران......................................................................................................................25
2-3-1: منطقه خاور میانه .................................................................................................................................................................25
2-3-2: منطقه خلیج فارس..............................................................................................................................................................26
2-3-3: منطقه شبه قاره ...................................................................................................................................................................26
2-3-4: منطقه آسیای مرکزی...........................................................................................................................................................27
2-3-5: منطقه قفقاز.........................................................................................................................................................................27
2-4 : مکاتب و نظریه ها...................................................................................................................................................................28
2-4-1: مفهوم رادیکال و رادیکالیسم................................................................................................................................................28
2-4-2: حوزه مطالعات جغرافیای رادیکالیسم....................................................................................................................................29
2-5 : انواع دیدگاهها در زمینه ژئوپلیتیک.........................................................................................................................................30
2-6 : رویکرد ژئوپلیتیک از بدو تا کنون...........................................................................................................................................31
2-6-1: رویکرد ژئوپلیتیک در دوره تولد.........................................................................................................................................31
2-6-2: رویکرد ژئوپلیتیک در دوره افول..........................................................................................................................................33
2-6-3 : رویکرد ژئوپلیتیک در دوره احیاء و شکوفایی....................................................................................................................34
2-6-4 : رویکرد ژئوپلیتیک در دوران نوین.......................................................................................................................................36
2-7: ژئوپولیتیک ایران و نظام امنیت منطقه ای..................................................................................................................................38
2-8: منطق تلاش ایران برای کسب نقش بیشتر.................................................................................................................................38
2-9: پیامدهای مهاجرت....................................................................................................................................................................40
2-10 : مهاجرت در کشورهای صنعتی و جهان سوم...........................................................................................................................41
2- 11: آمارهای جهانی مهاجرت.......................................................................................................................................................42
2-11-1- آمارهای مهاجرتکنندگان به کشور ایران..........................................................................................................................43
2-12: انواع مهاجرت........................................................................................................................................................................44
2-13: آثار مهاجرت..........................................................................................................................................................................44
2-14:علل مهاجرت...........................................................................................................................................................................45
2-14-1: عوامل آموزشی..................................................................................................................................................................45
2-14-2: عوامل اقتصادی..................................................................................................................................................................46
2-14-3: عوامل اجتماعی..................................................................................................................................................................46
2-14-4 :عوامل جمعیت شناختی.......................................................................................................................................................47
2-15-موانع مهاجرت........................................................................................................................................................................48
2-16: مزایای مهاجرت......................................................................................................................................................................48
2-17:قوانین مهاجرت........................................................................................................................................................................49
2-17-1: قوانین مهاجرت در ایران.....................................................................................................................................................50
2-18: ضرورت طرد اتباع خارجی از کشور.......................................................................................................................................51
2-19: از سیاست درهای باز تا سیاست درهای بسته............................................................................................................................52
2-20: مهاجران : معضل اجتماعی یا اهرم سیاسی...............................................................................................................................55
2-21: از هویت های بسته تا باز.........................................................................................................................................................57
فصل سوم
3- روش شناسی تحقیق..............................................................................................................................................................59
3-1:روش تحقیق و مراحل آن..........................................................................................................................................................60
3-1-1:روش تحقیق..........................................................................................................................................................................60
3-1-2:روش گردآوری اطلاعات.....................................................................................................................................................60
3-1-3: روش تجزیه و تحلیل.............................................................................................................................................................60
3-2: متغیرها و شاخص های تحقیق.....................................................................................................................................................61
3-2-1: فرضیه اول............................................................................................................................................................................61
3-2-2:فرضیه دوم.............................................................................................................................................................................61
3-3-:ویژگیهای محدوده مورد مطالعه................................................................................................................................................61
3-3-1:وجه تسمیه.............................................................................................................................................................................61
3-3-2: موقعیت.................................................................................................................................................................................62
3-3-3: ویژگیهای اجتماعی..............................................................................................................................................................63
3-3-3-1 : تعداد و تراکم جمعیت....................................................................................................................................................63
3-3-3-2 : گویش سیستانی.............................................................................................................................................................64
3-3-4: عوارض طبیعی....................................................................................................................................................................65
3-3-4-1 : ارتفاعات.......................................................................................................................................................................65
3-3-4-2:رودخانه ها.......................................................................................................................................................................66
3-3-4-3 : دریاچه ها.......................................................................................................................................................................67
3-3-5: زبان و مذهب.......................................................................................................................................................................67
3-3-6 :اوضاع اقتصادی.....................................................................................................................................................................67
3-3-7: آب و هوا..............................................................................................................................................................................69
3-3-8: زمین شناسی..........................................................................................................................................................................70
3-4: تکنیک های تحقیق...................................................................................................................................................................70
فصل چهارم
4- یافته های تحقیق....................................................................................................................................................................72
4-1:یافته ها.......................................................................................................................................................................................73
4-1-1:مهمترین منابع چالش زای امنیتی –سیاسی ایران و افغانستان.....................................................................................................73
4-1-1-1:مواد مخدر.........................................................................................................................................................................73
4-1-1-2:پناهندگان افغانی................................................................................................................................................................74
4-1-1-3: مذهب..............................................................................................................................................................................74
4-1-1-4: تروریسم...........................................................................................................................................................................75
4-1-1-5: نیروهای خارجی در افغانستان...........................................................................................................................................78
4-1-1-6 : حقابه رودخانه هیرمند.....................................................................................................................................................78
4-1-2: مهاجرت اتباع افغانی به ایران................................................................................................................................................80
4-1-3: مهاجرت اتباع چهار کشور به ایران برای کار.........................................................................................................................80
4-1-3-1: افزایش 82 درصدی مهاجرت اتباع بیگانه به ایران..............................................................................................................81
4-1-3-2: تهران انتخاب اول خارجی ها برای سکونت و کار.............................................................................................................82
4-1-3-3 : تحصیلات مهاجران.........................................................................................................................................................84
4-1-4: رابطه ایران و پاکستان...........................................................................................................................................................84
4-2- ابعاد داخلی ناامنی...................................................................................................................................................................86
4-2-1- انزوای جغرافیایی................................................................................................................................................................86
4-2-2- جنبش های قومی دسته جمعی بالقوه...................................................................................................................................86
4-2-3- تنش های قومی – مذهبی و عوامل تاثیر گذار.....................................................................................................................87
4-3- عوامل خارجی ناامنی در مناطق جنوب شرق............................................................................................................................88
4-3-1- حضور قدر تهای فرامنطقه ای..............................................................................................................................................88
4-3-2- وجود گرو ههای تروریست.................................................................................................................................................89
4-3-3- قاچاق مواد مخدر................................................................................................................................................................90
فصل پنجم
5-نتیجه گیری............................................................................................................................................................................92
5-1 جمع بندی مطالب...................................................................................................................................................................93
5-2:یافته های توصیفی..................................................................................................................................................................95
5-2-1: اثبات فرضیه اول...............................................................................................................................................................96
5-2-2: اثبات فرضیه دوم..............................................................................................................................................................98
5-3:نتیجه گیری...........................................................................................................................................................................99
5-4: توصیه ها و پیشنهادات..........................................................................................................................................................100
منابع وماخذ...................................................................................................................................................................................102
پیوست..........................................................................................................................................................................................108
منبع:
منابع :
کشوردوست، علیرضا (1387)؛ مکتبهای جغرافیایی،رشت، بازرگان.
2- میر حیدر، دره (1377). « ژئوپلیتیک: ارائه تعریفی جدید». فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. سال سیزدهم، شماره 4. مشهد: زمستان 1377.
3- مجتهد زاده، پیروز (1381). جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی. سمت، تهران:
4- یونسیان،مجید(1380)کابوس های قصر شیشه ای، تأملی در روابط آمریکا و عربستان،تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر.
5- عزتی، عزت الله (1379). ژئوپلیتیک. تهران:انتشارات سمت.
اتوتایل، ژئوروید و دیگران. (1380). اندیشه های ژئوپلیتیک در قرن بیستم. ترجمه محمد رضا حافظ نیا و هاشم نصیری. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
- احمدی پور، زهرا (1376). رساله دریای خزر و ژئوپلیتیک جدید منطقه. دانشگاه تربیت مدرس.
8 - احمدی پور، زهرا؛ بدیعی، مرجان (1381).« ژئوپلیتیک انتقادی». مجله مدرس دانشکده علوم انسانی، دوره ششم، شماره چهارم (پیاپی 27)، زمستان.
9- حافظ نیا، محمد رضا (1379). مبانی مطالعات سیاسی – اجتماعی (جلد دوم). تهران: سازمان حوزه ها و مدارس علمیه خارج از کشور.
10- حافظ نیا، محمد رضا (1384). جزوه منتشر نشده جغرافیای سیاسی جهان اسلام. 8/9/1384: دانشگاه تربیت مدرس.
11- دادس، کلاوس. (1384). ژئوپلیتیک در جهان متغیر. ترجمه زهرا احمدی پور و عطاالله عبدی. تهران: بلاغ دانش.
12- شکویی، حسین. (1378). اندیشه های نو در فلسفه جغرافیا (جلد اول)؛ انتشارات گیتاشناسی. تهران:
13- عزتی، عزت الله (1379). ژئوپلیتیک. تهران:انتشارات سمت.
14- کریمی پور، یدالله (1371). رساله «تحلیل ژئوپلیتیکی نواحی بحرانی سیستان و بلوچستان». دانشگاه تربیت مدرس.
15- مجتهد زاده، پیروز (1379). «دریای خزر تصویری ژئوپلیتیکی از مانعی در راه همکاری های منطقه ای». ترجمه سید مرتضی میرمطهری، ماهنامه اطلاعات سیاسی – اقتصادی. شماره 162-161.
16- مجتهد زاده، پیروز (1381). جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی. سمت، تهران:
17- مجتهدزاده، پیروز (١٣٧٦). «جغرافیا و سیاست در دنیای واقعیت ها نگاهی کوتاه به پاره ای از مفاهیم جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک». ماهنامه اطلاعات سیاسی – اقتصادی. تهران: شماره 122 - 121.
18- مویر، ریچارد (1379). درآمدی نو بر جغرافیای سیاسی. ترجمه دره میر حیدر با همکاری سید یحیی صفوی. انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل.
19- میر حیدر، دره (1377). « ژئوپلیتیک: ارائه تعریفی جدید». فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. سال سیزدهم، شماره 4. مشهد: زمستان 1377.
20- میر حیدره ، دره (1383). «سیری در تحولات ژئوپلیتیک». مجموعه مقالات کنگره علمی انجمن ژئوپلیتیک ایران.
21- رابرت بلرسو- بوسچک ،فرهنگ حقوق بین الملل، ترجمه دکتر بهمن آقایی ،چاپ اول ، زمستان 1375 ص 194.
22- دکتر مهدی کی نیا،مبانی جرم شناسی ،جلد دوم (جامعه شناسی جنایی) ،بخش اول- چاپ پنجم زمستان 1376، ص 270
23- واعظی، م(1388). ژئوپلیتیک بحران در آسیای مرکزی و قفقاز بنیا نها و بازیگران. تهران: انتشارت وزارت امورخاجه، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
24-ژئوپلیتیک منطقه خلیج فارس ( با تاکید بر شیعیان) ( 1387 ). تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح. سازمان همکاری شانگها ی( 1388 ). دوره جدید مباحث کشورها و سازمانهای بین المللی 134 . تهران: انتشارت دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
25- وثوقی، س. ( 1388 ). تهدیدات امنیتی جمهوری اسلامی ایران در منطقه قفقاز جنوبی. فصلنامه تحقیقات سیاسی .116- و بی نالمللی، 1، صص 101
26- درایسدل، آ. و بلیک، ج. اچ. ( 1374 ). جغرافیای سیاسی خاورمیانه و شمال آفریقا(ترجمه دره میرحیدر). چاپ چهارم، تهران: موسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
27- حافظ نیا، م. ر. ( 1385 ). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک. مشهد: انتشارات پاپلی.
28- سیمبر، ر. ( 1387 ). ایران و منطق هگرایی در آسیای جنوب غربی: راهبرد و راهکارها در سیاست خارجی ایران .128- سیاست نظری، دوره جدید، 5، صص 113
29- کوهن، س. ب. ( 1387 ). ژئوپلیتیک نظام جهانی (ترجمه ع. کاردان). تهران: انتشارات موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر.
30- مجتهد زاده، پ. ( 1379 ). اید ههای ژئوپلیتیک و واقعی تهای ایرانی، تهران: نشر نی.
31- مجتهد زاده، پ. ( 1381 ). جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیای . ی تهران: انتشارات سمت.
32- محمد نژاد، م. ع. و نوروزی، م. ت. ( 1378 ). فرهنگ استراتژی. تهران: سکنا.
عیسی آبادی ، ابوالفضل – صفی اله ، شاه قلعه (1392) ژئوپلیتیک ایران و تاثیر آن بر قاچاق کالا ، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی ، سال28، ش دوم ، شماره 109
یاسوری، مجید .(1384) سیاستگذاری منطقه ای و چگونگی نابرابریها در کشور ، ماهنامه اطلاعات سیاسی –اقتصادی ، ش 212-211
سالنامه آماری استان سیستان و بلوچستان ،1388
37- . آشوری،داریوش(1366)دانشنامه ی سیاسی،چاپ دوم،تهران: انتشارات مروارید.
38. احمدی پور.زهرا(1390)تحلیل عوامل ناامنی و مشکلات قومی در جنوب شرق ایران، تهران: مجموعه مقالات همایش امنیت-توسعه- جغرافیا در جنوب شرق ایران.
39-. بزرگمهری،مجید(1389)حضور ناتو در افغانستان و چالش های پیش رو،فصلنامه مطالعات راهبردی، تابستان 1389، تهران.
40. ثقفی عامری.ناصر،افسانه احدی(1387)ایران و سیاست نگاه به شرق،تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک.
41. راستی.عمران،محمد رحیمی(1382)امنیت و توسعه در غرب آسیا از منظر مدل محور- پیرامون(مطالعه موردی مناطق مرزی کشورهای ایران، افغانستان و پاکستان)بیرجند: مجموعه مقاله های همایش بین المللی امنیت انسانی در غرب آسیا.
42. رحیمی،محمد(1389)گذار ژئوپلیتیک پس از جنگ سرد و تأثیر آن بر شکل گیری جغرافیای تروریسم در افغانستان(با تأکید بر امنیت ایران)دومین همایش ملی فروپاشی شوروی،مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
43 . زرقانی،هادی(1386)عوامل ژئوپولیتیکی مؤثر بر نقش و کارکرد مرزهای با تأکید بر مرزهای ایران،فصلنامه ژئوپولیتیک،سال سوم،شماره دو،تهران:انجمن ژئوپلیتیک ایران.
44. سیمبر،رضا(1385)شکل گیری همکاری بین المللی در مواجهه با تروریسم:فرصت ها،چالش ها و راهکارها،تهران: پژوهش علوم سیاسی،شماره 2،بهارو تابستان.
45. کریمی پور، یدالله . (1379). مقدمه ای بر ایران و همسایگان . تهران : انتشارات جهاد دانشگاهی. تربیت معلم. تهران.
46. مجتهدزاده.پیروز(1381)جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی،تهران: سمت.
47. ملازهی، پیر محمّد (1383)،« ثبات در افغانستان و نقش آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، کتاب آسیا (3)، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران.
48. یونسیان،مجید(1380)کابوس های قصر شیشه ای، تأملی در روابط آمریکا و عربستان،تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر.
49- رابرت بلرسو- بوسچک ،فرهنگ حقوق بین الملل، ترجمه دکتر بهمن آقایی ،چاپ اول ، زمستان 1375 ص 194.
50- دکتر مهدی کی نیا،مبانی جرم شناسی ،جلد دوم (جامعه شناسی جنایی) ،بخش اول- چاپ پنجم زمستان 1376، ص 270
51- ارسلان اشرافی-قاضی دادگستری و مدرس دانشگاه www.payam-aftab.com
52- . بهاری، محمدرضا. زبانشناسی عملی، بررسی گویش مردم سیستان. زاهدان، ناشر: مؤلف، 1378، ص 12
53- . محمدی خمک، جواد. واژه نامه سکزی. تهران. سروش، 1379 ، ص 11
54- حافظ نیا، محمدرضا ( 1381 )؛ جغرافیای سیاسی ایران، تهران: انتشارات سمت
55- شیخاوندی، داور ( 1379 )، زایش و خیزش ملت، تهران: انتشارات ققنوس
56- ملازهی، پیر محمد(1380)، تحولات سیاسی- ایدئولوژیک در بلوچستان ، فصلنامه مطالعات ملی ، سال دوم ، شماره 8 تابستان
57- کریمی پور ، یدالله (1379) ، ایران و همسایگان (منابع تنش و تهدید )، تهران : جهاد دانشگاهی تربیت معلم
58- پورخسروانی، انیس ( 1388 )؛ همکاری ایران و پاکستان در عرصه امنیت انسانی: موانع و راهکارها، از:
http://www.birjand.ac.ir/ichswa/downloads/14%20pourkhosravani%A.pdf
منابع لاتین
1- .Morelli, Vincent & Paul Belkin (2009); “ NATO in Afghanistan: A Test of the Transatlantic Alliance” Congressional Research Service, 7-5700.www.crs.gov. RL.33627
2- Report to Congress in accordance with the 2008 National Defense Authorization Act . "Progresstoward security and Stability in Afghanistan" ,January 2009. (Section 1230. Public Law 110-181)
3- Report on Progress Toward Security and Stability in Afghanistan.2010.
4- Dikshit, Ramesh Dutta; (1995) " POLITICAL GEOGRAPHY The Discipline and Its Dimension ": Tata McGraw – Hill Publishing Company Limited.
5- Dugin, Aleksander. (2003) http: // f27. Parsimony. Net / forum 67363 / messages / 1527. htm.
6- GÖNLÜBOL, Mehmet; (1978). “Uluslarası Politika İlkeler – Kavramlar – Kurumalar”, A.Ü. Basimevi, Ankara.
7 - İLHAN, SUAT.(2002). Avrasya Dosyası “Jeopolitik Özel” Cilt: 8. Sayı:4’s. Kış.
8- Karabulut, Bilal; (2005).“Strateji Jeostrateji Jeopolitik”; Ankara: Platin.
9- Kathleen, Barden & Shelley fred. (2000). "Engaging Geopolitics" london.
10- O Tuathail, Gearroid. (1996). “Critical Geopolitics (The Politics of Writing Global Space)” London. Routledge.
11- RENNI SHORT, JOHN (1994). “AN INTRODUCTION TO POLITICAL GEOGRAPHY”: ROUTLEDGE London and New York.
12- Taylor, Peter J. (1989). " POLITICAL GEOGRAPHY world economy, nation state and locality ": Longman Scientific & Technical New Yourk.
13- Taylor, Peter, (1990) "political Geography", Uk. Langman, Groupuk.
14- http://www.aftab.ir/articles/v _immigrate_p1.php/مهاجرت
15- http://fa.wikipedia.org/wiki/مهاجرت
16- http://www.bashgah.net/pages-45659.html
17- Geoffrey Kemp, Energy Superbowl, Strategic Politics and the Persian Gulf and Caspian Basin, theNixon Center, Washington, DC, 1997.
18- Barzegar, “Détente in Khatami`s Foreign Policy…”, op.cit, p.159.
19-Yalem , J. R. (1965). Regionalism and world order. Washington: Public Affair Press.
20- http://www.goftogu.com/article/2007/12/sadeghi.html
21- Fujimura, manabu.(2008). “Afghan Economy After the Election”. Assian
Development Bank Institute
22- Rashid, Ahmad(2009). “Taliban-Militant Islam, Oil And Funamentalism
Incentral Asia”. Yaleuniversity press