پایان نامه بررسی تحولات کالبدی و کارکردی مبادی ورودی شهری

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

رشته: جغرافیای انسانی   گرایش: برنامه ریزی شهری

چکیده

در گذشته های نه چندان دور فضای ورودی شهر به مثابه اولین فضای شهری، نخستین تصویری از شهر بود که در ذهن مسافران شکل می گرفت. لذا این فضاها نه تنها از کیفیات فضایی بالایی بر خوردار بودند بلکه جزء ویژگی های شاخص شهرها بودند. امروزه با گسترش شهرها و ظهور وسایل نقلیه، ورودی شهرها به فضایی بی کیفیت برای تردد سواره و استقرار کاربری های وابسته به آن و همین طور کاربری های ناسازگار با محیط شهری که از شهر بیرون رانده شده اند، تبدیل گشته است. بدین ترتیب فضای ورودی بسیاری از شهرهای کشورمان با افت شدید کیفی از جمله کیفیات ادراکی – بصری به عنوان مهمترین عوامل سازنده توقعات موردی از ورودی شهرها مانند خوانایی، پذیرندگی، هویت مندی، تبدیل پذیری و خاطره انگیزی مواجه است. بنابراین بررسی و کشف این کیفیات در مبادی ورودی شهرها و ارائه راهبرد هایی جهت ساماندهی آن ها، نقش تعیین کننده ای در حصول و ارتقاء جایگاه این فضاهای شهری دارد. هدف این تحقیق بررسی تحولات کالبدی و کارکردی مبادی ورودی غرب شهر بندرانزلی به عنوان یک شهر توریستی و دانشگاهی است. بدین منظور از روش های توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و بررسی های میدانی است. نتایج تحقیق حاکی از این است که بر اساس شاخص سازگاری کاربری های اراضی، 28 درصد کاربری ها در قسمت ورودی بندرانزلی – رضوانشهر ناسازگارند. وضعیت پوشش گیاهی (فضای سبز شهری) نیز در این ورودی بسیار ضعیف و بدون برنامه ریزی شده است. در زمینه تابلوهای اطلاع رسانی شهری بخصوص تابلوهای تجاری و خدماتی به دلیل تنوع و کثرت، دچار آشفتگی بصری است، و عدم وجود جداره مشخص به ویژه جداره نرم (فضاهای سبز) که از ویژگی پهنه های خارجی ورودی در شهرها می باشد- در این میان پهنه خارجی ورودی، موجب تعریف نامناسب لبه ها در اطراف محور و رفیوژ میانی گشته و در تصویر ذهنی افراد از ورودی شهر تاثیر منفی می گذارد. و فضاهای سبز و بدون کاربری در مسیر ورودی رها شده. در پایان، راه کارها و پیشنهادهایی برای برنامه ریزی سیما و منظر ورودی و بررسی تحولات کالبدی و کارکردی محدوده ورودی شهر ارائه شده است.

واژه های کلیدی: تحولات کالبدی منظر شهری، ورودی شهری، کاربری های ناسازگار، شهر بندرانزلی

مقدمه

فضای ورودی شهرها مفصل ارتباطی بین فضای شهر و فضای طبیعی خارج شهر می باشند که مانند هر مفصلی خود را با ویژگی های هر دو فضا منطبق می کنند. اگر چه ماهیت این فضا تا حد قابل توجهی تحت تاثیر مولفه های فضای بیرون شهر و درون شهر می باشد، لیکن از هویت ویژه و خاصی برخوردار است. در واقع فضای ورودی شهر به عنوان یک فضای نیمه مستقل، جریان حرکتی از خارج به داخل شهر را به صورت پیوسته و تدریجی برقرار می سازد. از آنجایی که این فضاها اولین نقطه در هنگام ورود به شهر محسوب می شوند، اولا لازم است نشانگر هویت و شخصیت شهر باشند و فرد در طی حرکت در مسیر نه تنها با فضایی با هویت روبرو شود بلکه به هنگام نزدیک شدن به شهر، به تدریج شکل و شمایل شهر را نیز روئیت کند؛ ثانیاً مبادی ورودی خود نیز خوانایی لازم را برای ایجاد تصویر ذهنی مطلوب برای افراد و به ویژه مسافران را دارا باشد. با نگاهی در گذشته با تبدیل فضای ورودی شهر قدیم (برج بارو، دروازه و. . . ) کریدور ورودی اغلب شهرهای امروز با ساختمان های زشت و فرسوده، تعمیرگاه ها، انبار مصالح، اسقاطی اتومبیل و فضاهای متروکه و. . . . . . مواجه هستیم. پروژه های ساماندهی که تاکنون در خصوص مبادی ورودی شهرها صورت گرفته، بدون چارچوبی متناسب و ساختاری هماهنگ با ناحیه و منطقه مورد مطالعه بوده و کیفیت ساخت و ساز حاشیه ورودی به صورت پراکنده، نشان از خودرو بودن جریان توسعه و نبود نظارت بر این فضاها می باشد. همچنین این فضاها از بعد عملکردی با عدم توزیع متناسب کنش ها و فعالیت ها و کاربری‎ها مواجه اند که خود در کاهش کیفیت محیطی عملکرد حوزه بسیار موثر است. مبادی ورودی شهرها در حال حاضر محدوده های آباد و سر زنده ای نیستند و جهت گیری و انتخاب مسیر در آنها بسیار دشوار و اشتباه انگیز است. (قریب، 1382، ص51). امروزه تعریف حوزه ورودی در شهرهای ما با ایجاد دروازه جدید پشت تابلوی نام شهر یا نصب پارچه که روی آن به مسافرین و گردشگران خوش آمد گفته می شود صورت می گیرد، حال آنکه این راه حل پاسخگوی توقعات مورد انتظار از یک ورودی نیست چون این امر مستلزم طراحی و برنامه ریزی عمده ای است. هدف این پایان نامه بررسی تحولات کالبدی و کارکردی مبادی ورودی غرب شهر بندرانزلی به عنوان شهری بندری و توریستی است. توجه به مبادی ورودی شهرها به عنوان مساله ی که بسیاری از شهرهای کشور با آن درگیر هستند، یکی از موضوعات مهم در برنامه ریزی شهری است. از این رو بهبود وضعیت ورودهای شهر در جهت افزایش کیفیت محیط شهری و ایجاد جاذبه های توریستی ضروری به نظر می رسد. پایان نامه حاضر شامل پنج فصل، 176 صفحه، 20 جدول، 6 نمودار، 54 تصویر، و 18نقشه می باشد که:

در فصل اول: طرح تحقیق آورده شده است که در آن مواردی از قبیل، بیان مسئله و اهمیت و ضرورت تحقیق، سئوال ها، فرضیه ها و اهداف تحقیق ارائه گردید.

در فصل دوم: تحقیق به مسائلی از قبیل سابقه تحقیقات مشابه، تعاریف، مفاهیم و چارچوب های نظری که در آن به تعریف و شفاف سازی کلماتی کلیدی مانند : مفهوم کالبد شهر، فضای شهری و توسعه فضایی،عملکرد (کارکرد) و کالبد محیط، ورودی و ویژگی های آن، انواع ورودی، پرداخته شده است.

در فصل سوم: تحقیق، روش تحقیق و جامعه آماری و همچنین به طور خلاصه به ویژگی های جغرافیایی محدوده شهر بندرانزلی اشاره شده است.

در فصل چهارم: تحقیق به طور تفصیلی به یافته های میدانی محقق پیرامون محدودیت ها و امکانات توسعه کالبدی شهر انزلی، محتوای اصلی یا اساس طرح جامع شهر انزلی، تحولات کالبدی و کارکردی محدوده مورد مطالعه، پهنه های فضای ورودی شهر، بررسی ویژگی ها و توقعات موضعی از ورودی و سپس بررسی توقعات موردی از ورودی شهر از سمت غرب، به بررسی ویژگی های تبدیل پذیری، نفوذپذیری، پذیرندگی، خوانایی و تشخص پرداخته شده است، و همان روش مقایسه ای که ذکر شد را برای هر آیتم به صورت جداگانه در تمامی طول مسیر ورودی بررسی می کنیم.

در فصل پنجم: تحقیق به ارزیابی فرضیه ها، جمع بندی و نتیجه گیری از یافته های تحقیق و ارائه راه کارهای پیشنهادی می پردازد. 

بیان مسئله

امروزه مبادی ورودی از جمله فضاهای فراموش شده شهرها بوده که با مشکلات و نابسامانی هایی روبه رو هستند. این نابسامانی ها در دو سطح نمود می یابد: در سطح اول، برخی از این نابسامانی ها منجر به آن گردیده اند که مبادی ورودی از حداقل مولفه های خوانده شدن به عنوان یک محیط و فضای مطلوب شهری (به صورت عام) بی بهره باشند. کیفیت ساخت و سازهای حاشیه مبادی ورودی که به صورت مجتمع های پراکنده و منفصل ظهور یافته اند، بر فقدان برنامه ریزی، خودرو بودن جریان توسعه و نیز نبود نظارت در این مبادی تاکید می ورزند. در سطح دوم: عدم سنخیت و تناسب میان شرایط موجود این حوزه‎ها با کیفیت فضایی مورد انتظار از مبادی ورودی شهر، باعث شده است تا منظر شهری برای بازدید کنندگان به درستی تعریف نشود. ورودی های شهرها به سطحی از کیفیت تنزل پیدا کرده اند که در فضاسازی آنها غالبا تنها عنصر مشهود برنامه ریزی شده، تعبیه یک تابلو است که ورود به شهر را متذکر شده و خوش آمد می‎گوید(ابلقی و دیگران، 1385، ص66). در شهرهای قدیم مفهوم ورود به شهر بیشتر به معنای نفوذ از یک زیستگاه محصور بوده اما در دوره های بعد دگرگونیهای روی نمود که مفهوم شهر و شهرنشینی را تغییر داد و شکل ورود به شهر را چهره های دیگر بخشید. مبادی ورودی به عنوان یکی از اصلی ترین اجزای ساختار کالبدی و فضایی شهر علی رغم اهمیتی که به لحاظ کالبدی و زیبا شناسی دارد با جانمایی کاربری های ناهمگن و ناسازگار به فضای با ساختاری منفصل، فاقد هویت ومغشوش مبدل شده است. بدین ترتیب فضای ورودی بسیاری از شهرهای کشور با افت شدید کارکردی و کالبدی روبروست این امر آسیب های جدی به سیما و هویت شهرها وارد کرده است. منظر دارای ماهیت دو گانه عینی – ذهنی است. درک انسان از منظر وابسته به تجارب، الگوهای ذهنی، فرهنگ و تاریخ، ویژگی های کالبدی محیط و زمان است. دور نمای شهری منظری از شهر است که به هنگام نزدیک شدن به شهر دیده می شود. آنچه ورود به شهر را برای انسان ها قابل درک می کند وجود یک سری علائم بصری است که علی رغم وجود فیزیکی و مادی از بار معنایی برخوردارند. از نحوه استقرار فعالیت ها، کانون ها و محورهایی شکل می گیرند که در یک ارتباط درونی با همدیگر شبکه ای از مراکز و محورها و به عبارتی " ساختار فضایی شهر" را  می سازند. سازمان فضایی شهر، مکان و شکل  ورود به شهر را تعیین می کند. از آنجا که ورودی‎ها  گره ها و نقاط آغازین سازمان فضایی هستند و اولین تصویر شهر به کمک آنها شکل می گیرد لزوم طراحی و برنامه ریزی آنها در شهر احساس می شود. ورودی ها مفصل ارتباطی شهر و حومه هستند و مرز و قلمرو شهر را تعریف می کنند (قوام پور، 1384، ص6). یکی از موثرترین و جذاب ترین نقاط هر شهر، مناظر ورودی آن بوده که در ذهن هر بیننده ای خاطره ای تاثیر گذار بر جای می گذارد. (ظاهری، 1380، ص5). به این دلیل ورودی معرف ویژگی های شهر و مرتبط با موقعیت های اصلیش است و از آنجا که با تعداد بی شماری مخاطب برخورد دارد باید از یک زمان مشترک، نشانه ها، زمینه عمومی و لایه های نمادینی برای پیوند، برخوردار باشد. (گروتر، 1383، ص54). عمدتا امتداد محور مبادی ورودی شهر با کانون‎های عمده کار و فعالیت و شبکه ی اصلی ارتباطی پیوند می خورد و نقشی مهم در سازمان یابی فضای انواع کاربری های شهری ایفا می کند. این حوزه می تواند در جهت یابی گسترش کالبدی شهر و در نهایت در ساختار کالبدی آن نیز به عنوان یک متغیر اثر گذار نقش آفرینی کند. رشد بالای جمعیت و گسترش بی رویه کالبدی شهرهای ما طی چند دهه اخیر، فقدان طرح های از پیش تدوین شده، ضعف قوانین و ابزارهای کنترلی ساخت و ساز به ویژه در مناطق حاشیه ای شهرها، شرایط نا مطلوبی را در حاشیه خیلی از شهرها به خصوص در محورهای ورودی آنها پدید آورده است. محدوده ورودی غرب بندرانزلی معمولا با عمکردهای همچون خدمات اتومبیل (پنچرگیری و تعویض روغن) غذاخوری های نامطلوب و ناخوشایند سکونتگاه هایی که نمی توان به آنها مسکن گفت، در دو سوی جاده که همچنان تا مرکز شهر پیش می رود شناخته می شود. محلی که مسافران و گردشگران وتازه واردین دراولین برخورد با آن مواجه      می شوند از اهمیت زیادی در جذب آنها برخودار است. در خصوص مسائل زیست محیطی وجود کاربری‎های نا سا زگا ر خرید و فروش ضایعات آهن قراضه، و نبود پوشش گیاهی مناسب یکی دیگر از مشکلات این ورودی است، ودر زمین های بایر تلی از زباله قرار دارد. وجود آلودگی صوتی و هوای ناشی از حضور بیش از حد خودروها، به ویژه در ایام حضور گردشگران و مسافرین یکی دیگر از مشکلات و معضلات زیست محیطی این ورودی است. در خصوص مسائل ترافیکی می توان کیفیت پایین آسفالت مسیر را مطرح کرد. که اغلب رانندگان از آن شکایت دارند. کف سازی نامناسب پیاده روها، تفاوت در کف سازی ها و تغییر ناگهانی در سطح پیاده رو از دیگر مشکلات مسیر است. همچنین علاوه بر توقف حاشیه‎ای در طول مسیر، خودرو های زیادی در پباده روهای این ورودی پارک شده ا ند، که حرکت عابران را با مشکل مواجه کرده است. و این خودروها معمولا در مقابل مغازه هایی که به تعمیرات خودرو می پردازند پارک شده اند، (سد معبر تجاری). در خصوص زیبا شنا سی می توان وجود ساختمان های نیمه کاره و زمین های بایر در اطراف ورودی شهرمشاهده نمود. تعدد و تنوع کثرت تابلوهای معرف کاربری، وجود کاربری های مزاحم شهری مانند کارگاه ها و تعمیرگاه ها را می توان مطرح کرد. خطرناک بودن برخی قسمتهای راه آسفالت ورود به شهر به دلیل عدم طراحی مناسب. عدم نصب علائم راهنمایی و رانندگی در مبادی ورودی و معابر و عدم خط کشی عابر پیاده، میزان روشنایی و نحوه ی نورپردازی کاربری های مبادی ورودی شهر یکی از عوامل موثر بر سطح امنیت ترافیکی و یکی از متغیرهای موثر بر جنبه های زیبا شناسی ورودی شهر محسوب می شود. ازاینرو به دلیل فراهم بودن زمینه جهت ایجاد و تاسیس منطقه آزاد تجاری – صنعتی در این شهر بندری، سرانجام سازمان نو پای منطقه آزاد تجاری – صنعتی انزلی از اواخر سال 1384 فعالیت های خود را در این بندر شروع کرده است. از آنجایی که فعالیت های اقتصادی در مناطق آزاد معمولا با رشد و توسعه زیر ساخت های وضع موجود و همچنین شتاب رشد کالبدی در مناطق شهری و حمل ونقل صادرات و واردات کالا ورود و خروج از مبادی ورودی های شهر نقش مهمی در تحولات منطقه مورد نظر دارد. و محدوده ورودی غرب شهر از زمانی دچار تحول شد. که عوامل و علل آن ساخت واحدهای مسکونی کلویر 2 توسط استانداری گیلان، واداره مسکن شهرسا زی استان با تفکیک قطعات زمین در سال (1368)، و همچنین واحدهای آپارتما نی مسکونی شرکت نفت در کلویر 1، در سال (1373)، و احداث واحدهای آپارتمانی مسکونی مهر از سال (1378)، وساخت مجتمع مسکونی گلهای بهشت توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، حساب 100 امام ره در سال (1382)،  افتتاح و راه اندازی بیمارستان جدید در محدوده ورودی شهر در سال (1382)، و تعریض جاده به عرض 13 متری تا قسمتی از محدوده ورودی شهر در سال (1383)، و راه اندازی پایانه مسافربری غرب شهرستان بندرا نز لی در فروردین 1392،  و اهمیت کاربری های مهم دیگر در طول مسیر ورودی شهر، شامل اردوگاه تفریحی دانش آموزی شهید گل‎آور شهرستان بند را نزلی، رستوران و مهما نسرا ی جهانگردی انزلی زیر نظر شرکت سرمایه گذاری ایرانگردی و جهانگردی، بازار ساحلی آسیا میانه، و هتل بزرگ سفید کنار، و یکی از مهم ترین تحولات منطقه مورد نظرعملیات احداث کنارگذر ورودی شرق به غرب بندرانزلی، که به طول 15 کیلومتر و عرض آن 6/25 متر است که شامل چهار خط عبور به عرض 65/3 متر و شانه 3/2 متری در طرفین و دو حاشیه هشت دهم متری است. این مسیر در دو قطعه اجرا می شود، و هر نقطه حدود هشت کیلومتر است که در قطعه یک 34 پل تیپ و در قطعه دو 30 پل تیپ وجود دارد. این کنار گذر در جنوب بندرانزلی و منطقه غازیان در حا ل احداث است که راه اصلی موجود انزلی – آستارا در غرب بندرانزلی و بدون وارد شدن به مناطق شهری از زمین های حاشیه مرداب و شالیزارهای موجود می گذرد، این محور با قطع کانال های اصلی ذکر شده در قسمت شرقی شهر بندرانزلی به راه اصلی رشت – انزلی متصل می شود. واهمیت بزرگراه کنارگذر با توسعه بنادر و ایجاد مسیر دریایی با کشورهای تازه استقلال یافته زمینه های رونق اقتصادی و اجتماعی منطقه را فراهم می کند. عواملی که در بروز تحولات کالبدی وکارکردی مبادی ورودی شهری نقش موثر دارند.

1-2. ضرورت و اهمیت تحقیق

شناخت ویژگی های کالبدی یکی از عناصر و قابل اهمیت در مطالعات ورودی می باشد، و پیش بینی دوباره یک بخش فراموش شده شهری به شکلی تازه و با بیانی هماهنگ با نیازهای امروز، ساماندهی عملکردی ورودی شهر در ترکیبی درست برای پاسخگویی به نیازهایی که در آغاز ورود به شهر مطرح می‎شوند. و نقش تحولات کالبدی و کارکردی مبادی ورودی غرب شهر بندرانزلی به عنوان هسته ی عملکرد شهرو بازگشت روح زندگی از طریق رشد و ارتقای کمی و کیفی ویژگی های محیط شهری است.

1–3. اهداف تحقیق

1 – بررسی علل تحولات کالبدی و کارکردی مبادی ورودی مورد نظرو شناسایی عناصرو اجزاء اصلی تشکیل دهنده ورودی شهر.

2– شناسایی انواع کاربری های سازگار و ناسازگار در مبادی ورودی شهر.

3 – ارائه پیشنهادات و راه کارهایی برای ساماندهی ورودی غرب بندرانزلی و نظم بخشیدن به کاربری های واقع در این محدوده.

1–4. سئوال های اساسی تحقیق

1– مسیر ورودی موردنظر به لحاظ استقرار انواع کاربری های سازگار و ناسازگار در چه وضعیتی قرار دارد؟

2–  چه عواملی سبب تحول کالبدی و کارکردی در ورودی مورد نظر شده اند؟

3– وضعیت عناصر کالبدی و کیفیت های محیطی موجود در مبادی ورودی غربی شهربندرانزلی چگونه است؟

4- راهکارها وپیشنهادات ساماندهی ورودی مورد نظر کدامند؟

1–5. فرضیه های تحقیق

1 – کیفیت های فضایی ورودی شهر بندرانزلی از سمت غرب با معیارهای مرتبط (نفوذپذیری، تبدیل پذیری، خوایایی و. . . . . . . ) هماهنگی ندارد.

2 – در طرح تفصیلی و برنامه توسعه کالبدی و کارکردی شهری توجه ناچیزی به ساماندهی مبادی ورودی شهر بندرانزلی از سمت غرب شده است.

1–6. موانع و محدودیت های تحقیق

یکی از مهمترین محدودیت هایی که در پژوهش حاضر، گریبانگر محقق شد، بدین شرح بود:

1 – عدم انتشار نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن برای دوره آماری 1390

2 – عدم انتشار سالنامه های آماری استان گیلان برای سال های 1391 و 1392

3 – عدم دسترسی به منابع و اطلاعات مورد نیاز.

4 – زمان بر بودن تحقیقات میدانی و عدم تناسب آن با شرایط جوی محلی.

1–7. محدوده مورد مطالعه

حوزه مستقیم ورودی غرب شهر بندرانزلی در راستای محور رضوانشهر حدود 4500 متر طول دارد.

نقشه 1- 1: محدوده مورد مطالعه در شهر بندرانزلی

   ماخذ: گوگل ارث و نگارنده                                

1–8. سازماندهی تحقیق

تحقیق حاضر تحت عنوان بررسی تحولات کالبدی و کارکردی مبادی ورودی غرب شهر بندرانزلی – رضوانشهر با بهره گیری از داده های میدانی و مطالعات کتابخانه ای در پنچ فصل به شرح زیر انجام شده است.

فصل اول : کلیات تحقیق

فصل دوم : اصول و مبانی نظری تحقیق

فصل سوم : روش تحقیق ومراحل آن، و ویژگیهای جغرافیایی محدوده مورد مطالعه

فصل چهارم : یافته های تحقیق

فصل پنجم : نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات

1–9. واژه ها و مفاهیم

مفهوم فضا: فضا حجم مکانی و زمان مجموعه ای از تمام فعالیتهای است که انسان در راه تسلط بر طبیعت و برای بقای خود انجام می دهد به عبارتی دیگر منظور فضایی است اقتصادی  و اجتماعی که منعکس کننده تمام هستی جوامع انسانی است (اشکوری، 1385، ص20).

اندیشه‎ی لوفبور فضا را مکانی ویژه دارد. وی به ویژه در "تولیدفضا" فضا را نه تنها یک پدیده ای طبیعی یا استعلایی بلکه یک تمامیت تاریخی و یک تولید اجتماعی می داند، در واقع فضا از یک سو تجدیدی تاریخی ماست و از سوی دیگر تجریه ی زندگی روزمره ی ماست (فکوهی، 1383، ص239).

فضا معادل کلمه (place) به معنای جای و محل و مکان گفته می شود که دارای سه بعد است که  می تواند بعد چهارم زمان را هم در بر گیرد، بنابر این تمامی کاربری های شهری دارای سازمان فضایی هستند و توزیع فضایی، پراکنش و پخشایش فضایی کاربری ها که تحت تاثیر شرایط اقتصادی، نظام سیاسی، نظام ایدئولوژیکی و پیوندهای این عوامل تحت تاثیر عملکردهای اجتماعی شکل گرفته است (عسکر خوانی، 1390، ص 15).

– ساختار فضایی: در اصل ساختار فضایی تجلی روابط درونی و بیرونی واحدهای یک مجموعه فضایی و جایگاه اجزای آن بر بستر محیط فیزیکی است. (زیاری، 1378، ص36).

– سازمان فضایی: نحوه توزیع و قرارگیری مکانی عناصر در یک فضا را سازمان فضایی گویند.

(سعیدنیا، 1382، ص39).

– ساماندهی فضایی برای بافتهای قدیمی یعنی آرایش دادن و منظم کردن این بافت ها جهت تامین محیطی مساعد و قابل زیست برای افراد ساکن در بافت به نحوی که این سکونت گاه ها و فضاهای کالبدی نیازها و فعالیت های امروزی جامعه را بر آورده (شماعی و دیگران، 1384، ص78).

– شهر: مجموعه ای ازاحجام و فضاهای که بر روی هم کالبد منسجم و پیوسته ای را تشکیل می دهند، و شهر زیستگاهی است انسان ساخت و در زیر یک قدرت سیاسی مشخص، که تمرکز جمعیتی نسبتا پایداری را درون خود جای می دهد، فضاهایی ویژه براساس تخصص های حرفه ای به وجود می آورد، تفکیکی کمابیش مشخص و فزآینده میان بافت های مسکونی و کاری ایجاد می کند و فرهنگی خاص را به مثابه حاصل از روابط درونی خویش پدید می آورد که درون خود خرده فرهنگ های بی شمار را حمل می‎کند (فکوهی، 1383، ص29).

– فضای شهری: در واقع چیزی نیست جزء فضای زندگی روزمره شهروندان که هر روز به صورت آگاهانه و ناآگاهانه در طول راه از منزل تا محل کار ادراک می شود. (پاکزاد، 1376، ص32).

– ساماندهی شهری: ساماندهی شهری یعنی دخالت آگاهانه در فضای شهری برای جلوگیری از فرسایش و معاصر سازی آن، معاصر سازی فرآیندی است. که به خلق فضای شهری جدید با حفظ ویژگی های اصلی فضایی منجر می گردد (حبیبی، ودیگران، 1381، ص111). ساماندهی شهری را می‎توان به سه طریق عمده انجام رساند که شامل بهسازی، نو سازی، بازسازی می باشد.

– خیابان: نوعی گذرگاه ارتباط دهنده و اغلب قسمتی از بافت شهری می باشد که محل تردد یا عبور وسایل نقلیه و یا عابرین است. (قریب، 1376، ص42).

– مفهوم ورود: در لغت نامه دهخدا « ورودی » منسوب به ورود دانسته شده و «ورود» در لغت به معنای رسیدن، در آمدن و وارد شدن می باشد. ورودی در معماری، پاسخگوی عمل ورود به معنای «رسوخ در سطح عمودی» است. عمل ورود می تواند گذر از درون یک سطح باشد. . . . . که بطور ضمنی بوجود آمده است و یا در حالات ظریف تر، یک اختلاف سطح می تواند علامت گذر از یک فضا به فضای دیگر باشد (چینگ، 1373).

– مکان: مکان بخشی از فضاست که توسط حضور شخص یا چیزی بار معنایی به خود می گیرد، به بیان دیگر، مکان ترکیبی است از خاطره، تجارت حسی و روایت ها، اما فضا یک موفقیت جغرافیایی است که می‎توان آن را با مشخصات رقومی مانند طول و عرض جغرافیایی معرفی کرد. مکان همانند ظرفی است که وقایع و حوادث در آن رخ داده است، در نتیجه می تواند حافظ خاطرات باشد. هر خاطره واقع و روشن مستقیما به یک مکان مشخص مربوط می شود (یزدانی، 1389). 

Abstract

In the past, urban entrance as one of the main components of urban spatial structure had a deep effect one the quality of urban landscape. It effects on tourist imagines about the whole of city. Therefore, this spaces not only had high spatial qualities, but also were among the characteristics of cities. Today, because urban sprawl and vehicles, cities’ entrances has become a low-quality space for transportation vehicles and establishment of their uses and also incompatible uses with the urban environment which driven out of city. Thus, the entrances of lots of cities in our country is faced with quality reduction including perceptual - visually qualities as the most important constructive factors of case expectations of cities’ entrances such as readability, receptivity, identity, convertible, memorabilia. So, investigating these qualities in cities’ entrances and providing strategies to organization plays a determinant role in ensuring and enhancing of these urban environment. This study aims to investigate on the anatomical and functional changes of Bandar-E Anzali’s west entrance as a touristy and academia area. The methodology is descriptive and analytical based on library studies, documents and field surveys. The results show that based on the compatibility of land uses, 28 percent of uses in the entrance of Anzali - Rezvanshahr are Incompatible. Also vegetation (urban green space) is very weak at the entrance. There is a visual disturbance in information sings especially commercial and service sings, and this is why the diversity and plurality, and there aren't concrete wall, especially the soft layer (green space), which is a feature of the external zone entries in cities. External zone, entrance makes the edges are defined as inappropriate around centered and middle refuge and it can have a negatively affected on the image of the city's entrance. Finally, solutions and proposals have been provided to the entrance landscape planning and assess the physical and functional changes city's entrance.

Keywords: Physical changes in the urban landscape urban entrance, incompatible land uses, Bandar-E-Anzali