پایان نامه تحلیل و بررسی دیدگاه‌های جامعه شناسی در کشف المحجوب از (دیدگاه کنش اجتماعی)

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A )

گرایش زبان و ادبیات فارسی 

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده):

اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری، ایران بویژه خراسان در نابسامانی و تشویش اوضاع سیاسی، جنگ‌های داخلی، تعدد روزافزون فرقه های مذهبی و نزاع بر سر حقانیت هر یک، به سر برده است. آشفتگی‌های سیاسی و مذهبی منجر به رواج ناامنی، فقر و غارت و دیگر نابسامانی های اجتماعی شده بود.

میان ائمه و مشایخ متعصب و ریاکار، که هر یک  در پی کسب قدرت و محبوبیت‌اند، هجویری، عارف پاک باخته ظهور می کند که با رفتار و گفتار محبت‌آمیز خود توام با تساهل و مردمداری و با تکیه بر علم و آگاهی خویش و با صبر و بردباری تاثیر شگرف بر مردمان آن عصر داشته و با کنش و رفتار و شیوه های تربیتی خاص خود بدور از هر گونه خصومت و خشونتی، با مردم جامعه رفتار  کرده و ضد ارزشهای بسیاری را به ارزش مبدل کرده است. هجویری با طی مسافت‌های زیاد و سفرهای طولانی به سرزمین های اسلامی از محضر عارفان و صوفیان بزرگی بهره برده و با توجه به اهمیت تصوف و عرفان به عنوان یکی از نهادهای مذهبی جامعه، تاثیر شگرفی بر مردم به ویژه در جو حاکم آن عصر داشته است.

این پژوهش کوشیده است تا با بهره‌گیری از روش اسنادی و بر اساس تحلیل گفتمان و محتوایی به تبیین رابطه علّی بین متن کتاب کشف‌المحجوب و سیاست، اجتماع، دین و ... پرداخته و با توجه به محتوای کتاب کشف المحجوب که بازتاب دهنده اوضاع سیاسی و اجتماعی جامعه اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری است،  آن را بر اساس دیدگاه کنش اجتماعی جامعه شناختی بر مبنای ساختار اجتماع، فرهنگ، شخصیت هجویری مورد تحلیل و بررسی قرار دهد.

واژگان کلیدی: کنش اجتماعی ( ساختار اجتماع، شخصیت، فرهنگ)، ابوالحسن علی بن عثمان هجویری، کشف‌المحجوب 

بیان مسئله تحقیق:

جامعه شناسی علمی است که زندگی اجتماعی مردمان جوامع گوناگون را با توجه به نهادهای اجتماعی موجود و روابط اجتماعی حاکم بر آن مورد مطالعه و تحقیق قرار می‌دهد.

 ادبیات  هر دوره، نماینده روحیات و فراز و نشیب‌های اجتماعی است که در زمان‌های مختلف تغییر می‌یابد و در هر عصر معنی و مفهوم خاص خود را پیدا می کند بطوری که اوضاع اجتماعی هر دوره را می‌توان از ادبیات آن دوره شناخت و انعکاس آن را دریافت؛ چه ادبیات هر عصری رنگ اجتماعی خاص خود را دارد.

جامعه‌شناسی ادبیات شاخه‌ای از جامعه شناسی است که ساخت و کارکرد اجتماعی ادبیات و روابط میان جامعه و ادبیات  و قوانین حاکم بر آن را بررسی می  کند

این علم به بررسی ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با ساختار و تحولات اجتماع می‌پردازد و به محیط که در واقع در بردارنده عناصر اقلیمی،‌اوضاع سیاسی و اجتماعی حاکم بر ملت است توجه دارد. پیوند بین ساخت جامعه و اثر ادبی مقوله «جامعه شناختی ادبیات» را مطرح می‌سازد و محققان را بر آن می‌دارد تا به رابطه اثر ادبی و جامعه پرداخته و از مجرای آثار ادبی به گذشته بنگرند

جامعه‌شناسان با سه نظریه 1- کارکرد گرایی(functionalism)، (fonctinnelism) ، تضاد (opposer)،(opposition)، و کنش اجتماعی(socialaction)،  به مطالعه جامعه می‌پردازد.

کارکردگرایان به بررسی رابطه بخش های جامعه با یکدیگر و با کل جامعه می‌پردازند. مثلا عقاید دینی و آداب و رسوم یک جامعه را با نشان دادن چگونگی ارتباط آن با سایر نهادهای جامعه تحلیل می‌کنند. در نظریه تضاد توجه آن ها بیشتر بر مباحث قدرت، نابرابری، کشمکش و ستیزه است و جامعه را متشکل از گروه های جداگانه ای می دانند که هر یک به دنبال منافع خاص خویش است. دو نظربه فوق بر ساختارهایی تاکید می کنند که سنگ زیرین جامعه هستند و بر رفتار انسان مؤثرند. نظریه کنش اجتماعی توجه بیشتری بر کنش و کنش متقابل اعضای جامعه در شکل دادن به این ساختارها می کند. نظریه کنش اجتماعی متوجه تحلیل چگونگی رفتار کنش‌گران فردی و جهت گیری آنان در مقابل یکدیگر و جامعه است. کنش اجتماعی همه رفتارهای انسانی است که انگیزه و راهنمای آن معانی است که توجه کنشگر را جلب می کند و او آنها را در دنیای خارج کشف و به آنها پاسخ می دهد. این کنش با ذهنیت کنش گر تفسیر می شود. یعنی بر مبنای ادراکی که از محیطش دارد، احساساتی که او را برمی انگیزد، افکاری که در سر دارد، انگیزه‌هایی که او را به عمل وامی‌دارد  (منظور از کنشگر،  می‌تواند فرد، گروه، سازمان، یک منطقه، یک جامعه یا تمدن باشد).

و از آنجایی که کنش‌ها خصلت‌های اجتماعی دارند و ارزش‌ها در آن‌ها موثرند، کنش اجتماعی  را با توجه به نظام اجتماعی که مرکب از نظام فرهنگی و شخصیتی است مورد مطالعه قرار می دهند.

کتاب کشف المحجوب طبق هر سه نظریه فوق قابل بررسی است چنانچه  تحلیل عقاید دینی و آداب و رسوم طبق نظریه کارکردگرائی و یا تحلیل طبقات جامعه و نابرابری های اجتماعی و بررسی آنها طبق نظریه تضاد. در این پژوهش سعی ما بر آن است که با ذکر مطالبی در باب مسائل ذکر شده، به تحلیل و بررسی دیدگاه هجویری از نظر کنش اجتماعی او در برابر ارزش‌ها، هنجارها و ... موجود در جامعه آن عصر بپردازیم و به این سئوال پاسخ گوییم که آیا هجویری تحت تأثیر فرهنگ و ارزشهای عصر خویش قرار گرفته و دیدگاه او از نظر کنش اجتماعی مطابق با هنجارهای جامعه بوده است؟!

1-2- هدف‌های تحقیق:

1-2-1 هدف کلی:

تبیین  و تشریح کنش و رفتار هجویری در برابر ارزش‌ها و هنجارهای جامعه با استناد بر نظریه کنش‌اجتماعی

1-2-2 اهداف جزئی:

تبیین اهمیت و نقش هجویری در اجتماع صوفیانه قرن پنجم

1-3 اهمیت موضوع تحقیق و انگیزه انتخاب آن:

جامعه‌شناسی ادبیات مطالعه علمی محتوی اثر ادبی و ماهیت آن در پیوند یا دیگر جنبه‌های زندگی اجتماعی است که سرچشمه بسیاری از حوادث و جریانات سیاسی، تاریخی، دینی، اخلاقی و ... نتیجه تحولات اجتماعی و فرهنگی می باشد. ما همواره در طول تاریخ شاهد ظهور افرادی بوده‌ایم که مخالف و متفاوت با جریان‌های حاکم بر جامعه حرکت کرده و گام نهاده‌. این امر موجب محبوببیت آنها نزد مردم شده است و در جامعه بسیار تاثیرگذار بوده‌اند. معتقدم که در میان متصوفه قرن پنجم هجری فردی چون هجویری علاوه بر شناخت مردم و جامعه بر جامعه خود بسیار تاثیر گذار بوده است. حال بر آنیم که کتاب کشف المحجوب را از بعد جامعه‌شناختی مورد بررسی قرار دهیم  تا منش و علل وعوامل بسیاری از رفتارها و کردارهای وی  با توجه به جامعه آن روزگار بر ما آشکار گردد.

1-4 سئوالات و فرضیه‌های تحقیق (بیان روابط بین متغیرهای مورد مطالعه):

1-4-1 سوال اصلی:

هجویری (ابوالحسن علی بن عثمان) در تحول ارزش‌های عصر خویش تا چه حد  موثر بوده است ؟

1-4-2 سوال فرعی

علل موفقیت هجویری درجامعه تصوف چه بوده است؟

1-5-فرضیه‌های تحقیق:

فرضیه اول: با توجه به اوضاع نابسامان قرن پنجم هجری و عدم ثبات سلاطین و امیران، رواج هرج و مرج و بی عدالتی، فقر و تنگدستی پریشانی و ناامنی، تعصبات خشک مذهبی، اختلاف فرقها و رواج فرقه ای مختلف، بهره‌برداری غیر معقول (Piracy) از آثار دیگران و تعصب و جانبداری از یک صوفی نسبت به صوفی دیگر، جمع شدن مریدان به دور یک صوفی و دور شدن از صوفی دیگر، رواج خرافات  و فرقه پرستی از ویژگی‌های آشکار خراسان، نیشابور، غزنه و ... بسیاری از شهرهای ایران قرن پنجم هجری است. همچنانکه پایه و اساس فرهنگ ها در جامعه را عواملی مثل تفکر و اندیشه های سالم و ناسالم، تصورات درست و نادرست، هنجارها و ناهنجاری ها مشخص می کند که چه چیزی مطلوب و ارزشمند و پسندیده است و چه چیزی نیست. این تصورات و افکار انتزاعی است که به آدمیان در تعامل با اجتماع و جامعه معنا می‌بخشد و باعث ارزش های فرهنگی و انعکاس آن در جامعه می شود این عوامل در کنار یکدیگر به رفتار وکردار آدمیان شکل می دهد و باعث شکل گرفتن فرهنگ جامعه می شود.

از جامعه قرن پنجم ایران بر می‌آید که رواج ضد ارزش‌هایی چون، حیله و نیرنگ، دروغ و ریاکاری و تعصب و فرقه‌گرایی و ... ارزش تلقی می‌شده است با رواج  ضد ارزش‌ها، هجویری به عنوان صوفی و درویش آزاد اندیش به پرهیز از این مسائل و با تکیه بر رفتار و گفتار بزرگان و ائمه به مقابله برخواسته و تاثیر شگرفی بر جامعه و فرهنگ آن عصر گذارده.

و با در پیش گرفتن رویه تساهل و مردم داری به مقابله پرداخته زیرا که هنجارهای جامعه متناسب با ارزش‌ها نبوده است.

فرضیه دوم:

تصوف و عرفان هجویری تا حدود زیادی مثبت است چرا که با سفرهای زیاد و دیدن مردم و جامعه‌های مختلف به تجربه‌های زیاد دست یافته گاهی در میان مردم بوده و مثل مردم عادی زندگی کرده و گاهی از مردم فاصله گرفته و در کنار بزرگان و مشایخ و صوفیان قرار گرفته و یا نشست و برخاست داشته به همین دلیل از زهد و ریاضت‌های بیمارگونه که در آن عصر رواج داشته دوری گزیده. ا و با تحمل سختی‌ها و آزارها و نامرادی و شکست‌های مختلف که از طرف مردم به او وارد می‌شد به دنبال راه، سلامت و صحت انسان کامل بوده. بردباری و صبر و تحمل زیاد سبب موفقیت او در جامعه شده است.

1-6- مدل تحقیق:

مدل تحقیق بر مبنای هدف، همبستگی می‌باشد.

که به کشف ارتباط بین جامعه و اثر ادبی مورد بحث می‌پردازد

1-7- تعاریف عملیاتی متغیرها و واژه‌های کلیدی:

متغیرها: کنش اجتماعی: جامعه، مجموعه‌ای از کنش های متقابل بین افراد و گروههاست

کنش‌های متقابل اجتماعی: فرایندی است که از طریق آن مردم نسبت به یکدیگر کنش و واکنش نشان می دهند.

ساختار اجتماع: مجموعه یا کل اجتماعی متشکل از اجزاء که همستگی متقابل اجزاء آن را به صورت یک کل درآورده و بقا و دوام آن را تامین می کند،

فرهنگ: مجموعه پیچیده‌ای است که شامل مجموعه علوم و دانش‌ها، اعتقادات، هنرها، عادات، مقررات، افکار و اندیشه و عقاید، آداب و رسوم و رفتار و کردار انسان به عنوان عضوی از جامعه در مقابل تعهداتی و نقش‌هایی دارد که می‌پذیرد.

شخصیت: مظهرهیئتی کم و بیش به هم پیوسته از عادات، افکار و خصوصیات یک فرد است که در جامعه به صورت نقش ها و مزیت‌های اجتماعی خاص و عام و در شخص به صورت خودآگاهی مفهوم پیدا می کند .کتاب کشف المحجوب هجویری از جهات گوناگون یکی از با ارزشترین متون کهن صوفیانه فارسی است و از نخستین آثاری است که در تصوف اسلامی پدید آمده این کتاب سالها پیش به زبانهای دیگر از جمله انگلیسی عربی و اردو ترجمه شده که بیان گر ارجمندی آن است.

واژه های کلیدی:

ابوالحسن علی بن عثمان هجویری، کنش اجتماعی( ساختار اجتماعی، شخصیت، فرهنگ) عرفان و تصوف، کتاب کشف المحجوب

1-8- روش تحقیق:

روش تحقیق در این پژوهش اسنادی – کتابخانه‌ای است مراحل انجام پژوهش بدین ترتیب می باشد:

1- گردآوری داده‌ها

2- مطالعه منابع و ماخذ اعم از کتاب و مقاله و...

3- فیش‌برداری از داده‌ها

4- توصیف داده‌های متن

5- تبیین و بررسی داده‌ها

6- تحلیل یافته‌ها

7- نتیجه‌گیری

1-9- قلمرو تحقیق:

کتاب کشف المحجوب قرن چهارم و پنجم هجری می‌باشد.

1-10 جامعه‌آماری و حجم نمونه:

در پژوهش حاضر، کتاب کشف المحجوب تالیف ابوالحسن علی بن عثمان الجلابی هجویری (1154صفحه) به مقدمه، متن، تعلیقات و توضیحات به تصحیح دکتر محمود عابدی تحلیل و بررسی خواهد شد.

1-11 محدودیت و مشکلات پژوهش :

با توجه به منابع متعدد جامعه‌شناسی ادبیات و دسترسی به کتابخانه‌ها و مراکز علمی معتبر مشکل خاصی نداشتم.

مقدمه

جامعه‌شناسی عبارت است از مطالعه رفتار و کردار آدمی از یک طرف و چگونگی تاثیر مناسبات  متقابل افراد بشر از طرف دیگر، یکی از ابزارهای برقراری این مناسبات زبان است، که خود یک نهاد اجتماعی است و  کار کردهای متفاوتی دارد، یکی از مهمترین آنها نگارش و ثبت وقایع است ... و به طور کلی جنبه نوشتاری زبان است که ادبیات هر جامعه‌ای را شکل می دهد. ادبیات به واقع خود منعکس کننده شکل ویژه زندگانی و فر هنگ هر جامعه است. علم مطالعه فرهنگ و جامعه و ... در ادبیات، جامعه شناسی ادبیات است که شاخه‌ای از جامعه‌شناسی است و سعی دارد تا پیوندهای این نهاد اجتماعی را با روش علمی با دیگر جنبه‌های زندگی اجتماعی مورد بررسی و تبیین قرار دهد.

و به بررسی انواع مختلف نمود ادبیات در جامعه و جامعه در ادبیات هر دوره بپردازد.

کتاب کشف المحجوب به تألیف: ابوالحسن علی بن عثمان الجلابی  هجویری غزنوی، جلابی در قرن پنجم نگارش یافته که به شرح حال خود و صوفیان و دراویش نامدار قرن چهارم و پنجم هجری پرداخته است و در خلال بحث‌های متعدد کتاب نمود قرن چهارم و پنجم از جمله سیاست، اوضاع دین، اوضاع اجتماعی و ... به خوبی مشهود است. همچنین هجویری جامعه عصر خود را با آوردن حکایت‌ها و داستانها به تصویر کشیده است.

در این فصل ابتدا به بیان علم جامعه‌شناسی و نظریه های مطرح شده در آن، توصیف ادبیات و رسالت آن همچنین به تعریف علم جامعه‌شناسی ادبیات و بیان نظریه‌های موجود و توصیف انواع آن خواهیم پرداخت. گفتاری در باب شرح حال و معرفی هجویری  خواهیم داشت پس به معرفی کتاب کشف المحجوب ازجنبه‌های عرفانی، ادبی و دینی... و همچنین معرفی مؤلف کتاب هجویری غزنوی جلابی خواهیم پرداخت.

2-1 جامعه‌شناسی

جامعه‌شناسی را می‌توان مطالعه علمی زندگی گروههای انسانی تعریف کرد. از آنجا که انسانیت انسان از طریق زندگی اجتماعی به دست می‌آید، شخصیت و رفتار آدمی در درون جامعه انسانی رشد و توسعه می‌یابد، تمام زندگی ما از خوشی‌ها و ناخوشی‌ها، خنده‌ها، گریه ها، افتادن ها و خاستن‌ها عشق‌ها،  افسردگی‌ها، جنگ‌ها و صلح‌ها و همه و همه در جامعه است که شکل می‌گیرد و همه شرح حال زندگی ما انسانهاست و بالاخره جامعه است که به زندگی ما محتوا، جهت و معنا می‌بخشد. جامعه محصول گردآمدن انسانها و کنش‌های متقابل میان آنها است که با هم زندگی می‌کنند و در رسیدن به هدف معینی با یکدیگر همکاری دارند به علاوه معیارها و مقرراتی ساده یا پیچیده بر روابط عادی آنها حاکم است و نهادها و سازمانهایی، تداوم و پایداری اجتماعی آنان را تأمین می کند. در واقع جامعه گروه بسیار وسیع و پردوامی است مرکب از تعداد زیادی زن و مرد که وجوه اشتراک فراوانی دارند و برای بقا و تداوم خود همکاری می کنند و سازمان‌های متعددی به وجود می آورند. (ستوده،1381: 21)

در این صورت موضوع جامعه سازمان‌های اجتماعی است. جامعه‌شناس وظیفه دارد که جریان فراهم آمدن و دگرگون شدن و در شکستن سازمان‌های متفاوت جامعه را دنبال کند و علل تحول و تطور آن‌ها را دریابد و قوانین را که بر آنها حاکم‌اند کشف نماید: (همان:12)

واژه جامعه شناسی از ابداعات (آگوست کنت) فیلسوف فرانسوی نیمه اول قرن نوزدهم است، اما به خوبی می‌دانیم که جامعه‌شناسی یک مرتبه به وجود نیامده بلکه به تدریج شکل گرفته است و از سالها و قرن‌ها قبل بنیان آن توسط کسانی چون: سوفسطائیان، سقراط، افلاطون، ارسطو، سنت اگوستین، فارابی، ابن‌ خلدون و ... به وجود آمده بود و اینان بودند که افکار را به سوی مطالعه زندگی اجتماعی هدایت کردند. در ایران نیز دکتر صدیق در واقع بنیان گذار جامعه‌شناسی در دانشگاه تهران بودند و به قول آقای دکتر امیرحسین آریان‌پور مفهوم و کلمه جامعه شناسی به وسیله آن استاد زنده یاد به ایران آورده شد و نخستین کتاب منظم جامعه‌شناسی به زبان فارسی و یا به قول آقای دکتر یحیی مهدوی (علم الاجتماع) توسط ایشان انتشار یافت(سلیم، 1377:11) گروهی از جامعه شناسان جامعه را بر مبنای کلیت آن و نحوه آن در تاریخ مورد مطالعه قرار می‌دهند از جمله اگوست کنت جامعه شناسی را این طور تعریف می کند: «جامعه شناسی علم قوانین کلی پدیده‌های اجتماعی می‌باشد که خود حاصل عمل تاریخی و واقعیات اجتماعی پیچیده‌ای است» که به صورت کلی اخذ شده و به صورت یک سیستم کلی از قوانین درآمده است. (قرائی،1389:13)

گروهی دیگر بیشتر به واقعیت روابط موجود میان افراد وگروه توجه دارند و به حرکت تاریخی و قوانین کلی حاکم بر آن کمتر توجه می‌کنند آنها جامعه‌شناسی را علم بررسی مناسبات و روابط اجتماعی می‌دانند. چنانچه ساموئل کنیگ در تعریف جامعه‌شناسی می‌گوید: «جامعه‌شناسی عبارت است از مطالعه رفتار و کردار آدمی از یک طرف و چگونگی مناسبات متقابل افراد بشر از طرف دیگر» «و یا آلبیون اسمال می‌گوید: «جامعه‌شناسی کنش‌های متقابل اجتماعی را بررسی می کند» یا «جامعه شناسی یعنی علم روابط اجماعی، هم رفتار در گروه و هم در جامعه. (همان: 14)

گروهی بر مطالعه، نظام اجتماعی و نهادهای جامعه تاکید می‌ورزند و در حقیقت برای امور اجتماعی نوعی اصالت قائل هستند. دورکیم جامعه‌شناسی را «علم نهادهای اجتماعی و چگونگی تکوین و عمل آنها تعریف می‌کند به نظر دورکیم «نهادهای اجتماعی مجموعه اعمال و افکاری هستند که فرد آنها را ساخته و پرداخته و در برابر خود می‌یابد و آنها خود را کم و بیش بر افراد تحمیل می کنند». به نظر او واقعه اجتماعی (پدیده‌های اجتماعی) هر گونه شیوه عملی ثابت شده یا ثابت نشده است که قادر است از خارج فرد را مجبور سازد او می‌گوید «جامعه‌شناسی ضمیمه هیچ علم دیگری نیست بلکه مستقل است او «واقعیت اجتماعی» را مانند شی تلقی کرده و معتقد است که (واقعیت اجتماعی ) (پدیده های اجتماعی) را نمی‌توان جز با واقعیت اجتماعی  دیگری تبیین کرد.» (همان:15)

ماکس وبر می‌گوید: « جامعه‌شناسی علمی است که کوشش می‌نماید تا به درک، تفهیم و  تفسیر عمل اجتماعی انسان نائل شود تا بدین ترتیب به تبیین علمی سیر عمل اجتماعی ونتایج آن موفق آید. ارکان اصلی جامعه‌شناسی وبر عبارتند از «عمل اجتماعی، درک و تفهیم آن، و سرانجام تبیین علمی آن.» به نظر ماکس وبر «تفهیم عبارت است از شناخت حالات درونی افراد و معانی که افراد به رفتار خویش می‌دهند و از آنجا که «تفهیم» تنها برای وجدانهای فردی میسر است. بدین جهت لازم است معانی و ارزش‌هایی را که محرک رفتارشان بوده است. تفسیر کند. بنابراین ماکس وبر «تفهم» و «تفسیر» را در یک عبارت ترکیب نموده و اصطلاح «تفهم تفسیری» را با یک معانی ذهنی در برابر «معنای عینی» به دست می‌دهد.

     Abstract                                                                                                            

    Late fourth and early fifth A.H  Centuries in Iran, specially khorasan , Nies harbor. Anxieties, charges during Ghaznavies  administration turmoil sin the fourth at fifth A.H civil wars, and ever- increasing numbers of religious sects, quarrels caused insecurity , poverty, tooting, riots and other social turmoil’s. Among clergies , sheikhs, suffices and caliphs who wre prejudiced and biased with bigotry. 

Abol – Hassan Ali ibn Othman Hojviri the young scholar , silent and calm with tolerant and  humility, “Darvish  Ganj  bakhsh, “ ie(treasure benefactor) died in Lahore, Pakistan, as entitles Harat Data Gangbakhsh ) And his long distance travels from Ghanien , Tous, Nieshabour, Damas cuss, Baghdail , Lahore in Islam’s world.

The thesis has been written to illustrate good knowledge of actions on the basis and discussions of discourse and dialogue analysis of society. More over , according to the reliable and authentic source’s and originals  in library methods, the significant glory of kashfol. Mahjoub ( The discovery of hidden secrets) The government, people, society . culture and religions of hid era.

Kashful- 01 – Mahjub (the discorery of hidden secrets reflects the social admistration and environment of his society in fourth and fourth and fifth untruly A.H. and    A.H. and Hojvirei shows the views, behavior, personality culture and sociology structured of his time.

Key words: social action (social structured personalities, karma, Abol – Hassan Ali ibn Othman Hogveri, “kashfoul – Mahjoub” The discovere of hidden secrats.