فهرست:
چکیده............................................................................................................................................. 1
مقدمه ............................................................................................................................................. 2
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1بیان مسأله.................................................................................................................................. 4
1- 2 سوالات تحقیق........................................................................................................................ 4
1-3 فرضیه تحقیق............................................................................................................................ 5
1 -4 اهداف تحقیق.......................................................................................................................... 5
1 -5 نوع روش تحقیق..................................................................................................................... 6
1 -6 روش گردآوری اطلاعات......................................................................................................... 7
1 -7 ابزار گردآوری اطلاعات........................................................................................................... 7
1 -8 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات................................................................................................. 8
1 -9 سوابق تحقیق........................................................................................................................... 8
1 -10 قلمرو تحقیق......................................................................................................................... 13
1 -11 محدودیت های تحقیق........................................................................................................... 15
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق
2 -1 هیدرولوژی............................................................................................................................. 17
2 -2 حوضه آبریز............................................................................................................................ 18
2-3 شبکه رودخانه......................................................................................................................... 18
2 – 3 – 1 تراکم شبکه رودخانه........................................................................................................ 19
2 – 3 – 2 رده................................................................................................................................ 19
2 – 3– 3 نسبت انشعاب................................................................................................................. 19
2 – 4 خصوصیات ژئومتری حوضه.................................................................................................... 20
2-4-1 مساحت حوضه................................................................................................................... 20
2 – 4 – 2 محیط حوضه.................................................................................................................. 20
2 – 4 – 3 طول آبراهه اصلی............................................................................................................ 21
2 – 4 – 4 شکل حوضه................................................................................................................... 21
2 – 4 – 4 – 1 ضریب شکل (روش هورتن)................................................................................... 21
2– 4– 4 – 2 ضریب فشردگی......................................................................................................... 21
2 – 4– 4 – 3 ضریب شیوم یا ضریب تطویل یا نسبت طولی.............................................................. 22
2 – 4 – 4 – 4 ضریب شکل (Shape index)............................................................................... 22
2 – 4 – 4 – 5 نسبت دایره ای........................................................................................................ 22
2 – 4 – 4 – 6 ضریب گردی (میلر)............................................................................................... 23
2 – 5 بررسی وضعیت ارتفاعی حوضه.............................................................................................. 23
2 – 5– 1 ارتفاع متوسط حوضه........................................................................................................ 23
2 – 5 - 2 منحنی های ارتفاعی......................................................................................................... 23
2– 5– 2 – 1 منحنی هیپسومتری...................................................................................................... 24
2 – 5 – 2 – 2 نمودار آلتی متری حوضه........................................................................................... 24
2 – 6 بررسی شیب حوضه............................................................................................................... 24
2-6–1 شیب ناخالص رودخانه اصلی................................................................................................ 25
2-6-2 شیب اراضی حوضه............................................................................................................... 25
2 - 7 زمان تمرکز............................................................................................................................ 25
2-7-1 روش کرپیچ......................................................................................................................... 26
2-7-2 زمان تمرکز به روش کالیفرنیا................................................................................................. 26
2-7-3 روش چاو........................................................................................................................... 26
2-7-4 روش جیاندوتی.................................................................................................................... 27
2 -8 پدیده های ژئومورفولوژی......................................................................................................... 27
2 -8 -1 خط الراسها........................................................................................................................ 27
2 -8- 2 دامنه.................................................................................................................................. 27
2 -8-2-1 انواع دامنه ها................................................................................................................... 28
2 -8 -2-2 بریدگی شیب یا تغییر ناگهانی شیب دامنه ها..................................................................... 29
2 -8-2-3 پرتگاه ها......................................................................................................................... 29
2 -8-2-4 فرسایش دامنه ها............................................................................................................. 29
2 -8-3 مخروط افکنه...................................................................................................................... 31
2 -8-4 دلتا..................................................................................................................................... 31
2-9 دره های کارستی....................................................................................................................... 32
2 -10 غار....................................................................................................................................... 33
2-11 نگرش سیستمی در ژئومورفولوژی............................................................................................ 33
2-12 مورفومتری (ریخت سنجی)..................................................................................................... 34
2-13 سیستم فرسایش رودخانه ای.................................................................................................... 34
2 -14 ژئومورفولوژی....................................................................................................................... 34
2 -14-1 مئاندر............................................................................................................................... 35
2-14-2 کانیون................................................................................................................................ 35
2 -14-3 دره رود.......................................................................................................................... 35
2 -14-4 آبشار................................................................................................................................ 36
2 -14-4-1 طرز تشکیل آبشار.......................................................................................................... 36
2 -14-4-2 انواع آبشار.................................................................................................................... 37
2-15 نقشه ژئو مورفولوژی............................................................................................................... 38
2-16 برنامه ریزی ژئومورفیک........................................................................................................... 38
2-17 مرفولوژی............................................................................................................................... 39
2-18 هیدروژئومورفولوژی................................................................................................................ 39
2-19 رسوب................................................................................................................................... 40
فصل سوم : ویژگیهای جغرافیایی محدوده تحقیق
3-1 موقعیت.................................................................................................................................... 42
3-2 تقسیم بندی حوضه به زیر حوضه ها و واحد های هیدرولوژیکی مناسب....................................... 44
3-3 زمین شناسی و چینه‌شناسی....................................................................................................... 46
3-4 خاک........................................................................................................................................ 50
3-5 تعیین خصوصیات فیزیوگرافی.................................................................................................... 53
3-5- 1 مساحت و محیط................................................................................................................. 53
3-5-2 پستی و بلندی...................................................................................................................... 53
3-5-2–1 حداقل و حداکثرارتفاع حوضه........................................................................................... 55
3-5-2 -2 ارتفاع متوسط حوضه...................................................................................................... 55
3-5-2 -3 ارتفاع با بیشترین سطح (مد ارتفاعی)............................................................................... 55
3-5-2 -4 ارتفاع میانه...................................................................................................................... 56
3-5-2 -5 توزیع ارتفاع نسبت به سطح و هیپسومتری حوضه............................................................... 58
3-5-3 شیب حوضه........................................................................................................................ 60
3-5-3 -1 شیب متوسط حوضه......................................................................................................... 61
3-5-3- 2 تعیین سطح کلاس های شیب و تهیه جداول توزیع شیب با سطح و منحنی........................... 62
3-5-4 شبکه هیدروگرافی................................................................................................................ 63
3-5-4-1 شکل شبکه هیدروگرافی یا شبکه زهکشی............................................................................ 65
3-5-4-1-1 رتبه آبراهه ها یا ترتیب آبراهه ها.................................................................................... 65
3-5-4-1-2 نسبت انشعاب یا ضریب دو شاخه شدن......................................................................... 65
3-5-4-1-3 تراکم شبکه آبراهه ها یا تراکم زهکشی............................................................................ 65
3-5-5 پروفیل طولی آبراهه اصلی..................................................................................................... 69
3-5-6 شیب آبراهه اصلی................................................................................................................. 69
3-5-7 زمان تمرکز......................................................................................................................... 71
3-5-7- 1 رابطه برانزبای – ویلیامز................................................................................................... 71
3-5-7- 2 روش جیاندوتی............................................................................................................... 71
3-5-7- 3 روش کرپیچ.................................................................................................................... 71
3-5-7-4 روش چاو (CHAV)..................................................................................................... 72
3-5-7-5 روش کالیفرنیا................................................................................................................... 72
3-5-8 پارامترهای مشخصه شکل حوضه............................................................................................ 74
3-5-8 -1 ضریب فشردگی ........................................................................................................... 74
3-5-8 -2 ضریب فرم حوضه ........................................................................................................ 75
3-5-8 -3 ضریب گردی ............................................................................................................... 75
3-5-8 -4 ضریب کشیدگی حوضه.................................................................................................... 76
3-5-8 -5 مستطیل معادل................................................................................................................. 76
3-5-8 -6 قطر دایره همسطح........................................................................................................... 76
فصل چهارم : یافته های تحقیق
4-1 اقلیم........................................................................................................................................ 79
4-1-1 شبکه ایستگاههای هواشناسی و انتخاب ایستگاه مبنا.................................................................. 79
4-1 -2 جمع آوری آمار و اطلاعات و انتخاب دوره زمانی مشترک...................................................... 80
4-1 -3 بارش سالانه........................................................................................................................ 81
4-1-4 کنترل کیفیت داده¬ها (آزمون همگنی).................................................................................... 81
4-1 -5 بازسازی، تکمیل و تطویل آمار.............................................................................................. 82
4-1- 6 بررسی رژیم بارندگی........................................................................................................... 85
4-1-7 گرادیان بارندگی................................................................................................................... 86
4-1-8 مشخصات بارندگی سالانه حوضه و زیرحوضه های آن............................................................. 87
4-1- 9 بررسی تواتر ریزشهای جوی سالانه....................................................................................... 88
4-1-10 توزیع بارندگی ماهانه........................................................................................................... 90
4-1-11 بارش فصلی....................................................................................................................... 91
4-1-12 حداکثر بارندگی 24 ساعته.................................................................................................... 93
4-1-13 دما..................................................................................................................................... 94
4-1-14 رژیم حرارتی منطقه............................................................................................................. 95
4-1-15 رطوبت نسبی...................................................................................................................... 98
4-1-15-1 بررسی رطوبت نسبی در منطقه......................................................................................... 98
4-1-16 روزهای یخبندان................................................................................................................. 102
4-1-17 ساعات آفتابی و ابرناکی...................................................................................................... 103
4-1-18 ساعات آفتابی..................................................................................................................... 103
4-1-19 ابرناکی............................................................................................................................... 103
4-1-20 تبخیر و تعرق.................................................................................................................... 106
4-1-20-1 تبخیر از طشت............................................................................................................... 107
4-1-20-2 تبخیر و تعرق پتانسیل (ETO )..................................................................................... 109
4-1-20-3 تبخیر و تعرق حقیقی...................................................................................................... 111
4-1-21 باد..................................................................................................................................... 112
4-1-21-1 سرعت و جهت باد منطقه................................................................................................ 113
4-1-22 نوع اقلیم............................................................................................................................ 114
4-1-22-1 طبقه بندی اقلیمی دومارتن............................................................................................... 114
4-1-22-2 طبقه بندی اقلیمی آمبرژه.................................................................................................. 115
4-1-22-3 منحنی آمبروترمیک.......................................................................................................... 117
4-2 هیدرولوژی............................................................................................................................... 118
4-2– 1 برآورد رواناب سالانه با استفاده از « روشهای منطقهای ».......................................................... 118
4-2 -2 شبکه ایستگاههای هیدرومتری............................................................................................... 119
4-2-3 انتخاب پایه زمانی مشترک (دوره شاخص آماری)................................................................... 122
4-2 -4 بررسی کیفیت داده های آماری.............................................................................................. 122
4-2-5 بازسازی، تکمیل و تطویل آمار............................................................................................... 123
4-2 -6 دبی ویژه یا رواناب خالص................................................................................................... 126
4-2 -7 ضریب رواناب.................................................................................................................... 126
4-2 -8 رواناب ماهانه...................................................................................................................... 128
4-2 -9 رواناب فصلی..................................................................................................................... 131
4-2 -10 رژیم جریان....................................................................................................................... 133
4-2 -11 برآورد دبی پایه آبراهه اصلی و زیرحوضه¬ها...................................................................... 133
4-2 -12 بیلان آبی.......................................................................................................................... 135
4-2 -13 ژئوموفولوژی..................................................................................................................... 136
4-2 -13-1 چین ها......................................................................................................................... 136
4-2 -13-2 گسل ها .................................................................................................................. 137
4-2 -14 بررسی حساسیت کمی سنگها به فرسایش آبی...................................................................... 139
4-2 – 14-1 واحد های زمین شناسی با فرسایش پذیری نسبی کم...................................................... 142
4-2 – 14-2 واحدهای زمین شناسی با فرسایش پذیری متوسط........................................................... 142
4-2 – 14-3 واحدهای زمین شناسی با فرسایش پذیری متوسط تا زیاد................................................ 142
4-2–14-4 واحدهای زمین شناسی با فرسایش پذیری خیلی زیاد........................................................ 142
4-2–15 بررسی منشاء رسوبات و اثرات عوامل جابجائی آنها.............................................................. 145
4-2 –16 بررسی نفوذپذیری تشکیلات زمین‌شناسی و تأثیرات کمی وکیفی آن بر منابع آب................... 146
4-2 – 16-1 واحدهای زمین‌شناسی با نفوذپذیری نسبی زیاد............................................................... 146
4-2–16-2 واحدهای زمین‌شناسی با نفوذپذیری متوسط...................................................................... 147
4-2–16-3 واحدهای زمین‌شناسی با نفوذپذیری نسبی کم................................................................... 147
4-2–16-4 بررسی پایداری پهنه های لغزشی و ریزشی....................................................................... 148
4-2–17 بررسی علل تغییرات ژئومورفولوژی در حوضه شامل علل آب و هوا، تکتونیک و فعالیتهای
انسانی............................................................................................................................................ 150
4-2– 18 بررسی نقش رسوبزایی هر یک از رخساره های ژئومورفولوژی.............................................. 151
4-2–18-1 تیپ آهکی – سیلتستونی (Kln)..................................................................................... 151
4-2–18-2 تیپ آهکی (p).............................................................................................................. 154
4-2–18-3 تیپ شیلی-ماسه سنگی (سازند شمشک).......................................................................... 156
4-2 – 18-4 تیپ کوارتزیتی-شیلی-سیلتستونی.................................................................................. 159
4-2–18-5 تیپ فیلیتی – اسلیتی...................................................................................................... 160
4-2– 18-6 تیپ آبرفتی................................................................................................................... 161
. 4-2– 19 بررسی نقش ژئومورفولوژی منطقه در تشدید پدیده های طبیعی........................................... 163
4-2–19-1 بررسی موارد خاص تأثیرگذار در حوضه (مناطق بهمن گیر، معادن و. . . )........................... 163
4-2– 19-2 بررسی پایداری، پهنه های لغزشی و ریزشی..................................................................... 163
4-2-20 آبشار................................................................................................................................ 167
فصل پنجم : نتیجه گیری، پاسخ به فرضیات و ارائه پیشنهادات
5-1 نتیجه گیری............................................................................................................................... 172
5-2 پاسخ فرضیه............................................................................................................................. 174
منابع و مأخذ .................................................................................................................................. 178
منبع:
-احمدی، حسن، 1374، ژئومورفولوژی کاربردی، جلد اول (فرسایش آبی)، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران ص614 .
اداره کل هواشناسی استان گیلان، بانک آمار و اطلاعات.
2-حکیمیان . م . 1359 . مبانی خاکشناسی، ترجمه دانشگاه تهران.
3-خدارحیمی . ر . 1384. بررسی کارائی روشهای تجربی MPSIAC و EPM در برآورد فرسایش و رسوب حوزه خارستان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، 126 ص.
4-درویش زاده، علی، 1370، زمین شناسی ایران، انتشارات نشر امروز.
5-رفاهی . حسینقلی . 1379 . فرسایش آبی و کنترل آن، جلداول، انتشارات دانشگاه تهران، 551ص .
6-رفاهی، حسینقلی ،1375، فرسایش آبی و کنترل آن ، انتشارات دانشگاه تهران.
7-سازمان جغرافیائی نیروهای مسلح،1383، نقشه های توپوگرافی منطقه به مقیاس 1:25000، و1:50000 ماسوله و شولم
8-سازمان جنگلها و مراتع استان گیلان، 1386،طرح جامع آبخیز داری با هدف مهار سیلاب و فرسایش و رسوب در حوضه آبخیز ماسوله
9-سازمان زمین‌شناسی کشور، 1380، نقشه زمین‌شناسی چهار گوش ماسوله به مقیاس1:100000،
10-سازمان نقشه برداری کل کشور، 1383، نقشه‌های توپوگرافی و لایه های رقومی 1:25000
11-سازمان نقشه‌برداری کل کشور عکس‌های هوائی 1:20000،
12-سازمان هواشناسی کشور، 1387 ، سالنامههای آماری ایستگاههای هواشناسی.
13-سازمان هواشناسی کشور، مجلات علمی و فنی.
14-سایر گزارشات مربوط به طرح از قبیل فیزیوگرافی، هوا و اقلیم، خاکشناسی، کاربری اراضی و ...
شرکت سهامی آب منطقهای گیلان، بانک آمار و اطلاعات.
15-شرکت سهامی آب منطقهای گیلان،1388،تلفیق مطالعات منابع آب حوضه آبریز رودخانه‌های سفیدرود بزرگ و تالش تالاب انزلی، مهندسین مشاور کنکاش عمران،
16-شرکت سهامی آب منطقهای گیلان، 1387 ، دفتر مطالعات پایه منابع آب، بانک آمار و اطلاعات.
17-شرکت طراحان البرز سبز ، 1386 ، گزارشهای فیزیوگرافی
18-شرکت مدیریت منابع آب وزارت نیرو، بانک آمار و اطلاعات
19-شرکت مدیریت منابع آب وزارت نیرو، بانک آمار و اطلاعات.
20-شرکت مهندسین مشاور طراحان البرز سبز ،1388، بررسی فرسایش و رسوب در حوضه ماسوله
21-ضیائی . ح . 1380 . اصول مهندسی آبخیزداری، انتشارات آستان قدس رضوی، 541ص.
22-علیزاده، امین ،1367،. اصول هیدرولوژی کاربردی، انتشارات دانشگاه امام رضا.
23-علیزاده،امین، اصول هیدرولوژی کاربردی، انتشارات آستان قدس رضوی 1383.
24-قدیری . ح . 1366 حفاظت خاک، ترجمه از انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز.
25-گزارش زمین شناسی طرح توجیهی حوزه آبخیز ماسوله
26-مهدوی . محمد، 1378، هیدرولوژی کاربردی، جلددوم، انتشارات دانشگاه تهران، 401ص.
27-مهدوی، محمد ،1386، هیدرولوژی کاربردی، جلد 2، انتشارات دانشگاه تهران.
28-مهدوی، محمد،1374، هیدرولوژی کاربردی، انتشارات دانشگاه تهران
29-مهندسی مشاور طراحان البرز سبز . 1390 . مطالعات فیزیوگرافی، هواشناسی، هیدرولوژی، خاکشناسی، زمین شناسی، نقشه های توپوگرافی 25000 :1، زمین شناسی 100000 :1 و عکس‌های هوائی 40000 :1
30-نجمایی،محمد، 1368، هیدرولوژی مهندسی، انتشارات
.