پایان نامه ارزیابی اثربخشی دوره‌ های آموزشی اختصاصی ضمن‌ خدمت تقریرنویسان قوه‌ قضائیه در شهر تهران (Evaluation the effectiveness of specialized in service training courses for Clerks of the Judiciary in Tehran)

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A)

گرایش: مدیریت آموزشی

تابستان  1390

چکیده:

هدف اصلی در این پژوهش ارزیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت تقریرنویسان قوه قضاییه در شهر تهران بوده است. روش پژوهش از نوع ارزشیابی و از نظر هدف کاربردی است. پژوهش بر اساس مدل ارزشیابی کرک پاتریک انجام شده است. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه تقریرنویسان شاغل در شعبه‌های دادگستری استان تهران و حوزه‌های ستاد است که از سال 1385 لغایت 1389 در دوره های آموزشی ضمن‌خدمت شرکت کرده‌اند و همچنین سرپرستان مستقیم آنها (مدیران دفاتر قضایی) می‌باشد؛ شامل 273 نفر تقریرنویس و 273 نفر مدیر دفتر قضایی و مجموعاً 546 نفر تعیین شده است. روش نمونه گیری تصادفی ساده و حجم نمونه براساس جدول استاندارد مورگان 220 نفر انتخاب شد )شامل 110 نفر تقریرنویس و 110 نفر مدیر دفتر قضایی). ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه محقق ساخته است که جهت بررسی سؤالات تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است. پرسشنامه تقریرنویسان 34 سؤالی و پرسشنامه مدیران دفاتر قضایی 30 سوالی متناسب با مؤلفه‌ها و متغیرهای اصلی پژوهش تنظیم شد که روایی آن با بهره‌گیری از نظرات اساتید راهنما و مشاور و متخصصان امور آموزشی مورد تأیید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه‌ها از طریق ضریب آلفای کرونباخ در محیط نرم‌افزار SPSS برابر با 96% و 97% به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها، روشهای آمار توصیفی شامل فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد و برای آمار استنباطی آزمون آماری t-test تک گروهی و t مستقل مورد استفاده قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان که از دیدگاه تقریرنویسان طی دوره‌های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت موجب واکنش مثبت و افزایش یادگیری در آنها شده است اما موجب تحقق اهداف سازمانی نشده است. از نظر مدیران دفاتر قضایی طی دوره‌های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت موجب بهبود رفتار و تحقق اهداف سازمانی شده است. همچنین نتایج حاکی از آن بود که تفاوت معنی داری بین دیدگاههای تقریرنویسان و مدیران دفاتر قضایی در خصوص تأثیر دوره‌های آموزشی بر تحقق اهداف سازمانی وجود دارد و این نظرات شبیه به یکدیگر نمی‌باشد. در مجموع یافته‌ها نشان داد که دوره‌های آموزشی اختصاصی تقریرنویسان دارای اثربخشی بوده است. کلمات کلیدی: ارزشیابی، ارزیابی، اثربخشی، آموزش ضمن‌خدمت، تقریرنویسان قوه‌قضاییه، الگوی ارزشیابی کرک پاتریک.

فصل اول: کلیات تحقیق

مقدمه

در چند دهه اخیر بیش از هر دوران دیگر در طول تاریخ بشری، علوم و فناوری پیشرفت نموده است. این تحول و دگرگونی به حدی است که عصر حاضر را عصر نیم عمر اطلاعات[1] نامیده‌اند؛ یعنی دورانی که در هر چند سال، نیمی از اطلاعات بشری منسوخ شده، اطلاعات جدید جایگزین آن می‌شود.(فتحی واجارگاه،1386، 2)

سازمانهای مختلف بر اساس اهدافی خاص تشکیل می‌گردند و به سرانجام رساندن این اهداف خاص توسط سازمانها نیازهای جوامع را مرتفع می‌سازد. به عبارت بهتر فلسفه وجودی هر سازمان ارائه خدمات متنوع به جامعه در راستای اهدافی است که برای آن سازمان پیش‌بینی شده است. حال مهمترین عامل برای تحقق این اهداف از پیش تعیین شده در سازمانها برخورداری سازمانها از نیروی انسانی آگاه، کارآمد، نوآور، خلاق و مسئولیت پذیر است، و در این راستا است که نقش آموزش مستمر و ضمن خدمت برای کسب مهارتهای فوق‌الذکر در سازمانها بیش از پیش روشن و لازم به نظر خواهد رسید.(بهمنی،1385، 1)

اجرای آموزش به دنبال خود مساّله ارزشیابی دوره‌ها و برنامه‌های آموزشی را مطرح می‌کند که از پایه‌ای‌ترین و بنیادی‌ترین مراحل برنامه‌ریزی آموزشی محسوب می‌شود.

ارزشیابی آموزشی آیینه‌ای را فراهم می‌آورد تا تصمیم‌ گیران و دست اندر‌کاران فعالیتهای آموزشی تصویری از چگونگی فعالیتها به دست آورند و با استفاده از این تصویر از نظامهای آموزشی مراقبت بیشتری به عمل آورند تا در راستای پاسخگویی به نیازهای فرد و جامعه، کیفیت نظامهای آموزشی ارتقا یابد. ساز و کار ارزشیابی وسیله‌ای است که بدون استفاده از آن، فعالیتهای آموزشی صرفاً «رها کردن تیر در تاریکی» خواهد بود (بازرگان،1387،1).

1-1- بیان مسأله تحقیق

 حیات و ادامه زندگی سازمانها تا حدودی زیادی به دانش و مهارت کارکنان آن بستگی دارد و افراد ماهرتر و آموزش دیده نقش مؤثری در کارآمدی و بهره‌وری سازمان خواهند داشت. لذا سازمان‌ها همیشه‌ منابعی را برای آموزش و توسعه منابع انسانی خود در نظر گرفته و هزینه می‌کنند که از مهمترین آنها طراحی و برگزاری دوره‌های آموزشی است. اما این ذهنیت که برپایی هر دوره آموزشی در سازمان دارای اثربخشی بالا و مطلوب است تصور درستی نیست. آموزش‌ها زمانی مقرون به صرفه است که ما را به سوی اهداف از پیش تعیین شده برده و نارسایی‌ها را اصلاح نماید و منجر به بهبود کمی و کیفی عملکرد و بهره‌وری کارکنان در محیط واقعی کار گردد. لذا باید با تکیه بر اطلاعات و ارزیابی مستمر و همه جانبه، میزان تحقق اهداف آموزشی را تعیین کرد. از طرفی هزینه‌های آموزشی جهت ارتقاء دانش‌ کاری کارکنان ارقام قابل توجهی از بودجه سازمان را در بر می‌گیرد. این هزینه‌ها دلیل موجهی بر لزوم ارزشیابی اثر بخشی آموزش و یافتن راهکارهایی است که بتواند اثربخشی دوره‌های آموزش را ارتقاء دهد.

به این ترتیب یک برنامه آموزشی تنها زمانی می تواند ارزشمندی خود را توجیه کند که شواهد قابل مشاهده، قابل اطمینان و معتبری در مورد تأثیر آموزش بر بهبود عملکرد شرکت کنندگان در دوره‌های آموزشی عرضه کند. این امر به جنبه مهمی از آموزش ارزشیابی آموزشی اشاره دارد که معمولاً از آن به عنوان «اثر بخشی آموزش»[2] و یا «ارزیابی اثربخشی آموزش»[3]یاد می شود (قهرمانی، 1380، 55).

لذا برای اطلاع از تأثیر دوره های آموزشی در ارتقای سطح دانش، نگرش، مهارت و رفتار مطلوب نیروی انسانی، میزان تحقق اهداف دوره‌ها و پاسخگو بودن بروندادهای این آموزشها در محیط واقعی کار به بررسی اثربخشی آموزش می پردازیم. در قوه قضائیه نیز با هدف ارتقای نیروی انسانی، دوره‌های آموزش زیادی نیازسنجی، طراحی و اجرا شده است و هزینه‌های زیادی نیز در این خصوص اختصاص یافته است که پژوهشگر قصد دارد به بررسی این مسأله بپردازد که دوره های آموزشی اختصاصی اداری برگزار شده برای «تقریرنویسان» تا چه اندازه در محیط واقعی کار اثربخش و مثمر ثمر بوده است.

1- 2- اهمیت و ضرورت تحقیق

امروزه از آموزش انتظار می‌رود که بتواند تغییرات رفتاری مطلوب را در کارکنان ایجاد کند تا از این رهگذر تحقق اهداف سازمانی تسهیل یابد. بنابراین برنامه‌ریزان، مجریان و مدیران برنامه‌های آموزشی نه تنها مسئولیت تعیین و تشخیص منابع و امکانات مورد نیاز یادگیری را بر عهده دارند؛ بلکه در تعیین تأثیر برنامه های آموزشی بر عملکرد فرد و سازمان نیز مسئول‌اند .از این رو باید برنامه‌های آموزشی را در بعد «اثربخشی » مورد توجه قرارداده و آن را ارزیابی نمایند.(قهرمانی، 1380، ص58)

با توجه به نقش و هدفی که برای دوره‌های آموزشی مورد انتظار است، اجرای آنها در صورتی مثمر ثمر و مفید خواهد شد که بر اساس نیازهای واقعی شرکت‌کنندگان طرح شده و موجب تغییرات رفتاری در آنان پس از طی دوره و حین اشتغال به کار گردد. لذا ضروریست سازمان از طرق مختلف به ارزشیابی دوره‌های آموزشی بپردازد تا بتواند میزان تأثیر این دوره‌ها را تشخیص دهد، اصلاحات لازم را انجام داده و از هزینه‌های مصرف شده در این راه حداکثر بهره‌برداری را بنماید و بالاخره کیفیت آموزشی مناسبی را متناسب با امکانات صرف شده در دوره‌های آموزشی مذکور ایجاد نماید.(داد،1371، نقل از بهمنی،ص5)

با توجه به نکات فوق و اهمیت و جایگاه آموزش کارکنان در جهان و اعتقاد به ضرورت آموزش‌های مداوم موضوع تحقیق انتخاب شده تا براساس نتایج حاصله از ارزشیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی و تأثیر آن در افزایش کارایی کارکنان شرکت کننده در این دوره‌ها بازخورد مناسبی به برنامه‌ریزان و مدیران و مجریان آموزش قوه قضائیه جهت طراحی و تدوین و اجرای دوره‌های آموزش آتی ارائه گردد.

1- 3 - هدفهای تحقیق

هدف کلی:

بررسی اثربخشی دوره های آموزش اختصاصی ضمن خدمت تقریرنویسان قوه‌قضائیه در شهر تهران.

هدفهای جزئی تحقیق:

1- بررسی نظر تقریرنویسان قوه قضاییه شهر تهران در خصوص تأثیر دوره های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت در ایجاد «واکنش مثبت» در آنها.

2- بررسی نظر تقریرنویسان قوه قضاییه شهر تهران در خصوص تأثیر دوره های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت افزایش «یادگیری» در آنها.

3- بررسی نظر تقریرنویسان قوه قضاییه شهر تهران در خصوص تأثیر دوره های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت در تحقق اهداف سازمانی (نتایج ).

4- بررسی نظر مدیران دفاتر قضایی شهر تهران ر خصوص تأثیر دوره های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت در بهبود «رفتار» تقریرنویسان قوه قضائیه.

5- بررسی نظر مدیران دفاتر قضایی شهر تهران در خصوص تأثیر دوره های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت تقریرنویسان در تحقق اهداف سازمانی (نتایج ).

6- مقایسه نظرات تقریرنویسان و مدیران دفاتر قضایی شهر تهران در خصوص تأثیر دوره های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت تقریرنویسان در تحقق اهداف سازمانی (نتایج ).

1-4- سؤالات تحقیق

سوال اصلی:

آیا دوره‌های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت تقریر نویسان قوه قضاییه در شهر تهران دارای اثربخشی است؟

سوالات فرعی

1- از نظر تقریرنویسان قوه قضاییه، آیا طی دوره‌های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت موجب «واکنش مثبت» در آنها شده است؟

2- از نظر تقریرنویسان قوه قضاییه، آیا طی دوره‌های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت موجب «افزایش یادگیری» آنها شده است؟

3- از نظر تقریرنویسان قوه قضاییه، آیا طی دوره های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت موجب «تحقق اهداف سازمانی (نتایج)» شده است؟

4- از نظر مدیران دفاتر قضایی، آیا شرکت تقریرنویسان قوه قضاییه در دوره‌های آموزشی اختصاصی ضمن خدمت موجب «بهبود رفتار» آنها شده است؟

5- از نظر مدیران دفاتر قضایی، آیا شرکت تقریرنویسان قوه قضاییه در دوره‌های آموزشی اختصاصی ضمن‌خدمت موجب «تحقق اهداف سازمانی (نتایج)» شده است؟

6- آیا بین دیدگاه مدیران دفاتر قضایی و تقریرنویسان قوه قضاییه در خصوص تأثیر دوره های آموزشی بر «تحقق اهداف سازمانی (نتایج)» تفاوت معنا داری مشاهده می شود ؟

- 5 - متغیرها و واژه های کلیدی:

1-5-1- تعاریف نظری

اثربخشی[4]: انجام دادن و ایجاد خلاقیت و ابتکار در انجام دادن وظایف است پس می توان گفت که اثربخشی عبارت از عملکرد است.(تقی پور ظهیر، 1371،ص27) به عبارتی اثربخشی، عبارت است از درجه همخوانی نتایج عملی با اهداف و نتایج مورد انتظار. (هوی و میسکل،1370، نقل از فتحی‌واجارگاه،1386،ص188)

ارزیابی اثربخشی آموزش[5]: یعنی اینکه تا حدودی تعیین کنیم آموزش‌های انجام شده تا چه حد منجر به ایجاد مهارت‌های مورد نیاز سازمان به صورت عملی و کاربردی شده است. (قهرمانی‌، 1380)

آموزش ضمن خدمت[6]: بهبود بخشیدن فعالیتها و وظایف افراد در رابطه با شغل و حرفه تخصصی آنان که عمدتاً به منظور افزایش دانش و مهارت و تغییر نگرش‌های حرفه‌ای آنان صورت می‌پذیرد تا به وسیله آن افراد بتوانند به گونه‌ای مؤثر وظایفشان را به انجام رسانند.(دوکین [7] 1988 نقل از فتحی‌واجارگاه،1386،ص6)

« واکنش[8]: منظور از واکنش نحوه برداشت، طرز تلقی، میل و رغبت، رضایت و خشنودی افراد از انجام عمل می‌باشد.

یادگیری[9]: منظور از یادگیری، اصول،واقعیتها، تکنیکها و به طور کلی تمام آموخته‌هایی است که فرد از آموزش کسب می‌کند.

رفتار[10]: منظور چگونگی و میزان تغییراتی است که با استفاده از آموزش در فرد به وجود می‌آید.

نتایج[11]: منظور پیامدهایی است که فرد آموزش دیده برای سازمان به همراه می‌آورد.» (اسماعیلی،1380،تدبیر،شماره 200)

تقریرنویسان: متصدیان این شغل انجام امور رسیدگی به اختلافات و دعاوی و امور مربوط به تحریر تقریرات و تحقیقات رؤسای دادگاه‌ها و بازرسان و همچنین اظهارات طرفین دعوی و شهود و ثبت دفاتر مربوطه و انجام مکاتبات لازم در سطوح مختلف را در قوه قضائیه عهده‌دار می‌باشند.

مدیران دفاتر قضایی: به عنوان سرپرستان مستقیم تقریرنویسان در قوه قضاییه تعریف شده‌اند.

1-5-2- تعاریف عملیاتی

اثربخشی: در این تحقیق اثربخشی آموزش یعنی میزان انطباق رفتار تقریرنویسان با انتظارات پیش‌بینی شده که از طریق سنجش میزان بهبود نگرش، افزایش دانش شغلی و فنی و بهبود عملکرد فردی آنان و همچنین میزان تحقق اهداف سازمانی در رابطه با برگزاری دوره‌های آموزشی اندازه‌گیری می‌شود.

ارزیابی اثربخشی آموزش: در این تحقیق به منظور بررسی و تعیین اثربخشی دوره‌های آموزشی، بر اساس الگوی ارزشیابی کرک پاتریک از پرسشنامه‌ای استفاده شده است که گویه‌های آن اثربخشی را در ابعاد بهبود نگرش، افزایش دانش شغلی، بهبود عملکرد فردی تقریرنویسان و همچنین تحقق اهداف سازمانی مورد سؤال قرار داده است. تقریرنویسان و و مدیران دفاتر قضایی به عنوان سرپرستان مستقیم آنها با پاسخگویی به سؤالات مشخص نموده‌اند که طی دوره‌های آموزشی چه تأثیری در این ابعاد و مؤلفه‌ها داشته است.

آموزش ضمن خدمت: در این تحقیق منظور آموزشهای کوتاه مدت ضمن خدمت اختصاصی است که به منظور ارتقای سطح دانش و مهارت تقریرنویسان، در معاونت آموزش قوه قضائیه طراحی و اجرا شده است.

واکنش: در این تحقیق منظور از واکنش نحوه برداشت، طرز تلقی، میل و رغبت، رضایت و خشنودی تقریرنویسان قوه قضائیه از اجرای دوره‌های آموزشی ضمن خدمت برگزار شده است که از طریق پرسشنامه مورد سنجش وارزیابی قرار گرفته است.

یادگیری: در این تحقیق منظور از یادگیری، اصول، واقعیتها، تکنیکها و به طور کلی تمام آموخته‌هایی است که تقریرنویسان شرکت کننده در دوره‌های آموزش ضمن خدمت فرا گرفته‌اند که از طریق پرسشنامه مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است.

رفتار: منظور چگونگی و میزان تغییراتی است که در مهارت تقریرنویسان پس از طی دوره‌های آموزشی ضمن خدمت و برگشت به محیط شغلی رخ داده است که این تغییرات از طریق پرسشنامه مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است.

نتایج: منظور پیامدهایی است که دوره‌های آموزشی برگزار شده ضمن خدمت تقریرنویسان برای قوه ‌قضائیه به همراه می‌آورد که از طریق پرسشنامه مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است.

فصل دوم: مطالعات نظری

مبحث اول: آموزش

مقدمه

با توجه به دگرگونی سریع و پرشتاب دانش و معلومات بشری، همه چیز به شدت درحال تغییر و تحول است. سازمان‌ها به عنوان یک سیستم باز با محیط خود در تعامل قرار دارند و برای تداوم حیات خود نیازمند پاسخگویی به تغییرات محیطی می‌باشند. از آنجا که منابع انسانی مهمترین عامل و محور در سازمان‌ها محسوب می گردد، تجهیز و آماده سازی منابع انسانی برای مواجهه با تغییرات از اهمیت ویژه برخوردار است و کلیه سازمانها با هر نوع مأموریتی که دارند باید بیشترین سرمایه، وقت و برنامه را به پرورش انسانها در ابعاد مختلف اختصاص دهند. اجرای برنامه‌های آموزشی با هدف ایجاد تغییر در رفتار، دانش و مهارتهای منابع انسانی سازمان‌ها متناسب با نیازها، بدون شک در به روز کردن اطلاعات و دانش کاری آنان ضمن توسعه مهارتها، موجب بقاء سازمان خواهد شد.(عنایتی،19 و 20)

انسان‌ها ناگزیرند برای مواجه شدن با مسائل روز افزون و جدید سازمانی و حل آنها، همواره خود را با دانش و فناوری‌های جدید مجهز نمایند. یکی از کارآمدترین ساز و کارهای بازسازی و نوسازی دانش و تجربیات انسان برای سازگاری و همنوایی وی با تغییرات و تحولات محیطی، بهره گیری از آموزش است (صدری،1383،24). آموزش تنها وسیله همگام بودن با تغییرات سریع سازمان در شئون مختلف است. بعلاوه مسؤلیت پذیری بیشتر از طرف کارکنان بر اساس بهسازی امر نظارت و سرپرستی به وسیله آموزش میسر می‌گردد و بدین طریق آموزش وسیله دست‌یابی سازمان به اهداف خود در بالاترین حد کارایی خود قرار می‌گیرد. البته آموزشی که با دوره‌های حساب شده اشاعه یابد و در ضمن کوشش در راه افزایش دانش، نگرش، توان و مهارت در حل مسائل و مشکلات کاری چاره ساز باشد.(عسکریان،1385،52)

Abstract:

The main goal of this research is evaluating the effectiveness of specialized in service training courses for the clerks of the Judiciary in Tehran. Research method has been evaluative and its target has been applied .The model of the research was based upon the evaluation pattern presented by Kirk Patrick. The society considered by this research includes all clerks working in different branches of Tehran Province Justice Administration and headquarters districts who have participated in the specialized in service training courses through 2006 to 2010 and also their direct supervisors (judicial office managers), including 273 clerks and 273 judicial office manager, totally 546 persons. Method of sampling was simple random and the sample size was 220 persons (including 110 clerks and 110 judicial office manager) based on Morgan standard table. Questionnaire as a Measurement tool has been planned by the researcher for investigating the research questions. The questionnaire for the clerks included 34 questions and for the judicial office managers 30 questions in coordination with the major parameters and variants of the research. The validity of the questionnaires confirmed by the opinions of the directing and advising professors and educational specialists. The reliability of the questionnaires was obtained through coefficient of Chronbach a in SPSS software environment equaling to %96 and %97. Descriptive statistic methods including frequency, percentage, average, standard deviation have been used for statistical analysis of data, and single-group t-test statistic test and independent t have been used for inferential statistics. The findings of the research show that in clerks view specialized in service training courses may cause positive reactions and improve their learning but they can not lead to fulfill the organizational goals. In judicial office managers view specialized in service training courses may cause improvement of behavior and fulfillment of the organizational goals. The findings also show that there is a significant difference between the viewpoints of the clerks and judicial office managers on the effect of training courses on the fulfillment of the organizational goals. These views are not similar. Totally the findings show that specialized in service training courses for the clerks have been effective.

Keywords:

 Evaluation, Assessment, Effectiveness, Clerks of the Judiciary, in service training, Kirk‌Patrick evaluation pattern.

منابع فارسی

آقاجان‌پور، رعنا (1386)، ارزشیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی پرسنل خطوط مونتاژ شرکت مگاموتور سایپا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

ابطحی، سید حسین (1381)، مدیریت منابع انسانی. تهران: مؤسسه تحقیقات و آموزش مدیریت

ابطحی، سید حسین (1383)، آموزش و بهسازی سرمایه‌های انسانی. تهران: مؤسسه فرهنگی کتاب سمانیز

ابطحی، سید حسین و پیدایی، میرشجیل (1382)، شیوه‌های نوین ارزیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی در سازمانها. تهران: مدیریت و توسعه، شماره 18

اسدی زیدآبادی، سمیه (1388)، تعیین میزان اثربخشی آموزش‌های ضمن خدمت بر عملکرد کارشناس و تکنسین‌های بخش مهندسی مس سرچشمه بر اساس الگوی کرک پاتریک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

اسماعیلی، ایوب (1380)، اهمیت تدوین شاخص‌ها در سیستم ارزیابی. ماهنامه تدبیر، شماره .148

بازرگان، عباس (1387)، ارزشیابی آموزشی. تهران: انتشارات سمت.

بازرگان، عباس و سرمد، زهره و حجازی، الهه (1385). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات آگاه.

بزاز جزایری، سید احمد (1384) بررسی و ارزیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی برگزار شده در شرکت ملی فولاد ایران، سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت

بولا، اچ، اس (1362)، ارزیابی آموزش و کاربرد آن در سودآوری تابعی، ترجمه عباس زادگان، تهران: مرکز نشر دانشگاهی

بهمنی، ساغر (1385)، اثربخشی دوره‌های آموزش ضمن خدمت بر عملکرد مدیران و کارشناسان اداره کل درمان و تأمین اجتماعی استان تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی

بهمنی، فاطمه (1388)، ارزشیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران در سال 1387 بر اساس مدل کرک پاتریک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی

پیدایی، میرشجیل (1382)، تجزیه و تحلیل میزان اثربخشی آموزش‌های الکترونیکی شرکت تهیه و توزیع قطعات و لوازم یکی ایران خودرو (ایساکو). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

تقی‌پور ظهیر، علی (1371)، مقدمه‌ای بر برنامه‌ریزی آموزشی و درسی. انتشارات آگاه.

جعفرزاده، محمدرحیم (1386)، الگوی انتقالی در ارزیابی اثربخشی آموزش کارکنان. ماهنامه تدبیر، سال هجدهم، شماره 186.

جعفری قوشچی، بهزاد (1381)، جایگاه آموزش در فرهنگ توانا سازی. ماهنامه تدبیر، شماره 128.

حاجی یوسفی، مهسا (1380)، بررسی نگرش مدیران و کارشناسان ادارات تعاون در مورد تأثیر دوره‌های آموزشی ضمن خدمت کارشناسان بر موفقیت شغلی آنان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.

حیدری، علی‌اکبر (1386)، ارزشیابی اثربخشی دوره‌های آموزش ضمن خدمت  Icdl کارکنان جهاد کشاورزی شهرستان نیشابور بر اساس مدل کرک پاتریک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی

خورشیدی، عباس و قریشی، حمید رضا (1386)، راهنمای تدوین رساله و پایان‌نامه تحصیلی (از نظریه تا عمل). تهران: انتشارات یسطرون

خورشیدی، عباس و ملک شاهی زاد، محمد رضا (1385)، ارزشیابی آموزشی، تهران: یسطرون

دلاور،علی (1384)، احتمالات و آمار کاربردی در روان‌شناسی و علوم تربیتی. چاپ یازدهم، تهران، انتشارات رشد

دلاور،علی (1385)، روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. ویرایش 4، تهران، نشر ویرایش

رجبیان، مهدی (1385)، ارزشیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی بر عملکرد شغلی کارکنان بانک کشاورزی شهر مشهد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی

رمضانی، محمد (1387)، اثربخشی اثربخشی دوره‌های آموزشی شرکت ساپکو. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی

زارعی، مرتضی (1389)، ارزشیابی اثربخشی دوره آموزشی بدو خدمت مرکز تربیت معلم علامه ‌طباطبایی شهرستان بوشهر بر اساس مدل کرک پاتریک در سال تحصیلی 87-86. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی

زواریان، سعید (1385) ، تدوین دستورالعمل ارزیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی شرکت ایران خودرو بر اساس مدل کرک پاتریک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.

سلطانی، ایرج (1380) ، اثربخشی آموزش در سازمان‌های صنعتی و تولیدی؛ تهران: مجله تدبیر، شماره 119.

سلطانی، ایرج (1385) ، تعامل نیازسنجی و اثربخشی آموزشی در سازمان‌های یادگیرنده، اصفهان، انتشارات ارکان دانش.

صدری، صدرالدین (1383)، نظام آموزش کارکنان دولت، چاپ اول، تهران: معاونت توسعه مدیریت و سرمایه نیروی انسانی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور

صدیقی، مصطفی (1384)، اثربخشی و کارایی فرایند توسعه نیروی انسانی. تهران: مرکز اطلاع رسانی صنایع و معادن ایران.

عباس زادگان، سید محمد و ترک زاده، جعفر (1379)، نیازسنجی آموزشی در سازمانها. انتشارات شرکت سهامی انتشار

عسکریان، مصطفی (1378)، مدیریت نیروی انسانی، انتشارات جهاد دانشگاهی، واحد تربیت معلم، چاپ دوم

عسکریان، مصطفی (1385)، مدیریت منابع انسانی در سازمانها، انتشارات همایش دانش.

علوی سنگ چشمه (1387)، اهمیت و نقش آموزش در سازمانها، تهران: مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت

عنایتی، سعیده (1388)، ارزشیابی دوره‌های آموزش ضمن خدمت کارکنان هواپیمایی ملی جمهوری اسلامی ایران (هما) بر مبنای مدل کرک پاتریک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

فتحی واجارگاه، کوروش (1384)، ارزشیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی. تهران: آییژ.

فتحی واجارگاه، کوروش (1386)، برنامه‌ریزی آموزش ضمن خدمت کارکنان. تهران: سمت.

قارلی، زهرا (1388)، ارزشیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی شهرداری بر اساس مدل کرک پاتریک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

قهرمانی، محمد (1380)، ارزشیابی اثربخشی دوره‌های کارشناسی ارشد مدیریت پروژه و مدیریت عملیاتی و بهره‌برداری. فصلنامه مدیریت و توسعه، شماره 11.

محمودی عمر آبادی، منیژه (1388)، بررسی اثربخشی دوره‌های آموزشی ضمن خدمت کارکنان شهرداری شهرستان اراک با تأکید بر مدل کرک پاتریک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

مطلبی نژاد، علیرضا (1389)، ارزشیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی کاربردی کامپیوتر کارکنان شرکت ملی نفت تهران بر مبنای مدل کرک پاتریک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

مطهری نژاد، حسین (1382)، کاربرد روش‌های ارزشیابی در برنامه‌ریزی توسعه نظام آموزش کارکنان، فصلنامه توسعه مدیریت، شماره 47 و 48

معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضاییه، دستاورد آموزش قوه قضاییه، تیر 1388

میرکمالی ، سیدمحمد (1377)،آموزش ضمن خدمت اساسی ترین عامل بهسازی سازمانی. تهران: فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش، شماره 17

نصرالهی، محمد (1388)، ارزشیابی اثربخشی آموزش‌های ضمن خدمت گروه خودرو سازی بهمن بر اساس مدل کرک پاتریک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

نوری، عبدالحمید (1385)، مدیریت آموزش اثربخش در سازمان (با تکیه بر تجربه‌ای نوین و کاربردی). تهران: مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران.

وفادار، مهشید (1388)، بررسی اثربخشی دوره‌های آموزشی کارگزاران بیمه کشاورزی طی سالهای 1384 الی 1386 بر اساس مدل کرک پاتریک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی

یاریگر روش، حسین (1381)، دیدگاهها و رویکردهای جدید و قدیم به ارزشیابی آموزشی. مشعل، نشریه وزارت نفت، شماره 231.

منابع لاتین

Aguinis,Herman and kraiger,kurt (2008). Benefits of training and development for individuals and teams. Organization and society. http://Carbon,Cudcnver Edu/haguinis/annua 109:pdf

Alexandros G.Sahinidis/john Bouris(2008). Employee perceived training effectiveness relationship to employee attitudes. Journal of European Industrial training.

Biridi, kamal (2005).NO IDEEA? Evaluating the training Effectiveness of Creativity Training, journal of European industrial training.

Bouris john and sahinidi Alexandros G, (2008). Employee perceived Training effectiveness relationship to employee attitudes .journal of European industrial training.

CAPACITY TRUST & Pedium Auguest (2009) Evaluation of the Teacher Training Initiative for Sub-Saharan Africa (TTISSA) External evaluation team.

Chang Tek Aik (2007). The effects of visual training and visual Aid on the performance new worker on a product employ line.

Cowell,charlrs(2006). Alternative training model , Advancesin developing human resources,vol:8,no:4

De cenzo , D.A. ,and Robbins ,s.p. 1988. Personnel/Human Resource management. 3 rded . London: Printice -Hall

Gay,L.R.(1991). Educational evaluation and measurement Maxwell Macmillan , International.P6.

Holton,(1992). For casting qualified man power needs, encyclopedia of higher education, London, oxford: Basil bleak well.P,897.

Jeeyon peak, Joshuad, Hawley (2006) a study of training program Effectiveness among organizations receiving training services from external training providers.

Kirk patrik, D.L.(1998). Evaluation  training programs .chapter 7 and 8.

Mosley, Audrey L (2007) . An evaluation study of a   training program to prepare community college faculty for online teaching, A Dissertation presented in partial fulfill ment of requirement for the degree doctor of philosophy capella university.

Morthon mulder (2001). Customer satisfaction with training programs. www.emerald-library.com

P.Rajeev,M.s.Madan and K. jayarajan(2009) Revisiting Kirkpatrick’s model an evaluation of an academic training course, Indian Institute of Spices Research, Marikunnu PO, Calicut 637012,India.

Sander.J.R (2004). Education evaluation alternative approaches and practical guide line. New York ,long man publication.

Tada mariko(2004). Design  and development of standardized Mitsubishi pie program trouble shooting and repair training manual, Requirements of master of science degree in training and development university of Wisconsin stout.

War,P(1969) . Techniques for evaluation training program. Journal of Institute.

Weiss,C.H. (1998). Evaluation: Methods for studding programs and policies. Upper saddle River ,NJ: Prentice Hall.

Whorthen ,B.R. &sanders, J.R.(1987).Educational evaluation :Theory and practice. Whrthington, ohio: Charles A.