فصل اول
· عنوان پروژه
· چکیده
· مقدمه
عنوان پروژه : مجتمع تجاری آرمان
هدف:
علاقه و انگیزه
موضوع تجاری با توجه به قدرت بی بدیل اقتصاد در عصر ما موضوعی ویژه در طراحی معماری به حساب می آید. در عصری که توجه به هر مسئله به میزان صرفه و بازده اقتصادی آن می باشد پیداست که امکان پرداختن به نگاه های خاص در معماری مجموعه های تجاری تقویت می گردد به همین دلیل انتخاب یک مجموعه تجاری برای طراحی معماری خود به خود جذاب تر از موضوعات دیگر می باشد.
قابلیت اجرا و توجیه اقتصادی
هر مجموعه تجاری که نیازهای ضروری زندگی بشر را عرضه کند خود به خود بخشی از توجیه اقتصادی است .برای افزایش موفقیت اقتصادی یک مجموعه باید عواملی از قبیل شدت نیاز جامعه
.فاصله سایت تا مجموعه های مشابه ونحوه دسترسی افراد به مجموعه توجه نمود .
قابلیت اجرا از دو جنبه قابل بررسی است اول استان اجرای پروژهبا توجه به تکنولوژی بومی وشرایط جامعه .دوم سازگاری طرح و ساختار اجرایی آن بافدرت وموفقیت پروژه که هر دو درمرحله طراحی مورد توجه قرارخواهد گرفت.
چکیده :
هدف از طراحی مجموعههای تجاری ایجاد محیطی خوشایند برای خرید کالا؛ دریافت خدمات و ارتباط انسانها با یکدیگر است. برای رسیدن به این هدف ابتدا نگاهی گذرا به تاریخچه تجارت و ایران و تاریخچه ایجاد مجموعههای تجاری و اجتماعی در ایران ومشهد داریم و سیر تکامل و ویژگیهای این مجموعهها را مورد بررسی قرار میدهیم. برای شناخت بیشتر نمونههای مشابهی را در نقاط مختلف جهان مورد بررسی قرار دادهایم. مطالعه شهر مشهد برای مکاتباتی صحیح مجموعه و رسیدن به هدف ابتدایی طراحی مجموعه (ایجاد محیطی خوشایند برای خرید کالا؛ دریافت خدمات و ارتباط انسانها با یکدیگر) الزامی بوده است. به کمک تحلیلهایی که از جهات مختلف بر روی سایت انجام شده؛ نحوه قرارگیری ساختمان در سایت؛ نحوه جهتگیری آن؛ امتدادهای موثر بر ساختمان؛ ورودیهای آن و ... استخراج شده است. از آنجایی که سعی شده که ساختمان بیشترین هماهنگی را با محیط وتلفیقی ازمعماری مدرن وسنتی داشته باشد؛ آنالیز سایت مهمترین ابزارهای طراحی را در اختیار ما گذاشته است. برنامهریزی کالبدی نیز فضاهای مورد نیاز و میزان آنها را مشخص خواهد کرد. بدیهی است که در روند طراحی؛ توجه خاص به ملاحظات دید و منظر و طراحی احجام بر اساس ویژگیهای سایت برای رسیدن به بهترین دیدها و مناسبترین احجام الزامی بوده است.
مقدمه
سیری در نظریههای تجارت:
تجارت پدیدهای است فریبنده و خطرساز که وارد شدن در آن نیاز به آگاهی دارد چه در غیر آن صورت نتیجه آن شریک شدن در نارواییهای بسیار در طول تاریخ است، زیرا کمتر پدید های به اندازۀ تجارت مورد اتهام قرار گرفته است. آیا سخن را این طور آغاز میکنیم که دهنها را آشوب سازیم و چرا سرآغاز کار را بر صفحههای درخشانی که رسالت تاریخی تجارت بر آن نگاشتهاند قرار نمیدهیم. خیر این طور نیست بلکه تنها دلیل آن ضمن اینکه به نقش سازنده تجارت در تسهیل زندگی انسان و انتقال ترقیات بشری اعتقاد داریم آلودگی تجارت جهانی بالکه تنگی چون تجارت برده از آفریقا و آسیا به زمینهای راقیه استعمار ملتهای عقبمانده از کاروان تمدن توسط پیشتاز تمدن صنعتی نظیر انگلیس و فرانسه و ایتالیا و آلمان و بلژیک و ژاپن بوده است که بعد از جنگ جهانی دوم به صورت استعمار نو بروز کرده است.
از نیمه هزاره دوم میلادی تا عصر کمال شرکت خود در عصر تجارت به انواع فضیلتها و رذیلتها در غلطیده است. آنجا که توانسته، در همان مواطن اصلی به بهرهکشی از انسانها پرداختهاند. نوع دیگر تجارت که عموماً درصد رفع نیازهای مصرفی بشری بوده و به کالا محدوده میشده است نقش موثری در تاریخ بشر داشته و بیشتر سرافراز است تا سرافکنده، که اساسا رفع مشکل بوده و نه واضح مشکل این تجارت، چای، سیلان و ادویه هندوستان را به ایران و بلاد دیگر بوده فیروزه و پارچههای گرانبهای ایران را زینت بخش اندام خوزستان در اقصی نقاط جهان کرده است چرا که فیروزه ایران در سرزمین دیگر یافت ناشدنی بود و پارچههای گرانبهای زری وترمه را ملتها خریدار نمیتوانستند بخرند.
دلیل عمده این تجارت محدوده بودند اینکه در جائی نیاز و مصرف وجود داشته و تولید نبود و یا احیاناً اگر بود خیلی کم بود و در جای دیگر بلعکس تولید بیش از بازار مصرف بود.
تجارت تا قبل از انقلاب صنعتی، به رغم توسعه بسیاری که در عصر رنسانس و به ویژه پس از رواج کشتی بخار پیدا کرد.
انقلاب صنعتی افق تازهای در تقسیم کار و تخصص به وجود آورد به طوری که مبادرت تجاری در چارچوب تولید از یک نقطه جغرافیایی به منظور جبران کمبود مصرف در نقطه جغرافیایی دیگر محدود نماید. در منطق صنعتی، تجاری تقسیم کار بود و اینکه اگر کسی بهتر تولید می کند بیشتر تولید کند تا نیاز ما را هم برطرف و ما هم صنعتی روی آوریم که در آن بهتر از آنها توانیم بود، و دیگر تجارت موکول نشد به اینکه ایران معدن فیروزه دارد، دیگران ندارند.
در گذشته تجارت محدود اما در عین حال لازم بود. رخنهای به هوا و جهانی دیگر و ارتباط با انسانهایی دیگر بود. نشان از بیپایانی جهان خلقت داشت، به علاوه، تجارت وسیلهای برای مبادله فرهنگی و غنای تولیدات معنوی نیز بوده و در قافله تجارت بودند کسانی که شعر و فلسله ایران را به هندوستان، چین و یونان و سرزمینهای دیگر ببرند و حکمت و معماری آنان را به ایران بیاورند.
نیاز به مجموعههای تجاری
از دوران انقلاب صنعتی به بعد تجارت همواره اهمیت روزافزونی یافته و بر نقش آن در توسعه و رشد اقتصادی افزوده شده است. تجارت داخلی باعث گسترش در تقسیم کار داخلی کشورهای صنعتی شد که به سرعت آن کشورها از به یکدیگر وابسته نمود و پیشاهنگان انقلاب صنعتی را به این فکر واداشت که ادامه تکامل صنعتی و ادامه تقسیم کار و افزایش بهرهوری تولید بدون توسل به تجارت بینالمللی صرفنظر از توجیهی که بنا به پراکنده بودن منابع طبیعی و متفاوت بودن درجه تراکم عوامل تولید در مناطق مختلف جغرافیایی و بالاخره الزام به پاسخگویی به نیازهای حیاتی و ضروری مردم کشورها داشت به نیاز مبرم برای ادامه پیشرفت و تکامل صنعتی تبدیل شد. تحویل صنعتی مرزهای ملی را پشت سر نهاده برای بقا و تعالی خود تقسیم بینالمللی کار را وجهه همت خود ساخته تا جایی که امروزه برای تولید یک فرآورده صنعتی برخی اوقات همکاری واحدهای مختلف تولید در کشورهای متفاوت لازم است که هر یک بنا به جایگاه خود در تقسیم بینالمللی کار مرحلهای تولید آن فرآوردهها و یا تولید قسمتی از آن را به عهده گرفتهاند در کشورهای رو به توسعه نیز تجارت ایفا کرده است. این نقش که گاهی مخرب و گاه سازنده است عمدتاً از غارت استعمارگرانه، منابع و عوامل تولید آغاز میشود و به نقش جدی تجارت بین المللی در توسعه اقتصادی و بویژه صنعتی این کشورها خاتمه مییابد. هر چند که این خاتمهای نیست و خود آغاز راهی به پایان است. حالا اینجا این سوال مطرح میشود که باید امکان مناسبی برای انجام این امر مهم در نظر گرفت.
با رشد و توسعه شهرها نداشتن زمان کافی برای رسیدگی به امور یکی از معضلات بزرگ اجتماعی است که گردآوری مجموعههایی اعم از تجاری در یک بستر میتواند به حل این مسئله کمک کند.
هدف نهایی ما در ارائه این مجموعه، طراحی مجموعه تجاری، واقع در شهر کرمان میباشد و برای نیل به این مقصود علاوه بر مطالعه در مورد فلسفه و علل بنیادی چنین مجموعههایی در کشور به شناخت منطقه و عوامل موثر در طراحی پرداخت.
یکی از امور روزمره در زندگی خانوادهها در سراسر جهان خرید پایاپای یا نقدی کالا و خدمات بوده و هست.
روشهای خرید و عادات مربوطه به آن مختلف گاهی متضاد میباشد، بسته به اینکه خریدار چه کسی و یا محل خرید کجاست. لیکن علیرغم اختلاف ظاهری، در مقایسه محوطه خارجی شنبه بازارهای سرزمین اکوادور و یا بازارهای سوراخ در دیوار بیت المقدس تا مراکز خرید معاصر مدرن و متعددی که در امریکای شمالی و دیگر نقاط جهان میبینیم، خواسته اصلی در تمام آنها ایجاد محیطی خوشایند برای خرید کالا و دریافت خدمات و نیز برآورد یک نیاز اجتماعی است.
انسان در جستجوی ارتباط با دیگران است. در بازارهای ابتدایی که برای رسیدن به آن مردم غالباً برای عرضه کالاهای خود از مناطق دور افتاده کیلومترها راه میپیمودند، شاید جنبه اجتماعی مهمترین قسمت از تجزیه شخص در بازار میبرد. در اینجا بازار به صورت جشنوارهای درآمده و نقش تجمع و تفریح آخر هفته را بازی میکرد. این جنبه اجتماعی و مهم بازار تدریجاً بر اثر روشهای روستایی به پیچیدگی و تجربه مختص زندگی شهری نقش خود را از دست داد. در شهرهای بزرگ، مراکز تجاری در مناطق مرکزی به وجود آمد. اینها در زندگی، تاسیسات تجاری و فراغت قرار گرفته، دینامیک روشهای زندگی شهری را تشکیل میدادند.
فصل دوم
نگاهی به تاریخ تجارت ایران
همزمان با شکلپذیری حکومت در ایران در کشور همجوار بابل حرف و صنایع از چهارچوب جوامع اشتراکی خارج شده و در شهرها پیشه ورانی که از حرفه خود امرار معاش میکردند. پدیدار شدند. آنان در میدان خرید و فروش شهر که معمولاً نزدیک دروازههای شهر بود که یا کارگاههای کوچکی داشتند و سفارشات را پذیرفته و انجام میدادند. قوانین همورابی سفالگران، سنگ تراشان ، خیاطان، آهنگران، دباغان را در عدد صنعتگران ذکر کرده است و در این دوره بازرگاین به نحو متسوسی توسعه و تکامل مییابد. پادشاه و روحانیون توسط بازرگانان به تجارت عمده میپرداختند و جهت ثبت معاملات از الواح گلی استفاده میکردند. (مانند استاد بهادار امروزی )
پرهیز از دروغ ، ریاکاری و رباخواری و سوداگران ایرانی را از سودجوئی و بهرهبرداری ستمکارانه بازی میداشته و شاید به همین دلیل ایرانیان کهن چندان توجهی به سوداگری نداشتهاند بازرگانان در اجتماع ایران باستان فروتر از سایر طبقات بوده است.
داریوش شاهنشاه بزرگ هخامنشی به منظور توسعه بازرگانی و نزدیک ساختن روابط بین ایالات متحده و هدفهای سوق الجشیی اقدام به ساختمان جادههای بزرگ نمود. اولین واحد پولی ایران را از طلا بنام در یک تحت قوانین خاص بوجود آورده قبایل پارس را که کار عمده آنها علاوه بر کشاورزی، دامپروری بود از مالیات معاف کرد.
اطلاعات تجاری و نظامی و وجود چند مرکز بزرگ اقتصادی مانند بابل، هگمتانه، شوش و پرسپولیس(تخت جمشید ) موجب توسعه تجارت داخلی و خارجی با حق عبور ترانزیت در جادههای تجاری گردید و در نتیجه بعدها بازار ایران با ویژگیهای خاص خود در مسیر جادههای تجاری شکل گرفت و زبانزد جهانیان گردید و نام آن به همه زبانهای جهان درآمد.
در سرزمین تازیان پیش از اسلام بازار به صورت ایرانی وجود نداشت و اغلب بازارهایشان فصلی و متحرک بود. پس از اینکه ایرانیان به دین اسلام گرویدند در شهر مدینه مراکز خلافت، بازارهایی به سبک ایران و توسط ایرانیان برپا گشت که معروفترین آنها بازار آهنگران و اسلحه سازان مدینه بود.
بعضی از ممالک مغرب زمین پیش از جنگهای صلیبی از طریق روم شرقی با مشرق زمین ارتباط برقرار کرده بودند پس از جنگهای صلیبی مجدداً مناسبات تجاری در میان ممالک شرق و غرب (اروپا و آسیا ) برقرار گشت. این تجارت فقط محدود به کالاهای شام نبود بلکه بیشتر محصولات و مصنوعات چین، هندوستان و ایران در بازار عرضه میگشت، در این ایام (قرون وسطی ) بازار تجارت مابین شرقی و غربی چنان گرم گشت که کلیه محصولات و مصنوعات شرقی در بازارهای اروپای غربی پیدا شد و شهرهای دمشق، بغداد، همدان ، ری، هرات، سمرقند و بخارا از مراکز عمده بازرگانی شرق به شمار میرفتند.
(شهرهای واقع در مسیر جاده ابریشم )
جاده ابریشم، شاهراه تجارت شرق :
راه تجاری معروف به راه ابریشم را میتوان تا سال 1700 میلادی (پیش از گسترش تجارت دریایی ) یکی از مهمترین راههای تجاری دنیا به شمار آورد.
جاده ابریشم از شهر چانگ آن (شیا امروزی ) واقع در شهر چین شروع میشد، شاخهای از آن به فلات پامیر میرسید از آن جا به شهرهای مرو، بلخ ، سمرقند و ماوراء النهر(آسیای مرکزی) رسیده وارد نیشابور میشد. شهرهای دامغان، گرگان، ری، قزوین و همدان را طی میکرد و پس از گذشتن از سلوکیه و انطاکیه به سواحل دریایی مدیترانه میپیوست و سپس از طریق دریا به رم و ونیز ختم میگشت. نقش اصلی آن رساندن ابریشم چین به ویزن بود، به علاوه کالاهای دیگری نیز از طریق آن حمل و نقل میشد.
شاخه دیگر این جاده هندوستان به طوس در ایران وصل میکرد. در مسیر این جاده کاروانسراهای متعدد وجود داشت. هندوستان از طریق راه ابریشم پنبه ادویه دارو و سنگهای قیمتی آهن و فولاد به اروپا صار میکرد. این جاده 200 سال قبل از میلاد احداث شده و تا 1700 میلادی یعنی به مدت 19 قرن، اصلیترین راه تجاری دنیا محسوب گردیده و به تجارت جهانی کمک میکرد و کلیه شهرهای واقع در مسیر این جاده از آبادترین شهرهای آن زمان به شمار میرفتند.
نقش ایران در احیای جاده ابریشم :
جمهوری اسلامی ایران پس از گذر موفقیتآمیز برنامه پنج ساله اول توسعه و برپایی صنایع عظیم تولیدی و گسترش همه جانبه سیستمهای ارتباطی مدرن، یکی از توسعه یافتهترین کشورهای خاورمیانه در زمینههای اقتصادی، صنعتی و صادراتی شده است. اکنون ایران با برخورداری از منابع عظیم اولیه و تولیدات روزافزون صنعتی در صدد بسط و گسترش روابط خود با کشورهای منطقه است.
ایران علاوه بر توانمندی اقتصادی صنعتی چشمگیر خود ، دارای جاذبههای متعدد توریستی و جهانگردی است که احیاء و مرمت این آثار باستانی و میراث فرهنگی ما، بر جذابیت چهره کشور خواهد افزود. کشورهای آسیایی میانه که غالباً محصور در خشکی هستند به واسطه عبور از سرزمین ایران امکان دسترسی به آبهای آزاد برای آنان فراهم خواهد گشت و این گروه کشورها، نه تنها قادر به بهرهگیری از بازار پررونق و محصولات صنعتی و کشاورزی با کیفیت ایران هستند بلکه میتوانند به بازارهای عمده جهانی نیز دست یابند.
فهرست منابع و ماخذ
جزوه مربوط به استانداردها وضوابط...(خانم مهندس کلالی)
ضوابط و مقررات ساخت وساز در فضاهای تجاری
ضوابط ومقررات شهرداری مشهد
شکل گیری معماری در تجارت ایران وغرب (محمد منصور فلامکی)
پایان نامه های دانشجویی واینترنت