چکیده :
این پژوهش باهدف بررسی روابط زوجین با والدین خود و تاثیراتی که این روابط بر روابط بین زوجین می گزارد و مشکلاتی که طی آن به وجود می اید در بین زنان و مردان متاهل شهر کاشمر انجام گرفته است
این تحقیق دارای یک پیشینه داخلی ، مقاله و مطالعات اکتشافی است .
نمونه گیری به صورت تصادفی صورت گرفته ، داده ها از طریق پرسشنامه جمع اوری و تحلیل شده است و نتایج آن به این شرح است :
زوجین به دلیل عدم آشنایی با خصوصیات رفتاری همسر خود و همچنین عدم استقلال فکری ، فضای پدر سالارانه و مادر سالارانه خانواده از والدین خود در بروز مشکلات ناشی از آن خط میگیرند و تحت تاثیر والدین خود قرار میگیرند .
مقدمه :
والر در این باب اشاره دارد به گرایش ناآگاهانه ای که در افراد وجود دارد، میل به این باشد که در زندگی زناشویی خویش تصویر دوست داشتنی والدین خود را جستجو می کنند (همان) با این نکته در حقیقت می توان این پرسش را مطرح کرد که آیا فرد در انتخاب همسر خود آزاد است گاه ندانسته انتخاب می کند که همسان والدین خود باشد؟ آیا پدر و مادر علی رغم آزادگذاردن فرزندان خود را در این امر، در واقع نفوذ گاه کاملاً ناآگاهانه ای برایشان اعمال نمی کنند.
جامعه شناسان در تشریح رفتار انسان به وسیله محیط پیرامون برای تبیین حال، به تعمق در گذشته نمی پردازند که این کار روانکاوان است.
ترمان عقیده داردکه مرد خواستار ازدواج با دختری است که مادرش را در خاطره او زنده می کند پاتریک نیز بر شباهت خصوصیات ظاهر زن با خصایص مادر تکیه می کند.
نتیجه گیری استروس مبنی بر اینکه هر یک از والدین در موضعی قرار می گیرند که از آن بر فرزندان خود تاثیر گذارند، می تواند به ما نشان دهد که در حقیقت بنیان تصویر آرمانی زناشویی در واکنش غریزی فرزند نسبت به مادر یا پدر خویش قرار ندارد بلکه بر اساس این تصویر مبتنی بر رفتارهای عاطفی آنهاست . نظریه همسان همسری به معنای این اصل است که در زندگی به ویژه آن کسانی که با هم ازدواج می کنند که مانند هم هستند به عقیده بسیاری از دانش پژوان شباهات و همسانی از نظر فردی یا اجتماعی، فرهنگی و ... نخست اشخاص را به سمت خود جلب می کند و آنگاه پس از آن که وصلت کردند خوشبختی خانوادگی آنها را تامین می کند (همان) فرضیه هایی که از این نظریه استخراج می شود:
والدین با القاء طرز تفکر خود بر فرزندان خود اعمال نفوذ می کنند.
زوجین در زندگی زناشویی تصویر والدین خود را جستجو می کنند.
2-3 نظریه میدانی لوین
بسیاری از شرایط اجتماعی از جمله شرایط زن و شوهر به شدت وابسته به شرایط زمانی و مکانی می باشد. شرایطی که با دارا بودن عناصر مختلفی می توانند در ابعاد گوناگون بر زندگی زن و شوهر از جمله رضایت و موفقیت در زندگی آنها موثر باشد بررسی اختلافات خانوادگی در قالب شرایط زمانی و مکانی خاص، ایجاب می کند که از نظریه میدانی لوین نیز استفاده شود. (مهدوی، 1375؛ 28).
لوین واژه فیلو (پهنه یا میدان) را از فیزیک برگزیده است و همانند آن رفتار انسانی را تابع عوامل مختلفی و به هم پیوسته می داند وی این عوامل را نیروهای میدان می نامد.
لوین عوامل مذکور را به دو گروه تقسیم می کند خصوصیات شخصی و محیطی بدین ترتیب رفتار هر فرد تابع خصوصیات شخصی او و خصوصیات محیطی است. (همان)
با استفاده از این می توان بسیاری از مسایل جامعه شناختی از جمله اختلافات خانوادگی را مورد تبیین قرار داد لوین معتقد است که به منظور بررسی زندگی زن و شوهر، باید عوامل محیطی و روانی مربوط به شرایط زن و شوهر که شامل انتظارات و خصوصیات همسر نیز می شود مورد تحلیل قرار گیرد (مهدوی، 1375؛ 29).
از نظر لوین شخصیت و محیط مستقل از هم نیستند بلکه ارتباط تنگاتنگی با هم دارند وی ارتباط و وابستگی متقابل عناصر فوق را در مجموع فضای زندگی می نامد (همان)، به این ترتیب نزاع زن و شوهر از دیدگاه این نظریه به قرار زیر است. دیگران مهم ومیزان آگاهی بر رضایت زوجین در نتیجه بر میزان اختلافات خانوادگی موثر است.
فرضیه های مرتبط با این نظریه:
زوجین به دلیل عدم شناخت از هم از والدین خود راهنمایی می جویند.
فضایی که زوجین در آن رشد کرده اند بر اعتماد به نفس زوجین موثر است.
3-3 نظرات کارشناسان و سایر موارد:
در برخی موارد ممکن است زوجین تحت تاثیر راهنمایی های اشتباه والدین خود قرار گیرند و درگیری هایی را درخانواده ایجاد کنند. در اینجا نیاز است بزرگترها و والدین بین احترام و شان ومنزلت والدین و همچنین دخالت تفاوت قایل شوند ( باباصفری، 271، 39).
از نظر ویژگی های اجتماعی و فردی معمولاً زوجینی که به والدین خود اجازه دخالت در زندگی خود را می دهند معمولاً افرادی هستند که از کودکی حق انتخاب نداشته اند حتی در زمان ازدواج والدین برای آنها تصمیم گرفته اند و از کودکی به والدین خود متکی بوده در مقابل این گونه فرزندان والدین نیز به کودکان خود اجازه تصمیم گیری را نداده اند امروز نیز که مستقل شده اند هنوز شیوه قدیمی را به کار می برند.
فرضیه های استخراج شده در این بخش والدین و بزرگترها تفاوت بین احترام و دخالت را نمی دانند. زوجین تحت تاثیر رفتار عاطفی والدین به سمت آنها گرایش دارند.
زوجین به دلیل عدم استقلال فکری در زندگی زناشویی از والدین خود خط می گیرند.
6- متغیرهای پژوهش
متغیر وابسته این تحقیق روابط زوجین با والدینشان است و متغیرهای مستقل شامل استقلال فکری زوجین، شناخت زوجین از هم، القاء تفکرات والدین به زوجین، وابستگی های عاطفی زوجین، فضای رشد زوجین در خانواده (پدرسالار یا مادرسالار بودن)، تحصیلات
7- تعریف عملیاتی
تعریف عملیاتی متغیرها در جدول زیر انجام شده است.
زمستان 1387
منابع
ساروفانی، باقر، درآمدی بر جامعه شناسی خانواده، 1381، نشر سروش.
برناردز جان، درآمدی بر مطالعات خانواده، (1952) ترجمه : قاضیان حسین، تهران، نشر نی، 1384.
اسکافی، مریم، آسیب شناسی ازدواج و انواع مشکلات خانوادگی، 1386، جهاد دانشگاهی مشهد.
باباصفری عباس، مشاوره خانواده و نحوه رفع مشکلات ناشی از دخالت های بیجا،نشریه پیوند، شماره 271.