پایان نامه مقطع کارشناسی
رشته کامپیوتر
سال 1386
در این پروزه بسیار سعی شد، تا از یکی از متدولوژی های تولید نرم افزار استفاده شود، اما با توجه به دانش اندک مجریان پروژه نسبت به یک متدولوژی واحد و نبود تجربه کافی، مراحل تجزیه و تحلیل پروژه براساس نیاز هایی که مجریان ضروری می دیدند انجام شد. در مراحل تحلیل، ابتدا USE Case های اصلی سیستم دستی جمع آوری شد، سپسBPM(business Process Model) های سیستم مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس UseCase ها مازول های برنامه (Form's) طراحی شدند. کمک دیگر Use Case ها نشان دادن ورودی ها و خروجی های (گزارشات) سیستم بود که بر اساس آنها ERD منطقی و سپس ERD فیزیکی بنا نهاده شد. شرح فنی ماژول ها نیز در ادامه نوشته شد تا براساس آن نرم افزار به مرحله تولید برسد.
مقدمه
در کشور ما صنعت نرم افزار یک صنعت نوپا می باشد، شاید سابقه تولید نرم افزار در ایران به بیش از 15 سال برسد، اما نباید این نکته را فراموش کنیم که ما همیشه مصرف کننده بوده ایم. زبان های برنامه نویسی، سیستم های عامل، بهبود دهنده های کامپایلر و چندیدن محصول بنیادین دیگر همه و همه را از دیگران دریافت کرده و استفاده نموده ایم. اگر نیازی به تغییر در این محصولات احساس کرده ایم همیشه به انتظار ارائه نسخه بعدی از سوی شرکت های تولید کننده نشسته ایم. کار های نرم افزاری که بصورت تیمی انجام میشوند به تازه گی رونق گرفته اند.
از این رو از طرف مجریان پروژه تصمیم گرفته شد تا این پروزه به صورت منفرد اجرا نشود، هر چند دو نفر نمی توانند یک تیم باشند، این حرکت می توانست روحیه کار تیمی را حد اقل در مجریان آن پرورش دهد.
از طرفی با آَشنایی قبلی مجریان نسبت به سیستم های درمانی از جمله کلنیک های جراحی تصمیم بر آن شد تا بنای این پروژه برپایه این سیستم ها باشد. برای نمود عملی این طرح تصمیم گرفته شد تا از اتتزاع دوری شود و کار عملا بر روی یک مرکز درمانی انجام شود. اما متاسفانه هیج یک از مراکز درشهر مشهد حاضر به همکاری در این زمینه نشدند. و پروژه براساس یک سری فرضیات بنا نهاده شد. البته کمک هایی همه شد که نمی توان از آنها چشم پوشید. با کامل تر شدن پروژه یک مرکز جراحی در شهر قم حاضر به همکاری شد که برنامه بوسیله سیستم RAS برای آنها نصب و راه اندازی شد و هم اکنون در مرحله آزمایش می باشد.
با توجه به فراگیر شدن صنعت نرم افزار و نیاز جامعه جهانی به این فناوری بالا (High-Tech) دانشجویان رشته نرم افزار می باید گام موثری در این راه بردارند. صنعتی که در کشور ما همچنان رنگ و بوی آماتور دارد.
تکنولوژی های مورد استفاده
سیستم عامل ویندوز یکی از محبوب ترین سیستم های عامل در دنیا می باشد، که در میان کاربران غیر حرفه ای بی رغیب است. کاربر به راحتی می تواند با آن ارتباط بر قرار نماید و از امکانات آن استفاده نماید. زبان های برنامه نویسی و نرم افزارهای پایگاه داده مختلفی برای آن طراحی و تولید شده اند، که توسعه نرم افزار های مختلف بر روی آن را از دیدگاه فنی بسیار آسان و راحت نموده است. پشتیبانی ویندوز از انواع شبکه های کامپیوتری خود یکی دیگر از معیار های انتخاب این سکو می باشد. در نهایت و با توجه به تمامی مزیت های ویندوز نباید این نکته را کتمان کنیم که ویندوز نه تنها برای مجریان این پروژه بلکه برای تمامی تولید کننده گان نرم افزار در ایران تنها انتخاب می باشد.
با توجه به نحوه کاربری این پروژه (در ادامه نوشتار در مورد آن بیشتر توضیح داده خواهد شده) برنامه بر روی یک شبکه محلی می باید استقرار یابد . بدین منظور از نسخه Windows Server 2003 برای سیستم سرور و برای ایستگاه های کاری از XP Windows استفاده خواهد شد.
زبان برنامه نویسی دلفی یکی از زبان های پر کاربرد و مفید برای تولید برنامه های سازمانی می باشد. دلفی از کامپایلر کامل شده پاسکال استفاده می کند. این زبان OOP را به صورت کامل پوشش می دهد و براساس طراحی کامپوننتی ساخته شده است. دلفی بر روی پلتفرم های ویندوز و لینوکس قابل استفاده می باشد. دو کتابخانه بزرگ VCL و CLX به ترتیب برای ویندوز و لینوکس طراحی شده اند.
دلفی قابلیت اتصال به انواع نرم افزارهای پایگاه داده را دارا می باشد. نرم افزار های مبتنی بر فایل مثل پارادوکس و اکسس و همچنین سرور های بانک اطلاعتی مپل اورکل و SQL Server از جمله این پایگاه های داده می باشند.
با توجه به استفاده از سکوی ویندوز و زبان دلفی نرم افزار SQL Server به عنوان یک گزینه خوب مورد توجه قرار گرفت . این نرم افزار یک RDBMS نسبتا قدرتمند می باشد نیاز به هزینه نگهداری زیادی نداشته و مقرون به صرفه می باشد(هزینه خرید آن در اکثر موارد صفر می باشد).
در نهایت استفاده از پایگاه داده رابطه ای SQL Server 2000 و زبان دلفی 7 بر روی سکوی ویندوز مورد تایید قرار گرفت.
معرفی Actor های سیستم
1-1 بیمار
بیمار تنها مشتری در این سیستم می باشد، او محوری ترین نقش را در این سیستم ایفا می کند.
بیمار به پزشک مراجعه می کند. بر اساس نوع بیماری و اینکه او نیاز به انجام عمل جراحی دارد به یک مرکز جراحی یا بیمارستان معرفی می شود تا در آنجا مورد معالجه قرار گیرد. سایر نقش های این سیستم برای سرویس دادن به بیمار طرح می شوند.
در طول دوره درمان خدماتی به او ارائه می شود که باید بهای آنهعا را بپردازد. هر بیمار ممکن است از یم طرف یک یا چند سیستم بیمه مورد حمایت باشد، که در نتیجه باید در انجام محاسبات مالی بیمار تغییراتی صورت گیرد.
یک بیمار ممکن است برای چندین بار به یک مرکز مراجعه نماید. بنابراین باید برای وی یک پرونده پزشکی تشکیل شود. این سابقه می تواند در انجام اعمال احتمالی بعدی برای پزشکان معالج و در نتیجه خود بیمار مفید باشد.
1-1-1 مواردی که باید برای بیمار ثبت شود:
مشخصات فردی
نوبت های بستری
اعمال انجام شده
سرویس های ردیافتی
داروهای مورد استفاده
اطلاعات مالی
اطلاعات همراهان
-1 مسئول پذیرش
تنها وظیفه او گرفتن اطلاعات شخصی و درمانی بیمار و ثبت آن اطلاعات می باشد.
3-1 مسئول ترخیص
پس از اینکه به بیمار خدمات ارائه شد و پس از بهبود او در هنگام ترک مرکز باید عملیاتی انجام شود که به آن ترخیص می گویند.
1-3-1 اعمال انجام شده در زمان ترخیص
انجام محاسبات دارویی
انجام محاسبات عمل های انجام شده
انجام محاسبات بیمه ای
بررسی نطر دکتر در مورد ترخیص و اطلاع آن به بیمار
ارائه اسناد مالی بیمار به مقامات بالا دست(حسابداری)
2-3-1 ثبت هایی که باید توسط ترخیصگر انجام شود
مشخصات نهایی بیمار
سند مالی بیمه
سند مالی پزشک
سند مالی مرکز
سند مالی بیمه
ثبت کلیه اسناد فوق به صورت مجزا در اسناد روزانه، ماهیانه و سالانه
4-1 مدیر مرکز
این نقش کاملا نظارتی می باشد.
1-4-1 ثبت هایی که باید زیر نظر مدیریت انجام شود.
ثبت مالی بیمه ها
ثبت مالی پزشکان
اسناد مرتبط با بانکها و سایر نهادهای خارج از مرکز
2-4-1 اطلاعات مهم برای مدیر
در امد هر پزشک
دریافت گزارشات روزانه، ماهانه و سالانه از وضعیت بیماران هم مالی و هم وضعیت خدمات
میزان موارد مصرفی به صورت گزارشات روزانه، ماهانه و سالانه
5-1 اپراتور اتاق عمل
ثبت وقایع در اتاق عمل
ثبت مورد مصرفی در اتاق عمل
صدور گزارشات مربوط به اتاق عمل
6-1 پزشک (تیم پزشکی)
در مراکز جراحی بیمار فقط برای انجام عمل معرفی می شود، معاینات اولیه پزشکی و سایر عملیات درمانی اولیه اکثرا در مطب شخصی پزشکان صورت می گیرد.
لیست اطلاعاتی که از یک پزشک نگهداری می شود به صورت زیر می باشد:
نام
نام خانوادگی
شهر
تخصص
تلفن
آدرس
شماره نظام پزشکی
Use Case های سیستم
1-2 مقدمه
Use Case چیست؟
Use Case مدلی برای بیان یک رفتار می باشد. Use Case ها را می توان با روشهای مختلفی ایجاد کرد. امروزه استفاده از UML بسیار مرسوم می باشد. اما ایجاد Use Case به صورت نوشتاری همچنان از محبوبیت ویژه ای برخوردار است. کاربرد این گونه Use Case ها فقط برای روشن شدن ذهن خواننده می باشد. این Use Case ها اگر به صورت روان نوشته شوند بسیار تاثیر گذار خواهند بود. اما نرم افزار های مهندسی نرم افزار مانند Rational از ساختار Uml استفاده می کنند. زیرا این ساختار برای تولید نرم افزار در این گونه ابزار ها مفید می باشد.
با توجه به اینکه مجریان این پروژه از ابزار های تولید نرم افزار استفاده نکرده اند، Use Case ها فقط جنبه مستند سازی دارد. امید است که این Use Case ها در بیان روش های کار نرم افزار مفید واقع شوند.
در این نوشتار Use Case ها به دو دسته تقسیم می شوند:
منابع و ماخذ
1- RUP Over View ]محمد بدری[ ]آکادمی تولید نرم افزار[www.software-academy.com][
3- Software Engineer professional [Stive McCannel ]
2- CDM Handbook [Oracle Corporation]
3- SQL Server Book Online [Microsoft Corporation]