پایان نامه گیاه شناسی

استفاده از گیاهان دارویی به قدمت عمر عقلی و رشد شعور انسان است. چون امراض با پیدایش بشر متولد شده اند و اسناد چند هزار ساله موجود در تاریخ طب و داروسازی حاوی تجربیات و اطلاعات ارزشمند گیاهی درمانی می‌باشد. خدمات علماء و دانشمندان مسلمان نظیر جابربن حیان، زکریای رازی، ابونصر فارابی، ابو علی سینا و امثال ایشان که سر آمد علوم شیمی، پزشکی و دارو سازی عصر خود بودند، به اندازه ای است که هنوز هم جوامع انسانی از پرتو آنها در زمینه‌های مذکور استفاده می‌کند. تا چند دهه گذشته، آنچه که به عنوان دارو مورد استفاده قرار می‌گرفت، از منابع طبیعی و بطور عمده از گیاهان به دست می‌آمد. در کشور ما سطح وسیعی از دشتها و مراتع پوشیده از گیاهانی است که خواص مختلف دارویی دارند. گونه‌های مختلف گیاه جنس درمنه از لحاظ داشتن خواص مختلف و موارد استفاده متفاوت در مقایسه با بسیاری از گیاهان دیگر شاخص بوده و ارزشهای چند جانبه دارد و البته گونه درمنه دشتی نیز در مناطق رویشی استپی، نیمه بیابانی و بیابانی حضور بارز داشته و نحقیقات نشان می‌دهد ماده سنتونین موجود در سرشاخه‌های آن دارای اثرات دارویی بوده و جهت دفع انگل بکار می‌رود.

با پیشرفت سریع علوم، از یکسو و مسایل اقتصادی از سوی دیگر، از مصرف گیاهان دارویی بصورت گذشته کاسته شد و داروهای شیمیایی در بسیاری موارد جایگزین گیاهان شدند. تجربه چند دهه اخیر نشان داد که داروهای شیمیایی با تمام کارآیی، اثرات نامطلوب بسیاری دارند و روشن شده است که کمترین ماده خالصی وجود دارد که فاقد اثرات سوء باشد و این آثار سوء هم از طریق درمان مستقیم اعمال می‌شود و هم از طریق نفوذ برخی از این داروها در خاک و جذبشان توسط گیاهان مورد استفاده انسانها و حیوانات، اعمال اثر می‌کنند و البته از جمله آنها، می‌توان لوامیزول را نام برد (41).

به همین دلیل، بازگشت به استفاده از گیاهان دارویی مورد توجه بسیار قرار گرفته است و دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی و سازمان بهداشت جهانی، برنامه‌های وسیعی جهت استفاده از گیاهان دارویی تدارک دیده اند. این مراکز نقش گیاهان دارویی را در ارتباط با مواد مختلف در قرن 21 سرنوشت ساز تلقی نموده اند (41).

اما استفاده صحیح از گیاهان دارویی، مشروط به وجود اطلاعات دقیق و علمی است. مسئله مقاومتهای دارویی نیز هشداری جهت تجدیدنظراستفاده از داروهای شیمیایی تلقی می‌شود و البته داروهای ضد انگلی نیز از این امر مستثنی نبوده و مقاومت نسبت به آنها به درجات مختلف ایجاد شده است.

از طرفی عفونتهای انگلی، در حال حاضر، به عنوان بیماریهای مزمن فراوان و جدی مطرح هستند و آلودگیهای وسیع را در تمام نقاط دنیا و از جمله در ایران ایجاد می‌کنند.

مجموعه این عوامل ما را به سمت بررسی علمی و آزمایشگاهی اثر ضد انگلی، 2 گونه از گیاه درمنه که البته به فراوانی در منطقه کرمان وجود دارند و ردپایی از اثر ضد انگلی آنها نیز در متون طبی قدیمی یافت می‌شود و ضمنا انگل، پارابرونما اسکریابینی نیز، طبق تحقیقات انجام شده در منطقه کرمان شیوع زیادی دارد و همچنین این انگل مقاومت خوبی نیز در محیط آزمایشگاهی دارد(17 و 38). با توجه به این دلایل بر آن شدیم تا در پی بررسی اثر ضد انگلی گیاه درمنه بر روی انگل پارابرونما اسکریابینی باشیم.

فصل دوم

کلیات و مروری بر منابع

گیاه شناسی گیاه درمنه (آرتمیزیا) [1]

1-2- جایگاه گیاه در طبقه بندی گیاهی

سلسله [2]: گیاهان [3]

شاخه[4]: نهاندانگان [5]

رده[6]: دو لپه ای [7]

زیر رده[8]: گل ستاره ای [9]، پیوسته گلبرگان

راسته[10]: آفتابگردان [11]

خانواده[12]: گل مرکبان [13]، (آفتابگردان)[14]، کامپوزیته[15]

زیرخانواده [16]: پرتو آساها [17](رادیه)

طایفه [18]: بابونه [19]

سرده[20]: درمنه[21]

گونه 1 : آرتمیزیا سیبری [22]

گونه2: آرتمیزیا سانتولینا [23]

آرتمیزیا

2-2- اختصاصات پیوسته گلبرگان

این گروه شامل پنجاه هزار گونه در جهان است. شامل گروهی از گیاهان گلدار واجد برگهای غالبا ساده و فاقد گوشوارک، جام پیوسته، برچه‌های متصل به هم و تخمکهایی تک پوششی هستند (33).

1-2-2- راسته آسترال

گیاهان این راسته، گلهایی با آرایش حلقه ای کاسه و جام و نافه پنج پر (5 قطعه) مشخص می‌شوند. براثر عدم رشد برخی از قطعات گلپوش و نافه و یا پیوستگی آنها به هم، تعداد قطعات گل، تغییر حاصل می‌کند، و ممکن است به کمتر از 5 برسد. در گیاهان این راسته پرچمها همیشه روی لوله جام قرار دارند. تخمدان همواره ناشکوفا و محتوی یک دانه (فندقه) است. در بیشتر رده بندیهای کنونی، راسته آسترال، فقط به یک تیره کاسنی منحصر می‌شود (33).

2-2-2- تیره کاسنی

از تیره‌های بزرگ گیاهان 2 لپه ای و آخرین تیره این گروه به شمار می‌آید. این گیاهان عموما علفی، بندرت چوبی یا پیچان بوده، دارای برگهای متناوب و ساده یا کم و بیش باپهنک بریده و به اشکال مختلف هستند. تیره کاسنی حدود 1000 جنس و 000/20 گونه دارد که تقریبا در تمام سطح کره زمین پراکنده اند. این تیره به 4 زیر تیره تقسیم می‌شود. که جنس آرتمیزیا به زیر تیره پرتو آساها تعلق دارد(1،7، 19، 33).

اختصاصات عمومی تیره کاسنی

1-2-2-2- اختصاصات دستگاه رویشی

در این تیره بزرگ انواع حالات رویشی از علفهای فصلی، یکساله و چند ساله و بندرت درختچه ای هستند. این گیاهان تقریبا با تمام محیطها و ارتفاعات مختلف سازش یافته اند و پوشش متراکم گونه‌هایی از این تیره که در ارتفاعات بالا می‌رویند، بسیار چشمگیر است. اندامهای ذخیره ای زیر زمینی در برخی از گونه‌های تیره مانند کوکب و سیب زمینی ترشی وجود دارد. در اندامهای هوایی این گیاهان، مواد ذخیره ای به صورت اینولین است.

برگها دارای اشکال بسیار متنوع اند ولی وجه مشترک همه آنها نداشتن گوشوارک است در اکثر گیاهان تیره، پهنگ دارای بریدگیهای عمیق با اشکال مختلف است. برگهای گیاهان کوهستانی را نیز معمولا پوششی ضخیم از کرک پوشانده است. بسیاری دارای برگهای با حاشیه خاردار هستند (33).

3-2-2-2 - اختصاصات دستگاه زایشی

از آنجا که بر سطح کپه این گیاهان گلهای بیشماری قرار دارند، کپه‌ها را گلهای مرکب می‌نامند و به همین جهت کمپوزه یا کمپوزیته به این تیره داده شد. در تالیفات و ترجمه‌های گذشته نیز نام این تیره را "مرکبان" نوشته اند. تعداد گلهای موجود در کپه‌ها متفاوت است در کپه‌های درمنه (آرتمیزیا) تعداد گل بسیار اندک است. گرده افشانی توسط حشرات در تیره کاسنی با حداکثر تکامل گل آذین در این تیره، امری بسیار سازش یافته است. خود گشنی (خود باروری) تقریبا بسیار نادر است زیرا رسیدن دانه گرده قبل از آمادگی کلاله برای پذیرش گرده صورت می‌گیرد (33).

3-2-2- زیر تیره پرتو آساها (رادیه)

گیاهان این زیر تیره دارای اختصاصات مشخصی هستند که در شناخت آنها ارزش انکارناپذیر دارند. کپه‌ها در گیاهان این زیر تیره دارای گلهای نا‌هم‌جنس، یعنی گلهای تک جنس و نر ماده همواره با گلهای خنثی هستند که با نظمی مشخص قرار دارند. این زیر تیره جنسهای بسیاری دارد که در طایفه‌های متعدد قرار دارند(33).

4-2-2- طایفه بابونه

گیاهانی یکساله یا چند ساله و یا نیمه چوبی و دارای برگهای متناوبی هستند که پهنک آنها غالبا بریدگیهایی عمیق دارد. کپه‌های دارای گلهای، ناهم‌جنس شعاعی و صفحه ای بشکل دیسکی و یا هم جنس و صفحه ای شکل هستند (33).

5-2-2- جنس درمنه (آرتمیزیا)

مهم ترین جنس تیره کاسنی است که در دنیا حدود 400 گونه دارد. درمنه که آنرا در کتابهای مختلف با نامهای شیخ، تلخه ویوشان هم نام برده اند. درمنه به همراه گون پوشش غالب مراتع و کوهستان‌ها و بیابان‌های ایران را تشکیل می‌دهند. گیاهان یکساله یا دو ساله و یا چند ساله اند، علفی و یا نیمه چوبی، دارای کرک و یا بدون کرک اند.

پوشش کرکی (اگر وجود داشته باشد) شامل کرکهای متنوع، دو شاخه ای، بندرت ستاره ای است. برگها متناوب، دارای تقسیمات شانه‌ای، یا بخش شانه ای عمیق و یا 2 تا 4 بار تقسیمات بخش شانه ای عمیق، بندرت دارای پهنای کامل و یا در انتها بریده اند، برگهای بن رست یا قاعده ای دمبرگ دار و برگهای ساقه ای تقریبا اغلب بدون دمبرگ هستند. گل آذین خوشه گرزن، دمبرگ دار و برگهای ساقه ای تقریبا اغلب بدون دمبرگ هستند. گل آذین خوشه گرزن یا خوشه سنبله ای شکل است. برگهای گریبان غالبا، همقد، بطور مشخص همپوش و ردیفهای درونی آنها غالبا دارای حاشیه غشایی هستند. نهنج تخت و یا محدب، بدون کرک و یا کرکپوش است. گلها همگی لوله ای یا در کپه‌های هم جنس نر ماده اند و لوله آنها در انتها دارای 5 دندانه است.

در کپه‌های ناهمجنس جنس گلهای حاشیه ای ماده، دارای لوله نازک و نخی، بندرت مورب و واجد 2 دندانه اند. خامه این گلها غالبا دراز و خارج شده از جام است گلهای مرکزی نر ماده وزایا هستند ویا تخمدان آنها تحلیل رفته و سترون و لوله جام دارای 5 دندانه است.

فندقه‌ها بدون کرک، قرصی شکل، بدون پهلو و فشرده و غالبا صاف اند. این جنس در ایران دارای 31 گونه است که در بسیاری از نقاط می‌رویند. گونه‌های فراوان این جنس در صنعت و درمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. این گیاهان تقریبا همگی معطر و گاهی دارای بوی تند هستند. گرده افشانی به وسیله باد صورت می‌گیرد.

شهرت این جنس به دلیل تولید ترپنوئیدهایی در همه قسمتهای گیاه است و از دیر باز به عنوان منبع روغن‌های اسانسی شناخته شده است (8، 30، 33، 34).

1-5-2-2- آرتمیزیا سیبری [24]

1-1-5-2-2- اسامی مختلف گیاه

آرتمیزیا سیبری بسر، زیر گونه سیبری[25]، آرتمیزیا سوگدیانا بونگو[26]، آرتمیزیا هربا- آلبا آسو واریته لاکسی فلورا بویس[27]، آرتمیزیا اولیوریاناجی.گی. [28] آرتمیزیا گلومراتا سیر اکس اسپرنگ[29]

نام فارسی: درمنه دشتی (32-37).

2-5-2-2- گیاه آرتمیزیا سانتولینا[30]

اسامی مختلف:

آرتمیزیا سانتولینا شرنک [31]، آرتمیزیا لوبولیفولیا بویس[32]

نام فارسی: درمنه سفید (37).

2-1-5-2-2 - مشخصات گیاه آرتمیزیا سیبری

گونه ای درمنه است، گیاهی بوته وار، سبز متمایل به خاکستری، بسیار پر شاخه، انبوه کوسنی شکل یا خوابیده بر خاک، به ارتفاع 50-10 سانتیمتر دارای ریشه عمودی چوبی ضخیم، در انتها منشعب.

ساقه

ساقه‌های گلدار کم و یا بسیار متعدد، محکم، سخت، راست، گاهی مورب، گسترده، خیزان- ایستاده کرکینه پوش- خاکستری در بخش‌هایی ظاهرا فاقد کرک، کاهی رنگ، در پایین دارای انشعابات متعابد می‌باشد.

[1] -Artemisia

[2] -Kingdom

[3] -Plants

[4] - Division

[5] -Magnoliophita

[6] - Class

[7] -Magnoliopsida (Dicots)

[8] - subclass

[9] -Asteridae

[10] - Order

[11]-Asterales

[12] - Family

[13]-Compositae

[14]-Asteraceae

[15]- Compositae

[16]-Sub family

[17]-Capitule radies

[18]-Tribe

[19]-Anthemideae

[20] - Genus

[21] - Artemisia

[22] -Artemisia sieberi

[23] -Artemisia santolina

[24] -Artemisia sieberi

[25] -Artemisia sleberi Besser Subsp. sieberi

[26] -Atremisia sogdiana Bungo

[27] -Artemisia herba- alba Asso var. laxiflora Boiss.

[28] -Artemisia oliveriana J. Gag xPDC.

[29] -Artemisia glomerata sieber exspreng

[30] -Artemisia santolina

[31] -Artemisia santolina schren

[32] -Artemisia lobulifolia Bois.

منابع فارسی

آزاد بخت، محمد: رده بندی گیاهان دارویی، موسسه فرهنگی انتشاراتی تیمورزاده، نشر طبیب، چاپ اول، بهار 1378، حل 297.

ابرسجی، ق ع، اکبرپور، ح. بررسی ارزش علوفه ای و دارویی درمنه کوهی
Artemisia aucheri Bioss  دراستان گلستان. مجموعه مقالات همایش ملی توسعه پایدار گیاهان دارویی، مشهد، 7-5 مرداد 1384، 358: 421.

اسلامی، ع، زمانی هر گلانی، ی. بررسی کشتارگاهی آلودگی‌های کرمی گاومیش در ایران. مجله دانشکده دامپزشکی تهران،  1368، 44: 3.

اسلامی، ع، فیضی، ع1. بررسی کرم‌های دستگاه گوارش بز در ایران. نامه دانشکده دامپزشکی تهران، 1354، 31: 3، 4.

اسلامی، علی: کرم شناسی دامپزشکی نماتوداو آکانتوسفالا. انتشارات دانشگاه تهران، تهران،1367، ص 515، 528-527.

افتخاری، م، باقرزاده، ک. درمنه گیاه دارویی علوفه ای شاخص مناطق استپی و بیابانی. مجموعه مقالات همایش ملی توسعه پایدار گیاهان دارویی، مشهد، 7-5 مرداد 1384، 358: 46-45.

امیدبیگی، رضا: رهیافتهای تولید و فرآوری گیاهان دارویی. جلد اول، طراحان نشر، تهران، 1379.ص 119.

امین، غلامرضا: گیاهان دارویی سنتی ایران.جلد اول. انتشارات معاونت پژوهشی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، تهران، 1370، ص 48.

پارسا، احمد: فلور ایران. جلد سوم، ص 289.

تاترو، دیوید: مترجم: سامی زاده، مهتا: مهم ترین تداخل‌های دارویی. انتشارات تیمورزاده، چاپ اول، 1383، ص.

ترابی گودرزی، م، یگانه پرست، م، اسماعیل نیا، ک. بررسی اثرات ضد کوکسیدیایی گیاه درمنه خزری بر Eimeriatenella در جوجه‌های گوشتی و مقایسه آن با سالینو مایسین وآمپرولیوم. فصلنامه علمی پروهشی وزارت جهاد کشاورزی، زمستان 1382، 61: 75-70.

جزایری، غیاث الدین: زبان خوراکیها. جلد سوم، چاپ سپهر، چاپ ششم،‌تهران، 1368، ص.

حلیم،‌سید رفیع الله: بررسی انگلهای دستگاه گوارش و تنفس شترهای یک کوهانه در ایران، 57-1356. پایان نامه برای دریافت دکترای دامپزشکی از دانشگاه تهران، شماره 1266، ص 33.

خسروی راد، فرید: اثر عصاره گیاه درمنه سیبری(Artemisia sieberi ) بر روی ایمریای ماکیان، 1379، پایان نامه برای دریافت دکترای دامپزشکی از دانشگاه تهران، شماره2757، ص 46-31.

داناگری، آلن؛ با مترجمان: فقیهی، محمد، گندمی ثانی‌،حمید رضا:دارونامه دامپزشکی. انتشارات سپهر،‌ چاپ دوم، تهران، 1379، ص 463-462.

درویش،‌محمد: گیاه شناسی سیستماتیک. چاپ سوم، تهران، 1346،‌ص/

رادفر، م ح، قربانی، علی. بررسی کشتارگاهی آلودگی کرمی گوسفندهای بومی کرمان. مجله تحقیقات دامپزشکی ایران، دانشگاه شیراز، 1379، 4(1): 113-109.

زارع زاده،‌ع، دهقانی تفتی، م ع، دشتکیان، ک. معرفی برخی از گونه‌های دارویی مقاوم به خشکی استان یزد. فصلنامه پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد 21، 1384، 1: 122-95.

زرگری، علی: گیاهان دارویی.جلد سوم،‌انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم، تهران، 1368، ص 4.

سیاه زاده هفزایی،‌محمد کاظم: نگرشی بر داروهای ضد کرمی (ضد نماتودها) و بررسی مقاومت دارویی در دامپزشکی،‌ 1376، پایان نامه برای دریافت دکترای دامپزشکی دانشگاه تهران، شماره 2515، ص 42-38.

شیخ الرئیس، ابوعلی سینا؛ مترجم: شرفکندی‌(هه ژار)، عبدالرحمن: قانون 2. جلد دوم، انتشارات سروش، چاپ ششم،‌تهران،  1383، ص 311- 110.

شیخ الرئیس، ابوعلی سینا؛ مترجم: شرفکندی( هه ژار)، عبدالرحمن: قانون 4. جلد چهارم، انتشارات سروش، چاپ چهارم، تهران، 1383،ص 251.

شیخ الرئیس، ابوعلی سینا؛ مترجم: شرفکندی(هه ژار)، عبدالرحمن: قانون5. جلد پنجم، انتشارت سروش، چاپ سوم، تهران،  1383، ص 65-64، 451-410.

شیخ الرئیس، ابوعلی سینا، مترجم: شرفکندی(هه ژار)، عبدالرحمن: قانون 7. جلد هفتم،‌انتشارت سروش، چاپ سوم، تهران، 1382، ص 120-9، 485-255.

صدیق آرا، پریسا: بررسی مقایسه ای ریخت شناسی نماتودهای لوله گوارش نشخوار کنندگان ایران، 1377، پایان نامه برای دریافت دکترای دامپزشکی از دانشگاه تهران، شماره 2615، ص 58.

صمصام شریعت، سیدهادی: عصاره گیری واستخراج مواد موثره گیاهان دارویی و روش‌های شناسایی و ارزشیابی انها. انتشارات مانی، چاپ اول، اصفهان، 1371، ص 13-12.

طهماسبی، کامران: بررسی آلودگی‌های کرمی گاو و تغییرات فصل آن در خرم آباد لرستان، 1372، پایان نامه برای دریافت دکترای دامپزشکی از دانشگاه تهران، شماره 2241، ص 47-42.

غضنفری، سید مجید: بررسی اثرات ضد میکروبی عصاره متانولی هفت گیاه آویشن ( باریک،‌بومادران، درمنه کوهی، گلپر، افسیدن، تخم شنبلیله، کاکل ذرت) برروی 6 سوش میکروبی گرم مثبت و گرم منفی به روش سیلندر پلیت، 1380، پایان نامه برای دریافت دکترای داروسازی از دانشگاه کرمان، شماره 350، ص 26.

فضل آرا، علی، نبی پور، فرزاد، فرداصفهانی، پژمان عمادی، محمد، محتسبی،‌مجید: اطلاعات و کاربرد داروهای دامپزشکی، ناشر بخش بررسیهای علمی شرکت توزیع داروپخش (سهامی خاص)،چاپ اول، زمستان 77، ص 308-307.

قاسمی، ف، جلیلی، ع، عصری، ی. مقایسه ترکیبهای شیمیایی اسانس پنج گونه درمنه(Artemisia) از منطقه کاشان. فصلنامه پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد 21، 1384، 1: 25-23.

قمریان،‌ علیرضا: داروهای دامپزشکی و نهاده‌های تغذیه ای دام، طیور و آبزیان. چاپ دوم، تهران، 1382، ص 184-126.

قهرمان، احمد: فلوررنگی ایران. جلد 11، موسسه تحقیقات جنگلها ومراتع، تهران، 1378، شماره 1272.

قهرمان، احمد: کورموفیت‌های ایران ( سیستماتیک گیاهی)، جلد سوم .مرکز نشر دانشگاهی تهران، چاپ اول، تهران، 1377، ص.

کریمی،‌هادی: اسامی گیاهان ایران. مرکز نشر دانشگاهی تهران، چاپ اول، تهران، 1374، ص 79-78.

محمدیان، ف، شکوهی نیا، ی، صادقی، ل. Artemisia منشا ترکیبات مالاریا. هشتمین سمینار سراسری دانشجویان داروسازی کشور- کرمان، کرمان. 1380، ش 122.

مسلمی، محمد حسین: جداسازی و تعیین مقدار Artemisin موجود در گیاه درمنه سیبری در فصول مختلف و اثرات عصاره گیاهی روی کوکسیدیوز ناشی از E. Acervulina در طیور، 1381، پایان نامه برای دریافت درجه دکترای دامپزشکی از دانشگاه تهران، شماره 2928، ص 6.

مظفریان، ولی الله: فرهنگ نامهای گیاهان ایران. انتشارات فرهنگ معاصر،تهران،‌1377، ص 58-57

یحیی زاده، فرهنگ: مطالعه شیوع و شدت آلودگی به انگلهای کرمی و کوکسیدیایی در بزهای کشارشده در کشتار گاه کرمان. 85-1384،پایان نامه برای دریافت دکترای دامپزشکی ازدانشگاه کرمان، شماره 162، ص 21-16.

منابع لاتین

Allen PC, Lydon J, Danfoth HD: Effects of components of Artemisia annua on coccidia infections in chickens. Poult sci 1997;  16(8) :1156-1163.

Bowman DW: Parasitology for veterinarians . seventh edition, cornell university college of veterinary medicin e Ithaca: Newyourk, 1969: 103,202.

 Boxall AB, Johnson P, Smith EJ, Sinclair CJ, Stutt E, Levy LS: Uptake of veterinary medicines from soils in to plants. J agric food chem 2006; 22, 54(6): 2288-97.

Bremer K, Ling R: Seriphidium sieberi(Besser). Forest. Inst, Harbin 1991; 11(4):154.

Chang huang KE: The pharmacology of Chinese herbs. Second vol, 1998:451.

Classen W, Atmman B, Gretener P, Soupport C, Skelton stround p, Krin KG: Differential effects of orally versus parenterally administered qinghaosu derivative artemether indogs. Eap toxical pathol 1999; 57(6): 507-516.

Committee

Dakpogan HB: free-range chick survivability in improved conditions and the effect of 3medicinal plants on Eeimeria tenella. M.S.C. Thesis, department of vet patobio: Denmark 2005; 07BP 526:78.

Dale, MA:

EL-Azazy OM: Absence of hypobiosis in abomasal nematodes of sheep and goats in Egypt. Vet parasitol 1990; 31(1): 55-60, Abs.

El- Azazy OM: Seasonal and inhibited development of the abomasal nematodes of sheep and goats in Saudi Arabia. Vetparasitol 1995; 58(1-2): 91-8. Abs.

El-Azazy OM: Seasonal changes and inhibited development of the abomasal nematodes of sheep and goats in Saudi Arabia. Vet Diagnostic laboratory, Ministry of Agriculture and water 1991-92. Abs.

El-Moukdad AR: Helminth Fauna of Syrian cattle. Angew parasitol 1979 Feb; 20(1): 11-16.

Haynes RR: From Artemisinin to new artemisinin antimalarial biosynthesis , old and new derivatives. currtop med chem 2006; 6(5): 509-537.

Fashanu SO, Fagbemi BO: A Preliminary investigation of resistance to anthelmintics in strongyles of cattle in shaki, Nigeria. African J of Biochem Rcsear; 6(20): 111-112.

Hieen TT, White J: Review of Qinghaosu antimalarial Drug from traditional chiness medicine. American Butanical council 1993; 341: 603-608.

Hostett mann K, Gupta MP, Marston A: chemistry biological and Phamacological properties of medicinal plants from the Americans. Harwood academic 1997:99.

Idris VE, Adam SE, Tartour G: The anthelmintic efficacy of Artemisia herba-alba against Haemanchus contortus infection in goats. Natl Inst Anim Health Q (Tokyo) 1982; 22(3): 738-43.Abs.

Iqbal Z, Lateef M, Ashraf M, Jabbar A: Anthelminitic activity of Artemisia brevifolia in sheep. J Ethn pharmacol 2004; 93(2-3): 265-8.

Jam A: Mining the essential oils of the Anthemideae. J Afr of Biotech 2004; 3(72): 706-720.

Jung M, lee K, kim H, Dark M: Recent Advences in Artemisinin and its derivatives as Antimalarial and Antitumor Agents. Medic chemic 2004; 84(20)” 1265-172.

Karlhenzr RE: Flora Itanica, 1998, No. 158, p 204.

Kim JT, park JY, Seo HS, Oh HG, Noh JW, Kim JH, Kim DY, Youn HJ: Invitro anti protozoal of artemisinin on neospora caninum. Vetparasitol 2002; 103(1-2), 53-63 Abs.

Kordali S, Cakir A, Mari. A, Kilic H, lidrim A: Screening of chemical composition and antifungal and antioxidant activities of the essential oils from three Turkish ortemisia species. J Arabic food chem 2005; 53(4): 1408-16.

Kreck RC, Boomker J, Penzhorn BL, Scheepers L: Internal parasites of giraffes (Giraffa comelopardalis engolensis) from Estosha National Park, Nambia. J Wild 1 Dis 1990 Jul; 26(3): 395-7.

Le Riche P.D, EF stathious G.C, Campbell J. B, Altan Y: A helminth survey of sheep and goats in Cyprus part 1. the seasonal Distribution and prevalence of gastro-intestinal parasites. J Helminthol 1973; 47: 237-250.

Licu zhao Y, wang Y: Artemisin current state and perspectives for biotechnological production of an artimalarial drug. Appl Microbiol biotechnol 2006 Jun3. Abs.

Loqendra S, Ribhicky DM, Yang H, pauler A, Maj kenelly Ej, Rakin I: Bio-assay-guided isolation of oldose reductase inhibitors from Artemisia dracunculus Biotech center, cook collage, Rutgers university 2006; USA.

Magi E, Jarvist milier I: Effectes of different plant products against pig mange mites. Act a Vet BR 2006; 75:283-287.

Malaqon F, Vazquez J, Delqado G, Ruzi A: Antimalaral effect of an alcoholic extract of Artemisia Ludoviciana mexicana in a rodent malaria model. Parasitologia 1997 Mar; 39(1): 3-7.

Mansouri P, Kashanian M, Bekhradi R, Hekmat H; Artemisia sieberi lotion 5% compared with clotrimazole lotion in the treatment of tinea versicolor. Iranian J of pharmaceu Research 2004; 2: 38.Abs.

Mikota SK, Plumb Dc: levamisole Adverse effect reported. Elephant care international 2003; 5:1-3.

Murphy DA: Suspected adverse reactions to veterinary medicinal products. Earlsfort centre, Dublin2 2001-2002.

Nakhare S, Gary S.C: Anthelmintic activity of some essential oils of Artemisia pallens wall. Ancient scientific life 10, 1997:185-186.

Numdeo AG, Mahadik KR, Kadam S.S: Antimalarial drug Artemisia annua. Pharma 2006; 2(6): 106-111.

Ordonez MG, Idavoy DT, Marinez pol L: Validacion del uso tradicional de plants medicinals cultivadas en cuba. Rev cu BANA Plant Med 2001; (2): 48-51.

Rechinger KH: Flora of low land IRAQ. Hefner publishing co: newyork, 1964:631.

Samuelsson GU: Drugs of Natural origin. 1999: 285-286.

Sefidkon F, Dalili A, Mirhaji T: Essential oil composition of three Artemisia spp. From Iran. Flav and Frag J 2002; 17(2): 750-752.

Tank S, Bartarya R, Maharaj Rumari K, Bhatnaqar VP, Sri vastava SS: Effective method of extraction of larvicidal component from leaves of Azadirachta indica and Artemisia annua L inn. J Enviro Biol 2006; 27(1): 103-105.

Toufigh GO, Rujia XI, Jusko WJ: Semi-mechanistic pharmaco kinetic pharmacodoynamic modeling of the antimalarial effect of artemisinin. British J of cli. Pharma 2005; 60(6): 594.

Urquhart GM, Armour J, Duncan JL, Dunn AM, Jennings FW: Veterinary parasitology. 5 the ed. United states of America: Churchill Livingstone, 1992: 79.

Weil I, Weike Mo, Dan SH, Iibo SU, Juan W, Shan LA, Jane M, Gitschier Z, Bing ZH: Yeast model uncovers Dual rules of mitochon dria in the Action of Artemisinin. Department Biolo sci 2005; 1(3): 0329-0334.

Yukari BA: Seasonal activity of gastrointestinal nematodes in goats in burdur Region, Turkey. Turkey vet anim sci 2003; 29(2005): 447-448.

Zare MA, Jafari M, Azarnivand H, Meibodi N, Baghestani A, Tavili A: ordination of vegetation cover in poshtkouh region of yazd province and investigation of its relationship with physical and chemical soil characteristics. Natural Resources college of Tehran university, karaj, No 2204.