پايان نامه كارشناسي ارشد
رشته مهندسي محيط زيست- آب و فاضلاب
سال 1385
چكيده
دفع مواد زائد خطرناك مايع يكي از مباحث جدي و عمدة دانش و تكنولوژي محيط زيست ميباشد. و اين دفع ميبايست بر شالودة قوانين و راهكارهاي مهندسي و استانداردهاي دقيق و روشن مبتني باشد. از اين رو قبل از دفع اين مواد بررسي رو شماي مختلف دفع با توجه به شرايط محلي و موقعيتهاي مكاني و اقليمي و شرايط اقتصادي براي انتخاب يك روش مناسب و بهينه جهت دفع حائز اهميت ميباشد.
در اين تحقيق پس از شناسايي و طبقهبندي پسابهاي خطرناك مايع اثراث زيست محيطي آنها و همچنين قوانين و استانداردهاي بينالمللي به طور اجمالي بررسي شد. و پس روشهاي مختلف دفع پسابهاي خطرناك مايع تشريح گر ديد و از ميان روشهاي مختلف دفع اين موارد، لاگونهاي تبخيري به عنوان يكي از راهكارهاي مهندسي و فني دفع اين مواد با توجه به شرايط آب و هوايي و اقتصادي ايران مورد بررسيهاي فني و اقتصادي قرار گرفت و در آخر سيستم تبخيري فوق با توجه به آمار بارش و تبخير شهر اصفهان و فاضلاب فرض شدة ورودي 14300 متر مكعب در سال، طي دورة 10 ساله طراحي و مدلسازي كامپيوتري گشت و نتايج بدست آمده از مدل كامپيوتري حوضچة تبخيري با ابعاد 60×120 متر و عمق 5/2 متر با شيب 2 به 1 بود كه لاگون طرح شده پس از چك شدن حداكثر عمق فاضلاب در طول بهرهبرداري 10 ساله برابر 81/1 متر بود كه اين رقم بيانگر طراحي مناسب و بهينه حوضچه با توجه به شرائط جوي و دادههاي مفرض ميباشد و در آخر سه سيستم لايهبندي جهت نفوذ ناپذير ساختن حوضچهها معرفي گرديد كه با توجه به برآورد هزينه و نوع زائدات خطرناك دفع شده در حوضها بهترين گرينه جهت دفع سپابهاي بسيار خطرناك صنايع سيستم لايه بيندي ژئوسنتتيكي همراه با بتن مسلح پيشنهاد گشت كه هزينه نصب و تهية و آزمايشان هر متر مربع آن با توجه به فهرستهاي انبيه سازمان مديريت و برنامهريز كشور در سال 1383 و مذاكرات با شركتهاي سازند، 142950 ريال برآورد شد.
فصل اول
مقدمه
توليد پسماند، پيامد ناگزير و وجه مشترك تمامي فرآيندهاي توليد، توزيع و مصرف مداد و انرژي در جوامع كنوني است. بخشي از اين پسماندها به دليل آثار و عوارض حاد و يا مزمني كه بر سلامت انسان و كيفيت محيط زيست بر جاي مي نهند، تحت عنوان پسماندهاي زيانبار، پسماندهلاي خطرناك يا پسماندهاي ويژه تعريف و دستهبندي شدهاند. بزرگترين بخش از اينگونه پسماندها از توليد و مصرف ميليونها ماده شيميايي سرچشمه ميگيرند كه در قرن حاضر به جوامع و طبيعت معرفي شدهاند و مكانيزم دفاعي طبيعي براي مقابله با آنها وجود ندارد.
در سال 1983 حداقل 365 ميليون تن پسماند خطرناك در كشور امريكا توليد شدهاست. كه معادل با 3/4 كيلوگرم به ازاء هر نفر در روز ميباشد.
[salcedo, R.N, 1989]
تا پنجاه شاه پيش از اين، توجهي به مسأله پساندهاي خطرناك نميشد. وقوع برخي حوادث در كشورهاي صنعتي سبب شد كه افكار عمومي نسبت به اين مساله حساسيت نشان دهد و اين حساسيت موجب وضع قوانين و مقرارت پيچيده و معضل براي مديريت جامعه فرآيندهاي توليد، نگهداري، حمل و دفع اين مواد شده است.
از جمله اين حوادث ميتوان به واقعه لاو كانال در امريكا و سوسو در ايتاليا اشاره كرد كه هر دو منجر به آلودگي شديد محيط و مرگ انسانها شدند.
حل و فصل مشكلات ناشي از توليد پسماندهاي خطرناك بسيار پرهزينه است. ميزان هزينههايي كه در عرصه مديريت پسماندهاي خطرناك در كشورهاي توسعهيافته به مصرف ميرسيد بين 1 تا 10 دلار به ازاء هر نفر در سال متغيير ميباشد.
[ Yakwitz, Harvy, 1988]
در كشورهاي در حال توسعه، مصرف بيرويه مواد شيميايي از قبيل سموم كشاورزي سوختها و مواد نفتي، كودها و داروها و ساير مواد (كه گاه با سوبسيدهاي دولتي عرضه ميشوند)، فقدان مقرارت و آگاهي و حساسيت عمومي و فقدان دانش و تخصص در نهادهاي دولتي موجب پديد آمدن ناهنجاريهاي فراوان در مديريت پسماندهاي خطرناك شده است. ريخت و پاش مواد شيميايي خطرناك و دفع نامناسب اين مواد همراه با زبالههاي شهري و فاضلابها در كشور ما امري است كاملاً مشهود، روزمره و فراگير. در عين حال، بخشي قابل توجهي از مشكلات مربوط به پسماندهاي شيميايي از كشورهاي پيشرفته به كشورهاي در حال توسعه منتقل ميشود به عنوان مثال عليرغم منع شديد مصرف بيفنيلهاي پلي كلره در كشورهاي پيشرفته، هنوز هم اين مواد به كشور ما وارد مي شود و در صنعت توليد و انتقال نيروي برق به مصرف ميرسد. از اين رو راهكار و روش دفع اين پسماندها به دليل خطرناك بودنشان حائز اهميت ميباشد لذا هر كدام از راهكارهاي دفع پسماندهاي خطرناك ميبايست تمام مراحل دفع اين مواد را در برگيرد و در اين ميان دفع به روش لاگونهاي تبخيري به عنوان يكي از روشهاي دفع در مناطق گرمسير؛ به دليل توجيه اقتصادي و سهولت عمليات ساخت و سادگي دفع از اهميت ويژه برخوردار است. از اين رو در اين تحقيق پس از مرور اجمالي بر روشهاي مختلف دفع مواد زائد خطرناك، روش لاگونهاي تبخيري به عنوان يكي از روشهاي دفع پسابهاي خطرناك با توجه به شرايط اقليمي، جغرافيايي و اقتصادي ايران مورد بررسي فني و اقتصادي قرار گرفته شده است.
علت انتخاب موضوع:
با توجه به اينكه برخي از صنايع آلودگيها و پسابهاي خطرناكي كه ايجاد ميكند كه اثرات مخرب زيست محيطي دارند لذا لاگونهاي تبخيري يكي از راهحلهاي پيشنهادي براي دفع پسابهاي خطرناك مايع ميباشد؛ كه در مناطق گرمسير كاربرد دارد و با توجه به اينكه هيچ دستورالعملي براي طراحي و ساخت بركههاي تبخيري در داخل كشور وجود ندارد لذا هدف از اين تحقيق ارائه راهكار مناسب جهت دفع مواد زائد خطرناك شيميايي مايع به روش لاگون تبخيري ميباشد.
اهداف تحقيق:
اين مساله براي دست يافتن به اهداف زير، پيشنهاد و توصيه شده است
1- مروري اجمالي بر شناسايي و شيوه دفع مواد زائد شيميايي خطرناك مايع، آنگونه كه در ساير كشورها اعمال ميشود و ايجاد زمينههاي ذهني لازم براي انتخاب گزينة بركههاي تبخيري در ايران
2- ارائه روشهاي مناسب و دستورالعمل طراحي بركههاي تبخيري در ايران و دستيابي به راهكار مناسب جهت پوشش لاگونهاي تبخيري در داخل كشور؛ با توجه به شكل هندسي و جنسي بستر آنها و برآورد هزينه اقتصادي هر يكا از اين گزينهها به تفكيك ميباشد.
3- ارائه يك برنامة كامپيوتري جهت طراحي بركههاي تبخيري
1-1-1) شناسايي مواد زائد خطرناك (تقسيمبندي)
1-1-1-1) تعاريف و دستهبندي مواد زائد خطرناك
بسياري از كشورها پسماندهاي زيانبار را در قوانين ملي خود تعريف كردهاند بررسي اين تعريفها نشان دهنده عدم شباهت كامل آنها با يكديگر است
[ Yakwitz, Harvey, 19887]
سازمانهاي جهاني و بينالمللي دست اندركار در مقولة محيط زيست تعاريف چندي را اعلام كردهاند. ذيلاً برخي از اين تعريفها را نقل ميكنيم.
1- بنا به تعريف سازمان بهداشت جهاني (WHO)[1] ضايعات خطرناك عبارتند از:
مواردي كه بدليل داشتن خصوصيات فيزيكي، شيميايي يا بيولوژيكي خاص ميبايست به هنگام كار با آنها، براي ممانعت از صدمه زدن به انسان محيط زيست، از روشهاي حمل و نقل و دفع ويژهاي بهرهگيري كرد. ] مهستي، پژمان، 1373[
2- تعريف UNEP:[2]
هر نوع پسماندي كه حاوي مقدار قابل توجهي از مادهاي باشد كه (1) در صورت انتشار به محيط زيست براي زندگي يا سلامت جانداران خطرناك باشد؛ (2) رفتار مناسب با آن در مراكز دفع سبب وارد آمدن آسيب بر ايمني انسان يا تجهيزات گردد. ]1991، nuep [
3- تعريف آژانس حفاظت محيط زيست آمريكا:
پسماند جامدي كه (1) واحد يكي از خصوصيات قابليت اشعال، قدرت خورندگي، فعاليت شيميايي و سميت باشد، (2) در فهرست پسماندهاي زيانبار قيد شده باشد،؟ (3) مخلوطي از پسماندهاي جامد بوده و حاوي يك يا چند ماده از پسماندهاي مذكور در فهرست فوق باشد. ديه ميشود كه در اين تعريف اصطلاح «پسماند جامد» يك عبارت حقوقي است و شامل مواد نيمه جامد و حتي مايعات نيز ميشود.
4- تعريف جامعه اقتصادي اروپا:
«پسماندهاي سمي و خطرناك» عبارتند از پسماندهاي حاوي تركيبات يا مواد مذكور در فهرست ضميمه دستورالعمل مربوط يا موادي كه داراي شرايط يا كميت يا غلظتي باشند كه بهداشت يا محيط زيست را در معرض خطر قرار دهند. ] فردوسي، سعيد، 1372[
برخي كشورها از جمله انگليس، به جاي استفاده از اصطلاحاتي همچون «پسماند سمي» يا «پسماند زيانبار» «پسماند خطرناك»، آن دسته از پسماندها را كه به دليل احتمال آسيبرساني- حاد يا دراز مدت - نيازمند به اعمال مراقبت و كنترل ويژهاي ميباشند تحت عنوان «پسماندهاي ويژه» مينامند.
1-1-1-2) طبقهبندي مواد زائد زيان آور:
الف: طبقهبندي بر اساس نحوه توليد
1- ضايعات بيولوژيك: منشاء توليد اين ضايعات بيمارستانها، درمانگاهها، مراكز تحقيق پزشكي و درماني و بيولوژيك بوده و توانايي آلوده ساختن موجودات زنده و توليد سم يا Toixn از خواص اين ضايعات ميباشد.
2- ضايعات شيميايي: كه عمدتاً در اثر فعاليت صنايع و كارخانجات توليد شده، به چهار زير گروه تقسيم ميشوند: مواد آلي مصنوعي، نمكها، اسيدها، بازها و فلزات
3- ضايعات راديواكتيو: به موادي كه اشعه يونيزه از خود ساطع نمايند راديو اكتيو اتلاق شده و در اثر تماس مداوم با تشعشعات آنها ضايعات و صدماتي را در ارگانيسمهاي زنده برجود ميآورند. مواد راديو اكتيو از اين رو قابل توجهاند كه قادرند طي زمانهاي بسيار طولاني پايدار بمانند. نيروگاههاي هستهاي با مراكز تحقيقات و كاربرد هستهاي جهت مقاصد مختلف پزشكي، دندان پزشكي، كشاورزي و تسليحات از جمله منابع مولد اين ضايعات ميباشد. راهنماي فني دفع مواد زائد خطرناك، 1378
ب: طبقهبندي بر اساس نحوه تأثير مواد زيان آور
1- مواد قابل انفجار (Explosive)
2- مواد اكسيد كننده (Oxidizing)
3- مواد قابل اشتغال ((imflammable)
4- مواد محرك و سوزش آور (irritating)
5- مواد زيان آور (Harmful)
6- مواد سرطان زا (Carcingogenic)
7- مواد خورنده (Corrosive)
8- مواد بيماريزا (Corrosive)
9- مواد مسموميتزاي محيط (Ecotoxic)
10- مواد جهشزا (Mutagenic) ] راهنماي فني دفع مواد زائد خطرناك، 1378[
فهرستهاي متعدد و گوناگوني براي شناسايي و دستهبندي پسماندهاي زيانبار عرضه شدهاند. تمامي فهرستهاي تهيه شده توسط كشورهاي مختلف زير مجموعههاي از فهرست ارائه شده توسط كد بينالمللي شناسايي پسماندها[3] ميباشند.
1-1-1-3) فهرست مواد زائد خطرناك ارائه شده توسط جامعه اقتصادي اروپا (EEC)[4] [ Andrew portecus, 1985]
جامعه اقتصادي اروپا در سال 1980 اقدم به تهيه و ارائه فهرستي از پسماندهاي خطرناك نموده منتهي هيچگونه دستور يا رهنمودي درباره غلظت و شكل زيانبار مواد شيميايي، ارائه نداده است. به عبارتي تدوين روشهاي سنجش و آزمايش مواد مندرج در فهرست، بر عهده هر يك از كشورهاي عضو قرار داده شده. البته بعضي از اين كشورها تقسيم بنديهاي مفصلتر و اختصاصيتري را به كار ميگيرند.
فهرست ارائه شده به قرار زير مي باشد.
1- آرسنيك و تركيبات آن 2- جيوه و تركيبات آن
3- كادميوم و تركيبات آن 4- تاسيم و تركيبات آن
5- بريليم و تركيبات آن 6- تركيبات كروم شش ظرفيتي
7- سرب و تركيبات آن 8- آنتيموان و تركيبات آن
9- فنلها و تركيبات فنلي 10- سيانيدهاي آلي و معدني
11-ايزو سياناتها 12- تركيبات آلي هالوژنه
13- حلالهاي كلردار 14- حلالهاي آلي
15- آفت كشها و مواد مورد مصرف در گياه پزشكي
16- تركيبات دارويي
17- مواد قطراني حاصل از پالايش و باقيمانده قطران حاصل از تقطير
18- پراكسيدها، كلراتها، پركلراتها و آزيدها
19- اترها
20- مواد شيميايي آرمايشگاهي غير قابل تعريف و يا جديد كه تأثير آنها بر محيط زيست ناشناخته باشد.
21- آزبست (غبار و فيبر) 22- سلنيم و تركيبات آن
23- تركيبات آروماتيك چند حلقهاي (با اثرات سرطانزا)
24- كربنيلهاي فلزي 25- تركيبات محلول مس
26- اسيدها و يا مواد قليايي مورد مصرف در پرداختكاري سطوح فلزي
1-1-1-4) طبقهبندي مواد زائد خطرناك در اتريش: ] مجموعهه مقالات مواد زائد جامد، 1371[
در اتريش مواد زائد خطرناك را بر اساس نوع فعاليتي كه منجر به توليد چنين زائداتي ميگردد، در 11 گروه اصلي به قرار زير طبقهبندي كردهاند:
1-مواد زائد حيواني و كشتار گاهي
2- مواد زائد معدني باستناء مواد زائد فلزي
3- مواد زائد فلزي
4- اكسيدها و هيدروكسيدها و مواد زائد آنها
5- مواد زائدها حاصل از سموم دفع آفات
6- مواد زائد حاصل از توليدات معدني كه پايه نفتي دارند.
7- مواد زائد حاصل از محلولهاي آلي، رنگي، لاكها، چسبها و رنگ دانهها
8- مواد زائد پلاستيكي و لاستنيك
9- مواد زائد منسوج (طبيعي و مصنوعي)
10- ساير مواد زائد شيميايي و توليدات مصنوعي
11- ضايعات بيمارستاني ويژه
[1] WHO:
[2] NNEP: United Nations Environment Programme.
[3] IWIC: International waste Identification code
[4] EEC: European Economic Community
منابع :
1- اسري، محمود. فائزي رازي: رادمهر. نبي زاده، رامين. وجداني، مهناز، (1375)، مديريت مواد زائد خطرناك، انتشارات سازمان حفاظت محيط زيست.
2- معاونت محيط زيست انساني (1378)، راهنماي فني دفع مواد زايد خطرناك، انتشارات سازمان حفاظت محيط زيست.
3- براجا، ام.راس(1379)، اصول مهندسي ژئوتكنيك، ترجمه مهندس شاهپور طاهوني، مؤسسه انتشارات پارس آئين.
4- عمراني، قاسمعلي (1374)، مواد زائد جامد جلد دوم، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامي.
5- فردوسي، سعيد (1372)، مديريت پسماندهاي شيميايي، انتشارات سازمان بازياف و تبديل مواد شهرداري تهران.
6- فردوسي، سعيد (1373)، پايان نامه كارشناسي ارشد، طراحي مراكز دفن پسماندهاي شيميايي عموك.
7- ويژه نامه محيط زيست (1369)، ماهنامه كيميا، سال سوم، شماره 5، خرداد 1369.
8- مجموعه مقالات مواد زائد جامد (1371)، سازمان بازيافت و تبديل مواد شهرداري تهران.
9- افشار، عباس (1364)، هيدرولوژي مهندسي، انتشارات مركز نشر دانشگاهي.
10- ك.ر، مولر (1372)، مديريت پسماندهاي شيميايي (ترجمه سعيد فردوسي)، سازمان بازيافت و تبديل مواد شهرداري تهران.
11- عظيمي، علي اكبر(1371) ، مخاطرات بهداشتي كاربرد مواد شيميايي در تصفيه آب آشاميدني، فصلنامه آب و فاضلاب، شماره سوم.
12- ؟؟ ، پژمان، 1373، قوانين و مقررات مواد زائد خطرناك متناسب با قوانين و طبقه بندي آنها در ايران، پايان نامه كارشناسي ارشد دانشگاه آزاد اسلامي، واحد علوم و تحقيقات.
13- Tchobamglous, georg solid waste, Engicering, prencipal and managment , issues by MCG raw - Hill - inc london, 1977.
14- Salvato, P.E. Josoph.Environmental Engieneering and sanitation 3d.
Edition wiley-interscience
Publication 1982.
15- DESIGN Manual, MuniciPAL Wastewater staBilization Ponds.
EPA-625/1-83-015.october 1983.
16- DESIGN Manual , onsite wastewater treatment and Disposal systems.
EPA 625/1-80-012.october 1980.
17- A Gulde to waste Audits and Reduction work plans for industrial , comercal and institutional sectors (1994), Ministry of Envirnoment and Energe. ontario, canada.
18- Kays, W.B. Construction of Linings for Reservoirs, Tanks, and Pollution Controld Facilities. Wiley-Interscience Publishers, John Wiley & Sons, Inc., New York, NY, 1977.
19- Thomas, R.W., W.A. Schwarts, and T.W. Bendixen. Soil Changes and Infiltration Rate Reduction Under Sewage Spreading. Soil Sci. Soc. American Proc. 30:641-646, 1966.
20- Middlebrooks, D.J., C.D. Perman, and I.S. Dunn. Wastewater Pond Lining-s. Special Report 78-28. U.S. Army Cold Regions Research and Engineering Laboratory, Hanover, NH, 1978.
21- Stander, G.J., P.G.J. Meiring, R.J.L.C. Drews, and H. Van Eck. A. Guide to Pond Systems for Wastewater Purification. In: Developments in Water Quality Reserch Ann Arbor Science Publishers, Inc., Ann Arbor, MI, 1970.
22- Hannaman, M.C., E.J. Johnson, and M.A. Zagar. Effects of Wastewater Pond Seepage on Goundwarer Quality. Prepared by Eugen A. Hickok and Association Wayzata, Minnesota, for Minnesota Pullution Control Agency, Roseville, M 1978.
23- Bhagat, S.K., and D.E. Protector. Treatment of Dairy Manure by Lagooning JWPCF 41(5): 785-795, 1969.
24- Rosene, R.B., and C.F. Parks. Chemical Method of Preventing Loss of Industrial and Fresh Waters form Ponds, Lakes and Canals. Water Reson Bull. 9(4): 717-722, 1973.
25- Davis, S., W. Fairbank, and H. Weisbeit. Dairy Waste Ponds Effectively self sealing Trans. Am. Soc. Agric. Eng. 16:69-71, 1973.
26- Robinson, F.E. Changes in Seepage Rate form n Unlined cattle Waste Digestion Pond. Trans. Am. Soc. Agric. Eng. 16:95, 1973.
27- tollins. M.B., and A.S. Dylla. Bentonite Sealing Methods Compared in the Field. J. Irr. & Dr. Div., ASCE Proceedings 96(IR2): 193, 1970.
28- Dedrick, A.R. Storage Systems for Harvested Water. U.S. Department of Agriculture. ARS W-22, 1975. P. 175.
29- Asphalt Linings for Seepage Control: evaluation of effectiveness and Durability of Three Types of Linings. Tech. Bull. No. 1440, U.S. Department of Agriculture, 1972.
30- Linings for Irrigation Canals, U.S. Deparment of the Interior, 1963.
31- Nosko, V., touze-foltz, N., 2000, "Geomembrane Line Failure: Modelling of its influence on Contaminant Transfer", Proceedings of the second European Geosynthetics conference 2000, AGI-IGS, Bologna, italy, pp557-560.
32- Cadwallader, M.W., 2001, "Textured HDPE Geomembrane variability Effects on Constant Load Stress Crack Tasting", Geosynthetics Conference, IFAI, Roseville, MN, USA, pp 847-858.
33- Hsuan, G.Y., Koerner, R.M., Lord Jr., A.E., "The Notched constant Tensile Load (NCTL) Test to Evaluate stress Cracking Resistance", Proceedings of the 6th GRI Seminar MQC/MQA and CQC/CQA of Geosynthetics, 1992, GRI, Philadelphia, PA, USA, pp 244-256.
34- Land Treatment of Municipal Wastewater Effluents. EPA 625/4-76-010, NTIS Report No. PB 259 994, Center for Environmental Research Information, Cincinnati, Ohio, 1976.
35- Jensen, M. E., H. G. Collins, R.D. Burman, A.E. Cribbs, and A. I. Johnson. Consumptive USe of Water and Irrigation Water Requirements. Irrigation Drainage Division, American Society of Civil Engineers, New York, 1974. 215 pp.
36- Priestly, C.H. B., and R.J. Taylor. on the Assessment of Surface Heat Flux and Evaporation Using Large-Scale Parameters. Mon. Weather Rev., 100:81-82, 1972.
37- Witz, R.L. Twenty-FiveYears with the Nodak Waste Disposal System. In: Proceedings of the National Home Sewage Disposal Symposium, Chicago, Illinois, December 1974. American Society of Agri cultural Engineers, St. Joseph, Michigan, 1974. American Society of Agricultural Enginners, St. Joseph, Michigan, 1975. pp. 168-174.
38- Standards for Designing a Stabilization Lagoon. North Dakota State Department of Health, Bismarck, (No date). 3pp.
39- Pickett, E.M. Evapotranspiration and Individual Laggons. In Procedings of Northwest Onsite Wastewater Disposal Short Course, University of Washington, Seattle, December 1976. pp. 108-118.
40- Standards for Subsurface and Alternative Sewage and Non-water-carried waste Disposal. Oregon Administrative Rules, chapter 340, Division 7, May 1978. pp. 137-148.
42- Code of Waste Disposal Regulations - Part III. Utan State depart-ment of Health, Sewrs and Wastewater Treatment Works, Slat Lake City , 1977. 41pp.
43- Lomax, K.M., P.N.Winn, M.C. Tatro, and L.S.Lane. Evapotran spiration Method of Wastewater disposal. UMCEES Ref. No. 78-40, University of Maryland center for Environmental and Estuarine studies, Cambridge, 1978. 42pp.
44- Change, A.C., W.R. Olmstead, J.B. Johanson, and G. Yamashita. The Sealing Mechanism of Wastewater Ponds. JWPCF 46(7): 1715-1721, 1974.
25- Wilson, L.G., W.L. Clark, and G.G. Small. Subsurface Quality Transformations During Preinitiation of a New Lagoon. Water Resour. Bull. 9(2): 243-257-1973.
46- Bennett, E.R. and K.D. Linstedt. Sewage Disposal by evaporation Transpiration. EPA 600/2-78-163, NTIS Report No. PB 288 588, September 1978. 196pp.
47- Rugen, M. A., D.A. Lewis, and I. J. Benedict. Evaporation - A Method of Disposing of septic Tank Effluent. Edwards Underground water District, San Antonio, Texas , (no date), 83pp.
48- Bernhardt, A.P. Treatment and Disposal of Wastewater form Homes by Soil Infiltration and Evapotranspiration. University of Toronto Press, Toronto, Canada, 1973. 173pp.
49- http//www.maximtechnic.com/images/members/jeou.pdf.
50- http//www.maximumtechnic.com/images members/posheshha.pdf.
51- http//www.maximumtechnic.com/images/members/beton.pdf.
52- http//www.geosynthetica.net/lara/ShoredDocs/site/tech-docs/ensure-longterm-perft.doc.
53- http//www.ar.inel.gov/images/pdf/20020g/200209270063GSJ.
54- http//www.ar.inel.gov/images/pdf/200201/20022010200225GSJ.
55- Andrew Porteous (1985), Hazardous waste management handbook, Butter words, U.K.
56- Batsone R., Smith E. and wilson (1989), the safe disposal of Hazardous waste, wold bank technical paper, first edition, No: 93, vol. 1,2,3/U.S.A.
57- Environmental Assessment - waste management Planning. (1994) Ministry of Environment and Energy, ontario, canada.
58- Gwendolyn Holmes, Ben Ramnarine slngh, louis theodore (1993), Handbook of Environmental management & technology John wiley & sons, Inc.
59- James R.Pfafflin, Edward N.ziegler (1992), Encyclopedia of Environmental scrence and Engineering, gordon and breach sclence publishers.
60- wood side, Gayle (1993), Hazardous and Hazardous waste managment, John willey & sons Inc.
61- Miller, G.Tyler (1992), Environmental science, wadsworth publishing company.
62- Peter A.Reinhardt, Judith G.Gordon (1991), in feetious and medical waste management, lewis publishers, INC.USA.
63- R.K.Jain and A. clark (1989), Environmental technology, Assessment and policy, Ellis Horwood limited.
64- standard Handbook of Hazardous waste treatment and disposal (1989), MC Graw - Hill Book co.
65- Thomas t.shen (1995), industrial pollution Prevention, springer-veriag Berlin Heidelberg Germany.
66- Waste Managment Regulation Under the environmental Protection Act (1993), ontarion Government publication, canada.
67- Salcedo, R.N, Frank cross , and Randolph chrisman (1989), Environmental impact of Hazardous waste treatment, storage and Dispoal facilities, technomic publishing co, Inc, USA.
68- UNEP (19910,
Hzardous waste policies and strategies, thechnical Report series , No 10, united Nations publication France.
69- yakwitz, Harvey (1988)
Indentifying, classifying and describing Hazardous wastes,
UNEP industry and environment , vol.11, No1,pp.3-9, United Nations publication France.
70- Rondald B. Stone - storage of Hazardous waste in Mined space land Disposal of hazardous waste, procee dings of the eleventh annual Research symposium.
EPA/1600/g-85/013.cencinnai-okio. 4526.Aprill.1985