چکيده
در معدن سنگ آهن داوران آثاري از رگه هاي آهن در جهت شمال به جنوب مشاهده شده، كه لزوم انجام مطالعات اكتشافي در اين منطقه را نشان مي دهد. در راستاي اکتشاف مقدماتي در اين منطقه اقدام به برداشتهاي ژئوفيزيکي شده است، که اين برداشت طي 11 پروفيل شمالي-جنوبي و يک پروفيل عرضي انجام گرفته و تعداد نقاط برداشت شده 320 نقطه مي باشد. در اين گزارش سعي شده با استفاده از اين داده ها، حدود گسترش رگه هاي آهن مشخص و راه براي مراحل بعدي اكتشاف و استخراج هموارتر گردد. لازم به ذكراست در حال حاضر عمليات استخراج روي رخنمون آهن در حال انجام است.
نرم افزارهاي مورد استفاده براي انجام تفسيرهاي ژئوفيزيكي عبارتند از :
نرم افزار Excel براي وارد كردن داده ها.
نرم افزار Surfer براي رسم نقشه هاي هم مقدار شدت ميدان مغناطيسي.
نرم افزار Mag Pick براي رسم نقشه هاي ادامه فراسو، نقشه تبديل به قطب و نقشه شبه گراني.
نرم افزار Sign Proc براي ترسيم پروفيل هاي مشتق دوم، پروفيل تبديل به قطب و پروفيل شبه گراني.
نرم افزار Mag2dc براي مدلسازي در امتداد چند پروفيل كه از روي آنومالي عبور مي كند.
توسط روش پيترز عمق كانسار در امتداد پروفيل ها بدست آمده است كه از آن افزايش عمق كانسار به سمت شرق نتيجه مي شود. از عمق هاي بدست آمده براي مدل سازي كانسار استفاده شده است. طبق اين مدلسازي ها كانسار به صورت رگه اي با شيب به سمت جنوب مي باشد. با بهره گيري از مساحت و ضريب خود پذيري مغناطيسي كانسار در مدلسازي هاي انجام شده، ذخيره احتمالي كانسار با استفاده از روش مخروط ناقص 785 هزار تن با ضريب خود پذيري مغناطيسي متوسط 095/ (معادل 30% مگنتيت) بدست آمده است.
مقدمه:
معدن سنگ آهن داوران به لحاظ ساختار زمين شناسي هم خواني خوبي با منطقه زرند
(که از نظر منابع آهن غني مي باشد) دارد. اين محدوده بر روي نقشه توپوگرافي رفسنجان قرار گرفته است. مساحت آن حدود 025/2 كيلومتر مربع بوده و در طول و عرض جغرافيايي ( "30 '35 ú30 و "5 '16 ú56) قرار دارد. شايان ذكر است كه با استخراج ذخيره اندک آهن داراي رخنمون، بخش قابل توجهي از هزينه هاي اکتشاف پوشانده مي شود.
اين گزارش در شش فصل تنظيم شده است. در فصل اول خواص مغناطيسي سنگ ها و مغناطيس زمين آمده است. در اين فصل تاثير كاني ها و سنگ هاي مغناطيس روي بعد از وارد کردن داده ها در نرم افزار excel، اين داده ها توسط نرم افزار surfer فراخواني شده و نقشه هم مقدار شدت ميدان مغناطيسي براي آن ترسيم مي گردد. با استفاده از نرم افزار Mag Pick داده ها که قبلاً توسط Surfer گريد، و با پسوند GSASCII ذخيره شده فراخواني مي شود و نقشه هاي اد امه فراسو Upward Continuation در ارتفاعات مختلف ترسيم مي شود. همچنين توسط اين نرم افزار نقشه تبديل به قطب Reduction To Pole و نقشه شبه گراني Pseudo Gravity براي آن ترسيم مي گردد. با فراخواني داده هاي هر پروفيل در نرم افزارSign Proc پروفيل هاي ادامه فراسو ترسيم مي شود. همچنين ترسيم پروفيل تبديل به قطب و شبه گراني توسط اين نرم افزار صورت مي گيرد. بر روي پروفيل هايي که تبديل به قطب آنها ترسيم شده است از روش پيترز مي توان عمق کانسار را بطورتقريبي تخمين زد. با استفاده از نتايج اين مرحله مدل سازي دو بعدي كانسار در امتداد چند پروفيل توسط نرم افزار Mag2dc انجام مي گيرد.
فصل اول :
خصوصيات مغناطيسي سنگ ها
و مغناطيس زمين
1-1- خواص مغناطيسي کاني ها
ذرات باردار(مثبت يا منفي)در هنگام حرکت در اطراف خود ميدان مغناطيسي به وجود
مي آورند و ذرات بار دار اتم ها و يون ها داراي سه نوع حرکت هستند :
حرکت چرخشي و گردشي پروتونها در داخل هسته هاي اتم
حرکت گردشي الکترونها در داخل اوربيتال ها
حرکت چرخشي الکترونها در داخل اوربيتال ها
از اين سه نوع اثر گشتاور مغناطيسي نوع دوم و سوم به مراتب بيشتر از نوع اول
مي باشد و از آنجايي که در يک اوربيتال هر دو الکترون در خلاف جهت يکديگر گردش مي کنند اثر مغناطيسي آنها خنثي مي شود و از اين رو گشتاور مغناطيسي موثر يک اتم و يا يون متناسب با تعداد اوربيتال هاي نيمه پر آن ها است.
1-1-1- کاني هاي ديا مغناطيس
کاني هايي که اتم ها و يون هاي آن فاقد اوربيتال هاي نيمه پر باشد، به وسيله آهن ربا دفع مي شود که در اين صورت به آن ها کاني ها ي ديا مغناطيس مي گويند.
رانده شدن اين کاني ها را در ميدان مغنا طيسي خارجي مي توان چنين توصيف کرد که وجود اوربيتال هاي پر سبب مي شود که گشتاور مغناطيسي در کاني تقريباً صفر گردد، اگر اين اوربيتال ها ي پر به يک ميدان مغناطيسي خارجي نزديک شوند، قانون لنز در مورد آنها صدق خواهد نمود قانون لنز مي گويد اگر يک حلقه هادي به يک ميدان مغناطيسي نزديک شود، در داخل حلقه جرياني پديد مي آورد که ميدان مغناطيسي حاصل از آن با ميدان خارجي مخالفت خواهد نمود.
-------
منابع و مآخذ
1-اس.رابينسون،س.كورو- "مباني اكتشافات ژئوفيزيكي"- ترجمه: حيدريان شهري، محمد رضا- انتشارات دانشگاه فردوسي مشهد 1384.
2- انصاري، عبدالحميد– "ژئوفيزيک1"- جزوه كلاسي- انتشارات دانشگاه يزد 1383.
3- خسرو تهراني،خسرو و درويش زاده، علي-"زمين شناسي ايران" انتشارات دانشگاه پيام نور 1363.
4- كوهساري، امير حسين- "زمين شناسي اقتصادي"- جزوه كلاسي- انتشارات دانشگاه يزد 1384.
5- مدني، حسن- "اصول پي جويي، اكتشاف وارزيابي ذخائر معدني"- انتشارات خانه فرهنگ 1378.
6- Reedman .J. H., Techniques In Mineral Exploration. 1979.